Ġnternet Üzerinden TV Ġzleme Ġmkanı (IPTV)

Sayısal televizyon hizmetleri teknoloji ile oluĢmuĢ ve televizyon abonelerine internet protokolü (IP) adı verilen geniĢ bant ağlarının yardımı ile hizmet verilmeye baĢlanmıĢtır. IPTV olarak adlandırılan teknolojiyle birlikte klasik televizyon yayınlarının sunumundan farklı olan, geniĢ bant IP ağı üzerinden, etkileĢimli, kullanıcısına göre değiĢebilen, yüksek kaliteliye sahip, hizmetlerin sunulduğu servisler oluĢturulmuĢtur. Teknolojik alandaki geliĢmelerle beraber internetin kullanılmaya baĢlaması da yaygınlaĢmıĢtır. Kullanıcılar, internete ulaĢabilme hızının artması sonucu interneti pek çok alanda hizmet alabilmek amacıyla kullanmaktadır. Ġnternete eriĢimin hızlanması ile özellikle televizyon, radyo vb. yayıncılık iĢlemlerinin de bu durumdan epeyce etkilendiği söylenebilir. Bunun sonucunda telekomünikasyon hizmetleri ile televizyon yayıncılığını bir araya getirebilen yeni bir

35 _{Ünal Uyguç, Radyo Televizyon Haberciliği, Ġstanbul Üniversitesi Yayınları, Ġstanbul, 1987, s.}

9.

36 _{Rıdvan ġentürk, “McLuhan‟ın Televizyon Teorisi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal} Bilimler Dergisi, 2009, Yıl: 8, Sayı: 15, 17-31, s. 17-18.

20

teknoloji ortaya çıkmıĢtır. ĠletiĢim alanında meydana gelen geliĢmeler, televizyonda yapılan yayınların kitlelere ulaĢabilme Ģekillerini de değiĢtirmiĢtir. Dolayısıyla yayıncılık sistemi içinde devrim yaratabilecek niteliğe sahip teknolojiye geçilmiĢtir. Yeni ortaya çıkan iletiĢim alanındaki teknolojilerin insan yaĢamının içinde fazlasıyla yer almaya baĢlaması toplumsal hayatı da etkilemektedir. ĠletiĢim teknolojilerinin gelmiĢ olduğu bu noktada kitle iletiĢim kullanıcıları IPTV hizmeti ile sunulan bilgileri yalnızca almamakla birlikte bilgiyi özgür bir Ģekilde yöneterek etkileĢimli Ģekilde ondan yararlanabilen bir yapıda olmaktadır37_.

IPTV hizmeti ile sunulan bilgileri yalnızca almamakla birlikte bilgiyi özgür bir Ģekilde yöneterek etkileĢimli Ģekilde ondan yararlanabilen IPTV kullanmakta olan kiĢiler, takip etmiĢ olduğu TV dizilerini yayın saati içinde değil, daha uygun zamanda izleyebilmektedir. IPTV aynı zamanda filmi ya da diziyi izlerken gelen telefonu cevaplamak için yayın akıĢını durdurabilme ve telefon görüĢmesini bitirdikten sonra diziyi ya da filmi kaldığı yerden devam edebilme imkanı sunmaktadır. GeliĢim alanının temelinde, IPTV‟nin sağlamıĢ olduğu avantajlar bulunmakta ve televizyonun en vazgeçilmez unsuru olan izleyiciler de meydana gelen dönüĢümün etkisinde kalmaktadır. EtkileĢim düzeyi yüksek olan ortamlara katılmıĢ olan bir kiĢinin, iletiĢim süreci içindeki tepkilerinin kolay anlaĢılması da IPTV‟nin sağlamıĢ olduğu yararlardan biri olmaktadır. Yayıncılık sistemleri gün geçtikçe geliĢmekte ve bununla birlikte izleyicilerin de televizyondan bekledikleri Ģeyler de değiĢiklik göstermektedir. Dolayısıyla kullanıcılar etkileĢim düzeyi yüksek televizyon yayınlarıyla beraber pasif olmaktan çıkarak aktif duruma gelmiĢtir. Ġzleyiciler, IPTV sayesinde yayın akıĢı içine yerleĢtirilen programları izlemek yerine, bireysel tercihlerine göre seçtikleri programları izlemeyi tercih etmektedir38_.

IPTV sayesinde yayın akıĢı içine yerleĢtirilen programları izlemek yerine, bireysel tercihlerine göre seçtikleri programları izlemeyi tercih eden kullanıcılara IPTV hizmeti, hizmet sağlayıcılarla sağlanmaktadır. Hizmet sağlayıcılar, IPTV akıĢını üreterek içeriğin korunması iĢlevinden sorumlu olmakla birlikte hizmetleri görünür bir Ģekle getirerek içeriği yönetmektedirler. Aynı zamanda değiĢik pek çok ticari model oluĢturmaktadırlar. IPTV, yeni iĢ modeli olmakla birlikte Telekom yayıncılığını ve iĢletmeciliğini birleĢtirmektedir. IPTV tarafından hizmet sağlayıcılara sunulan avantajlar Ģu Ģekilde sıralanabilir39_:

37 _{Küçük, a.g.e., s. 50.} 38 Yolcu, a.g.e., s. 26. 39 Küçük, a.g.e., s. 47.

21

1. ĠĢletmeler için IPTV yeni gelir kaynağı olmakla birlikte abone olan kiĢi sayısı baĢına gelirin artmasını sağlamaktadır.

2. BaĢka IPTV hizmetleri ile ortak bir altyapıdan sunulabildiğinden dolayı maliyetleri düĢük olan yeni bir hizmet türü olmaktadır.

3. IPTV; internet, televizyon ve Telefon hizmetlerinin beraber sunulmasını sağlamaktadır.

4. IPTV, kiĢiselleĢtirilmiĢ olan hizmet paketlerinin sunulmasını mümkün kılmaktadır. Yerel-Bölgesel yayın yapan IPTV, bilgilendirme ve reklam imkanı sunmaktadır.

5. Tüketicilerin yapmıĢ olduğu geri bildirimlerini anında ve doğrudan alabilmeyi sağlamaktadır.

IPTV hizmeti ile sayısal televizyon yayıncılığının geliĢmesiyle birlikte kullanıcılara da ek hizmetlerin sunumu yapılmaya baĢlamıĢtır. Söz konusu hizmetler, IPTV‟nin pek çok farklı iĢ modelleri içinde faaliyetlerini sürdürmesini sağlamıĢtır. TV yayını, Ġsteğe bağlı yayın (VoD), neredeyse isteğe bağlı yayın (nVoD), Ġsteğe bağlı müzik (MoD), kiĢisel video kaydedici (PVR), Elektronik Program Rehberi (EPG), izle ve öde (Pay TV), IP adresi üzerinden yapılan ses iletimi (VoIP), alıĢveriĢ hizmetleri vb. hizmetler, IPTV kapsamında bulunan iĢ modellerinin geliĢmesine katkı sağlamıĢtır40_.

ĠĢ modellerinin geliĢmesine katkı sağlayan IPTV, yeni televizyon kullanıcılarının; ağ toplumundaki iletiĢim süreçlerinde, klasik televizyon izleyebilme kalıplarını yıkarak, etkileĢim düzeyini çok ileriye taĢıyabilen medya ortamlarında varlığını sürdürmektedir. IPTV ile verilebilecek olan hizmetler Ģu Ģekilde sıralanabilir41_:

1. Ücretsiz ya da Ücretli bütün TV kanallarının IPTV ile canlı yayın Ģeklinde izlenebilmesi,

2. DepolanmıĢ olan içeriğin abonelere katalog olarak sunulmasıyla bu katalogda yer alan herhangi bir film ya da programın kullanıcılar tarafından istendiği zaman bir ara yüzün seçilerek izlenebilmesi,

3. Ġstenilen müziğin oluĢturulan platformlar üzerinden izlenebilmesi,

4. ĠĢletmeciler tarafından belirlenmiĢ olan TV kanallarının belli bir sürede kaydedilerek abonelerin de tercihlerine bağlı olan bu yayınların da izlenebilmesi,

5. Abonelerin, izledikleri PPV ya da TV yayınının istenilen zamanda durdur tuĢuna basılarak yayının durdurulabilmesi,

40

Kuyusu, a.g.e., s. 194.

41

22

6. EtkileĢimli olarak sunucular üzerinden bir ya da birden fazla kullanıcısı olan oyunların oynanabilmesi,

7. Aboneye sunulmuĢ olan bir ara yüz yardımı ile TV yayınları yardımı ile e- posta hizmetlerinin verilmesi,

8. Aboneye sunulmuĢ olan ara yüz yardımı ile alıĢveriĢ modülleri ekleyerek çeĢitli pek çok ürünün satıĢının ve tanıtımının yapılabilmesi,

9. Aboneler arasında video konferans ve sesli görüĢme yapılabilmesi.