TEMSAN’ın 2011 yılı iĢletme bütçesi 24.11.2010 tarih ve 67 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile kabul edilmiĢtir. Yıl içinde meydana gelen sapmalar sonucunda 25.11.2011 tarih ve 62 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile de iĢletme bütçesi revize edilmiĢtir.
ĠĢletme bütçesinin, önceki dönem gerçekleĢen değerleri, 2011 yılı ilk ve son program durumu, 2011 yılı gerçekleĢmeleri ve sapma oranları aĢağıdaki çizelgede gösterilmiĢtir.
Bütçeye iliĢkin toplu bilgiler
Ölçü 2010 2011
GerçekleĢen
Bütçeye göre sapma (ilk durum)
%
Bütçe
GerçekleĢen
Bütçeye göre sapma (ilk durum) Ġlk durum Son durum %
Personel sayısı KiĢi 336 (11) 373 342 315 (16)
Personel giderleri Bin TL 15.348 (11) 15.790 16.943 16.107 2
Toplam giderler Bin TL 36.227 (23) 63.043 39.035 40.863 (35)
Toplam alımlar Bin TL 11.350 (50) 39.536 14.772 13.116 (67)
SatıĢların maliyeti Bin TL 21.882 (60) 68.491 16.634 25.548 (63)
Net satıĢ hasılatı Bin TL 22.455 (61) 70.965 9.183 17.711 (75)
Yatırımlar (nakdi) Bin TL 374 (63) 1.100 1.100 213 (81)
Faaliyet kârı ya da zararı Bin TL (8.484) 225 2.474 (7.451) (17.905) (824) Dönem kârı veya zararı Bin TL (13.534) 402 695 (10.593) (26.236) (3.875)
TEMSAN’ın 2011 yılı faaliyet sonuçları, bütçenin gerek ilk durumundaki, gerekse son durumundaki verilerin altında kalmıĢtır. Yıl içinde ödeneksiz harcama olmamıĢ, hasılat ve faaliyet sonuçları bütçe rakamlarının altında kalmıĢ ve bütçeye göre sapma oranları çok yüksek olmuĢtur.
Bütçe tahminlerinin, TeĢekkül’ün mevcut faaliyet hacmi ve mali durumuna uygun sağlıklı tespit edilerek, meydana gelen büyük oranlı sapmaların önlenmesi ve bütçenin yapılma amacından uzaklaĢılmaması gereğine iĢaret olunur.
B-Finansman:
2011 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı’nın tespitine iliĢkin 12.10.2010 tarih, 2010/967 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki karar, 23.10.2010 tarih, 27738 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıĢtır.
TEMSAN’ın 2011 yılına ait finansman program büyüklüklerine aĢağıdaki çizelgede yer almıĢtır.
2011 Yılı
Diğer faaliyetlerden olağan gider ve zararlar(-) 638 100 288 1.774
Finansman giderleri(-) 2.960 1.500 1.104 1.214
OlağandıĢı gelir ve karlar (+) 179 265 74 259
OlağandıĢı gider ve zararlar(-) 1.953 1.055 3.330 6.611
B-Görev zararı(tahakkuk eden)(-)
C-Amortisman(cari dönemde ayrılan)(+) 566 432 564 614
D-KarĢılık giderleri(cari dönemde ayrılan)(+) 429
II-Toplam finansman ihtiyacı: 6.524 1.100 11.443 1.464
Yatırım 374 1.100 1.100 213
Stok artıĢı 6.150 10.343 1.251
Sabit kıymet artıĢı
Bağlı ort.ve iĢtiraklerdeki sermaye artıĢı
III-Borçlanma gereği(I+II) 19.492 (97) 21.199 25.773
IV-Net faiz ödemesi: 2.960 1.500 1.104 1.214
Faiz gelirleri (-)
Faiz giderleri (+) 2.960 1.500 1.104 1.214
V-Faiz dıĢı fazla (bütçe transferleri hariç)(III+IV) (16.532) 1.597 (20.095) (24.559) VI-Topl.bütçe ve fon transf. (tahs.veya mahs.ol.):
Sermaye 40.000
Görev zararı
Yardım
VII-Transfer sonrası faiz dıĢı fazla (VI-V) (16.532) 1.597 (20.095) 15.441
2011 yılı finansman programına göre, 1,2 milyon TL fon yaratılacağı, 1,1 milyon TL finansman ihtiyacının olacağı ve yaratılan fondan kalan tutarın 0,1 milyon TL olacağı, TeĢekkülün finansman giderinin 1,5 milyon TL olacağı ve 1,6 milyon TL faiz dıĢı fazla olacağı öngörülmüĢtür.
Ancak, 2011 yılının 6 aylık gerçekleĢme, 6 aylık tahmini faaliyet sonuçlarına göre finansman programı revize edilerek, faaliyetlerden fon yaratılamayacağı, 10,3 milyon TL stok artıĢı olacağı, borçlanma gereğinin 21,2 milyon TL olacağı, faiz dıĢı açığın ise 20,1 milyon TL olacağı öngörülmüĢtür.
Nitekim TeĢekkül, 2011 faaliyet döneminde fon yaratamamıĢ, programdan büyük sapmalar olmuĢ, ayıklanmıĢ dönem sonucu 24,3 milyon TL zarar, borçlanma gereği 25,8 milyon TL olurken 24,6 milyon TL faiz dıĢı açık meydana gelmiĢtir.
KuruluĢ sermayesi dönem içinde 65 milyon TL artırılmıĢ, artırılan sermayenin 40 milyon TL’si Hazine tarafından yıl içerisinde ödenmiĢtir.
Ġlk program ve revize edilen program arasındaki büyük oranlı sapmaların yanı sıra bu veriler de 2010 yılı gerçekleĢme tutarlarıyla uyumsuz olmuĢ ve nihayetinde revize programın 6 aylık kesin, 6 aylık tahmini verilere göre yapılmasına rağmen 2011 yılına ait gerçekleĢme tutarları da her iki program tutarlarından yüksek oranlarda sapma göstermiĢtir.
C- Giderler:
TeĢekkülün 2011 yılı bütçe ödenekleri ve gerçekleĢen giderlerine, geçen yıl tutarları ile birlikte aĢağıdaki çizelgede yer verilmiĢtir.
Giderler
%35 eksik, son durumuna göre %5 oranında fazla gerçekleĢmiĢtir.
Giderler içerisinde en büyük pay, % 39,4 ile personel ücret ve giderleri ve % 37 ile ilk madde ve malzeme giderlerine aittir. Diğer giderlerin toplam içerisindeki payı dıĢarıdan sağlanan fayda ve hizmetlerde %14,4, çeĢitli giderlerde %3,4, finansman giderlerinde %3, amortisman giderinde %1,5 ve vergi resim ve harçlarda %1’dir.
Ġlk madde ve malzeme giderleri 15,1 milyon TL’nin; %75 oranında 11,3 milyon liralık kısmı direkt ilk madde ve malzeme, %22,4 oranında 3,4 milyon liralık kısmı endirekt malzeme giderlerinden oluĢmakta, giderlerin 390 bin TL’sini üretimle ilgili dıĢarıya yaptırılan iĢler oluĢturmuĢtur.
Ġlk madde ve malzeme giderleri içerisinde yer alan 390 bin TL; üretim için iĢletme ambarından çekilen malzemelere yönelik dıĢarıdan sağlanan hizmet bedellerini (analiz bedeli, saç büküm bedeli, galvaniz kaplama bedeli v.b.) ifade etmektedir.
Ġlk madde ve malzeme giderlerinin münhasıran üretimde kullanılmak üzere iĢletme ambarından çekilen direkt ve endirekt malzeme bedellerini kapsaması gerektiğinden; hammaddeler için dıĢarıdan sağlanan hizmet bedellerinin “3- DıĢarıdan sağlanan fayda ve hizmetler” gider grubunda takip edilmesi önerilir.
KuruluĢta çalıĢan kapsam içi ve kapsam dıĢı personele ödenen ücret ve giderler toplamı 16,1 milyon TL olup, konuya iliĢkin değerlendirme Raporun “II- Ġdari Bünye”
bölümünün personele yapılan harcamalar kısmında yapılmıĢtır.
2011 yılında, dıĢarıdan sağlanan fayda ve hizmetler tutarı 5,9 milyon TL olmuĢtur. Bu tutarın; 537,3 bin TL’si özel güvenlik hizmet alım bedeline, 432,8 bin TL’si teminat mektupları ve açılan akreditifler için bankalara ödenen komisyon bedeline, 320,2 bin TL’si temizlik hizmeti alım bedeline, 283,7 bin TL’si tüketilen elektrik ve su bedeli, 166 bin TL’si dıĢarıya yaptırılan bakım onarım gideri, 126,2 bin TL’si araç kiralama bedelleri, 74,8 bin TL’si avukatlık hizmet bedeli, 36,7 bin TL’si ödenen muhtelif kiralara, 19,3 bin TL’si muhtelif ulaĢtırma, eğitim, tercüme ve TSE aidat giderlerine ait olduğu, kalan 3,9 milyon TL’lik tutarın da dıĢarıdan sağlanan diğer çeĢitli giderler tanımı altında kayıt altına alındığı anlaĢılmıĢtır.
DıĢarıdan sağlanan diğer çeĢitli giderler faslında takip edilen harcamalar, büyük ölçüde ġirketin iĢ aldığı hidroelektrik santrallerde yürütülen çalıĢmalar kapsamında oluĢan kargo, nakliye ücretleri, muhtelif araç-ekipman kira bedellerinden oluĢmaktadır.
ÇeĢitli giderlerin, 822,4 bin TL’si harcırahlara, 566,5 bin TL’si sigorta giderlerine, 17,5 bin TL’si yayın ve ilan giderlerine, 27 bin TL’si katılma payı ve aidatlara, 28,1 bin TL’si temsil giderlerine, 36,6 bin TL’si haberleĢme giderlerine, 50,9 bin TL’si sair giderlere aittir.
TEMSAN’ın, 2011 faaliyet yılında, vergi, resim ve harç giderleri 407 bin TL, amortisman ve tükenme payı giderleri 614 bin TL, gelir tablosuna gider kaydedilen finansman gideri de 1,2 milyon TL’dir.