5.3.1. Üretim sisteminde girdiler, kaynaklar, kısıtlar, çıktılar ortaya konulmalıdır. Herhangi bir ürünün/hizmetin iş akış şemasını (tüm prosesleri dikkate alarak) çıkartınız.
5.3.2. Üretim/hizmet kapasitesi nasıl belirlenmekte ve hesaplanmaktadır? Kapasitesi belirlenirken hangi faktörler dikkate alınmıştır? İşletme tam kapasite ile çalışmakta mıdır?
Değilse nedenlerini tartışınız.
9 5.3.3. İşletmedeki üretim sistemi hangi üretim sistemi kapsamına girmektedir? Açıklayınız.
(Sürekli, kesikli, akış, proje tipi veya bunların kombinasyonu mudur?)
5.3.4. İşletmede ürünlerin ne kadar zamanda ve nasıl üretileceğine ilişkin kararlar nasıl ve kim tarafından verilmelidir? Açıklayınız. Bu kararlar nasıl iyileştirilebilir, geliştirilebilir?
5.3.5. Ürünlerin dağıtım sistemi -ve varsa satış sonrası hizmetler- konusunda bilgi veriniz.
5.3.6. İşletmede uygulanan üretim teknolojisi hakkında bilgi veriniz. (Yalın üretim, Bilgisayar Bütünleşik İmalat, Esnek İmalat Sistemleri, Hücresel Üretim, CAD/CAM, …) Alternatif teknolojileri belirterek, sahip olunan koşullar açısından bu teknolojileri karşılaştırınız.
5.3.7. Yıllık üretim planı, aylık veya daha kısa süreli üretim planı ve tezgâh/işlem birimi yüklemelerinin nasıl yapıldığına ilişkin bilgi ve örnekler veriniz.
5.3.8. İşletmede MRP(Mapics vb.) ve/veya ERP (SAP, BAAN, ORACLE vb.) sistemi olarak bir program kullanılmakta mıdır? Kullanılmakta ise kesit görüntülerle bu programların modüllerini kısaca açıklayınız.
5.3.9. İşletmede yapılmakta olan veya yapılması planlanan yönetime ve/veya operasyonlara yönelik projeler hakkında bilgi veriniz. Proje yönetimi tekniklerinden (PERT, CPM, MPM vb.) birini kullanarak bir örnek veriniz.
5.3.10. İşletme üretim kontrol sistemi hakkında bilgi veriniz. Çekme sistemi ve Kanban kart sistemi varsa bilgi veriniz.
5.3.11. İşletmedeki mevcut raporlama sistemi hakkında bilgi veriniz. Raporlama aracı olarak hangi programlardan (SAP, Access, Excel, Crystal Reports vb.) ne şekilde yararlanılmaktadır?
5.3.12. İşletmedeki bilgi ve belge akışı hakkında bilgi veriniz. Seçeceğiniz bir süreç için süreç akış şemasını oluşturunuz. Seçeceğiniz bir sürece ait (örneğin personel işe alımı süreci, bankalarda şubeler arası para transferi süreci, malzeme tedarik süreci, satış sonrası hizmet süreci, personel performans değerlendirme süreci vb.) mevcut süreç akış şemasını oluşturunuz. Mevcut süreçteki iyileştirilmesi gereken noktaları belirleyip, geliştirilen süreci çıkartınız.
5.3.13. İşletmede bilgi işlemeye destek olarak kullanılan paket programlar hakkında bilgi veriniz.
5.3.14. İşletmede karşılaşılan bir problemi ele alarak, ne gibi sorunlarla karşılaşıldığını açıklayınız. Problemi çözmek için kendi seçeceğiniz teknik(ler) ve çözüm(ler) üretiniz.
Çözümde kullanılan sayısal değerlerin nasıl elde edildiğini açıklayınız. (Problemin çözümü için Yöneylem Araştırması, Çok Kriterli Karar Verme, Yöneylem 2, Yöneylem 3 ve Üretim Planlaması tekniklerinden herhangi birini kullanmak mümkündür.) Çözümde bilgisayar kullanılması halinde bütün çıktılar ve ekran görüntüsü ekte verilmeli ve kullanılan paket program belirtilmelidir. Özel olarak bir program yazılmış ise, programın kodları eklere konmalıdır.
10
5.4. İş Etüdü Uygulaması
5.4.1. Seçilen bir ürüne ait üretim/hizmet sürecini “işlem, kontrol (muayene), taşıma, gecikme, depolama faaliyetlerinin bulunduğu iş akış şeması” yardımıyla açıklayınız. Ayrıca başka bir üretim/hizmet sürecinin ana hat iş akış şemasını hazırlayınız.
5.4.2. Seçeceğiniz bir iş birimi/istasyonu için iş basitleştirmeye yönelik bir metot etüdü çalışması yapınız (Mevcut sorunların ortaya konması, sorunlara ilişkin eleştirilerin yapılması ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi, verimlilik düşüklüğüne neden olan etkenlerin saptanması, bu etkenlere ilişkin önerilerin geliştirilmesi).
5.4.3. İşletmede operasyonlarla ilgili iş ölçümü teknikleri belirlenmiş midir? Evet ise hangi teknik veya program kullanılmıştır (Dolaysız iş ölçümü: Zaman etüdü, iş örnekleme vb., Dolaysız iş ölçümü teknikleri: sentetik zamanlama sistemi vb., ayrıca kullanılan programlar:
TimerPro vb.)? Zaman etüdünde kullanılan pay ve toleranslar ile ilgili standart tablolar kullanılmakta mıdır? Standart zamanların işletmede hangi amaçlarla ve nerelerde kullanıldığını açıklayınız.
5.4.4. İşletmede kullanılan kurumsal kaynak planlama (ERP) programına standart zaman verisi hangi menüye ve işletmenin hangi departmanı tarafından kaydedilmektedir?
5.4.5. Bir ürün seçerek standart zamanın nasıl hesaplandığını örnekleyiniz. Hesaplamada hangi performans derecelendirme metodu kullanılmış belirleyiniz, daha sonra siz bir performans derecelendirme metodu önererek standart zamanı buna göre hesaplayınız. Ayrıca tolerans(pay) değerleri neye göre belirlenmiş ortaya koyunuz. Bu operasyonun standart süresinden yola çıkarak saatlik üretim kapasitesini hesaplayınız.
Not: Stajınızı hizmet sektöründe yapıyorsanız, süreç içerisinde sürekli tekrarlanan bir işin/operasyonun işlem adımlarını çıkarıp standart zamanını hesaplayabilirsiniz.
5.5. Benzetim
5.5.1. İşletmenin herhangi bir atölye veya departmanındaki 10 birimlik zamanı (imalat süresi, makine hazırlık süresi vb.) veya miktarı (üretim adedi, satış adedi vb.) ele alarak, bu verinin hangi dağılıma uyduğunu bildiğiniz bir benzetim programı ile (Promodel, Arena vb.) test ediniz (Ekran görüntüsünü defterinize ekleyiniz).
5.5.2. İşletmedeki endüstri mühendisinin/sizin iyileştirmek/denemek istediği bir problemi ele alarak, bildiğiniz bir benzetim programı ile (Promodel, arena vb.) modelleyiniz. Mevcut durumun ve önerilen durumun performans göstergelerini karşılaştırınız (Çalışan programın ekran görüntüsünü defterinize ekleyiniz).
11
5.6. Karar Teorisi
5.6.1. AHP, TOPSİS, ELECTRE, SMART, Risk Altında Karar Verme, Belirsizlik Altında Karar Verme, Bayes veya Fayda Teorisi yöntemlerinden birini kullanarak işletmedeki bir problemi çözünüz.
5.7. Stok Yönetimi
5.7.1. İşletmenin tedarik zinciri sistemini kısaca tanıtınız. Bu zincirde malzeme ve stok yönetim faaliyetlerinin işletme için önemini ifade ediniz.
5.7.2. İşletmenin stok tutmasının nedenleri nelerdir?
5.7.3. İşletme stok tutmazsa ne gibi durumlar ortaya çıkar?
5.7.4. İşletmede ne tip stoklar bulunmaktadır yazınız?
5.7.5. İşletmede hangi stok takip politikası uygulanmaktadır? Malzeme stok (envanter) miktarlarının nasıl belirlendiğini açıklayınız.
5.7.6. İşletmenin malzeme yönetimi ve stok kontrol faaliyetleri hakkında bilgi veriniz. Bir malzeme için ekonomik sipariş miktarını, ilgili formülleri kullanarak belirleyiniz.
5.7.7. Malzeme envanter maliyet hesabı yapılmakta mıdır? Envanter maliyetlerinin toplam maliyet içindeki oranını açıklayınız.
Not: Stajınızı hizmet sektöründe faaliyet gösteren bir firmada yapıyorsanız, işletmenin süreçleri içerisinde sürekli tüketilen ve stoku tutulan bir malzemeyi düşünerek soruları cevaplandırabilirsiniz.
5.8. Tesis Planlama
5.8.1. İşletme yerinin, yer seçiminde göz önünde tutulması gereken faktörlere (pazara yakınlık, hammaddeye yakınlık, ulaşım, enerji ve güç gereksinimleri, işgücü nitelikleri gibi) uygunluğunu değerlendiriniz.
5.8.2. Tesisin yerleşimi nasıl düzenlenmiştir? (Üretim süreçlerine göre, ürüne göre, hücre tipi…)
5.8.3. Malzeme taşıma sistemini açıklayınız.
5.8.4. Kullanılan depolama sistemini açıklayınız.
12 5.8.5. İşletmenin mevcut yerleşim düzeni göz önüne alınarak ürüne göre düzen, sürece düzen, melez düzen ya da montaj hattı dengeleme yöntemlerinden hangisi uygun ise ona göre performansını hesaplayın. Yine işletme ürüne göre düzen, sürece düzen, melez düzen ya da montaj hattı dengeleme yöntemlerinden biri ile yeni düzen önerisinde bulunarak performansını hesaplayın. Mevcut düzen ve önerilen düzeni karşılaştırın.
5.9. Kalite Yönetimi
5.9.1. İşletmenin stratejik planlama süreci hakkında bilgi veriniz ve vizyon, misyon, ana stratejiler, hedefler vb. arasındaki ilişkiyi inceleyiniz.
5.9.2. İşletmede müşteri memnuniyeti algılama çalışması yapılmakta mıdır? Hangi yöntemler kullanılmaktadır? Kısaca açıklayınız.
5.9.3. İşletme, yer aldığı sektördeki mevcut kalite standartlarından hangilerinin belgesine sahiptir.
5.9.4. İşletme ürün/hizmet bazında (herhangi bir ürün/hizmet için) kaliteyi nasıl tanımlamaktadır?
5.9.5. Ürün ömrü boyunca gerçekleştirilen kalite kontrol faaliyetlerini açıklayınız.
5.9.6. İşletmede hata önleyici, hurda miktarını azaltıcı ne gibi faaliyetler yürütülmektedir?
5.9.7. İşletmenin kalite kontrol çalışmaları hakkında bilgi veriniz. Muayeneler, üretim/hizmet sürecinin hangi noktalarında, nasıl yapılmaktadır? Şema üzerinde gösteriniz.
5.9.8. İşletmenin kalite planlaması ve kontrolü konusundaki politikası nedir? Kalite kontrol çalışmalarını anlatınız.
5.9.9. İşletmede seçeceğiniz bir süreç için süreç kontrol diyagramlarını oluşturunuz.
5.10. Muhasebe ve Maliyet
5.10.1. İşletmenin muhasebe ve finansman çalışmaları hakkında bilgi veriniz.
5.10.2. İşletmenin ürün maliyetlendirme sistemi hakkında bilgi veriniz.
5.10.3. Seçeceğiniz bir ürünün birim üretim maliyetini, direkt isçilik, direkt hammadde ve genel giderler kalemlerini belirterek hesaplayınız.
5.10.4. Maliyet bulmada kullanılan sistemi açıklayınız. Maliyeti bulunan ürüne ilişkin başa baş noktası analizini yapınız.
13 5.10.5. Faaliyet bazlı maliyetlendirme (ABC) sistemi uygulanıyor mu? Faaliyet bazlı maliyetlendirme uygulanıyorsa, uygulama yapınız.
5.10.6. Bütçe çalışmaları hakkında bilgi veriniz.
5.10.7. İşletmede bir yatırım planlaması için (yapılıyorsa) hangi mühendislik ekonomisi tekniklerinin uygulandığını belirtiniz. Bu plan hakkında bilgi veriniz. Ayrıca siz de bir mühendislik ekonomisi uygulamasını gerçekleştiriniz.
5.10.8. Dağıtım (direkt veya kademeli), sipariş maliyet hesabı, safha maliyet hesabı veya standart maliyet hesabı yöntemlerinden birini kullanarak işletmedeki bir problemi çözünüz.
5.11. Staj Sonuç Kısmı
5.11.1. Bu çalışma sonucu elde ettiğiniz deneyimler nelerdir? Açıklayınız.
5.11.2. Örnek uygulamalar haricinde işletmede herhangi bir süreçte veya projede görevlendirildiniz mi? Açıklayınız.