1.Aşağıdakilerden hangisi eğitici dramanın çocuk eğitiminde sağlayabileceği yararlardan biri değildir?
A. Çocuğun kendisini tanımasına ve içinde yaşadığı dünyayı öğrenmesine katkı sağlar.
B. Harekete dayalı teknikleri kullanarak çocukların daha etkili öğrenmesini sağlar.
C. Çocuğun sosyal ilişkilerde gerekli sosyal becerileri kazanmasını sağlar.
D. Çocuklar başkalarının düşüncelerine hoşgörülü yaklaşmayı öğrenir.
E. Kuralların değişmezliğini kabul etmeyi ve itaati öğrenir.
2.Aşağıdakilerden hangisi oyun ile eğitici dramanın benzer yönlerinden biridir?
A. Kendiliğinden başlama B. Kurallara sahip olma
C. Etkinliğin sonunda değerlendirme yapılması D. Sonucun değil sürecin önemli olması E. Eğitim amaçlarının belli olması
I. Çocuğun kendilik algısı kazanmasını sağlama II. Çocuğun iletişim becerilerini geliştirme III. Çocukta kavram öğrenmeyi geliştirme
3.Yukarıdakilerden hangisi/hangileri okul öncesi eğitimde dramanın özel amaçlarındandır?
A) Yalnızca II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E)
I,II ve III23 I. Zihinsel kapasite
II. Yaratıcılık ve hayal gücü III. İletişim becerileri
IV. Bağımsız düşünme ve karar verme V. Sebat
VI. Akademik başarı
4.Drama etkinlikleri yukarıda verilenlerden kaç tanesinin gelişmesine katkı sağlar?
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2
5.Drama etkinlikleri sırasında düşüncelerinin yargılanmadan, eleştirilmeden kabul edildiğini gören çocukta aşağıdaki becerilerden hangisi gelişir?
A) İletişim becerileri
B) Duyguların farkına varma ve ifade etme C) Bağımsız düşünme ve karar verme D) Kendilik kavramı
E) Yaratıcılık ve hayal gücü
6. Çocuklar drama etkinliğini genellikle olarak algılar.
Cevap: Oyun
7) Drama etkinlikleri az çok belirgin kurallara sahip olma, sözlü ve sözsüz iletişime dayalı olma, iş birliği ve rol oynamayı gerektirme gibi yönleriyle paralel oyunla benzerlik gösterir.
a. Doğru b. Yanlış
8.Çocukların arkadaşlık ilişkilerinin gelişmesinde drama etkinlikleri önemlidir.
a. Doğru b. Yanlış
Drama çocuğun kendisinin ve başkalarının duygularına duyarlılık geliştirmesine yardımcı olur.
a. Doğru b. Yanlış
Drama etkinlikleri çocukların hem motor hem de zihinsel anlamda performansını arttırabilir.
a. Doğru b. Yanlış
CEVAP ANAHTARI 1. e 2. b 3. e 4. b 5. c 6. - 7. b 8. a 9. a 10. A
ÜNİTE 6. DRAMA UYGULAMALARI SIRASINDA GÖZ ÖNÜNE ALINMASI GEREKEN KOŞULLAR
Drama İçin Uygun Çevre (
bu üniteyi biraz soru üzerinden öğrenelim çünkü çoook uzun
kalıcı olur) Soru : Drama için uygun çevre neden çok geniş olmaması gerekir?
-
Çok geniş mekânlar, gruptaki çocukların dikkatlerini yapılan etkinlik üzerinde yoğunlaştırmalarını24 zorlaştırabilir.
-
Grubun geniş mekâna dağılması, öğretmenin verdiği yönergelerin anlaşılmasını engelleyebilir.Soru : Drama etkinliğinde çevrenin önemi, ……… ve ………….bir çevre olması gereği ile açıklanabilir. Boşluğa ne gelir?
Cevap : canlı ve gelişmeye açık
Soru : Montessori’ye göre drama için çevre nasıl olmalıdır?
Cevap : Katı, sonuçlanmış bir çevre yerine, gelişen, büyüyen bir çevre, başka bir deyişle “yaşayan” çevre eğiticidir. Ona göre ; var olan nesneler aracılığıyla canlandırılabilecek nesneler adeta sonsuzdur. Bir yer minderi otomobil de olabilir, plastik bir kovanın kapağı başın üzerine yerleştirilerek bir şapka da olabilir.
Soru örneği
)
: Drama çocuğa, bitmiş, sabit, “ölü” bir çevre değil, yaşayan, büyüyen, değişen,”canlı” bir çevre sunar. Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?A) Çocuklar dramadaki bir rolü karakteri canlandırırken sınır konmaz
B) Çocukların dramada yapacakları hareketlere ve sözel ifadelere sınır konmaz C) Bir yer minderi otomobil olarak görülebilir.
D) Plastik bir kovanın kapağı başın üzerine yerleştirilerek bir şapka olabilir E) Drama uygulanan çevre, çocuğa her ayrıntıyı hazır sunmalıdır.
Cevap E ) SEÇENEĞİDİR. Drama uygulanan çevre, çocuğa her ayrıntıyı hazır sunmamalıdır. Bu nedenle drama yapılan yerde, çocuğun zihninde canlandırmasına olanak vermek üzere, oynanacak öykü ya da rollerle ilgili gerçek ya da gerçeğe çok benzeyen nesnelerin bulunmasındansa, o nesnelerin yerini tutabilecek daha basit ve önceden oraya yerleştirilmiş nesneler bulundurulabilir
Montessori’ye göre çocuk ve yetişkin için çevre, farklı anlamlar taşır - Çocuk çevreyi kendini geliştirmek için kullanır.
- Çocuk çevrede “süreç” için çaba gösterir.
- Yetişkinlerse çevreyi geliştirmek için kullanırlar.
- Yetişkin ise bir “sonuca” ulaşmak için çaba harcar
Drama etkinliği sırasında sonuç değil, süreç önemli olduğundan, çocuğun çevreyi kendi gelişimi için
“dönüştürme” çabasına olanak tanıyacak biçimde, çevre her şeyi hazır olarak sunmamalıdır.
Soru örneği) : Drama yapılan çevre nasıl olmalıdır ? , A) Çocuğa her yönden güven vermelidir.
B) Çocuğun her bakımdan denemeler yapabileceği, rahatlatıcı olmalıdır.
C) Gerçek ya da gerçeğe çok benzeyen nesneler bulunmalıdır.
D) Fiziksel mekân olarak sınırlar olmalıdır,
E) Hayali anlamda sınırları olmayan esnek bir çevre olmalıdır.
Cevap C) seçeneğidir.
Soru örneği) : Montessori’ye göre çocuk ve yetişkin için çevre, farklı anlamlar taşır. Buna göre aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Çocuk çevreyi kendini geliştirmek için kullanır.
B) Çocuk çevrede “süreç” için çaba gösterir.
C) Yetişkinlerse çevreyi geliştirmek için kullanırlar.
D) Yetişkin ise bir “sonuca” ulaşmak için çaba harcar E) Hiçbiri
Cevap e seçeneğidir. Ayrıca Drama etkinliği sırasında sonuç değil, süreç önemli olduğundan, çocuğun çevreyi kendi gelişimi için “dönüştürme” çabasına olanak tanıyacak biçimde, çevre her şeyi hazır olarak sunmamalıdır.
25
Drama İçin Uygun Yaş
Fein’e göre (1981), çocuklarla drama türü etkinliklere 3.5 yaş civarında başlanabilir.
o Soru : Çocuklar, kaç yaşından itibaren birbirleriyle iş birliği kurmaya, rol oynama yolu ile duygularını bilinçli olarak ifade etmeye, arkadaş edinmek için uygun davranışlar göstermeye başlarlar.
o Cevap : 3.5 yaş
Creasar (1990), çocuklarda drama benzeri oyunların gelişimsel olarak 2 yaşından itibaren görülebildiğini, 4-6 yaşları arasında ise en yüksek düzeye eriştiğini ileri sürmüştür.
Soru örneği ) : Drama için uygun yaş ile ilgili hangisi yanlıştır?
A) Fein’e göre, çocuklarla drama türü etkinliklere 3.5 yaş civarında başlanabilir.
B) Creasar, drama benzeri oyunların gelişimsel olarak 2 yaşından sonra görülüp, 4-6 yaşlarında üst düzeye eriştiğini söyler.
C) 1,5 ve 3 yaşları arasındaki çocukların, yetişkinler tarafından kendilerine sunulan, başka nesneleri temsil eden nesneleri anladıklarını saptamıştır
D ) Hangi etkinliğin, çocuklara tam olarak hangi yaşta uygun olduğunu kesin olarak belirlenmiştir.
E) Piaget zihinsel gelişiminin hızının, kültürden kültüre, farklılıklar gösterebildiği öne sürülmüştür
Cevap D SEÇENEĞİDİR. Hangi etkinliğin, çocuklara tam olarak hangi yaşta uygun olduğunu kesin olarak belirlemenin güç olduğu görünmektedir. Bu konuda dikkate alınabilecek bir ölçüt, çocukların gelişimsel düzeyi olabilir.
Gowen de ,çocukta sembolik oyunun 2 yaşında başladığını ve tüm okul öncesi dönem boyunca, çocuğun gelişiminde rol oynadığını, konuyla ilgili olarak yapılmış çok sayıda araştırmayı gözden geçirerek yazdığı makalesinde vurguladı. Piaget’nin bakış açısına göre çocuklar tüm kültürlerde zihinsel gelişim dönemlerinden aşağı yukarı aynı sırada geçerler. Diğer yandan, çocuğun özel kültürel yaşantıları nedeniyle, zihinsel gelişiminin hızının, kültürden kültüre, hatta aynı kültürde farklılıklar da gösterebildiği öne sürülmüştür. Genetik yapı farklarının da neden olduğu bireysel gelişim farklılıklarının, eğitim durumlarının düzenlenmesinde göz önüne alınması gereği, genelde kabul edilen bir görüştür.
Richmond, Piaget’nin dönemlerinin kesin sınırlarla ayrılmadığını, dönemler arasında esnek geçişler olduğunu belirterek, dönemlerin farklı yaştaki çocukların eğitilmesinde katı biçimde
uygulanamayacağına işaret etmiştir.
Piaget’nin görüşlerini, yapılan kültürler arası araştırmalara dayanarak yorumlayan Ginsburg ve Opper dönemlerinin sırasının evrensel olduğunu, ancak çocukların farklı gelişim dönemlerine ulaşmalarının hem aynı kültürde hem de farklı kültürlerde farklı yaşlarda görülebildiğini belirtmişlerdir.
ÖNEMLİ Diğer bazı yazarlar da, çocuğa uygun olan eğitim etkinliğine karar verirken, “yaş” temel alınacaksa kronolojik yaşın (Doğum tarihine göre belirlenen yaşın) değil, zihinsel yaşın göz önüne alınması gerektiği sonucuna varmışlardır!
DİKKAT !!! Montessori “Çocuğun gelişiminde, yaş tarafından belirlenen dönemlerin varlığını ve çocuğa sunulacak eğitim etkinliğinin/malzemesinin uygun zamanını belirlemenin önemini öne süren Ayrıca , “uygun anı” belirlerken, öğretmenin esnek olması gerektiğini ve çocuğu gözleyerek, etkinliği deneyerek, etkili eğitim verebileceğini vurgulamıştır.
26
Soru örneği : Çocuğun gelişiminde “kronolojik yaşı” değil, herhangi bir etkinliğe “dikkatini uzun süre
yoğunlaştırması”, yani ilgi göstermesi ve “gerekli hareket tekrarlarını kendiliğinden yapmaya istekli olması”
önemini vurgulayan kuramcı kimdir?
A) Piaget B) montsesori C) Vygotsky D) Richmond E) Fein
Vygotsky’ye
göre çocuklar, gelişim düzeylerine uygun olan bir nesneyi, işlemi taklit edebilirler. Vygotsky, çocuğun daha iyi öğrenmesi için “içinde bulunduğu gelişim düzeyinin” değil, “içinde bulunduğu gelişim düzeyinin de ilerisindeki düzeyin” (zone of proximal development/yakınsak gelişim alanı) dikkate alınması gereğine de işaret etmiştir. Bu görüşe göre etkili öğrenme, çocuğun rahatlıkla yapabileceği, zaten öğrenmiş olduğu değil, onu makul bir oranda zorlayacak eğitim etkinliklerine yönlendirilmesiyle sağlanabilir. Vygotsky, okul öncesi dönemindeki çocuğun bir sonraki gelişim düzeyine uygun etkinlik olarak rol yapma oyununu önermiştir. Çünkü çocuklar rol oynama sırasında henüz tam olarak kavramadıkları, ama ilgi duydukları olayları, rolleri daha çok tercih ederler. Son yıllarda yapılan araştırmalar, Vygotsky’nin bu konudaki görüşlerini destekler nitelikte bulunmuştur.
Soru örneği // Değerlendirme yapılırken dramaya uygun etkinlik olup olmadığı nasıl anlaşılır?
-
“çocuğun ilgi gösterdiği”-
“yapmayı ısrarla sürdürdüğü,-
en az 10 dakika ilgi gösterdiği-” ,-
“tüm enerjisini vererek katıldığı”-
“taklit ederek, rol oynayarak katılabildiği” drama etkinliği, uygun etkinlik olarak kabul edilebilir ve uygulanabilir.Ayrıca ; çocuklar, bir etkinlik sırasında, etkinlikle ilgili olarak sözel etkileşimde bulunuyorlarsa, etkinlikte rol almaya istekli görünüyorlarsa, bir nesneyi başka bir nesne yerine koyarak oynuyorlarsa, o drama etkinliği, çocuklar için uygun etkinliktir