• Sonuç bulunamadı

2.3. ÖZNEL ZİNDELİK

2.3.1. Öznel Zindelikle İlgili Araştırmalar

Akın ve Akın (2015) araştırmalarında öznel zindeliğin arkadaşlık kalitesi ve öznel mutluluk arasındaki ilişkide aracılık rolünü incelemişlerdir. 271 üniversite öğrencisinini katılımıyla gerçekleştirdikleri araştırma bulgularına göre öznel zindeliğin öznel mutluluğu pozitif yordadığı, ayrıca arkadaşlık kalitesi ve öznel mutluluk arasındaki ilişkiye kısmen aracılık ettiği sonucuna ulaşmışlardır.

Akın (2012) öznel zindelik, internet bağımlılığı ve öznel mutluluk arasındaki ilişkiyi incelemiş ve araştırmasını 328 üniversite öğrencisi katılımcı ile gerçekleştirmiştir. Elde edilen bulgulara göre internet bağımlılığı ile öznel zindelik ve öznel mutluluk arasındaki ilişki negatiftir. Bununla birlikte öznel zindelik ve öznel mutluluk arasında pozitif ilişki bulunmuştur.

Altunel (2016), Efes müzesini ziyaret eden 148 yabancı kültür turistinden toplanan verilerin analiz edilmesi ile öznel zindelik ve deneyimleme kalitesi arasındaki ilişkideki ilgilenim değişkeninin ara değişken rolüne ilişkin bir model önermekte ve modeli test etmektedir. Elde edilen bulgulara göre öznel zindelik ve deneyimleme kalitesi arasındaki ilişkiye ilgilenimin tam değişken rolü oynadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Dolunay Cuğ (2015) 820 üniversite öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirdiği çalışmasında üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının kendini affetme, öz- duyarlılık, öznel yaşam enerjisi ve mutluluğa yönelim değişkenleri tarafından ne derece yordandığını yapısal bir model ile test etmiştir. Bu bağlamda test edilecek model, kendini affetme, öz-duyarlılık, öznel yaşam enerjisi değişkenlerinin etkisinin

yanısıra mutluluğa yönelim değişkenlerinin ara değişken rolünü de test etmiştir. Araştırma sonunda öznel zindelik ile kendini affetme ve öznel iyi oluş arasında pozitif anlamlı ilişki elde edilmiştir.

Proaktif kişiliğin öznel zindelik ile merak arasındaki ilişkide aracılık etkisini araştıran Çelik ve Topçuoğlu (2017), Sakarya Üniversitesinde okuyan 311 üniversite öğrencisinin katılımı ile çalışmalarını gerçekleştirmişlerdir. Regresyona dayalı aracılık analizi, korelasyon analizi ve doğrudan ve dolaylı etkileri belirlemek için uygulanan bootstrap yöntemi ile proaktif kişilik ve öznel zindeliğin, merak ile pozitif ilişkili olduğu ve proaktif kişiliğin öznel zindelik ile merak arasındaki ilişkide aracılık etkisine sahip olduğu sonucu elde edilmiştir.

Sarıçam (2015) 344 lise öğrencisinden oluşan katılımcı ile ergenlerde okul tükenmişliği ile öznel zindelik arasında öz-yeterliliğin aracı rolünü incelemiştir. Araştırma bulgularına göre öz-yeterlilik, öznel zindelik ve okul tükenmişliği arasında ilişki bulunmuş olup öz-yeterliliğin, öznel zindelik ve okul tükenmişliği arasındaki ilişkide aracı rolü üstlendiği sonucu elde edilmiştir.

Facebook bağımlılığının öznel canlılık ve öznel mutluluk arasındaki ilişkiye aracılık etkisi Uysal, Satıcı ve Akın (2013) tarafından araştırılmıştır. 157 kadın 140 erkek olmak üzere 297 üniversite öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirdikleri araştırma bulgularına göre Facebook bağımlılığının öznel mutluluk ve öznel zindeliğe kısmen aracılık ettiği, öznel mutluluk ve öznel zindelikle negatif ilişkili olduğu sonuçlarına ulaşmışlardır. Ek olarak araştırmacılar öznel mutluluk ve öznel zindeliğin pozitif ilişkili olduğu bulgularını elde etmişlerdir.

Uysal ve diğerleri (2014), Ryan ve Frederick (1997) tarafından geliştirilen Öznel Zindelik Ölçeğini Türkçeye uyarlamak ve ölçeğin psikometrik özelliklerini incelemek üzere 523 üniversite öğrencisinin katılımı ile ölçeğin psikometrik özelliklerini dilsel eşdeğerlik, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, ölçüt bağıntılı geçerlik, iç tutarlık ve test-tekrar test yöntemleriyle incelenmiştir. Öznel Mutluluk Ölçeği uyum geçerliğini test etmek için kullanılmıştır. Öznel zindelik ve öznel mutluluk arasında özlçüt geçerliği çalışmaları ile pozitif ilişki elde

edilmiştir. Tüm sonuçlara göre ölçeğin pozitif psikoloji, sağlık ve eğitim alanında kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu sonucuna varılmıştır.

Uysal ve diğerleri (2014) öznel zindeliğin yaşam memnuniyeti ve öznel mutluluk arasındaki ilişkiye aracılık etkisini araştırdıkları 378 üniversite öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirdikleri araştırmalarında öznel zindeliğin yaşam memnuniyeti ile öznel mutluluk arasındaki ilişkiye kısmen aracılık ettiği yani öznel zindelik arttıkça öznel mutluluğun arttığı ve öznel zindeliğin bu artışa kısmen rol oynadığı sonucunu elde etmişlerdir.

Fini ve arkadaşları (2010) 338 üniversite birinci sınıf öğrencisinin katılımı ile yaşam doyumu, yaşam becerileri, öz yeterlik, üniversite uyumu, psikolojik iyi oluş ve öznel zindelik arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir. Araştırma bulguları değişkenler arasında pozitif yüksek ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Regresyon analizi sonucuna göre öznel zindeliğin en iyi yordayıcılarının sırasıyla psikolojik iyi oluş, yaşam becerileri ve yaşam doyumu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Ryan ve Frederick (1997) altı çalışmada öznel zindelik ile bir takım değişkenler (psikolojik iyi oluş, fiziksel belirtiler, algılanan beden işlevi, Büyük Beş kişilik özellikleri, kendini gerçekleştirme, benlik saygısı, kendilik, anksiyete, somatik belirtiler, motivasyon) arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir. Araştırmacılar öznel zindeliğin motivasyon, psikolojik iyi oluş, benlik saygısı, kendilik dışa dönüklük ile pozitif; somatik belirtiler, ağrı, nörotizm, anksiyete ile negatif ilişkili olduğu sonuçlarını elde etmişlerdir.

Kubzansky, Rebecca ve Thurston (2007) duygusal canlılığın koroner kalp hastalığı riskinin azalması ile ilişkili olup olmadığını incelemek için yaptıkları araştırmalarında duygusal canlılığın hem kadınlarda hem de erkeklerde koroner kalp hastalığı riskine karşı koruyucu olabileceği sonucunu elde etmişlerdir.

III. BÖLÜM