TEKSTİL
Özbekistan’ın Tekstil Dış Ticareti
Özbekistan'ın Tekstil Dış Ticareti (1000 $)
Yıllar İhracat İhracatta Değişim İthalat İthalatta Değişim Fark $
2017 1.298.760 --- 217.887 --- 1.080.873
2018 1.190.660 -8,32% 262.285 20,38% 928.375
Kaynak: Trademap
2017 verilerine bakıldığında Özbekistan’ın tekstil sektöründe 1 milyar 80 milyon USD dış ticaret fazlası verdiği görülmektedir. 2018 yılında ise geçen yıla kıyasla ihracatta -8,32% azalış yaşayıp 1 milyar 190 milyon USD ihracat yapmıştır. Yine geçen yıla kıyasla Özbekistan’ın 2018 yılında tekstil ithalatının 20,38% artarak 262 milyon USD olduğu görülmektedir. Verilere göre Özbekistan tekstil sektöründe 2018 yılında 982 milyon USD dış ticaret fazlası vermiştir.
Ayrıca Özbekistan 2018 yılında tekstil sektöründe dünyada 31. sırada iken ihracatta ise 91.
Sırada bulunmaktadır.
28
Özbekistan’ın En Fazla Tekstil İhracatı Yaptığı Ülkeler
İHRACAT (1000 $)
Ülkeler 2017 2018 Değişim Pay
Dünya 1.298.760 1.190.660 -8,32% 100,00%
Çin 326.411 396.736 21,54% 33,32%
Rusya Federasyonu 302.632 329.092 8,74% 27,64%
İran 236.120 141.105 -40,24% 11,85%
Türkiye 115.779 128.929 11,36% 10,83%
Bangladeş 50.436 37.721 -25,21% 3,17%
Kaynak: Trademap
Özbekistan’ın 2018 yılı itibari ile en fazla tekstil ihracatı yaptığı beş ülke sırasıyla Çin, Rusya, İran, Türkiye ve Bangladeş’tir. Özbekistan tekstil ihracatında %33,32’lik pay ile Çin’in ve
%27,64’lük pay ile Rusya’nın etkili olduğunu ve iki ülkeye yapılan tekstil ihracatının Özbekistan tekstil ihracatının yarısından fazlasını oluşturduğunu söyleyebiliriz.
Türkiye ise Özbekistan’ın tekstil ihracatında %11,36 pay ile 4. sırada bulunarak ülkenin önemli ihracat kaynaklarından biridir.
Özbekistan’ın En Fazla Tekstil İthalatı Yaptığı Ülkeler İTHALAT (1000 $)
Ülkeler 2017 2018 Değişim Pay
Dünya 217.887 262.285 20,38% 100,00%
Çin 135.616 155.615 14,75% 59,33%
Türkiye 25.900 39.383 52,06% 15,02%
Güney Kore 12.467 16.589 33,06% 6,32%
Rusya Federasyonu 12.764 14.607 14,44% 5,57%
Bangladeş 10.644 13.677 28,49% 5,21%
Kaynak: Trademap
Özbekistan’ın 2018 yılı itibari ile en fazla tekstil ithalatı yaptığı ülkeler sırasıyla Çin, Türkiye, Güney Kore, Rusya ve Bangladeş’tir. Özbekistan tekstil ithalatında %59,33’lük payla Çin en büyük paya sahiptir.
Türkiye ise Özbekistan tekstil ithalatında 2018 yılında %15,02’lik pay ile ikinci sırada yer almaktadır.
29
Özbekistan’ın En Fazla İhraç Ettiği Tekstil Ürünleri
İHRACAT (1000 $)
GTİP Mal Grubu 2017 2018 Değişim Pay
Toplam Tekstil 1.298.760 1.190.660 -8,32% 100,00%
52 Pamuk 1.176.078 1.029.933 -12,43% 86,50%
60 Örme eşya 50.409 65.503 29,94% 5,50%
50 İpek 30.934 49.931 61,41% 4,19%
56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; özel iplikler; sicim, 24.665 26.780 8,57% 2,25%
55 Sentetik ve suni devamsız lifler 7.089 8.724 23,06% 0,73%
58
Özel dokunmuş mensucat; tufte edilmiş dokumaya elverişli mensucat; dantela; duvar halıları; şeritçi ve kaytancı eşyası;
işlemeler
3.099 4.231 36,53% 0,36%
51 Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı; at kılından iplik ve
dokunmuş mensucat 2.175 2.398 10,25% 0,20%
59 Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokumaya
elverişli mensucat; dokumaya elverişli maddelerden teknik eşya 1.983 1.996 0,66% 0,17%
54 Sentetik ve suni filamentler 1.881 842 -55,24% 0,07%
53 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler; kağıt ipliği ve kağıt
ipliğinden 447 322 -27,96% 0,03%
Kaynak: Trademap
2018 yılı istatistiklerine baktığımızda, Özbekistan’ın en büyük ihracat kaleminin ihracatın
%86,5’ini karşılayan 52 GTP. No.lu “Pamuk” olduğu görülmektedir. Geçen yıla oranla - 12,43%’lük azalışla Özbekistan 2018 yılında 1 milyar 29 milyon USD pamuk ihraç etmiştir.
30 Özbekistan’ın En Fazla İthal Ettiği Tekstil Ürünler
İTHALAT (1000$)
GTİP Mal Grubu 2017 2018 Değişim Pay
Toplam Tekstil 217.887 262.285 20,38% 100,00%
54 Sentetik ve suni filamentler 53.191 65.151 22,49% 24,84%
55 Sentetik ve suni devamsız lifler 53.762 59.425 10,53% 22,66%
60 Örme eşya 39.308 39.117 -0,49% 14,91%
59 Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokumaya 20.125 28.669 42,45% 10,93%
56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; özel iplikler; sicim, 21.537 24.402 13,30% 9,30%
53 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler; kağıt ipliği ve kağıt
ipliğinden 13.201 18.420 39,53% 7,02%
58
Özel dokunmuş mensucat; tufte edilmiş dokumaya elverişli mensucat; dantela; duvar halıları; şeritçi ve kaytancı eşyası;
işlemeler
7.566 13.543 79,00% 5,16%
52 Pamuk 7.653 11.988 56,64% 4,57%
51 Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı; at kılından iplik ve
dokunmuş mensucat 1.514 1.567 3,50% 0,60%
50 İpek 30 3 -90,00% 0,00%
Kaynak: Trademap
2018 yılında Özbekistan’ın tekstil alanında en fazla ithalat yaptığı mal grubu 54 GTP No.lu
“Sentetik ve suni filamentler” olduğu görünmektedir. Bu mal grubunda Özbekistan 2018 yılında 65 milyon USD ihracat yapmış ve bu ihracat Özbekistan’ın tekstil ihracatının
%24,84’ünü oluşturmuştur.
Özbekistan ithalatının ikinci en büyük mal grubunu ise 55 GTP No.lu “Sentetik ve suni devamsız lifler” oluşturmaktadır. Bu mal grubunda Özbekistan 2018 yılında 59 milyon USD ihracat yapmış ve bu ihracat Özbekistan’ın tekstil ihracatının %22,66’sını oluşturmuştur.
31 Türkiye’den Özbekistan’a Tekstil İhracatı
TÜRKİYE’DEN ÖZBEKİSTAN’A TEKSTİL İHRACATI (1000 $)
GTİP Mal Grubu 2017 2018 Değişim Pay
Toplam Tekstil 25.900 39.383 52,06% 100,00%
54 Sentetik ve suni filamentler 8.261 12.962 56,91% 32,91%
55 Sentetik ve suni devamsız lifler 5.970 10.901 82,60% 27,68%
59 Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokumaya
elverişli mensucat; dokumaya elverişli maddelerden teknik eşya 3.519 3.448 -2,02% 8,76%
58
Özel dokunmuş mensucat; tufte edilmiş dokumaya elverişli mensucat; dantela; duvar halıları; şeritçi ve kaytancı eşyası;
işlemeler
1.274 3.430 169,23% 8,71%
56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; özel iplikler; sicim,
kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 3.466 2.837 -18,15% 7,20%
53 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler; kağıt ipliği ve kağıt
ipliğinden 1.012 2.812 177,87% 7,14%
52 Pamuk 823 1.560 89,55% 3,96%
60 Örme eşya 1.409 1.321 -6,25% 3,35%
51 Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı; at kılından iplik ve
dokunmuş mensucat 144 109 -24,31% 0,28%
Kaynak: Trademap
Türkiye geçen yılla kıyaslandığında %52,06’lık bir artışla 2018 yılında Özbekistan’a 39 milyon USD tekstil ihracatı gerçekleştirmiştir. Özbekistan Türkiye’nin tekstil ihracatında 34. sıradadır.
Türkiye’nin Özbekistan’a yaptığı tekstil ihracatının en büyük kalemini 54 GTP No.lu “Sentetik ve suni filamentler” ürün grubu %32,91’lik pay ile oluşturmakta olup Türkiye’nin bu ürün grubunda Özbekistan’a yaptığı ihracat 13 milyon USD civarındadır.
Türkiye’nin Özbekistan’a yaptığı tekstil ihracatının en büyük ikinci kalemini ise 55 GTP No.lu
“Sentetik ve suni devamsız lifler” ürün grubu %27,68’lik pay ile oluşturmaktadır. Türkiye’nin bu ürün gurubunda Özbekistan’a yaptığı ihracat 11 milyon USD dolayındadır.
32 Türkiye’nin Özbekistan’dan Tekstil İthalatı
TÜRKİYE’NİN ÖZBEKİSTAN’DAN TEKSTİL İTHALATI (1000 $)
GTİP Mal Grubu 2017 2018 Değişim Pay
Tekstil 115.779 128.929 11,36% 100,00%
52 Pamuk 114.680 128.087 11,69% 99,35%
50 İpek 262 427 62,98% 0,33%
55 Sentetik ve suni devamsız lifler 693 202 -70,85% 0,16%
56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; özel iplikler; sicim,
kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 45 145 222,22% 0,11%
59 Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokumaya
elverişli mensucat; dokumaya elverişli maddelerden teknik eşya 20 68 240,00% 0,05%
54 Sentetik ve suni filamentler 26 - 0,00%
60 Örme eşya 53 - 0,00%
Kaynak: Trademap
2018 yılı verilerine baktığımız zaman Türkiye’nin Özbekistan’dan tekstil ithalatı geçen seneye göre %11,36 artarak 128,9 milyon USD olarak gerçekleşmiştir. Özbekistan Türkiye’nin tekstil ithalatı yaptığı ülkeler sıralamasında 19. sıradadır.
Türkiye’nin Özbekistan’dan yaptığı tekstil ithalatının çok büyük bir kısmını 52 GTP No.lu
“Pamuk” mal grubu oluşturmaktadır. %99,35’lik bir payla geçen seneye göre %11,69 artarak 128 milyon USD olan pamuk ithalatı Türkiye’nin Özbekistan’dan ithal ettiği tekstil ürünlerinde diğer ürünlere nazaran çok büyük bir farkla başı çekmektedir.
33