Örgütsel Sessizlik, TükenmiĢlik Sendromu ve ÇalıĢan Performansına ĠliĢkin

Olarak FarklılaĢma Durumu

AĢağıda katılımcıların demografik özellikleri ile örgütsel sessizlik, tükenmiĢlik sendromu, çalıĢan performansı ölçekleri bazında farklılık olup olmadığı parametrik testlerden t Testi, Anova Testi ve Çoklu KarĢılaĢtırma Testi (Tukey) ile analiz edilmiĢtir.

Tablo 5.17: Katılımcıların Örgütsel Sessizlik, TükenmiĢlik Sendromu ve ÇalıĢan Performansı Ölçeklerine ĠliĢkin Algılarının Cinsiyetine Göre Farklılığının Tespitine Yönelik t Testi Sonuçları

BOYUT CĠNSĠYET N ORT SS T P

Kabul EdilmiĢ Sessizlik Kadın 158 2,4608 ,85592 ,262 ,794

Erkek 61 2,4262 ,92121

Savunma Amaçlı Sessizlik Kadın 158 2,5997 1,04017 ,681 ,496

Erkek 61 2,4918 1,07719

Örgüt Yararına Sessizlik Kadın 158 4,1380 1,00923 -1,703 ,090

Erkek 61 4,3803 ,74718

Sessizlik Toplamı Kadın 158 3,0661 ,64743 -,345 ,731

Erkek 61 3,0995 ,62501

Duygusal Tükenme Kadın 158 2,5965 ,89094

2,031 ,043 Erkek 61 2,3238 ,89045 DuyarsızlaĢma Kadın 158 2,1899 ,99458 ,541 ,589 Erkek 61 2,1107 ,90775 KiĢisel BaĢarı Duygusunda Azalma Kadın 158 3,5090 ,81645 -,758 ,449 Erkek 61 3,6136 ,90632

TükenmiĢlik Toplam Kadın 158 2,7651 ,55978 ,973 ,332

Erkek 61 2,6827 ,55180

ÇalıĢan Performansı Kadın 158 4,2078 ,71102 -1,050 ,295

Erkek 61 4,3142 ,55868

Tablo 5.17 'de cinsiyet ile örgütsel sessizlik, tükenmiĢlik sendromu ve çalıĢan performansı ölçekleri ve bu ölçeklerin alt boyutlarının puanları verilmiĢtir. Ölçekler ve alt boyutlarının cinsiyete göre istatistiksel bir farklılık oluĢturup oluĢturmadığı araĢtırılmıĢ olup analizler 0,05 önem seviyesinde yapılmıĢtır.

86

Tablo 5.17‟e göre tükenmiĢlik sendromu ölçeğin alt boyutlarından biri olan duygusal tükenme boyutunda anlamlı (p<,05) farklılığın meydana geldiği görülmektedir. Yani hastane çalıĢanlarının duygusal tükenme boyutuna iliĢkin algıları cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermektedir (t=2,031, p=0,43; p<,05). DeğiĢkenler arasında farklılığa neden olan grubun tespit edilmesi için katılımcıların aritmetik ortalamalarına bakılmıĢtır. Buna göre kadın çalıĢanların duygusal tükenmiĢlik düzeyleri (Ort.=2,5965),erkek çalıĢanlara göre (Ort.=2,3238) daha yüksektir. Farklılığa neden olan grubun kadın çalıĢanlar olduğu tespit edilmiĢtir.

S2 araştırma sorusuna karşılık olarak cinsiyete göre tükenmişliğin alt boyutlarından biri olan duygusal tükenme düzeyinde anlamlı farklılık olduğu görülmüştür.

Katılımcıların örgütsel sessizlik, tükenmiĢlik sendromu ve çalıĢan performansı ölçeklerine vermiĢ oldukları cevapların aritmetik ortalamaları dikkate alındığında elde edilen sonuçlar ise Ģunlardır:

Tablo 5.17‟deki test sonuçları incelendiğinde, kadın çalıĢanların tükenmiĢlik sendromu (Ort.=2,7651) ve duygusal tükenme (Ort.=2,5965), duyarsızlaĢma (Ort.=2,1899), kiĢisel baĢarı duygusunda azalma (Ort.=3,5090) alt boyutlarına yönelik algılarının ortalamalarının, erkek çalıĢanların tükenmiĢlik sendromu (Ort.=2,6827), duygusal tükenme (Ort.=2,3238), duyarsızlaĢma (Ort.=2,1107), kiĢisel baĢarı duygusunda azalma (Ort.=3,6136) boyutlarının ortalamalarına göre kiĢisel baĢarı duygusunda azalma boyutu dıĢında kadınların ortalamalarının erkeklerin ortalamalarından daha yüksek olduğu görülmektedir.

Tablo 5.17‟deki araĢtırma bulguları incelendiğinde, kadın çalıĢanların kabul edilmiĢ sessizlik (Ort.=2,4608) ve savunma amaçlı sessizlik (Ort.=2,5997) alt boyutuna iliĢkin ortalamalarının, erkek çalıĢanların kabul edilmiĢ sessizlik (Ort.=2,4262) ve savunma amaçlı sessizlik (Ort.=2,4918) alt boyutuna yönelik algılarının ortalamalarından yüksek olduğu görülmektedir. Kadın çalıĢanların örgütsel sessizlik (Ort.=3,0661) ve örgüt yararına sessizlik (Ort.=4,1380) alt boyutlarına iliĢkin ortalamalarının, erkek çalıĢanların örgütsel sessizlik (Ort.=3,0995) ve örgüt yararına sessizlik (Ort.=4,3803) alt boyutuna iliĢkin ortalamalarından daha düĢük olduğu

87

görülmektedir. Ancak kadın ve erkek çalıĢanların sessizlik yaĢamalarında cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) bir farklılık yoktur.

S1 araştırma sorusuna karşılık olarak cinsiyete göre sessizlik düzeylerinde anlamlı farklılık görülmemiştir.

Son olarak Tablo 5.17 incelendiğinde erkeklerin çalıĢan performansı boyutuna yönelik algılarının ortalamaları (Ort.=4,3142), kadın çalıĢanların ortalamalarına (Ort.=4,2078) göre daha yüksektir ancak istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) bir farklılık tespit edilememiĢtir.

S3 araştırma sorusuna karşılık olarak cinsiyete göre performans düzeylerinde anlamlı farklılık görülmemiştir.

Tablo 5.18: Katılımcıların Örgütsel Sessizlik, TükenmiĢlik Sendromu ve ÇalıĢan Performansı Ölçeklerine ĠliĢkin Algılarının Medeni Duruma Göre Farklılığının Tespitine Yönelik t Testi Sonuçları

BOYUT MEDENĠ

DURUM

N ORT SS T P

Kabul EdilmiĢ Sessizlik Bekâr 89 2,4315 ,83334 -,276 ,783 Evli ₁₃₀

2,4646 ,90141

Savunma Amaçlı Sessizlik Bekâr 89 2,7416 1,02001 2,021 ,045

Evli ₁₃₀

2,4519 1,05659

Örgüt Yararına Sessizlik Bekâr 89 4,2247 ,82782 ,248 ,804 Evli ₁₃₀

4,1923 1,02538

Örgütsel Sessizlik Toplam Bekâr 89 2,4284 ,86805 1,094 ,275 Evli ₁₃₀

2,5837 ,91451

Duygusal Tükenme Bekâr 89 2,1798 ,94598 -1,260 ,209 Evli ₁₃₀

2,1596 ,98929

DuyarsızlaĢma Bekâr 89 3,6501 ,82291 ,151 ,880

Evli ₁₃₀

3,4615 ,96719

KiĢisel BaĢarı Duygusunda Azalma Bekâr 89 _{4,2116 ,56506} 1,504 ,123 Evli ₁₃₀ 4,2551 ,73874 TükenmiĢlik Sendromu Toplam Bekâr _{89 3,1326 ,58153} ,230 ,819 Evli ₁₃₀ 3,0363 ,67656 ÇalıĢan Performansı Bekâr 89 _{2,7527 ,51091} -,469 ,639 Evli 130 2,7349 ,59710

88

Tablo 5.18 'de medeni durum ile örgütsel sessizlik, tükenmiĢlik sendromu ve çalıĢan performansı ölçekleri ve bu ölçeklerin alt boyutlarının puanları verilmiĢtir. Ölçekler ve alt boyutlarının cinsiyete göre istatistiksel bir farklılık oluĢturup oluĢturmadığı araĢtırılmıĢ olup, analizler 0,05 önem seviyesinde yapılmıĢtır.

Analiz sonucunda, örgütsel sessizlik ölçeğinin alt boyutlarından biri olan savunma amaçlı sessizlik boyutunda farklılığın meydana geldiği görülmektedir (p<,05). Yani hastane çalıĢanlarının savunma amaçlı sessizlik boyutuna yönelik vermiĢ oldukları cevaplar ile medeni durumları arasında 0,05 düzeyinde anlamlı bir farklılık tespit edilmiĢtir (t= 2,021, p=0,45; p<,05). DeğiĢkenler arasında farklılığa neden olan grubun tespit edilmesi için katılımcıların aritmetik ortalamalarına bakılmıĢtır. Buna göre bekar çalıĢanların savunma amaçlı sessizlik boyutu algısına yönelik görüĢlerinin ortalaması (Ort.=2,7416), evli çalıĢanların görüĢlerinin ortalamasına (Ort.=2,4519) göre daha yüksektir. Bu ortalama puanlarına göre bekar çalıĢanların farklılığa yol açan grup olduğu belirlenmiĢtir.

S4 araştırma sorusuna karşılık olarak medeni duruma göre örgütsel sessizliğin alt boyutlarından olan savunma amaçlı sessizlik düzeyinde anlamlı farklılık görülmüştür.

Katılımcıların örgütsel sessizlik, tükenmiĢlik sendromu ve çalıĢan performansı ölçeklerine vermiĢ oldukları cevapların aritmetik ortalamaları dikkate alındığında elde edilen sonuçlar ise Ģunlardır:

Tablo 5.18‟deki araĢtırma bulguları, evli çalıĢanların örgütsel sessizlik (Ort.=2,5837) ve kabul edilmiĢ sessizlik (Ort.=2,4646) alt boyutuna iliĢkin ortalamalarının bekar çalıĢanların örgütsel sessizlik (Ort.=2,4284) ve kabul edilmiĢ sessizlik (Ort.=2,4315) alt boyutuna yönelik görüĢlerinin ortalamalarından daha yüksek olduğu, ancak bekar çalıĢanların savunma amaçlı sessizlik (Ort.=2,7416) ve örgüt yararına sessizlik (Ort.=4,2247) alt boyutlarına yönelik görüĢlerinin ortalamalarının, evli çalıĢanların savunma amaçlı sessizlik (Ort.=2,4519) ve örgüt yararına sessizlik (Ort.=4,1923) alt boyutlarına iliĢkin ortalamalarına göre daha yüksek olduğu, ancak istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) bir farklılık olmadığı görülmüĢtür.

89

Tablo 5.18‟deki test sonuçları, bekar çalıĢanların tükenmiĢlik sendromu (Ort.=3,1326) ve duygusal tükenme (Ort.=2,1798), duyarsızlaĢma (Ort.=3,6501) alt boyutlarına yönelik görüĢlerinin ortalamalarının evli çalıĢanların tükenmiĢlik sendromu (Ort.=3,0363) ve duygusal tükenme (Ort.=2,1596), duyarsızlaĢma (Ort.=3,4615) alt boyutlarına yönelik görüĢlerinin ortalamalarından daha yüksek olduğunu ancak evli çalıĢanların, kiĢisel baĢarı duygusunda azalma (Ort.=4,2551) alt boyutuna yönelik görüĢlerinin ortalamalarının bekar çalıĢanların kiĢisel baĢarı duygusunda azalma (Ort.=4,2116) alt boyutuna yönelik görüĢlerinin ortalamalarından daha yüksek olduğunu göstermektedir. ÇalıĢanlar arasında tükenmiĢliğin boyutları arasında farklılıklar vardır ancak istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) bir fark tespit edilememiĢtir.

S5 araştırma sorusuna karşılık olarak medeni duruma göre tükenmişlik düzeylerinde anlamlı farklılık görülmemiştir.

Son olarak Tablo 5.18 incelendiğinde bekâr çalıĢanların çalıĢan performansı boyutuna verdiği cevaplara yönelik ortalamaların (Ort.=2,7527), evli çalıĢanların ortalamalarına (Ort.=2,7349) göre daha yüksek olduğu görülmektedir ancak istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) bir farklılık tespit edilememiĢtir.

S6 araştırma sorusuna karşılık olarak medeni duruma göre performans düzeylerinde anlamlı farklılık görülmemiştir.

90

Tablo 5.19: AraĢtırma DeğiĢkenlerinin Hastanedeki Görevlerine Göre Farklılığının Tespitine Yönelik Varyans Analizi Tablosu

BOYUT HASTANEDEKĠ GÖREVĠ N ORT SS F P Duygusal Tükenme Doktor 14 2,4821 ,72034 5,639 ,001 HemĢire 68 2,8603 ,91360 Ġdari Personel 38 2,2039 ,78220 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 2,4141 ,88850 Toplam 219 2,5205 ,89717 DuyarsızlaĢma Doktor 14 2,2321 ,68965 4,140 ,007 HemĢire 68 2,4375 1,01240 Ġdari Personel 38 1,7697 ,82687 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 2,1263 ,97767 Toplam 219 2,1678 ,96977 KiĢisel BaĢarı Duygusunda

Azalma

Doktor 14 3,2041 ,97972

,685 ,562 HemĢire 68 3,5378 ,81268

Ġdari Personel 38 3,5714 ,89060 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 3,5729 ,98118 Toplam 219 3,5382 ,91407 TükenmiĢlik Sendromu Toplam Doktor 14 2,6395 ,46385 5,664 ,001 HemĢire 68 2,9452 ,61517 Ġdari Personel 38 2,5150 ,45530 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 2,7044 ,53552 Toplam 219 2,7422 ,56251

Kabul EdilmiĢ Sessizlik

Doktor 14 2,2857 1,08050

1,738 ,160 HemĢire 68 2,3324 ,79371

Ġdari Personel 38 2,3421 ,66073 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 2,5980 ,95040 Toplam 219 2,4511 ,87259

Savunma Amaçlı Sessizlik

Doktor 14 1,8571 1,06389

3,675 ,013 HemĢire 68 2,4375 ,91155

Ġdari Personel 38 2,5855 ,92136 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 2,7551 1,13613 Toplam 219 2,5696 1,04925 Örgüt Yararına Sessizlik Doktor 14 4,4714 ,62564 1,390 ,247 HemĢire 68 4,0265 1,04462 Ġdari Personel 38 4,2947 ,77632 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 4,2566 ,96766 Toplam 219 4,2055 ,94818

Örgütsel Sessizlik Toplam

Doktor 14 2,8714 ,64647

3,007 ,031 HemĢire 68 2,9321 ,60737

Ġdari Personel 38 3,0741 ,41198 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 3,2032 ,70907 Toplam 219 3,0754 ,64001 ÇalıĢan Performansı Doktor 14 4,2976 ,49432 ,533 ,660 HemĢire ₆₈ 4,1520 ,79318 Ġdari Personel ₃₈ 4,2763 ,74865 Diğer ( Sekreter, DanıĢman,

Güvenlik) 99 4,2727 ,56967

Toplam ₁₂₉

4,2374 ,67252

Tablo 5.19‟da çalıĢanların örgütsel sessizlik, tükenmiĢlik sendromunun alt boyutları ve çalıĢan performansı ölçeği ile hastanedeki görevleri arasında istatistiksel bir farklılık olup olmadığı 0,05 önem seviyesinde araĢtırılmıĢtır.

91

Analizler sonucunda çalıĢanların, tükenmiĢlik sendromu ve tükenmiĢlik sendromunun alt boyutlarından olan duygusal tükenme ve duyarsızlaĢma boyutlarına yönelik görüĢleri, örgütsel sessizlik ve örgütsel sessizliğin alt boyutlarından olan savunma amaçlı sessizlik boyutuna yönelik görüĢleri ile çalıĢanların hastanedeki görevleri arasında istatistiksel olarak (p<0,05) anlamlı bir farklılık tespit edilmiĢtir. Bu değiĢkenler arasında farklılığa yol açan grupları görebilmek amacıyla Tukey testi yapılmıĢtır. Tukey testi sonuçlarına Tablo 5.20, Tablo 5.21, Tablo 5.22, Tablo 5.23 ve Tablo 5,24‟de yer verilmiĢtir.

S7 araştırma sorusuna karşılık olarak hastanedeki göreve göre örgütsel sessizlik düzeylerinde anlamlı farklılık görülmüştür.

S8 araştırma sorusuna karşılık olarak hastanedeki göreve göre tükenmişlik düzeylerinde anlamlı farklılık görülmüştür.

S9 araştırma sorusuna karşılık olarak hastanedeki göreve göre performans düzeylerinde anlamlı farklılık görülmemiştir.

Tablo 5.20: Duygusal Tükenme Boyutuna ĠliĢkin Farklılık Yaratan Grupların Tukey Testi Sonuçları

BOYUT HASTANEDEKĠ GÖREVĠ ORTALAMALARIN

FARKI STANDART HATA ANLAMLILIK Duygusal Tükenme HemĢire Doktor ,37815 ,25528 ,451 Ġdari Personel ,65635* ,17617 ,001 Diğer (Sekreter, DanıĢman, Güvenlik) ,44615* ,13700 ,007

Tukey testi sonucunda, çalıĢanların hastanedeki görevlerine göre duygusal tükenme boyutundan aldıkları ortalama puanlar incelenmiĢtir. HemĢireler ile idari personel ve diğer çalıĢanların (sekreter, danıĢman, güvenlik) cevapları arasında istatistiksel olarak (p<0,05) anlamlı bir fark olduğu ve hemĢirelerin ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit edilmiĢtir. Farklılığa neden olan ortalama değerler ise Tablo 5.20'de gösterilmiĢtir.

92

Tablo 5.21: DuyarsızlaĢma Boyutuna ĠliĢkin Farklılık Yaratan Grupların Tukey Testi Sonuçları

BOYUT HASTANEDEKĠ GÖREVĠ ORTALAMALARIN

FARKI STANDART HATA ANLAMLILIK DuyarsızlaĢma HemĢire Doktor ,20536 ,27866 ,882 Ġdari Personel ,66776 * ,19231 ,003 Diğer (Sekreter, DanıĢman,G üvenlik) ,31124 ,14954 ,163

Tukey testi sonucunda, çalıĢanların hastanedeki görevlerine göre duyarsızlaĢma boyutundan aldıkları ortalama puanlar incelenmiĢtir. HemĢireler ile idari personelin cevapları arasında istatistiksel olarak (p<0,05) anlamlı bir fark olduğu ve hemĢirelerin ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit edilmiĢtir. Farklılığa neden olan ortalama değerler ise Tablo 5.21'de gösterilmiĢtir.

Tablo 5.22: TükenmiĢlik Sendromu Toplamına ĠliĢkin Farklılık Yaratan Grupların Tukey Testi Sonuçları

BOYUT HASTANEDEKĠ GÖREVĠ ORTALAMALARIN

FARKI STANDART HATA ANLAMLILIK TükenmiĢlik Sendromu Toplam HemĢire Doktor ,30575 ,16003 ,227 Ġdari Personel ,43017* ,11044 ,001 Diğer (Sekreter, DanıĢman, Güvenlik) ,24078* ,08588 ,028

Tukey testi sonucunda çalıĢanların hastanedeki görevlerine göre tükenmiĢlik sendromu boyutundan aldıkları ortalama puanlar incelenmiĢtir. HemĢireler ile idari personelin ve diğer çalıĢanların (sekreter, danıĢman, güvenlik) cevapları arasında istatistiksel olarak (p<0,05) anlamlı bir fark olduğu ve hemĢirelerin ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit edilmiĢtir. Farklılığa neden olan ortalama değerler ise Tablo 5.22‟de gösterilmiĢtir.

93

Tablo 5.23: Savunma Amaçlı Sessizlik Boyutuna ĠliĢkin Farklılık Yaratan Grupların Tukey Testi Sonuçları

BOYUT HASTANEDEKĠ GÖREVĠ ORTALAMALARIN

FARKI STANDART HATA ANLAMLILIK Savunma Amaçlı Sessizlik Doktor HemĢire -,58036 ,30242 ,223 Ġdari Personel -,72838 ,32216 ,111 Diğer (Sekreter, DanıĢman, Güvenlik) -,89791 * ,29423 ,014

Tukey testi sonucunda çalıĢanların hastanedeki görevlerine göre savunma amaçlı sessizlik boyutundan aldıkları ortalama puanlar incelenmiĢtir. Doktorlar ile diğer çalıĢanların (sekreter, danıĢman, güvenlik) cevapları arasında istatistiksel olarak (p<0,05) anlamlı bir fark olduğu ve diğer çalıĢanların (sekreter, danıĢman, güvenlik) ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit edilmiĢtir. Farklılığa neden olan ortalama değerler ise Tablo 5.23‟te gösterilmiĢtir.

Tablo 5.24: Örgütsel Sessizlik Toplamına ĠliĢkin Farklılık Yaratan Grupların Tukey Testi Sonuçları

BOYUT HASTANEDEKĠ GÖREVĠ ORTALAMALARIN

FARKI FARK STANDART HATA ANLAMLILIK Örgütsel Sessizlik Toplamı HemĢire Doktor ,06068 ,18529 ,988 Ġdari Personel -,14201 ,12787 ,683 Diğer (Sekreter, DanıĢman, Güvenlik) -,27109* _{,09944 ,035}

Tukey testi sonucunda çalıĢanların hastanedeki görevlerine göre örgütsel sessizlik boyutundan aldıkları ortalama puanlar incelenmiĢtir. HemĢireler ile diğer çalıĢanların (sekreter, danıĢman, güvenlik) cevapları arasında istatistiksel olarak (p<0,05) anlamlı bir fark olduğu ve diğer çalıĢanların (sekreter, danıĢman, güvenlik) ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit edilmiĢtir. Farklılığa neden olan ortalama değerler ise Tablo 5.24‟de gösterilmiĢtir.