2. İkinci Alt Probleme Dair Bulgular
5.2. Öneriler
Bu başlık altında, araştırma bulgularına ve ulaşılan sonuçlara dayanılarak; MEB’e, öğretmenlere ve ileride yapılacak çalışmalara yönelik olarak önerilere yer verilmiştir.
5.2.1. Milli Eğitim Bakanlığı’na Yönelik Öneriler
Değer aktarımı için sosyal bilgiler ders kitaplarında Kutadgu Bilig'den örnek alıntılar yapılabilir.
Kutadgu Bilig okunması gereken “100 Temel Eser” içerisine alınmalıdır.
5.2.2. Öğretmenlere Yönelik Öneriler
Değer aktarımında Kutadgu Bilig içerisinde yer alan beyitlerden faydalanmalılar.
Kutadgu Bilig’i okumamış ise okumalı ve gerektiğinde bir öğretim materyali olarak faydalanmalıdır.
5.2.3. İleride Yapılacak Çalışmalara Yönelik Öneriler
Sosyal bilgiler dersinde değerlerin öğrencilere kazandırılmasında Kutadgu Bilig'in etkisi deneysel çalışmayla incelenebilir.
Milli Kültür öğelerini içeriğinde barındıran eserler ile günümüz eğitim sistemi içerisinde yer alan değerlerin ilişkisi üzerinde durulmalıdır.
45 Kaynakça
Aslan, M. (2009). Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
Acındı, Ö. (2006). Siyasetname ve kutadgu bilig'de halk anlayışı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
Arsal, M.S. (1947). Türk tarihi ve hukuk. İstanbul: Türk Tarih Kurumu.
Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II.
kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Doktora tezi). Gazi
Üniversitesi, Ankara.
Arat, R. R. (1985). Yusuf Has Hacib. Kutadgu Bilig II. Çeviri, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Aydın, M. (2003). Gençliğin değer algısı: Konya Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 121-144.
Aladağ, S. (2012). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini bilişsel düzeyde kazanmalarına etkisi. Türkiye Sosyal
Araştırmalar Dergisi, 16(1), 123-146.
Aladağ, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının
öğrencilerin sorumluluk değerini kazanma düzeyine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
Gazi Üniversitesi, Ankara.
Altınkurt, Y. ve Karaköse, T.(2009). Okul yöneticilerinin ve il milli eğitim müdürlüğü çalışanlarının değerlere göre yönetim ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi
Dergisi, 7(17), 49-67.
Akengin, H. Beşir Demir, S. (2014). Hikayelerle sosyal bilgiler öğretimi (3.b) Pegem: Ankara.
Avaroğulları, M, Ayılmazdır, H. (2017). Değerler eğitiminde Türkiye Cumhurbaşkanları ile ilgili anekdotların kullanılabilirliği hakkında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri. Araştırma ve Deneyim Dergisi , 2 (2) , 99-115.
Bars, E, M. (2017). Kültürel değerlerin aktarımında halk edebiyatı. Erzincan
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, X-II: 217-228.
Beldağ, A , Aktaş, E .(2016). Sosyal bilgiler öğretiminde edebî eser kullanımı: nitel bir çalışma. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 953-981.
Birkan, Z. (2017). Kutadgu Bilig'de değerler öğretimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
Türkçe öğretmeni adaylarının görüşlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Bilgili, S. (2013). Sosyal bilgilerin temelleri (8. Baskı). Ankara: Pegem.
Bilgen, S. (2019). Değerler eğitimi açısından Kutadgu Bilig (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hitit Üniversitesi, Çorum.
Balcı, A., Yelken, Yanpar, T. (2013). İlköğretim sosyal bilgiler programında yer alan değerler ve değer eğitimi uygulamaları konusunda öğretmen görüşleri. Ahi Evran
Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(14), 195-213.
Cengelci, T , Eryılmaz, Ö . (2018). Sosyal bilgilerde edebi ürünler ve değerler eğitimi: küçük prens örneği. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi , 9 (1) , 65-79.
Çepni, O., Kılcan, B., & Palaz, T. (2019). Sözlü ve yazılı kültür aktarımında sosyal bilgiler dersinin rolüne ilişkin öğretmen görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 8(2), 629-644.
Çetinoğlu, O. (2018). Ayet ve hadisler rehberliğinde Kutadgu Bilig beyitlerinden seçmeler. İstanbul: Bilge Oğuz.
Dolmaz, M. (2018). Kitap İnceleme: Sosyal bilgiler öğretiminde edebî ürünler ve yazılı materyaller. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 2(2), 1- 8.
Doğanay, A. (15-17 Mayıs 2003 İzmir). Sosyal bilgiler eğitiminin genel amaçları ne olmalıdır? Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, Ankara.
Demircioğlu, İ. H., Genç, İ., Demircioğlu, E. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretim strateji, yöntem ve teknikleriyle ilgili bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Abant
İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(USBES Özel Sayısı I), 18-34.
Demircioğlu, İ , Kaymakçı, S . (2011). Tarih öğretmenlerinin çalışma yaprakları hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 169-200. Dilaçar, A. (2003). Kutadgu bilig incelemesi (4. Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu. Demirel, Ö. (2015). Öğretme sanatı. (21. Baskı). Ankara: Pegem.
Er, H , Ünal, F , Gürel, D . (2016). Sosyal bilgiler dersinde değer aktarımı açısından sadî Şirazî’nin “Bostan” ve “Gülistan” isimli eserlerinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1) , 225-242.
Erdem, H. (2019). İlesam Kutadgu Bilig Özel Sayısı, (3), 15.
Eraslan, K. (1986). Yusuf Has Hacib İslam Ansiklopedisi. (C.13), İstanbul: MEB. Erdem, D, M, Dağ, B. (2017). Battal-Name’nin değerler eğitimi açısından incelenmesi.
Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 1(1), 24-35.
47
Yüksek Lisans Tezi). Ankara.
Fındık, B. (2014). Siyasi etik ve Kutadgu Bilig (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
Gevenç, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde fıkraların kullanımı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi.
Gülüm, K. ve Ulusoy, K. (2008). Sosyal bilgiler dersinde göç konusunun işlenişinde halk türkülerinin kullanılması (Örnek bir çalışma). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 112-127.
İphar, Ö. (2019). Kutadgu bilig ve siyasetnamede adalet anlayışı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Ankara.
İnan, A. (1970). Yusuf Has Hacib ve kutadgu bilig üzerine notlar. Türk Kültürü, Ankara, 98.
İnal, R. (2004). Eğitim ve iktidar-Türkiye’de ders kitaplarında demokratik ve milliyetçi
değerler. Ankara: Ütopya.
İnalcık, H. (2017). Kutadgu bilig’de Türk ve İran siyaset nazariye ve gelenekleri. Türk
Kültürü Araştırmaları, 259- 271.
Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin. Kaçalin, M. (2002). Kutadgu bilig, C.26, 478-480.
Karaca, S. (2017). Ortaokullarda görev yapan sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal
bilgiler öğretiminde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (Çorum ili Örneği)
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Amasya Üniversitesi, Amasya.
Keskin, Y. (2008). Türkiye’de sosyal bilgiler öğretim programlarında değerler eğitimi:
tarihsel gelişim, 1998 ve 2004 programlarının etkililiğinin araştırılması (Yayımlanmamış
Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Köprülü, F. (1995). “Hacib” İslam Ansiklopedisi. (5), Ankara: MEB.
Kan, Ç. (2010). Sosyal bilgiler dersi ve değerler eğitimi. Milli Eğitim Dergisi, 187, 138-145.
Kaya, Y. (2017). Kutadgu bilig ve Yusuf Has Hacib’in eğitimle ilgili görüşleri. Düzce
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-26.
Kaymakcı, S. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı edebî türlerin kullanım durumu. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20,230-255. Küçükahmet, L. (2002). Öğretimde planlama ve değerlendirme, Ankara: Nobel.
Bakanlığı.
Kızılçelik, S., & Erjem, Y. (1994). Açıklamalı Sosyoloji Terimler Sözlüğü. Ankara: Atilla. Kolaç, E. ve Özer, H. (2018). Sosyal bilgiler öğretiminde edebî ürünlerin kullanımı ve değer aktarımındaki katkılarına yönelik öğretmen adaylarının görüşleri. Uluslararası Türkçe
Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2629-2655.
Kuşdil, M, E. Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Scwartz değer kuramı, Türk Psikolojisi Dergisi, 45,59-76.
Levend, A. S. (1969). 900. Yıldönümünde Kutadgu Bilig. Türk Dili, (211),2.
Milli Eğitim Temel Kanunu. (1983). (Sayı-14574). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/14574.pdf
Mindivanlı, E., Küçük, B. ve Aktaş, E. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerlerin aktarımında atasözleri ve deyimlerin kullanımı. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 93-101.
Özcan, E. (2019). İlkokul 4. Sınıf Sosyal bilgiler dersi tarih konularının aktif öğrenme modeliyle öğretilmesine ilişkin bir eylem araştırması. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları
Dergisi, 2(1), 58-74.
Özçelik, D. (2004). Sosyal bilgiler öğretiminde siyasetnâmelerin yeri ve önemi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Öztürk, C., Coşkun Keskin, S. & Otluoğlu, R. (2012). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi
ürünler ve yazılı materyaller, (B:5), Ankara: Pegem.
Öztürk, C, Otluoğlu R. (2003). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı
materyaller (2. Baskı). Ankara: Pegem.
Öztürk, C, Otluoğlu, R. (2002). Sosyal bilgiler öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerini ders aracı olarak kullanmanın duyuşsal davranış özelliklerini kazanmaya etkisi. Atatürk
Eğitim Bilimleri Dergisi, s.15, 173-182.
Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 217-239.
Önder, A. (1999). Yaşayarak öğrenme için eğitici drama. İstanbul: Yeni Çizgi.
Saban, A . (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,
55(55), 459-496.
Sağlam, E , Genç, S . (2015). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4 (4) Saka, A., Akdeniz, A.R. ve Enginar, İ. (2002). Biyoloji öğretiminde duyularımız konusunda çalışma yapraklarının geliştirilmesi ve uygulanması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve
49
Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara.
Sever, R. Mazman, F. Yalçınkaya, E. (2009). Sosyal bilgiler öğretiminde etkili bir öğretim yöntemi: dramatizasyon. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13 1, 155-166.
Taşpınar, M. (2016). Kuramdan uygulamaya öğretim ilke ve yöntemleri (9. Baskı).Ankara: Edge.
Tan, Ş. (2006). Öğretimi planlama ve değerlendirme (10.Baskı), Ankara: Pegem.
Tozlu, N.(1992). Eğitim problemlerimiz üzerine düşünceler. Van: yüzüncü yıl üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Yayınları,7.
Tezcan, R. (2019). Sosyal bilgiler öğretiminde Kutadgu Bilig: Adalet, hak ve sorumluluk
değerleri bakımından değerlendirme ve öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Uysal, E. (2003). Değerler üzerine bazı düşünceler ve bir erdem tasnifi denemesi: insani erdemler-islami erdemler. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(1), 51-69. Yeşilbursa, C, Sabancı, O. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünlerin kullanımına yönelik görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 1,36, 19-33.
Yusuf Has Hacib. (2018). Kutadgu bilig. Çev: Reşit Rahmeti Arat, İstanbul: Kabalcı. Yıldırım, A., Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yıldız, E. (2016). Türkçe sözlük. Karatay yay. Ankara.
Yılmaz, F, G., Bayraktar, H., Özden, M, K., Akpınar, M., Evin, Ö. (2018). Ortaokul ve
imam hatip ortaokulu sosyal bilgiler 6. sınıf ders kitabı. İstanbul: Netbil.
Yararlanılan Sanal Kaynaklar
Yüksek Öğretim Kurulu: Etkileşim .(2019). Erişim adresi
;
https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Programlari/Sosyal_Bilgileri_Ogretmenligi_Lisans_Programi09042019.pdf
MEB Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı: Etkileşim: (2019). Erişim adresi
EKLER
51
53