Öneriler

Bağımlı değiĢkenin kesikli olduğu durumlarda bağımlı ve bağımsız değiĢkenler arasındaki iliĢkiyi klasik regresyon analizi ile incelemek doğru bir yaklaĢım değildir. Bu gibi durumlarda baĢvurulacak yollardan biri lojistik regresyon analizidir. Lojistik regresyon analizinde, sınıflama ve atama iĢlemlerinin yapılabilmesi, normal dağılım ve süreklilik varsayımı gerektirmemesi nedeniyle bu çalıĢmada lojistik regresyon analizi uygulanmıĢtır.

Bu çalıĢma sonucunda ineklerin mastitis olup olmadığının tespitinde tüm özellikler (süt verimi sağımda geçen gün, sütün donma noktası, pH ve elektrik Ġletkenliği, sütün renk (L (parlaklık), a (kırmızılık) ve b (sarılık)) birlikte ele alındığında % 84.4 gibi yüksek sayılabilecek bir doğru sınıflandırma oranı elde edilmiĢtir. Mastitis üzerine elektrik iletkenliği (EĠ) ve sarı (b) renk özelliğinin etkili olduğu, çalıĢmada ele alınan diğer bağımsız değiĢkenlerin ise istatistik olarak önemli etkileri olmadığı tespit edilmiĢtir. Elde edilen modelin doğruluğunun, analiz edilen verilerin tutarlılığı ve değiĢken sayısı gibi faktörlere bağlı olduğu da unutulmamalıdır.

ÇalıĢa sonuçlarına dayanarak mastitisin tespitinde elektrik iletkenliği ve renk özelliklerinden L ve b önemli bulunmuĢ olup sağım sistemleri bünyesinde bulunan elektrik iletkenliği ölçümlerinin düzenli olarak kontrolü ile mastitis nedeniyle oluĢabilecek iĢletmeye zarar verecek düzeydeki ekonomik kayıpların önlenebileceği söylenebilir.

KAYNAKLAR

Agresti, A., Mehta, C. R. ve Patel, N. R., 1990, Exact inference for contingency tables with ordered categories, Journal of the American Statistical

Association, 85 (410), 453-458.

Alpar, R., 2011, Çok değiĢkenli istatistiksel yöntemler, Ankara: Detay Yayıncılık, 286- 301.

Atasever, S. ve Erdem, H., 2008, Relationships between mastitis and electrical conductivity of raw milk in dairy cows, Anadolu Journal of Agricultural

Sciences (Turkey).

Aytekin, I., Eyduran, E. ve Keskin, I., 2018, Detectıng The Relatıonshıp Of Calıfornıa Mastıtıs Test (Cmt) Wıth Electrıcal Conductıvıty, Composıtıon And Qualıty Of The Mılk In Holsteın-Frıesıan And Brown Swıss Cattle Breeds Usıng Cart Analysıs, FRESENIUS ENVIRONMENTAL BULLETIN, 27 (6), 4559-4565.

Aytekin, Ġ. ve Boztepe, S., 2014, Süt sığırlarında somatik hücre sayısı, önemi ve etki eden faktörler, Türk Tarım–Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2 (3), 112-121.

BaĢtan, A., Fındık, M., Kaymaz, M. ve Duru, Ö., 1997, Ġnek sütlerinde somatik hücre sayısı, serum proteinleri, laktoz ve elektriksel iletkenlik arasındaki iliĢkinin araĢtırılması, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 44, 63-67. Batmaz, H., 2015, Sığırlarda Sürü Sağlığı ve Yönetimi Seçkin yayıncılık, Ankara, p.

Blowey, R. W. ve Edmondson, P., 2010, Mastitis control in dairy herds, Cabi, p.

Caraviello, D., 2004, Selection for clinical mastitis and somatic cell count. The Babcock Institute University of Winconsin. Dairy Updates. Reproduction and Genetics No: 613.

Çoban, Ö. ve Tüzemen, N., 2007, Risk factors for subclinical mastitis in Holstein Friesian and Brown Swiss cows, Veteriner Fakültesi Dergisi, Uludağ

Üniversitesi, 26 (1/2), 27-31.

Erdem, H., 2005, Sağım ve sağım hijyeni. AB sürecinde kaliteli süt üretimi ve somatik hücre sayısı. GüzeliĢ Ofset Matbaa.

36-56. Konya.

Eyduran, E., Özdemir, T., Yazgan, K. ve Keskin, S., 2005, Siyah Alaca inek sütündeki somatik hücre sayısına laktasyon sırası ve dönemin etkisi, Yüzüncü

Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16 (1), 61-65.

FAOSTAT, 2018, http://www.fao.org/faostat/en/#data EriĢim Tarihi: 20.06.2019. Kamphuis, C., Pietersma, D., Van der Tol, R., Wiedemann, M. ve Hogeveen, H.,

2008, Using sensor data patterns from an automatic milking system to develop predictive variables for classifying clinical mastitis and abnormal milk, Computers and Electronics in Agriculture, 62 (2), 169-181.

Kesici, T. ve KocabaĢ, Z., 1998, Biyoistatiststik. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayın No:79, Ankara.

Kirk, J., 2005, The effect of poor quality raw milk on finished products. Extension Veterinarian School of Veterinary Medicine University of California Davis Tulare, CA.

Mammadova, N. ve Keskin, Ġ., 2013, Application of the support vector machine to predict subclinical mastitis in dairy cattle, The Scientific World Journal, 2013.

Mammadova, N. M. ve Keskin, I., 2015, Application of neural network and adaptive neuro-fuzzy inference system to predict subclinical mastitis in dairy cattle,

Indian J. Anim. Res, 49 (5), 671-679.

Memmedova, N., 2012, Süt sığırlarında mastitisin bazı yapay zeka yöntemleri kullanılarak erken dönemde tespiti, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri

Enstitüsü.

Mertler, C. ve Vannatta, R., 2005, Logistic regression, Advanced and multivariate

statistical methods, 313-330.

Mundan, D., Meral, B. A., Demir, A. ve Doğaner, M., 2015, Süt sığırı iĢletmelerinde sütteki toplam bakteri ve somatik hücre sayısının ekonomik açıdan değerlendirilmesi, Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 4 (2), 84-89.

Özdamar, K., 1999, Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-1: SPSS- MINITAB, Kaan Kitabevi, p.

Özyurt, A. ve Özkan, M., 2009, Orta Anadoluâ da YetiĢtirilen Siyah-Alaca Sığırlarda Laktasyon Eğri ġekli ve Eğriye Etkili Olan Faktörler, Hayvansal

Üretim, 50 (1).

Özyurtlu, N., 2011, Ġneklerde mastitisin ekonomik ve sağlık açısından önemi, Dicle

Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi (1), 36-38.

Rice, D. N. ve Bodman, G. R., 1997, The somatic cell count and milk quality, Cooperative Extension, Institute of Agriculture and Natural Resources. ġahin, M. ve Efe, E., 2018, Determining the Factors Affecting Birth Weight by

Using

Logistic Regression Method, Black Sea Journal of Health Science, 1 (2), 22-27. TanıĢ, C., 2016, Akademik BaĢarıyı Etkileyen Faktörlerin Lojistik Regresyon

Analizi Ġle Ġncelenmesi: Selçuk Üniversitesi Örneği, Selçuk Üniversitesi

Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.

Tekeli, T., 2005, Kaliteli süt, AB sürecinde kaliteli süt üretimi ve somatik hücre sayısı, Konya Ticaret Borsası Yayını, 8-18.

TUĠK, 2018, http://www.tuik.gov.tr EriĢim Tarihi: 20.06.2019.

Türker, H., 2016, Lojistik Regresyon ve Uygulamaları, Çanakkale On Sekiz Mart

Üniversitesi Fen Bilimleri Üniversitesi, Çanakkale.

Uzmay, C., Kaya, Ġ., AkbaĢ, Y. ve Kaya, A., 2003, Effects of udder and teat morphology, parity and lactation stage on subclinical mastitis in Holstein cows, Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27 (3), 695-701.

ÖZGEÇMĠġ KĠġĠSEL BĠLGĠLER

Adı Soyadı : BÜġRA KILIÇ

Uyruğu : T.C.

Doğum Yeri ve Tarihi : KIRġEHĠR/1993

Telefon : 05536105328

E-mail : busrazootekni@gmail.com

EĞĠTĠM

Derece Adı. Ġlçe. Ġl Bitirme Yılı

Lise: YUNUS EMRE ANADOLU LĠSESĠ

AKSARAY/MERKEZ 2011

Üniversite: SELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ ZĠRAAT FAKÜLTESĠ

ZOOTEKNĠ ANA BĠLĠMDALI 2016

Yüksek Lisans : SELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ

ENSTĠTÜSÜ ZOOTEKNĠ ANABĠLĠMDALI -

Ġġ DENEYĠMLERĠ

Yıl Kurum Görevi

2017

KOÇAġ TARIM ĠġLETMESĠ MÜDÜRLÜĞÜ HAYVANCILIK ġUBESĠ