Küçük ve büyük boşluklar farklı ışık ekolojilerine sahiptir. Doğrudan güneş ışığı küçük boşluklarda orman tabanına ulaşamamakta ve bu nedenle altta şiddetli bir ışık ve kök rekabeti gerçekleşmektedir. Küçük boşluklarda öne çıkan özellik siper etkisidir. Bundan dolayı karışık meşcerelerin çatısında oluşturulan küçük boşluklar tümü itibarı (boşluk bölgeleri fark etmeksizin) ile tohumu nisbeten ağır olan, gölgeye dayanma yeteneği ve siper ihtiyacı yüksek kayın gibi gölge ağaçlarının gençliklerine yol vermektedir. Benzer değerlendirmeler büyük boşlukların kenar bölgeleri için de geçerlidir. Büyük boşluklar, daha büyük bir merkez (orta) bölgeye sahip olup, küçük boşluklarla kıyaslandığında tabana daha fazla doğrudan güneş ışığı ulaşabilmektedir. Bu nedenle karışık meşcerelerde büyük boşluklar, ışık ihtiyacı yüksek ancak siper gereksinimi nisbeten az olan kiraz gibi ışık ağaçlarının gençleştirilmesinde kullanılabilir.
Doğal ve karışık meşcere oluşturma özelliklerine sahip ormanlarda zaman içerisinde meydana gelen doğal afetler (biyotik ve abiyotik zararlar) veya insanların düzensiz yararlanmaları sonucunda oluşan boşluklarda, yine meşcereler içerisinde tepe çatısı çökmüş, biyolojik çeşitliliği azalmış, alt tabakada yer alan yoğun diri örtü sebebiyle doğal gençlik gelmemiş, tohumun çimlenmesini sağlayan uygun koşulların oluşmadığı, odun ve toprak verimliliği olumsuz yönde etkilenmiş olan sahalarda oluşan/oluşturulacak olan boşluklar ile bol tohum yılı beklenilmeksizin gençleştirme
çalışmaları yapılarak, ormanların yenilenmesine ve çok tabakalı kuruluşların oluşmasına imkan sağlanabilir.
KAYNAKLAR
ABILDTRUP, J., RIIS, J., JELLESMARK, B., THORSEN. 1997. The
reservation price approach and internationally efficient markets. J. For. Econ. 3: 229- 246
ANONİM. 1985. Kayın. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, El Kitabı
Dizisi: 1, Muhtelif Yayınlar Serisi: 42, s. 7-42.
ANONİM. 1989. Yapraklı Ormanlarda modern Silvikültür Teknikleri semineri,
Orman Genel Müdürlüğü ve Türk-Alman Ormancılık Projesi, Zonguldak.
ANONİM. 2001. Kocaman Orman İşletme Şefliği, 2001-2011 Yılları Orman
Amenajman Planı.
ANONİM. 2005. Devamlı Ormanların Silvikültürü. Silvikültür Şubesi, Zonguldak
Orman Bölge Müdürlüğü. 7 sf.
ANONİM. 2006a. Orman Varlığımız, Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman Genel
Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
ANONİM. 2006b. Ormanlarımızda Uygulanacak Silvikültürel Esas ve İlkeler,
Orman Genel Müdürlüğü, Silvikültür Dairesi, Başkanlığı, Tebliğ No: 29, Ankara.
ANŞİN, R., ve ÖZKAN, Z.C. 1993. Tohumlu Bitkiler (Spermatophyta), Odunsu
Taksonlar. KTÜ Orman Fakültesi.
ANŞİN., R. ve TERZİOĞLU, S. 2001. Diri-örtü Ders Notları. Ders Notları Yayın
No: 65, s. 25-29. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Trabzon, Türkiye.
ATA, C. 1995. Silvikültür’ün Temel Prensipleri Teksir, Bartın Orman Fakültesi
Yayınları, Bartın.
ATAY, İ. 1987. Doğal Gençleştirme Yöntemleri I-II, İstanbul Üniversitesi, Yayın
No: 3461, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayın No:1, İstanbul.
ATAY, İ. 1990. Silvikültür II Ders Kitabı, Silvikültürün Tekniği. İ.Ü. No: 3599,
Orman Fakültesi No: 405, s. 61-200. İstanbul, Türkiye.
ATAY, İ., ODABAŞI, T., AKSOY, H. ve ATA, C. 1989. Karışık Ormanlarda
Doğal Gençleştirmenin Planlanması Esasları, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 35, Sayı 1, No: 69, Ankara.
BIALKOV, S. 2003. Close to nature forestry in Bulgaria. Yer: Close to Nature
Forestry Conference, 14-19 October 2003. 7 sf.
BOSTEDT, G., HOLGEN, P. 2000. Effecktivitetsperspektiv panyttjande av
skogsresursen-En naturresursekonomisk analys. Rapport 119. Sveriges lantbruksuniversitet, Inst. F. Skogsekonomi, Umea, 68 p.
ÇOLAK, A.H. 2001. Ormanda Doğa Koruma(Kavramlar-Prensipler-Stratejiler-
Önlemler), Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü, Ankara.
ÇOLAK, A.H. ve PITTERLE, A. 1999. Yüksek Dağ Silvikültürü (Cilt I,Orta
Avrupa), İstanbul.
DOMKE, M.G., CASPERSEN, J.P., TREVOR, A.J.,2007. Light attenuation
following selection harwesting in northern hardwood forests. Forest Ecology and Management 289: 182-190.
DÖNMEZ, A.A. 1997. Türkiye Pruneae (Rosaceae) Tribusunun Revizyonu, Doktora
Tezi, H. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Ana Bilim Dalı, Ankara.
EŞEN, D., ZEDAKER, S.M., KIRWAN, J.L., and MOU, P. 2004. Soil and Site
Factors Influencing Purple-flowered Rhododendron (Rhododendron ponticum L.) and Eastern Beech Forests (Fagus orientalis Lipsky) in Turkey. Forest Ecology and Management 203: 229-240.
EŞEN, D., YILDIZ, O., KULAÇ, Ş., SARGINCI, M. 2005. Türkiye Ormanlarının
İhmal Edilen Değerli Yapraklı Türü Yabani Kiraz, Orman Mühendisleri Odası Dergisi, 4-5-6:18-22.
EŞEN, D., YILDIZ, O., ÇİÇEK, E., KULAÇ, Ş., KUTSAL, Ç. 2006. “Effects of
Different Pretreatments on the Germination of Different Wild Cherry (Prunus avium L.) Seed Sources,” Pakistan J. Botany, 38(3), 735-743.
FANTA, J. 2003. Nature-based beech management.
http://www.flec.kvl.dk/natman/html/getfile.asp?vid=527. Prof. Em. Spoorbaanweg 65,3911 CB Rhenen, The Netherlands. 8 sf.
FAO. 2005. State of The World’s Forests. Food and Agriculture Organization of
the United Nations, Rome.
FISHER, R.F. AND BINKLEY, D. 2000. Ecology and management of forest soils.
Third edition. John Wiley & Sons, Inc. New York. USA
FRELICH, L.E., LORIMER, C.G. 1991. Natural disturbance regimes in an old-
growth hemlock-harwood forest of the upper Great Lakes region. Ecol. Monogr. 61,145-164.
GİRGİN, E. 1993. Ormancılıkta İş ve İşlemler El Kitabı,Silvikültür-Amenajman-
GRIME, E.R. 1977. Evidence for the Existence of Three Primary Strategies in
Plants and Its Relevance to Ecological and Evolutionary Theory. Am. Nat. 111:1169-1194.
JACOBSEN, M. Ve JENSEN, M. 2003. Yer: Close to Nature Forestry Conference,
14-19 October 2003. 1 sf.
JOYCE, P.M., HUSS, J., McCARTY, R., PFEIFER, A. And HENDRICK, E. 1998. Growing broadleaves-silvicultural guidelines for ash, sycamore, wild cherry
and oak in Ireland. Cofard, Dublin.
KAHVECİ, O. ve TÜFEKÇİOĞLU U. 1998. Ülkemizde Hızlı Gelişen Türlerle
Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi, Hızlı Gelişen Türlerle yapılan Ağaçlandırma Çalışmalarının değerlendirilmesi ve Yapılacak Çalışmalar. 8-9 Aralık 1998, Ankara. Sf. 103-108
KALIPSIZ, A. 1962. Doğu Kayını’nda Artım ve Büyüme Araştırmaları. Tarım
Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, No: 339/7.
KLEINSCHMIT, J., STEPHAN, R. Ve WAGNER, I. 2001. Conservation of
Genetic resources of wild fruit trees (Prunus avium, Malus sylvestris and Pyrus
pyraster). 5th EUFORGEN Noble Hardwoods Networ Meeting. Int. Plant Genetic
Resources Inst. Blessington, Ireland. 6 pp.
LOF, M., THOMSEN, A., MADSEN, P., 2004. Sowing and transplanting of
broadleaves (Fagus sylvatica L., Quercus robur L., Pruınus avium L., and
Crataegus monogyna Jacq.) for afforestation of farmland. For. Ecol. Manag. 188: 113-123.
MARTINSSON, O. 2001. Wild Cherry (Prunus avium L.) for Timber Production:
Consequences for Early Growth f rom Selection of Open-pollinated Single-tree Progenies in Sweden. Scand. J. For. Res. 16: 117-126.
ODABAŞI, T., ve ÖZALP, G. 1998. Ormanların İşletilmesi Yöntemleri ve Doğaya
Uygun Ormancılık Anlayışı.Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Silvikültür dairesi Başkanlığı, Ankara
ODABAŞI, T.,ÇALIŞKAN, A. ve BOZKUŞ, F.,2004. Silvikültür Tekniği
(Silvikültür II). İ.Ü. Yayın No: 4459,O.F. Yayın No: 475. İstanbul.
OLIVER, C. D. Ve LARSON, B. C. 1996. Forest Stand Dynamics. John Wiley &
Sons, Inc. New York. 520 sf.
PELTIER, A., TOUZAND, M., ARMENGOUD, C. And PONGE, J. F. 1997.
Establishment of Fagus sylvatica and Fraxinus excelsiorin an old-growth beech forest. J. Veget. Sci.8,13-20
POLENA, Z. 1993. Close to nature management of forest. Lesn. Prace.72(5):135-
RUSSELL K. 2003. EUFORGEN Technical Guidelines for genetic conservation
and use for wild cherry (Prunus avium). International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy. 6 sf.
RUNKLE, J.R., 1982. Patterns of disturbance in some old-growth mesic forests of
the Eastern United States. Ecology 62: 1533-1546
RUNKLE, J.R. 1998. Changes in southern Appalachian canopy tree gaps sampled
thrice. Ecology 79 (5): 1768-1780
RUNKLE, J.R. 2000. Canopy tree turnover in old-growth mesic forests of eastern
North America. Ecology 81, 554-567.
SAATÇİOĞLU, F. 1976. Silvikültür I, Silvikültürün Biyolojik esasları ve
Prensipleri. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayını, yayın No: 222.
SAVILL, P.S. 1991. The Silviculture of Trees Used in British Forestry, Oxon,
UK, CAB International
SYKES, M.T., PRENTICE, I.C. 1996. Climate change, tree species distribution
and forest dynamics: a case study in the mixed conifer/northern hardwood zone of Europe. Clim. Change 34. 161-177.
SOMOGYI, Z., TOBISCH, T. Ve CSEPANYI, P.,2003. Hungarian initiatives
towards a continious cover forestry. In: Close to Nature Forestry Conference, 14-19 October 2003. 10 sf.
STEFANCIK, I. 2003. Thinning as a tool of close to nature forestry. In: close to
Nature Forestry Conference, 14-19 October 2003. 9 sf.
THIABUT ve RONDEUX, J. 1999. Site index curves and autoecology of ash,
sycamore and cherry in Wallonia (Southern Belgium). Forestry. 72(3): 171-182.
TOSUN, S., ÖZPAY, Z., 1988. Klonal Silvikültürde Ümit Vaat Eden Bir Ağaç
Türü: Kiraz (Prunus avium L.), Orman Mühendisleri Dergisi, Sayı:10 sf.17-20.
WALTER, H. 1970. Vegetationszonen und Klima E. Ulmer, Stutgard.
VAN DER MEER, P.J., BONGERS, F. 1996. Formation and closure of canopy
gaps in the rain forest at Nouragues, French Guiana. Vegetatio 126, 167-179.
WATT, A. S. 1925. On the ecology of British beechwoods with special reference to
their regeneration. Part I (Continued). J. Ecol. 13, 27-73.
YALTIRIK, F. 1998. Dendroloji Ders Kitabı II, Angiospermae (Kapalı
Tohumlular). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. yayın no: 4104, O.F. yayın no: 420, s.109-114.