Ölçülen Değerlendirilen Müfredat

PYP‘de ölçme-değerlendirme, öğretimin ve öğrenmenin vazgeçilmez bir parçasıdır ve

‘’ne öğrendiğimizi nasıl bileceğiz?‘‘ diye ele alınmaktadır. Dikkatli ve etkili öğrenmenin merkezinde beş unsur yer alır: bilginin elde edilmesi, kavramların anlaşılması, becerilerin geliştirilmesi, tutumların oluşturulması ve eyleme geçiş kararının alınmasıdır.

PYP’nin ölçme değerlendirmesinde ki temel amaç, öğrenme sürecine dair geri bildirimde bulunmaktır. Bütün PYP okullarının, programın felsefesini ve amaçlarını yansıtan ölçme değerlendirme prosedürleri ve raporlama yöntemleri geliştirmeleri beklenir. Öğrenci performansına dair bilgilerin toplanmasını ve analiz edilmesini içerir. Öğrencilerin öğrenme sürecinin farklı aşamalarında ne bildiklerini, ne anladıklarını, neler yapabileceklerini ve nasıl hissettiklerini belirler (IBO, 2010).

PYP için ölçme tekniklerinden hem öğrencinin hem öğretmenin kendi öz değerlendirmesini ve PYP’nin ögesi olan dönüşümlü düşünmenin önemi fazladır.

21

Müfredatta ki ölçme-değerlendirme bileşeni de birbiriyle yakından alakalı üç alt alana bölünerek ölçme-değerlendirme, kaydetme ve raporlama diye adlandırılmaktadır. PYP, öğretmenlerden çeşitlilik içeren değişik ölçme- değerlendirme yöntemlerini kullanmalarını beklemekte gözlem, performans değerlendirme, süreç odaklı değerlendirme, açık uçlu uygulamalar, seçilmiş yanıtlar gibi stratejilerin kullanılmasını gerekli görmektedir. Rubrikler, öğrencilerin etkinlik örnekleri, kontrol listeleri, kısa gözlem kayıtları, grafikler gibi ölçme araçları süreçte önemli unsurlar olarak görülmekte; PYP, uygulayan okul ve öğretmenlerden öğrencilerinin öğrenmelerine işaret eden kanıtları toplamasını ve sunmasını beklemektedir (Akdoğan, 2014).

Çizelge 2.3. PYP’de Ölçme-Değerlendirme

Öğretmenler bir öğrencinin öğrenmesiyle ilgili veri toplarken yukardaki yöntemlerle bilgileri kaydeder ve uygun stretejiyi belirler. Ayrıca öğretmenlerin sonuç ve süreç değerlendirmesi önemlidir:

22

Sonuç değerlendirmesi: Öğretim ve öğrenme sürecinin doruk noktasıdır ve öğrencilere, öğrenilen şeyleri sergileme fırsatı sunar. Öğrencinin öğrenme ve öğretim süreçlerine dair bilgiler sunar ve bunu geliştirir; ana fikirin anlaşılmasıyla ilgili ölçümler yapar ve de öğrencileri bu eyleme doğru yönlendirir.

Süreç değerlendirme: Öğrenmedeki bir sonraki aşamanın planlanması için gerekli olan bilgileri sunar. Öğrenmeyle iç içe örülmüştür ve öğrencilerin zaten uzun zamandır bildikleri ve yapabildikleri şeylerin, öğretmenler ve diğer öğrenciler tarafından anlaşılmasını sağlar. Düzenli ve sık aralıklarla geri bildirim verilmelidir.

Süreç değerlendirmeye verilen önem arttıkça özellikle düşük akademik başarı düzeyine sahip öğrencilerin anlama düzeylerinde önemli iyileşmeler görüldüğünü kanıtları mevcuttur (IBO, 2010).

PYP Ölçme-Değerlendirme Stratejileri

Öznel ve sezgisel olandan daha nesnel ve bilimsel olana çok çeşitli ve geniş yaklaşımları kapsar; amacı, öğrencilerin görüşlerini dengeli bir şekilde sunmak ve ortaya koymaktır.

PYP ölçme-değerlendirme sürecinde kullanılmakta olan stratejileri şöyledir:

 Gözlemler: Öğretmenlerin bütün sınıfa odaklandıkları, geniş açılı ve tek bir öğrenciye veya etkinliğe yakından odaklandıkları gözlemlerle öğrencilerin sık sık ve düzenli olarak takip edilmesi.

 Süreç Odaklı Değerlendirmeler: Öğrencilerin sık sık ve düzenli olarak gözlemlenmesi; yapılan gözlemlerin, beklenen ve beklenmeyen davranışların not edilmesi, güvenilirliğini artırmak için çoklu gözlemlerin yapılması ve geçerliliğini artırmak için farklı bağlamlardan kanıtların sentezlenmesi şeklinde kayıt altına alınan kontrol listeleri, envanterler.

 Performans Değerlendirme: Çoklu modellere dayanan ve birçok becerinin kullanılmasını gerektiren, soruna dair birçok yaklaşımın söz konusu olduğu

23

ve tek bir doğru yanıt olasılığının düşük olduğu ödevlerin önceden belirlenmiş ölçütlerle değerlendirilmesi.

 Seçilmiş Yanıtlar: Test ve kısa sınavlar şeklindeki tek seferlik, tek boyutlu çalışmalar.

 Açık Uçlu Uygulamalar: Öğrencilerin sunulmuş uyarıcıya özgün bir karşılık vermelerinin beklendiği yazılı şekilde kısa bir cevap, bir çizim, şema ya da çözüm şeklindeki yanıtlar (IBO, 2010).

PYP Ölçme-Değerlendirme Araçları

Ölçme ve değerlendirmedeki stratejiler ancak araçları kullanarak uygulamaya sokulabilir. Bu ölçme-değerlendirme araçları; standardize edilmiş testler gibi diğer türdeki ölçme-değerlendirmelerle birlikte kullanılmakta böylece hem öğrencinin performansı hem de programın etkinliği değerlendirilmektedir.

Rubrikler: Ölçme-değerlendirmeyi yapacak olan kişiye öğrencinin çalışmasın da ne tür özelliklere veya işaretlere bakması gerektiğini ve bunun sonrasında da önceden belirlenmiş ölçek kullanarak o çalışmayı nasıl derecelendireceğini anlatan, öğretmen ve öğrenciler tarafından hazırlanan, her alanda derecelendirme için oluşturulmuş bir dizi ölçüt.

Örnekler: Her okulun kendine uygun olan ve kendi okul ortamlarında kullanılabilir olacak standartları kendilerinin belirlediği puanlama rubriğinde genelde her bir başarı düzeyi için bir standardın belirlendiği somut şeklindeki öğrenci çalışmaları örnekleri.

Kontrol Listeleri: Olması gereken bilgi, veri, nitelik veya unsurlardan oluşan listeler.

Kısa Gözlem Kayıtları: Öğrencilerin gözlemlerini temel alan yazılı kısa notların tutulduğu kayıtlara dayanan, bu kayıtların sistematik olarak bir araya getirilmesi ve düzenlenmesinin gerektiği, kapsamlı gözlemler.

24

Baremler: Başarının ilerleyişini gösterebilecek ya da öğrencinin süreç içinde nerede olduğunu belirleyecek, öğrenmenin gelişim aşamalarını görsel olarak temsil eden ölçütler (IBO, 2010).

PYP ölçme-değerlendirmede belgelemeye önem vermekte, öğrenme kanıtlarının belgelenmesini, bütün öğrencilerle alakalı bir ölçme-değerlendirme stratejisi olarak görmektedir. Bu bağlamda öğrencilerin başarısının değerlendirilip belgelendirilmesinde kullanılan portfolyolar; önemli bir yöntem olarak görülmekte ve buna bağlı olarak öğrenci kontrolünde ebeveynlerine sunum yapmalarını desteklemektedir. Sürecin sonucunda öğrenci seviyesi ile ilgili olarak toplanmış çok boyutlu bilgiler, analiz edilerek raporlaştırılması beklenen bir başka durumdur (Akdoğan, 2014).

PYP müfredat modelini tanımlarken ‘’bütüncül‘‘ kelimesini kullanmaktadır.

Bu modelin temel unsurları olan; yazılı, öğretilen ve ölçülüp değerlendirilen müfredat bileşenlerini, disiplinlerüstü temalarla dersleri ve okuldaki bütün ilgili taraflara bir bütün olarak sunmaktadır (Akdoğan, 2014).

Şekil 2.2. PYP Genel Özeti