BÖLÜM
MESLEKĐ VE TEKNĐK EĞĐTĐM 4
MTE'nin düşünsel temellerine baktığımızda ampirizm, natüralizm, pragmatizm gibi felsefi akımlardan etkilendiğini görebiliriz. Mesleki eğitim ve öğretimin teorik temelleri Rönesans ve Reform döneminde gelişmesine rağmen, okul programlarına sistematik olarak dahil edilmesi 19. yüzyılda başlamıştır.
YENĐ MESLEKÇĐ EĞĐTĐM KAVRAMI 10
Bu eylemlerin bir sonucu olarak, yeni mesleki eğitim, akademik/genel eğitim ile mesleki eğitim arasındaki sınırları bulanıklaştırarak mesleki eğitimi daha görünür ve kullanışlı hale getirmektedir (Grubb 1996a'dan alıntı, Lewis 1998a: 287). Yeni mesleki eğitimin gerektirdiği becerilere ilişkin özel bir sınıflandırma bulunmamakla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri Çalışma Bakanlığı (1990) tarafından yayınlanan bir raporda, işgücünün sahip olması gereken becerilerin temel beceriler (okuma, yazma, matematik, dinleme, konuşma) olduğu belirtilmektedir. ), entelektüel beceriler (yaratıcı düşünme, karar verme, problem çözme, öğrenmeyi öğrenme, akıl yürütme) ve kişisel beceriler (sorumluluk alma, güven, sosyalleşme, bireysel yönetim, doğruluk/dürüstlük).
OKULDAN EMEK PĐYASASINA GEÇĐŞ 15
Mesleki hayata hazırlık konusunda mesleki ve genel eğitim öğrencileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmaktadır. Mesleki eğitim öğrencilerinin genel eğitim öğrencilerine göre öz yeterlik (m=3.30) ve mesleki hayata hazırlık (m=2.72) ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlendi.
ÖĞRENCĐLERĐN KENDĐLERĐ VE ÇALIŞMA YAŞAMINA
- Öz Etkinlik ve Kontrol Odağı Kavramları 18
- Piyasa ve Çalışma Yaşamına Yönelik Algı Kavramı 21
- BÖLÜM
ULUSLARARASI DÜZEYDE MESLEKĐ VE TEKNĐK EĞĐTĐMĐN
- Mesleki ve Teknik Eğitime Katılım ve Okullaşma Oranları 24
- Mesleki ve Teknik Eğitime Yönelik Toplam Harcamalar 27
- Mesleki ve Teknik Eğitime Yönelik Toplam Harcamaların Getirileri 29
İspanya'da yapılan araştırma sonuçlarına göre 1990-91 yılları arasında ortaöğretim kurumlarından ISCED-2 düzeyinde mezun olan kişilerin ücretleri kamu sektöründedir. Hollanda'da yapılan bir çalışmanın sonuçlarına göre, ISCED-2 seviyesinden ISCED-3 seviyesine ilerleyen bireyler %3 ile %6 arasında daha yüksek ücret beklemektedir (Tessaring 1998: 72).
AVRUPA BĐRLĐĞĐ’NDE MESLEKĐ EĞĐTĐM POLĐTĐKALARI 32
- TÜRKĐYE’DE MESLEKĐ VE TEKNĐK EĞĐTĐM SĐSTEMĐ: TEMEL
Lizbon Stratejisi'nin kabul edilmesinin ardından 2002 yılında kabul edilen Kopenhag Deklarasyonu ile MTE'ye ilişkin AB düzeyinde işbirliği, ortak hedefler, öncelikler ve araçlar kabul edilmiştir. Bu mesleki eğitim politikasının AB düzeyinde uygulanmasının en önemli parçası Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi'dir (EQF).
TÜRKĐYE’DE MESLEKĐ VE TEKNĐK EĞĐTĐM SĐSTEMĐNĐN
T.C., "Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP)" ile Türkiye'deki mesleki eğitim sisteminin güçlendirilmesini amaçlıyor. Mesleki eğitime devam eden öğrenciler ile genel eğitime devam eden öğrenciler arasında kontrol odağı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmaktadır. Mesleki eğitime devam eden öğrenciler ile genel eğitime devam eden öğrenciler arasında öz-yeterlik açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmaktadır.
Mesleki eğitim öğrencileri ile genel eğitim öğrencileri arasında çalışma hayatına ilişkin kaygılar açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmaktadır. Mesleki eğitim alan öğrenciler ile genel eğitim alan öğrenciler arasında çalışma hayatına ilişkin kaygı açısından bir fark olmadığı görülmüştür.
Arz Tarafında Biriken Temel Sorunlar 40
Türkiye'de MTE sisteminde karşılaşılan temel sorunlar okullaşma oranlarının düşük olması ve yükseköğretime geçişte yaşanan sorunlardır. 2007 yılı itibarıyla MTE'ye devam eden öğrenci oranı %36,8, genel liseye devam eden öğrenci oranı ise %63,2'dir (MEB, 2007). Öte yandan MTE'nin ortaöğretim düzeyindeki sosyal statüsünün düşük olması ve "saygı eşitliği" sorunu da katılım oranlarının düşük olmasının nedenleri arasındadır (Eşme 2007: 15).
Türkiye'de MTE, GSMH ve MEB bütçesinden genel ortaöğretime göre daha büyük bir finansman payı almasına rağmen öğrenci başına harcama oranı da daha yüksektir. Öte yandan işverenlerin MTE mezunlarından daha fazla yararlanması nedeniyle MTE'nin finansmanına devletin yanı sıra işverenlerin de katkıda bulunması önerilmektedir (Alkan, Doğan ve Sezgin.
Talep Tarafında Biriken Temel Sorunlar 42
Tansel'in (2004) araştırmasına göre, 1990'lı yıllarda meslek liselerinde işsizlik oranı genel lise mezunlarına göre daha düşük olmasına rağmen, işgücüne katılım oranı yeterli ve/veya beklenen düzeyde değildi. . Ayrıca Tansel (1998) tarafından yapılan bir başka çalışmada, erkekler için işgücü piyasası sonuçlarından biri olan ücret düzeylerinin genel lise mezunlarına göre daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Okçu'nun (1989) araştırmasının sonuçlarına göre, Türkiye'de endüstriyel mesleki eğitim mezunlarının yalnızca %27'si mevcut işinin alanlarıyla ilgili olduğunu bildirmektedir.
Birčan'ın araştırmasına göre endüstri meslek ve teknik lisesi mezunlarının yalnızca %29,7'sinin çalışma alanı eğitim aldıkları alanla ilgilidir. Olkun (1995) tarafından Ankara'da endüstri meslek ve teknik liselerinden mezun olan 126 kişi arasında yapılan araştırma sonuçlarına göre tüm mezunların yalnızca %42'si çalışma hayatları boyunca alanlarıyla ilgili bir işte çalışırken, bu oran teknik lise mezunlarında endüstri meslek lisesi mezunlarına göre daha yüksekti.
MESLEKĐ VE TEKNĐK EĞĐTĐM SĐSTEMĐNDE YENĐDEN
- Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP) 45
- Modüler Öğretim Yaklaşımı 46
- Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi 48
- BÖLÜM
Bu bileşenlerin en önemlisi mesleki standartlara göre yapılandırılmış modüler eğitim ve mesleki yeterlilik sistemidir. MEGEP ile uygulanan reformlar günümüzde mesleki eğitim sistemi yeniden yapılandırılarak tüm mesleki ve teknik eğitim okullarında uygulanmaktadır. Projenin hedeflenen faaliyetlerinden bazıları arasında "mesleki eğitim ve öğretim reformu için gerekli organların kurulması, işgücü piyasası ihtiyaçlarının analizi, meslek standartlarının geliştirilmesi, ulusal yeterlilik sistemi, yaşam boyu öğrenme kavramının geliştirilmesi, eğiticilerin eğitimi" yer alıyor. , kamuyu bilgilendirme. "kampanya, merkezi olmayan yönetimin güçlendirilmesi".
Onuncu veya onbirinci sınıfı tamamlayan ve genel ve temel mesleki bilgi ile kapsamlı bir mesleki yeterlilik kazanan bir kişi, gerekli modülleri tamamlayıp okul sertifikası alarak istediği zaman işgücü piyasasına girebilir. Mesleki eğitim alanında yaşanan dönüşümleri anlamak için bu dönüşümlerin arka planına bakmak gerekecektir.
PARADĐGMA DEĞĐŞĐMLERĐNE NEDEN OLAN ARZ KAYNAKLI
- Demografik Gelişmelerin Etkisi 52
- Emek Piyasasının Değişen Örüntüleri 55
Avrupa Birliği verilerine göre 15-24 yaş arası nüfusun 55-64 yaş arası nüfusa oranla payının 2009 yılından sonra azalmaya başlayacağı, genç nüfusun ise 2030 yılına kadar 9 milyon kişi azalacağı tahmin ediliyor. 15-19 yaş arası genç nüfusa göre eğitime katılım oranları incelendiğinde (tablonun yılları arasında eğitime katılım oranlarında artış olmasına rağmen) yeterli düzeyde gerçekleşmediği görülmektedir. tüm ülkelerde Aslında Avrupa Birliği'nin en önemli eğitim politikalarından biri gençlerin eğitime katılımının artırılmasıdır.
İşgücü piyasasında yapısal değişiklikler söz konusu olduğunda öncelikle çalışma çağındaki nüfusun değişen konumuna bakmak faydalı olacaktır. Öte yandan özellikle AB'de eğitim düzeyine bakıldığında 25-64 yaş arası çalışma çağındaki nüfusun %30,1'i ve 25-29 yaş arası çalışma çağındaki nüfusun %20'si düşük niteliklere sahiptir (ISCED 0- 2). Lipinska, Schmid ve Tessaring.
PARADĐGMA DEĞĐŞĐMLERĐNE NEDEN OLAN TALEP
- Küreselleşme ve Yeni Liberal Politikaların Etkisi: Kamusal Zihniyet
- Teknolojik Gelişmelerin Etkisi: Örgütsel ve Mesleki Yapıdaki
- PARADĐGMA DEĞĐŞĐMLERĐ VE ELEŞTĐREL YAKLAŞIMLAR 70
Avrupa Birliği'nde KOBİ'ler toplam katma değerin %81'ini oluştururken, Türkiye'de bu oran %38'dir (Karabulut, Ersungur ve Kızıltan 2005: 328). Türkiye'de 2006 yılı meslek dağılımına bakıldığında toplam istihdam içinde yasa koyucu, üst düzey yönetici ve profesyonellerin payı %15,7, teknisyen ve uzman yardımcılarının payı %6, ofis, servis ve satış personelinin payı ise 15'tir. %7. . Türkiye'de 2006 yılı verilerine bakıldığında, el becerisi gerektirmeyen mesleklerde çalışanların toplam istihdamı oluşturduğu görülüyor.
Yüzde 17,3'ü ağır işlerde, yüzde 47,6'sı ve yüzde 13,5'i vasıfsız işlerde çalışıyordu. Beceri gerektiren meslekler (el becerisi) Nitelikli tarım, hayvancılık, avcılık, ormancılık ve su ürünleri çalışanları 3,8 22,9.
MESLEKĐ EĞĐTĐM ALANINDA PARADĐGMA DEĞĐŞĐMLERĐ 70
İstihdam edilebilirlik için mesleki eğitim İstihdam edilebilirlik için mesleki eğitim Öğrenmeye dar yaklaşım Öğrenmeye bütünsel yaklaşım Tek bir beceri üzerinde yoğunlaşma Çoklu beceriler üzerinde yoğunlaşma. KOBİ'lerde bireylerin istihdam edilebilirliğini artırmak amacıyla, belirli mesleki becerilere dayalı mesleki eğitim, genel/temel beceri ve yeterlilikler üzerinden yeniden yapılandırılmıştır. Mesleki eğitim alanında yeni mesleki eğitim felsefesinin benimsenmesi, genel eğitim ile mesleki eğitim arasındaki sınırların bulanıklaşmasına neden olmuştur.
Son olarak mesleki eğitim alanındaki eski modellere baktığımızda eğitim ve öğretim sürecinde katılığın, merkezi yönetim ve organizasyon yapısının olduğunu görüyoruz. Yeni mesleki eğitim modeline göre eğitim ve öğretim sürecinde katılığın yerini esneklik alıyor; Organizasyon yapısında merkezileşme yerini merkezileşmeye bırakmıştır.
PARADĐGMA DEĞĐŞĐMLERĐNE YÖNELĐK ELEŞTĐREL
- Talep Odaklı Hale Gelmesine Yönelik Eleştiriler 77
- Toplumsal Sınıf Bağlamında Getirilen Eleştiriler 80
- BÖLÜM
Bu merkezi olmayan yapı, yerel işgücü piyasasının ihtiyaçlarını öne çıkararak meslek okullarındaki müfredatı etkileyebilir ve işgücü piyasasının daha etkili bir şekilde hakim olduğu bir mesleki eğitim süreci modeli yaratabilir. Bu karmaşık organizasyonel ve sosyo-ekonomik yapının yaratacağı sorunların analiz edilmesinin sürdürülebilirlik açısından büyük önem taşıdığı ileri sürülmektedir (Chappell 2003: 25). Öte yandan işletmeler bu eğitim rolünü yerine getirmeye tam olarak hazır ve uygun olmayabilir.
Mesleki eğitim ve öğretim alanında işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu işgücünü sağlayacak şekilde yapılanan söz konusu sistemin, sosyal diyalog kültürü40 ortamında işleyişinin zor olduğu belirtilmektedir40. gelişmekte olan ülkelerde olağan bir durum değildir. Bu eleştirmenler, işverenlerin ve sermaye sahiplerinin, mesleki eğitimin öğrencileri piyasadaki işlere hazırladığı, itaatkar ve disiplinli bir işgücüne duyulan ihtiyaçla meşgul olduklarını ileri sürüyor.
ARAŞTIRMANIN AMACI VE KAPSAMI 83
Bu bağlamda öncelikle mesleki eğitimi çekici hale getirmeyi, piyasa koşullarına cevap verecek şekilde yeniden yapılandırmayı, akademik ve mesleki eğitim arasındaki farkları azaltmayı, okul-özel sektör iş birliğini artırmayı ve son olarak eğitimi güçlendirmeyi amaçlamaktadır. -Ulusal bir mesleki yeterlilik sistemi oluşturarak piyasa-istihdam ilişkisi. İlgili ihmaller ve işgücü piyasalarının esnek, belirsiz, istikrarsız olması, kariyer fırsatlarının çeşitli faktörlerden dolayı sınırlı olması, kısacası geçici hale gelmesi göz önüne alındığında, işgücü piyasalarının esnek, belirsiz, istikrarsız olması ve/veya halihazırda çalışmakta olan işgücünün durumunun incelenmesi ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. işgücü piyasasına girdi ve ortaya çıktı. Bu bağlamda okul-özel sektör işbirliğinin yapılabilirlik potansiyelinin okuldan işgücü piyasasına geçiş aşamasında olan öğrenci ve/veya yeni mezunlardan oluşan arz yönüne bakılarak ölçülmesi hem eğitimciler hem de işgücü piyasası açısından son derece önemli hale gelmiştir. kural koyucular.
Araştırmanın ikinci boyutunda ise sadece meslek lisesi öğrencilerine odaklanılarak çalışma hayatı, işgücü piyasası ve mesleki hedeflere ilişkin algılarında belirleyici faktörlerin ortaya çıkarılması amaçlandı.
ARAŞTIRMANIN HĐPOTEZLERĐ 85
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMĐ 86
- Araştırmanın Örneklemi 86
- Araştırmada Kullanılan Ölçekler 86
- ARAŞTIRMANIN BULGULARI 87
H4): Meslek öğrencileri ile genel eğitim öğrencileri arasında çalışma hayatına ilişkin kaygılarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır. İkinci veri toplama aracı olarak ise ilk olarak Womble, Jones ve Ruff (1995a; 1995b) tarafından sadece mesleki ve teknik eğitim gören öğrencilerin piyasa ve çalışma hayatı algılarını ölçmek amacıyla 26 soru şeklinde tasarlanmıştır. Daha sonra Jones ve Womble tarafından revize edilerek 26 sorudan 18'i geliştirilmiş, soruya indirgenerek geliştirilen İş ve Kariyer Algısı Ölçeği (WOCAP) kullanılmıştır. İfadelerin kaldırılması yerine "Üniversiteye gitmemeye karar versem bile meslek lisesi beni kalıcı/güvenli bir işe yerleştirmeye hazırlayacak" ifadeleri yer alacak ve okuldan okula geçişe ilişkin bireysel farkındalığın bireysel değerlendirmeleri yer alacak. iş hayatı ve “Üniversiteye gitmenin benim için yanlış bir seçim olduğunu düşünüyorum” ifadeleri yer aldı.
Birinci bölümde öğrencilerin mesleki ve genel eğitim ve çalışma hayatlarına ilişkin sorular yer alırken, ikinci bölümde öğrencilerin WOCAP ölçeğinin uygulandığı mesleki eğitime ilişkin piyasa algıları ve son olarak üçüncü bölümde ise öğrencilerin mesleki ve genel eğitime ilişkin piyasa algıları yer almaktadır. . bölümünde demografik sorular yer almaktadır. Demografik bulguların ardından örneklemdeki öğrencilerin kendilerine, okullarına ve çalışma hayatlarına ilişkin algıları ile öğrenim ve eğitim biçimleri arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı araştırılmıştır.
GENEL KARAKTERĐSTĐKLER VE DEMOGRAFĐK BULGULAR 88
Araştırmaya katılanların mesleki eğitim şeklinde cinsiyet dağılımına bakıldığında (Tablo 2) %85,3'ünün kız öğrenci, %85,3'ünün erkek öğrenci olduğu görülmektedir.Yani anlamlı bir korelasyon vardır. öğrencilerin mesleki eğitim veya genel eğitim ile öğrenci başarı düzeyi arasındaki ilişki Sadece mesleki Öğrencilere (Tablo 28) "Meslek lisesini tercih etmede en önemli faktör/neden aşağıdakilerden hangisidir?"
Öğrencilerin lisansüstü planları incelendiğinde (Tablo 30), mesleki eğitime devam eden öğrencilerin %66,9'u dört yıllık üniversite eğitimi almayı planlamaktadır. Bu durumda öğrencilerin mesleki eğitime mi yoksa genel eğitime mi devam etmelerinin geleceğe yönelik planlarında farklılık yarattığı söylenebilir.
ÖĞRENCĐLERĐN KENDĐLERĐNE, OKULLARINA VE ÇALIŞMA
Cantor, Leonard (1989) “The 'Revision' of Vocational Education in the American High School”, Comparative Education, Vol.25, No.2, ss. Young people's perceptions of themselves and their future: do business partnerships in education make a difference?”, Journal of Vocational Education and Training, Vol.52 No.3, ss.349–371. Chappell, Clive (2003) “VET research: where to from here?” Journal of Vocational Education and Training, Vol.55, No.1, ss.21–32.
Dale, Roger (1999) “Specifying the effects of globalization on national policy: a focus on mechanisms”, Journal of Education Policy, Vol.14 No.1, ss.1–17. Eliophotou M., Maria (2002) "University mission and professional paradigm: an investigation of student perceptions", Journal of Vocational Education and Training, Vol.54, No.4, ss.515- 532. Lynch, Kathleen (1990 ) “Reproduction: the role of cultural factors and educational mediators”, British Journal of Sociology of Education, Vol.11 No.1, ss.3–20.
Ziderman, Adrian (1997) “National programs in technical and vocational education: relationships between the economy and education”, Journal of Vocational Education and Training, Vol.49, No.3, ss Self-efficacy and educational development”, A.Bandura [ed. .], Self-efficacy.
MESLEKĐ VE TEKNĐK EĞĐTĐM GÖREN ÖĞRENCĐLERĐN
ARAŞTIRMA BULGULARININ DEĞERLENDĐRĐLMESĐ 108
