MEVDUAT
MEVDUAT
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Tanım;
Tanım;
Mevduat,bir gerçek veya tüzel kişinin sahip Mevduat,bir gerçek veya tüzel kişinin sahip
olduğu hazır bir satın alma gücünün olduğu hazır bir satın alma gücünün
kullanılmayarak vadeli veya vadesiz olarak kullanılmayarak vadeli veya vadesiz olarak bankaya bırakılmasıdır. Türkiye’de sadece bankaya bırakılmasıdır. Türkiye’de sadece
ticaret bankaları mevduat toplamaya yetkilidir.
ticaret bankaları mevduat toplamaya yetkilidir.
Bankalar Kanunu’na göre, yazılı ya da sözlü Bankalar Kanunu’na göre, yazılı ya da sözlü
olarak veya bir ivaz karşılığında istenildiğinde ya olarak veya bir ivaz karşılığında istenildiğinde ya
da belirli bir vadede iade edilmek üzere para da belirli bir vadede iade edilmek üzere para
kabulü mevduat sayılır.
kabulü mevduat sayılır.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Mevduat türleri,
Mevduat türleri,
Tasarruf mevduatı (Gerçek kişiler tarafından Tasarruf mevduatı (Gerçek kişiler tarafından bu nam altında açılan ve ticari işlemlere konu bu nam altında açılan ve ticari işlemlere konu olmayan mevduattır. Ancak, vadesiz tasarruf olmayan mevduattır. Ancak, vadesiz tasarruf mevduatı hesapları üzerine münhasıran çek mevduatı hesapları üzerine münhasıran çek
keşide edilmesi ticari işlem sayılmaz), keşide edilmesi ticari işlem sayılmaz),
Resmi kuruluşlar mevduatı, Resmi kuruluşlar mevduatı,
Ticari kuruluşlar mevduatı, Ticari kuruluşlar mevduatı,
Bankalar arası mevduat, Bankalar arası mevduat,
Diğer kuruluşlar mevduatı
Diğer kuruluşlar mevduatı
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Mevduat Hesaplarının Açılması Mevduat Hesaplarının Açılması
Yurtiçinde ve yurtdışında yerleşik Yurtiçinde ve yurtdışında yerleşik
gerçek ve tüzel kişiler adına hiçbir gerçek ve tüzel kişiler adına hiçbir
kısıtlamaya tabi olmaksızın bankalarda kısıtlamaya tabi olmaksızın bankalarda
vadeli veya vadesiz TL veya döviz vadeli veya vadesiz TL veya döviz
tevdiat hesabı açılabilir.
tevdiat hesabı açılabilir.
Döviz tevdiat hesapları, T.C. Merkez Döviz tevdiat hesapları, T.C. Merkez
Bankası’nca alım satım konusu yapılan Bankası’nca alım satım konusu yapılan konvertibl dövizlerden müracaat edilen konvertibl dövizlerden müracaat edilen
bankaca kabul edilenlerle açılır.
bankaca kabul edilenlerle açılır.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat
Hesapları Hesapları
Mevduat Hesaplarının Açılması Mevduat Hesaplarının Açılması
Bankalar mevduat hesabı açılışlarında ve hesap Bankalar mevduat hesabı açılışlarında ve hesap
kullanılarak yapılacak diğer bankacılık işlemlerinde, kullanılarak yapılacak diğer bankacılık işlemlerinde,
vergi kimlik numarası, Türk uyruklu gerçek kişiler için vergi kimlik numarası, Türk uyruklu gerçek kişiler için
nüfus hüviyet cüzdanı, sürücü belgesi veya pasaport, nüfus hüviyet cüzdanı, sürücü belgesi veya pasaport, yabancı uyruklu kişiler için kendi ülke pasaportu veya yabancı uyruklu kişiler için kendi ülke pasaportu veya ikamet tezkeresi, ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler için ikamet tezkeresi, ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler için
tescile dair belgelerinin bir örneği ile tüzel kişi adına tescile dair belgelerinin bir örneği ile tüzel kişi adına
hareket eden kişinin temsile yetkili olduğuna dair belge hareket eden kişinin temsile yetkili olduğuna dair belge
ve imza sirküleri fotokopisini talep ederler.
ve imza sirküleri fotokopisini talep ederler.
Mevduat hesabı açılışında damga vergisine tabi Mevduat hesabı açılışında damga vergisine tabi
sözleşme/taahhütname imzalanması, banka tarafından sözleşme/taahhütname imzalanması, banka tarafından
verilen hesap cüzdanlarında ise banka şube ismi ve verilen hesap cüzdanlarında ise banka şube ismi ve
genelde iki yetkili imzasının bulunması gereklidir.
genelde iki yetkili imzasının bulunması gereklidir.
İmzalanan sözleşme veya taahhütname ile banka hesap İmzalanan sözleşme veya taahhütname ile banka hesap
cüzdanlarında bulunan açıklamalardan bilgi edinilmesi cüzdanlarında bulunan açıklamalardan bilgi edinilmesi
yararlı olacaktır.
yararlı olacaktır.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Müşterek Hesaplar Müşterek Hesaplar
İki veya daha fazla gerçek veya tüzel İki veya daha fazla gerçek veya tüzel
kişinin ortak kullanması amacıyla kişinin ortak kullanması amacıyla bankalarda açtırdıkları hesaplara bankalarda açtırdıkları hesaplara
“müşterek hesap” adı verilir. Müşterek
“müşterek hesap” adı verilir. Müşterek hesaplar vadeli veya vadesiz olabilir ve hesaplar vadeli veya vadesiz olabilir ve
verilecek yazılı talimata göre müşterek verilecek yazılı talimata göre müşterek
imza ile veya münferiden kullanılabilir.
imza ile veya münferiden kullanılabilir.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Mevduat Hesaplarında Tasarruf Yetkisi Mevduat Hesaplarında Tasarruf Yetkisi
Bankalarda işlem yapacak gerçek kişilerin tasarruf Bankalarda işlem yapacak gerçek kişilerin tasarruf
ehliyetine sahip olması (Reşit olması, mümeyyiz ehliyetine sahip olması (Reşit olması, mümeyyiz olması, mahcur olmaması) ile mümkündür. Reşit olması, mahcur olmaması) ile mümkündür. Reşit
veya mümeyyiz olmayan ya da mahcur olan bir veya mümeyyiz olmayan ya da mahcur olan bir
gerçek kişi ile yapılacak her türlü işlem kanuni gerçek kişi ile yapılacak her türlü işlem kanuni
temsilcisinin icazeti olmadıkça hukuki değildir. Bu temsilcisinin icazeti olmadıkça hukuki değildir. Bu
kimseler, ancak kanuni temsilcileri olan veli, vasi kimseler, ancak kanuni temsilcileri olan veli, vasi veya kayyum aracılığı ile tasarrufta bulunabilirler.
veya kayyum aracılığı ile tasarrufta bulunabilirler.
Bankalarda tüzel kişiler adına yapılacak işlemler Bankalarda tüzel kişiler adına yapılacak işlemler
ise tüzel kişiler adına hareket edebilecek iradi ise tüzel kişiler adına hareket edebilecek iradi
temsilci (vekil, ticari mümessil, ticari vekil) gerçek temsilci (vekil, ticari mümessil, ticari vekil) gerçek
kişilerce yapılır.
kişilerce yapılır.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
VadeVade
Vadesiz Mevduat:
Vadesiz Mevduat: İstenildiği anda geri çekebilmek amacı İstenildiği anda geri çekebilmek amacı ile açılmış hesaplardır.
ile açılmış hesaplardır.
Vadeli Mevduat:
Vadeli Mevduat: Belirli bir süre sonunda geri çekilmek Belirli bir süre sonunda geri çekilmek şartıyla açılmış, bir günden daha uzun vadeli mevduat şartıyla açılmış, bir günden daha uzun vadeli mevduat hesaplarıdır. Vadeli mevduat süreleri TC Merkez
hesaplarıdır. Vadeli mevduat süreleri TC Merkez
Bankası’nca belirlenmektedir. Bankalarca 1 aya kadar (1 Bankası’nca belirlenmektedir. Bankalarca 1 aya kadar (1 ay dahil), 3 aya kadar (3 ay dahil), 6 aya kadar (6 ay dahil) ay dahil), 3 aya kadar (3 ay dahil), 6 aya kadar (6 ay dahil) ve 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli (1 ay, 3 ve 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli (1 ay, 3 ay, 6 ay ve yıllık faiz ödemeli) mevduat hesabı açılabilir.
ay, 6 ay ve yıllık faiz ödemeli) mevduat hesabı açılabilir.
İhbarlı Mevduat:
İhbarlı Mevduat: Çekileceği tarihten 7 gün önce yazılı bir Çekileceği tarihten 7 gün önce yazılı bir ihbar ile bankadan geri alınabilecek mevduattır.
ihbar ile bankadan geri alınabilecek mevduattır.
Birikimli Mevduat:
Birikimli Mevduat: Asgari 5 yıl vade ile açılan, sözleşme Asgari 5 yıl vade ile açılan, sözleşme ile belirlenen aylık veya üç aylık sürelerde hesaba para ile belirlenen aylık veya üç aylık sürelerde hesaba para yatırma imkanı veren mevduattır.
yatırma imkanı veren mevduattır.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Vade Bitiminde Yenileme Vade Bitiminde Yenileme
Vadeli hesapların vadesi sonunda yenilenmesi Vadeli hesapların vadesi sonunda yenilenmesi
(temdit edilmesi) müşterinin talimatı veya (temdit edilmesi) müşterinin talimatı veya
hesap cüzdanı ile müracaat edilmesi halinde hesap cüzdanı ile müracaat edilmesi halinde
yapılır. Hesabın aynı veya farklı bir vade ile yapılır. Hesabın aynı veya farklı bir vade ile
yeniden açılması anlamındaki yenilemede, yeniden açılması anlamındaki yenilemede,
yenileme tarihinde banka tarafından uygulanan yenileme tarihinde banka tarafından uygulanan
faiz oranı geçerli olacaktır. Müşteri talimat veya faiz oranı geçerli olacaktır. Müşteri talimat veya
talebinin bulunmaması halinde vadeli mevduat talebinin bulunmaması halinde vadeli mevduat hesaplarının faizli bakiyelerine vade sonundan hesaplarının faizli bakiyelerine vade sonundan
itibaren vadesiz mevduat faizi uygulanabilir.
itibaren vadesiz mevduat faizi uygulanabilir.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Faiz Faiz
Resmi Mevduat hariç, mevduata Resmi Mevduat hariç, mevduata
uygulanacak faiz oranları banka ile müşteri uygulanacak faiz oranları banka ile müşteri
arasında serbestçe belirlenir. Ancak, arasında serbestçe belirlenir. Ancak,
bankalar müşterilerine verebilecekleri azami bankalar müşterilerine verebilecekleri azami
faiz oranlarını ilan tarihinden önce TC faiz oranlarını ilan tarihinden önce TC
Merkez Bankası’na bildirmek ve Merkez Bankası’na bildirmek ve
uygulayacakları azami mevduat faiz uygulayacakları azami mevduat faiz
oranlarını tüm şubelerde müşterilerinin oranlarını tüm şubelerde müşterilerinin
görebileceği şekilde ilan etmek zorundadırlar.
görebileceği şekilde ilan etmek zorundadırlar.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Faiz Tutarının Hesaplanması Faiz Tutarının Hesaplanması Mevduat faizi hesaplamasında, Mevduat faizi hesaplamasında,
Valör:
Valör:
Faiz hesabına esas teşkil eden tarihe valör tarihi Faiz hesabına esas teşkil eden tarihe valör tarihi denir. Paranın bankaya yatırıldığı günü takip eden ilk denir. Paranın bankaya yatırıldığı günü takip eden ilk
işgünüdür. Vadeli hesaplar, vadelerinde çekilmeden işgünüdür. Vadeli hesaplar, vadelerinde çekilmeden
yenilendikleri takdirde önceki hesabın vade sonu tarihi yenilendikleri takdirde önceki hesabın vade sonu tarihi
yeni hesabın valör tarihi olmaktadır. Döviz tevdiat yeni hesabın valör tarihi olmaktadır. Döviz tevdiat
hesaplarında efektif teslimatı ile hesap açılırsa paranın hesaplarında efektif teslimatı ile hesap açılırsa paranın
bankaya yatırıldığı günü takip eden ilk işgünü valör bankaya yatırıldığı günü takip eden ilk işgünü valör olarak verilmekte, travellers, eurocheque ve banka olarak verilmekte, travellers, eurocheque ve banka
çekleri ile açılacak hesaplarda ise valör tarihleri 7-15 çekleri ile açılacak hesaplarda ise valör tarihleri 7-15
gün arasında değişebilmektedir. Muhabirlerden alınan gün arasında değişebilmektedir. Muhabirlerden alınan
ödeme emirleri ve yurtdışı temsilcilikler vasıtasıyla ödeme emirleri ve yurtdışı temsilcilikler vasıtasıyla gelen havalelerde valör tarihleri bankadan bankaya gelen havalelerde valör tarihleri bankadan bankaya
değişiklik göstermektedir.
değişiklik göstermektedir.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Vade:
Vade: Hesap açılışında, valör tarihi ile hesabın Hesap açılışında, valör tarihi ile hesabın kapatılması için tespit edilen tarih arasındaki kapatılması için tespit edilen tarih arasındaki
süredir. Vade sonu hesabın kapatıldığı (paranın süredir. Vade sonu hesabın kapatıldığı (paranın
çekileceği) tarihtir. Vadenin ay veya yıl olarak çekileceği) tarihtir. Vadenin ay veya yıl olarak belirlenmesi halinde vade sonu, vadenin son belirlenmesi halinde vade sonu, vadenin son
bulduğu ayda valör tarihine karşılık gelen gündür. O bulduğu ayda valör tarihine karşılık gelen gündür. O
ayda valör tarihine karşılık gelen gün yoksa, ayın ayda valör tarihine karşılık gelen gün yoksa, ayın
son günü vade sonudur.
son günü vade sonudur.
Gün sayısı:
Gün sayısı:
Faiz gün esasına göre hesaplanır. Faiz Faiz gün esasına göre hesaplanır. Faiz hesabına esas gün sayısına valör tarihi dahil
hesabına esas gün sayısına valör tarihi dahil edilirken vadenin son günü dahil edilmez.
edilirken vadenin son günü dahil edilmez.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Mevduat Faiz Formülü Mevduat Faiz Formülü
Miktar x Gün Sayısı x Faiz Oranı Miktar x Gün Sayısı x Faiz Oranı
100 x Bir Yılda Bulunan Gün Sayısı 100 x Bir Yılda Bulunan Gün Sayısı
Bankacılık uygulamasında “(Miktar x Bankacılık uygulamasında “(Miktar x
Gün)/100” adat olarak, “Yüzde olarak faiz Gün)/100” adat olarak, “Yüzde olarak faiz
oranı/Bir yıl içindeki gün sayısı” ise sabit oranı/Bir yıl içindeki gün sayısı” ise sabit
çarpan olarak adlandırılmaktadır.
çarpan olarak adlandırılmaktadır.
Faiz Tutarı
=
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Faiz Tutarından Yapılan Yasal Kesintiler Faiz Tutarından Yapılan Yasal Kesintiler
Bankaların müşterilerine ödeyecekleri Bankaların müşterilerine ödeyecekleri
mevduat faizleri üzerinden Bakanlar mevduat faizleri üzerinden Bakanlar
Kurulu’nca tespit edilecek oranlar Kurulu’nca tespit edilecek oranlar
üzerinden Gelir Vergisi ve Fon kesintisi üzerinden Gelir Vergisi ve Fon kesintisi
(stopaj) yapılır.
(stopaj) yapılır.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Hesaptan Para Çekilmesi Hesaptan Para Çekilmesi
Medeni Kanunun rehinlere ve Borçlar Kanunu’nun alacağın Medeni Kanunun rehinlere ve Borçlar Kanunu’nun alacağın
devir ve temlikine ilişkin hükümleri ile diğer kanunların verdiği devir ve temlikine ilişkin hükümleri ile diğer kanunların verdiği
yetkiler ve koyduğu yükümlülükler saklı kalmak şartıyla, yetkiler ve koyduğu yükümlülükler saklı kalmak şartıyla,
mevduat sahiplerinin mevduatlarını geri alma hakları hiçbir mevduat sahiplerinin mevduatlarını geri alma hakları hiçbir
surette sınırlandırılamaz. Mevduat sahibi ile banka arasında surette sınırlandırılamaz. Mevduat sahibi ile banka arasında vade ve ihbar süresi hakkında kararlaştırılan şartlar saklıdır.
vade ve ihbar süresi hakkında kararlaştırılan şartlar saklıdır.
Döviz tevdiat hesaplarından Türk Lirası veya Döviz (efektif Döviz tevdiat hesaplarından Türk Lirası veya Döviz (efektif
dahil) olmak üzere iki şekilde para çekilebilir.
dahil) olmak üzere iki şekilde para çekilebilir.
Banka tarafından döviz olarak yapılan ödemelerde hesap Banka tarafından döviz olarak yapılan ödemelerde hesap
sahibi efektif, havale, seyahat çeki, banka çeki vb. ile sahibi efektif, havale, seyahat çeki, banka çeki vb. ile
kendisine veya yazılı talimatında belirtmiş olduğu üçüncü bir kendisine veya yazılı talimatında belirtmiş olduğu üçüncü bir
kişiye hesabından döviz ödenmesi talebinde bulunabilir. Hesap kişiye hesabından döviz ödenmesi talebinde bulunabilir. Hesap
sahibi ilgili şubeden provizyon alınmak kaydıyla, hesabının sahibi ilgili şubeden provizyon alınmak kaydıyla, hesabının bulunduğu bankaya ait farklı bir şubeden de para çekebilir.
bulunduğu bankaya ait farklı bir şubeden de para çekebilir.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat
Hesapları Hesapları Zamanaşımı
Zamanaşımı
En son talep, işlem veya hesap sahibinin En son talep, işlem veya hesap sahibinin
herhangi bir şekilde yazılı talimatı tarihinden herhangi bir şekilde yazılı talimatı tarihinden başlayarak 10 yıl içinde aranmayan mevduat başlayarak 10 yıl içinde aranmayan mevduat
hesapları zamanaşımına tabidir.
hesapları zamanaşımına tabidir.
Zamanaşımına uğrayan mevduat Tasarruf Zamanaşımına uğrayan mevduat Tasarruf
Mevduatı Sigorta Fonu’na gelir kaydedilir.
Mevduatı Sigorta Fonu’na gelir kaydedilir.
Bununla ilgili esas ve usuller Bankacılık Bununla ilgili esas ve usuller Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nca Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nca
belirlenir.
belirlenir.
Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesapları
Mevduat Sigortası Mevduat Sigortası
Türkiye’de faaliyet gösteren ve mevduat kabulüne Türkiye’de faaliyet gösteren ve mevduat kabulüne yetkili bulunan bankaların yurtiçi şubelerinde gerçek yetkili bulunan bankaların yurtiçi şubelerinde gerçek kişiler tarafından açılmış olan Türk Lirası cinsinden kişiler tarafından açılmış olan Türk Lirası cinsinden tasarruf mevduatı ile tasarruf mevduatı niteliğini haiz tasarruf mevduatı ile tasarruf mevduatı niteliğini haiz altın depo ve döviz tevdiat hesaplarından
altın depo ve döviz tevdiat hesaplarından
01.06.2000 tarihinden önce açılan veya yenilenenlerin 01.06.2000 tarihinden önce açılan veya yenilenenlerin vadesi ne olursa olsun vadeleri sonuna kadar tamamı, vadesi ne olursa olsun vadeleri sonuna kadar tamamı, 01.06.2000-31.12.2000 tarihleri arasında açılan veya 01.06.2000-31.12.2000 tarihleri arasında açılan veya yenilenenlerin vadesi ne olursa olsun vadeleri sonuna yenilenenlerin vadesi ne olursa olsun vadeleri sonuna kadar TL 100 milyarlık tutarı,
kadar TL 100 milyarlık tutarı,
01.01.2001 tarihinden sonra açılan veya yenilenenlerin 01.01.2001 tarihinden sonra açılan veya yenilenenlerin ise TL 50 milyarlık tutarı sigorta kapsamındadır.
ise TL 50 milyarlık tutarı sigorta kapsamındadır.