Gastrointestinal Sistem Kanserleri
Prof. Dr. Yüksel
SEÇKİN
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GASTROENTEROLOJİ BİLİM DALI
Özofagus Kanseri
Amaç ve Hedefler (ÖnT-K)
En sık görülen iki tipini söyler
Sıklığını söyler
Sküamöz hücreli kansere neden olan faktörleri (en az 7) sayar
Özofagus adenokarsinomuna neden olan faktörleri (en az 4) sayar
Semptomları özellikleri ile beraber söyler
Fizik muayene bulgularını söyler
Ayırıcı tanıda yer alan hastalıkları sayar
Korunma yöntemlerini sayar
Özofagus kanseri
Skuamöz hücreli
Adenokarsinom
Geç belirti veren, özefagus boyunca hızla yayılan, hastaların hekime geç başvurduğu, çoğunluğu inkürabl dönemde teşhis edilen bir hastalıktır.
İnsidans
Ülkemizde Doğu Anadolu’da daha sık görülür
Türkiye’de en sık epidermoid hücreli
Batı ülkelerinde adenokarsinom
Etyoloji (Skuamöz hücreli kanser)
• Tütün ve alkol kullanımı
• Nitrosaminler (Tuzlanmış gıdalar)
• Sıcak içecekler (60 derece üstü)
• Çinko, selenyum ve molibden eksikliği
• Akalazya, Kostik darlıklar, baş boyun kanserleri
• Atrofik gastrit, gastrektomi
• Tylosis
• Çöliak hastalığı
• Plummer- Vinson sendromu
• İnsan papilloma virüsü
• Bifosfonatlar, kötü ağız hijyeni
• Düşük sosyoekonomik düzeyi
Özofagus Adenokarsinomu
• Gastroözofageal reflü
• Barrett özofagusu varlığı
Kanser riski normal popülasyona oranla 30 - 40 kez artmıştır.
1 yıl sonunda 100 Barrett özofaguslu hastalardan 1 tanesinde kanser gelişir.
Sigara ve alkol
Obesite
Semptomlar
İlk belirti disfaji (progresif-solid)
Kilo kaybı
Disfaji, özofagusun çevresinin %60’ından fazlası tutulduğunda veya lümen açıklığının 13 mm’nin altına indiğinde ortaya çıkar
Semptomlar
Odinofaji %50
Regürgitasyon
Retrosternal veya epigastrik ağrı
Aspirasyon pnömonisi
Lokal ilerlemiş hastalıklı olgularda
– Hematemez, melena, hemoptizi, ses kısıklığı
Tanı
Fizik muayane – Kilo kaybı
– Palpabl supraklaviküler ve servikal lenf bezleri
– Kemik ağrıları ve nörolojik semptomların varlığında metastaz olasılığı
incelenmelidir
Tanı
Özefagus pasaj grafisi
– Endoskopiste yol göstericidir, lümen darlığı ile trakeoözofageal fistül varlığını ortaya koyar
Endoskopi
– Lezyonu ve ardındaki bölge ile mideyi tümüyle değerlendirmede çok faydalıdır.
– Biyopsi yapılmasına olanak sağlar – Tarama amaçli
Tanı
Toraks ve batın BT
– Lokal invazyonlar, adenopatiler ile akciğer ve karaciğere olan uzak metastazlar araştırılır.
Endosonografi
– Evrelendirmede çok önemli yer tutar
– İnvazyon derinliği doğru olarak belirlenebilir.
– Lenf nodlarını değerlendirmede faydalıdır.
– Endosonografi invazyonu ve lenf bezlerini
belirlemede BT’den daha doğru sonuçlar verir.
AYIRICI TANI
Benign darlıklar
Motilite bozuklukları
Özofajit
Özofagiyal web ve halka
Korunma
Güvenli gıda ve su tüketimi
Düzenli ve dengeli beslenme.
Yemekten sonra yatmamak.
Çok sıcak içeceklerden sakınmak.
Meyve ve sebze tüketimi
Kilo kontrolu
Sigara ve alkoldan uzak durmak
MİDE KANSERLERİ
Prof. Dr. Yüksel SEÇKİN
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GASTROENTEROLOJİ BİLİM DALI
Amaç ve Hedefler (ÖnT-K)
En sık görülen tipini söyler
Sıklığını söyler
Mide kanserine neden olan faktörleri çevresel(en az 7) sayar
Mide kanserine neden olan prekanseröz lezyonları (en az 5) sayar
Semptomları söyler
Fizik muayene bulgularını söyler
Ayırıcı tanıda yer alan hastalıkları sayar
Korunma yöntemlerini sayar
Mide Kanseri
Midenin Sık Görülen Primer Malign Tümörleri 1.Mide karsinomu (Adenokarsinoma)
2. Mide lenfoması 3. Leiyomyosarkoma
Midenin Nadir Görülen Primer Malign Tümörleri 1. Midenin karsinoid tümörü
2. Karsinosarkomlar 3. Hemanjioperisitoma 4. Fibrosarkom
5. Liposarkom
Mide Kanseri
– Japonya ve Kolombiya gibi bazı ülkelerde mide kanseri sıklığı diğer ülkelere göre daha fazladır.
– Yüksek riskli bölgelerden, düşük risk bölgelerine göç eden topluluklarda, ikinci jenerasyondan itibaren
mide kanseri riski yerel toplumun risk düzeyine düşmektedir.
– Bunun aksine düşük bölgelerden yüksek insidansa sahip yörelere göçenlerde ise insidans artarak oraya benzemektedir.
– Kırsal alanda mide kanseri riski daha yüksek iken kentleşmeyle birlikte bu risk azalmaktadır.
Etyoloji
Prekanseröz lezyonlar (intestinal tip)
• Kronik atrofik gastrit,
• Pernisiyöz anemi
• İntestinal metaplazi ve displazi
• Hiperplastik gastropati (Menetrier hastalığı),
• Kronik peptik ülser,
• Mide polipleri
Mide kanser
Çevresel risk faktörleri
• Düşük sosyoekonomik düzey
• Protein malnütrisyonu
• Aşırı miktarda tuz ve tuzla korunmuş yiyecekler
• Tütsülenmiş yiyecekler
• Nitroso bileşikler (diyet,sigara..)
• Meyve ve sebzeden fakir diyetle beslenme
• Obesite
• Sigara, alkol
• Hp
• Gastrik cerrahi
Etyoloji
Herediter polipozis sendromları ve mide polipleri
Herediter diffüz mide kanseri
p53 ve c-met gen mutasyonları
A kan grubu
Erken mide kanseri
Lenf bezi tutulumuna bakılmaksızın
Submukoza ile sınırlı kanser
T1, herhangi bir N
Lenf nodu pozitif ise cerrahi
Lenf nodu yoksa EMR veya ESD
Yayılım
Komşuluk yolu,
Lenfojen,
Hematojen,
İntraperitoneal (Krukenberg tümörü)
SEMPTOMLAR
Erken dönemde asemptomatik
Semptomlar sıklıkla mide duvarının
tamamının tutulması veya midedeki gıda akışının tümör tarafından engellenmesi, komşu organlara invazyon olduktan sonra ortaya çıkar.
Klinik belirtilerin ortaya çıkması ile tanı
konulması arasında ortalama 6-9 aylık bir süre vardır.
SEMPTOMLAR
Kilo kaybı ve karın ağrısı
– İştahsızlık, inatçı hazımsızlık ve halsizlik – Mide yanması, şişkinlik, bulantı, kusma
Kardiya kanserinde disfaji ve kusma
Hematemez veya melena
Gizli kanama sonucu anemiye bağlı halsizlik, çarpıntı, çabuk yorulma
Fizik muayene
• Karında ele gelen kitle
• Anemi
• Asit ve plevral sıvı
• Virchow, Sister Mary Joseph's, Irısh nodulü
• Rektal ve vajinal tuşe ile kitle ele gelmesi (Blummer rafı veya Krukenberg tümörü)
Tanı (Laboratuar)
• Genellikle kan kaybına bağlı demir eksikliği anemisi gözlenir.
• Karaciğer tutulumuna bağlı olarak karaciğler enzimlerinde bozulmalar görülebilir.
Tanı
Endoskopi
Kromoendoskopi
Baryumlu grafi
Ultrasonografi
BT
Tanı
Endoskopi
– endoskopi ve multiple biyopsilerle tanı oranı
%95'in üzerindedir.
– Erken mide kanserlerinin tanısının konması için endoskopiye yardımcı olarak boyama yöntemleri (chromoscopy) uygulanabilir
Baryumlu çift kontrast grafiler
Transabdominal ultrasonografi ile tümör %40 ve lenf nodu %65 doğruluk ile saptanabilmektedir
Korunma
Güvenli gıda ve su tüketimi
Düzenli ve dengeli beslenme
Meyve ve sebze tüketimi
Kilo kontrolu
Sigara ve alkoldan uzak durmak
Yüksek ısıda hızlı pişmiş (mangalda) et ve benzeri gıdalardan kaçınmak
Aşırı tuzlanmış ve salamura yapılmış sebzeler,
Tütsülenmiş et, balık ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak
Riskli hastaların taranması
