Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi gecikmeli devreye girdi. Ancak 22 yüksek basınç istasyonundan 3-4’ünün yeni sisteme uygun olduğu, 577 istasyondan da 200’üyle elektrik ve haberleşme sorunu nedeniyle kontrol merkezinden iletişim kurulamadığı belirlendi.
Başkentin doğalgaz sisteminde patlamaya yol açacak riskleri önceden belirleyecek “Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi” (SCADA), 6 yıl gecikmeli devreye girdi. Ancak 22 yüksek basınç istasyonundan yalnızca 3-4’ünün yeni sisteme uygun olduğu, 577 doğalgaz istasyonundan da 200’üyle elektrik ve haberleşme sorunu nedeniyle kontrol merkezinden iletişim kurulamadığı belirlendi. Ü;stelik 17 milyon TL’ye mal olan sistemin ihale sürecinde de yolsuzluk yapıldığı resmi raporlarla saptandı.
CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu’nun hazırladığı raporda, Ankara’nın doğalgaz güvenliği ile ilgili çarpıcı detaylar yer aldı. Raporda, doğalgaz sisteminde patlamaya yol açacak riskleri önceden belirlemeye yarayan
SCADA’yla ilgili ihale süreci, Sayıştay, Yüksek Denetleme Kurulu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı incelemelerindeki saptamalar şöyle anlatıldı:
4 Sistemin kurulmasının planladığı yıllarda doğalgaz dağıtım işlemlerini yapan Ankara Büyükşehir Belediyesi Elektrik, Gaz ve Otobüs İşletmesi’nin (EGO), 10 Mart 2004 yılında Kalekalıp-SYS-Telvent Konsorsiyumu ile
imzaladığı anlaşma gereğince güvenlik sisteminin 2006 yılında devreye girmesi gerekiyordu. İhaleyi alan konsorsiyum 1 yıllık süre uzatımının ardından işin bitirildiğini, 17 Aralık 2007 tarihinde EGO’dan doğalgaz işlemlerini devralan Başkentgaz’a bildirerek sistemin geçici kabulünün yapılmasını istedi. Başkentgaz, sistemi inceleyen Kontrol
Komisyonu’nun onayına rağmen geçici kabulü yapmadı ve teknik yetersizlikleri gerekçe gösterdi. Konsorsiyum ise, Başkentgaz’a gönderdiği yazıda, geçici kabul yapılmamasının “hukuki dayanaktan yoksun olduğunu” bildirdi. 4 Sayıştay incelemesinde, Başkentgaz tarafından 14.6 milyon dolara ihale edilen sistemin daha sonra yapılan ek sözleşme ile 17.4 milyon dolara çıkartıldığı belirtilerek “Yapılan ek sözleşme ile bedeli yükseltilen ve 16.01.2006 tarihinde bitirilmesi gereken mevcut SCADA sisteminin, Yüksek Denetleme Kurulu’nun adı geçen şirketin 2009 yılı faaliyetleri üzerine yaptığı denetim sırasında, henüz geçici kabulünün bile yapılmamış olması ve teknik şartnamede öngörülen birçok işlevi yerine getirmemesi hususlarının Maliye Bakanlığı’nca incelenmesi, gerekirse soruşturulması gerekmektedir” denildi.
‘Fesat karıştırılmış’
4 Sayıştay’ın istemi üzerine Maliye Bakanlığı’nca 20 Mayıs 2011 tarihinde hazırlanan soruşturma raporunda da
SCADA sisteminin ihalesine yönelik, “İhale idari şartnamesinde hüküm olmamasına karşın, kısmi teklif kabul edilerek ve ayrıca teklif edilen fiyatların üzerinde ihale edilerek, ihaleye, hem ‘fesat karıştırılmış’ hem de kurum zarara
uğratılmıştır” tespitinde bulunuldu.
4 Maliye Bakanlığı’nın raporunda, “Örneğin 63 milimetrelik 450 metre PE anahat borusunun montaj maliyeti ‘450 dolarken 3 bin 600 dolara’, 90 milimetrelik 400 metre PE anahat borusunun montaj maliyeti de yine ‘450 dolarken 5 bin 200 dolara’ yükseltilmiştir. Öte yandan Yenimahalle ilçesi Alaçatlı Mahallesi doğalgaz projesi için FTS
Mühendislik Limited Şirketi 9 bin 603 dolar teklif etmiş iken ihale, 15 bin dolar karşılığında Nano Mühendislik Limited Şirketi’ne verilmiştir” denildi.
4 Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kurulum ihalesine yönelik hazırlanan şartnamede “teknik eksiklikler” bulunduğu sonucuna ulaştı. Raporda, Ankara’da bulunan “22 yüksek basınç istasyonundan” sadece 3-4 istasyonun SCADA sistemine uygun olduğu belirtilirken toplam 577 doğalgaz istasyonundan 200 civarında istasyonla elektrik ve haberleşme problemi nedeniyle kontrol merkezinden iletişim kurulamadığı belirlendi.
