Yabancı terminolojide bir hastalıktan sonra eski haline gelmek, tazelenmek, yorgunluğu giderek eski iş ve başarısını kazanmak anlamlarına gelen rekreasyon, zamanla eğitime de girmiş ve bir anlamda insanların
boş zamanlarının değerlendirilmesini ifade etmeye başlamıştır.
Rekreasyon insanın öz benliğine uygun ve yapmaktan zevk aldığı bir faaliyete katılması ile monoton modern hayat ve yaşam
kavgasının sıkıcı havasından sıyrılarak kendisini bulması ve kendi duygularına ortak olacak diğer insanlarla kaynaşarak zevk içinde sosyal bir kişilik kazanmasıdır.
Spor, rekreasyonun en kapsamlı, çeşitli ve ilgi çeken alanlarından birini oluşturmaktadır. Spor ve rekreasyon
karşılıklı olarak birbirlerini etkilerler. Spor insanların rekreatif gereksinimlerini karşılamada önemli bir hareket alanı
sağlarken, rekreasyon da, sporun toplumsal
yaygınlaşmasında ve sportif başarılar elde edilmesinde
önemli roller üstlenmiştir. Spor bu rolünü genellikle herkes için spor veya sağlık için spor gibi etkinlik rollerini yerine getirerek gerçekleştirmektedir. Spor bir boş zaman uğraşısı olarak yani amatörce yapılan şekliyle rekreatif faaliyet
özelliği taşımaktadır.
Dumas'a göre spor, insanın emrinde ve hizmetinde olursa rekreasyon faaliyeti, eğer insan sporun emrine girerse o zaman da spor bir meslek özelliği taşıyarak rekreasyon faaliyeti kapsamı dışında kalmaktadır. Kitle iletişim araçları sayesinde ülkenin hatta dünyanın hemen her yerinde gerçekleşen değişik spor aktiviteleri, evimizin içine kadar girmiştir. Bu durumda oldukça zahmetsiz ve ucuz bir şekilde isteyen herkes sporla pasif olarak ilgilenebilmektedir.
• Rekreasyon insanların boş zamanlarını değerlendirme etkinlikleridir.
• Rekreasyon en yaygın haliyle, insanların gönüllü olarak boş zamanlarında katıldıkları ve kişisel olarak doyum sağladıkları,
toplumsal ödüllendirici yanı bulunan, bireysel hem de toplumca kabul edilebilen aktiviteler olup, işten bağımsız, kendi içinde değerli olan, kişinin pek çok önemli ihtiyacını da karşılayan, dolu ve mutlu bir yaşam aracıdır.
• Danford'a göre rekreasyon, insanın boş zamanı için değerli olan etkinliklerin gereksinimini, eğitimini, olanaklarını ve
danışmanlığını anlamanın hepsini içermektedir. Aktiviteler insanların ayrı ayrı amaç ve istekleri doğrultusunda anlam kazanır. Bu özellik rekreasyonun sosyal, ekonomik yapı ve
görüşlere sahip toplumlarda değişik biçimlerde yorumlanması, algılanması rekreasyon tanımının sayıca çokluğunu ve
farklılığını oluşturan önemli bir etmendir
• Demers, rekreasyonu, insanların boş zamanları boyunca tam bir arzu ile katılma veya daha sonra tatmin duydukları faaliyetler,
• Carlson ve arkadaşları ise; rekreasyonu, katılanların gönüllü olarak giriştikleri ve anında tatmin oldukları hoşa giden
herhangi bir boş zaman deneyimi şeklinde ele almışlardır.
• Rekreasyon, insanların boş zamanlarında eğlence ve tatmin dürtüleri ile gönüllü olarak etkinliklere katılımı olup, bu zaman içinde ve zamanla ilişkili eylem veya önceden planlanmış bir hareketsizlik anlamına gelen serbest durgunluğu da içeren eylemlerin tamamıdır ( Baer,).
• Rekreasyonu daha kapsamlı bir tanımını Karaküçük yapmıştır.
Bu tanıma göre; insanın,yoğun çalışma yükü, rutin hayat tarzı veya olumsuz çevresel etkilerden tehlikeye giren veya olumsuz etkilenen bedeni ve ruhi sağlığını tekrar elde etmek, korumak veya devam ettirmek aynı zamanda zevk ve haz almak amacıyla, kişisel doyum sağlayacak, tamamen çalışma ve zorunlu
ihtiyaçlar için ayrılan zaman dışında kalan bağımsız ve
bağlantısız boş zaman içinde isteğe bağlı ve gönüllü olarak ferdi veya grup içinde seçerek yaptığı etkinlikleridir.
•
• Bucher bu konuyu şu şekilde açıklamıştır.
* Rekreasyon,boş zamanda yapılır. Iş değildir. Kar amacı taşımaz.
* Rekreasyonda kişi; gönüllü olarak ve tamamen kendi arzusu ile katıldığı etkinliklerde bulunur.
* Rekreasyon faaliyetleri, katılana zevk veren,mutlu eden ve neşelendiren bir tarzda olur.
* Rekreasyon faaliyetleri, kişisel ve toplumsal fayda sağlar.
* toplumsal değerlere ve yemek yemek,uyumak gibi hayati öneme haiz değildir.
• Rekreasyon etkinliklerinin birey üzerindeki etkinliklerini araştıran çalışmalarda, benzer özellik gösteren etkinlikler gruplanarak,bireyin gelişimine etkisi incelenmiştir.
Burton,bu gruplamayı şöyle yapmıştır.
* Beceri gerektirmesi
* Grupla yapılan etkinlik oluşu
* Tehlikeliliği
* Kentsel-kırsal oluşu
* Parasal niteliği
* Ustalık,hüner gerektirmesi
• REKREASYONUN ÖZELLİKLERİ
• Boş zamanda yapılır ve genellikle bir çeşit etkinliği gerektirir. Etkinlik, fiziksel, zihinsel, toplumsal yada duygusal olabilir.
• Gönüllülük esastır. Birey bu etkinlikleri kendisi seçer ve kendi isteği ile katılır.
• Bireysel, grupsal, örgütlü, örgütsüz gibi çeşitli durumlarda olabilir, esnektir.
• Bu etkinliklere katılmak, bireye ani ve doğrudan bir doyum sağlar.
• Ciddi ve amaçlıdır. Kişiye göre bir değeri vardır.
• Evrensel olarak uygulanır.
• Seçilen etkinlikler geniş bir çeşitlilik gösterir. İsteyen aynı anda birden fazla etkinlikte bulunabilir
• .
• Etkinliklere katılma ve devam etme zorunluluğu yoktur.
• Her yaştaki ve cinsteki bireyler katılabilir.
• Etkinlikler bireyin kendisini ifade edebilmesine ve yaratıcı olmasına imkan sağlar, yeni deneyimler kazandırır.
• Maddi kazanç elde etmek amacı yoktur.
• Her türlü alan ve şartlarda uygulanabilir. (Açık-kapalı, yaz-kış, doğa, aktif- pasif)
• Etkinliklerin, katılımcıya bireysel ve toplumsal özellikler kazandırması eklenir, arkadaşlık ilişkisi kurulmasını sağlar.
• Toplumun yapısına uygun olmalıdır. Bir toplum için hazırlanan rekreasyon örneği, bir başka toplumda benimsenmeyebilir.
• Mutlu ve sağlıklı bireyler yaratmasını sağlar.
• Üretime hizmet eder, üretkenliği artırır, çalışmayı verimli kılar ve verimliliği artırır,
• özel işlevler dikkate alınarak eylem ve durgunluk durumlarına göre rekreasyon
• Ticari rekreasyon ( gezi )
• Sosyal rekreasyon ( yemek ve davetlere katılım )
• Uluslar arası rekreasyon (uluslar arası seyahat )
• Estetik rekreasyon ( sanat olaylarını izleme,müzik yapıtlarını dinleme)
• Fiziksel rekreasyon ( spor etkinlikleri )
• Orman rekreasyon ( orman gezileri,tabiattan yararlanma )
• Turizm bakanlığına göre:
• Deniz ve kum: Kanoculuk,deniz motorları,yüzme,zıpkınla avcılık, yatcılık su kayağı vb.
• Dağcılık, kış sporları: Dağcılık,buz dansı,kaya tırmanışı,buz heykeltraşlığı vb.
• Tabiat ve yeşil turizmi: Arıcılık, gençlik
kampları,botanik,madencilik, nehir yolculuğu vb.
• Sosyal hayat ilişkileri: bowling, müzik festivalleri,briç, sıcak hava balonculuk, rallicilik,paraşütçülük vb.
• Kültür sanat ve el işleri: Uçak modelciliği,antikacılık,çiçek
tanzimi, astroloji, astronomi,el işleri,nakış,sinema,modern ve klasik dans, kuklacılık,müzik,fotoğrafçılık,heykelcilik
• Diğer gruplama ise STEİN ve SESMON’a aittir. Bunlara göre;
• Oyun ve spor
• Dans
• El becerileri
• Müzik
• Drama
• Toplumsal etkinlikler
• Doğa ve dış mekan etkinlikleri
• Dil ve etkinlikleri
• Kolleksiyonculuk şeklindedir.
• BUCHER rekreasyon etkinlikleri
• Müzik
• Dans
• El becerileri
• Spor ve oyun
• Drama
• Dış mekan etkinlikleri
• Diğerleri olarak gruplandırmıştır.
• Rekreasyon etkinliklerinde genel gruplandırma ise şöyledir.
• Zihinsel beceri gerektiren etkinlikler
• El becerileri gerektiren etkinlikler
• Bedensel beceri gerektiren etkinlikler
• Toplumsal ağırlıklı etkinlikler
• CHEEK’e göre rekreasyon etkinlikleri 5 grupta toplanabilir.
• Kültürel beceri etkinlikleri
• Yarışma sporları
• El becerileri
• Toplumsal etkinlikler
• Dış mekan etkinlikleri
• Farklı bir gruplama yapan ERGİN ‘e göre rekreasyon etkinlikleri şöyledir.
• Yaratıcı etkinlikler
• Oyun ve spor
• Öğrenme teknikleri
• Seyretme teknikleri
• Bireysel etkinlikler
• Grup etkıinlikleri
• İki farklı özelliği dikkate alan KARAKÜÇÜK’e göre
• Amaçlarına göre:
• Dinlenme: Boş zamanın tamamen dinlenme amacıyla kullanılması
• Kültürel: Boş zamanın tarihi eserlerin,müzelerin gezilmesi ve diğer kültürel etkinlikler için kullanılması
• Toplumsal: Toplumsal ilişkiler kurmak ve geliştirmek amacına yönelik boş zaman değerlendirme
• Sportif: Aktif veya pasif şekilde sportif etkinliklere ayrılan zaman
• Turizm: Öncelikle tatil dönemlerinde bulunduğu mekandan,başka mekanlara gezmek,görmek amacıyla gitmek suretiyle boş zamanı değerlendirme
• Sanatsal: Sanat dallarından biri veya birkaçı ile uğraşarak boş zaman değerlendirme
• Çeşitli kriterlere göre rekreasyonu sınıflandırılması
• Yaş faktörüne göre
• Faaliyete katılanların sayısına göre
• Zamana göre
• Kullanılan mekana göre
• Sosyolojik muhtevaya ( içerik ) göre
Rekreasyon Aktiviteleri
• Auto Touring, Biking, Boating, Camping, Climbing ,
• Hiking, Historic/Cultural Sites
• Educational Programs, Fishing ,
• Horseback Riding Hunting
Lodging
Off-Highway Vehicle Access
• Picnic Areas
• Recreational Vehicles Museum/Visitors Centers Water Sports
• Wildlife Viewing
• Winter Sports
• REKREASYONLA İLGİLİ ÖRNEK KURULUŞLAR
• A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W XY Z
• Academy of Model AeronauticsAmerica Outdoors
American Association for Nude RecreationAmerican Bus Association
American Camping AssociationAmerican ForestsAmerican Horse Council American Hotel and Motel Association
American Motorcyclist Association American Suzuki Motor Corporation American TrailsAmerican Water Ski AssociationASAE Government Affairs
• Good Sam Club Grants Archive
Greater Washington Society of Association Executives GreatOutdoor Recreation Pages
• The Hill, The Capitol Newspaper
• International Jet Sports Boating Association
International Snowmobile Manufacturers Association
• Jayco, Inc.
• Kampgrounds of America, Inc.
Kennedy School Online Political Information Network
• National Association of RV Parks And CampgroundsNational Club Association National Forest Recreation AssociationNational Geographic Online
National Governors Association Recreation Resources
National Hot Rod AssociationNational Marine Manufacturers Association National Park Hotel Guide
National Sporting Goods Association
National Recreation and Park Association Home PageNational Tour Association National Training Trails Partnership
• Outdoors OnLine Inc.Outdoor Action Guide to Outdoor Resources on the Web Outdoor LinksOutdoor NetworkOutdoor Recreation Coalition of America
• Parks and Recreation Directory
• Leave No Trace
• Pennsylvania Recreational Vehicle and Camping AssociationPersonal Wate rcraft Illustrated Home Page
Personal Watercraft Industry AssociationPotomac Appalachian Trail Club Professional Paddlesports Association
Public Land News and Federal Parks and Recreation Public Lands Information Center
• Recreation Vehicle Dealers Association Recreation Vehicle Industry Association
Recreational Park Trailer Industry Association, Inc.Roll Call Home Page RV USA - Guide to the World of RV'S
• Southern California Marine Association Specialty Equipment Market Association Sporting Goods Manufacturers Association Student Conservation Association
• Temple University's School of Tourism and Hospitality Mana gement
Texas Recreational Vehicle Association
• United Four Wheel Drive Association United Motorcoach Association
• Walt Disney Company
Washington Area State Relations Group Welcome to Congressional Quarterly Welcome to the C-SPAN Networks
Wild Wing Hunts and Adventure Expeditions Wildernet - Your Guide to Outdoor Adventure
Worldwide Fishing AdventuresWWW Major Search Engines
• California Recreation
Coachman Industries, Inc.
Coalition for Vehicle Choice The Coleman Company
Colorado Agency for Campgrounds, Cabins & Lodges Congressional Quarterly's VoteWatch
Congress.org
Connecticut Recreation and Parks Association Cross Country Ski Areas Association
• Experimental Aircraft Association
• Family Motor Coach Association Federal Web Locator
FindLaw: Supreme Court Opinions Florida RV Trade Association