• Sonuç bulunamadı

Refleks Epilepsiler: Gözden Geçirme

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Refleks Epilepsiler: Gözden Geçirme"

Copied!
6
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Anahtar kelimeler: Epilepsi, refleks nöbetler, sýcak su epilepsisi, okuma epilepsisi, aðrý ile indüklenen nöbet.

Key words: Epilepsy, reflex seizure, hot water epilepsy, reading epilepsy, pain induced seizure.

Refleks Epilepsiler: Gözden Geçirme

Sibel Canbaz Kabay*, Handan Özýþýk Karaman** , Emine Çelikkaþ*** , Oðuz Erdinç***

* Dumlupýnar Üniversitesi Týp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalý, Kütahya

** Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Týp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalý

*** Osmangazi Üniversitesi Týp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalý, Eskiþehir

Yayýn kabul tarihi: 09.02.2009

Reflex epilepsies: a review

Refleks nöbetler, özgün bir afferent uyaran veya hasta aktivitesi ile uyarýlan nöbetlerdir. Jeneralize ve fokal nöbet bulgularý ile karakterize olarak sýnýflandýrýlýr. Refleks epilepsiler duysal uyaranla geliþen tüm epileptik nöbetleri kapsayan sendromlardýr. Klinik olarak, pür refleks epilepsi, spontan nöbetlerle birlikte de olabilen jeneralize veya fokal epileptik sendromlarla ortaya çýkan refleks nöbetler ve epilepsi tanýsýna gereksinim duymadan özel durumlarla ortaya çýkan izole refleks nöbetler olarak üç kategoride deðerlendirilebilir. Jeneralize refleks nöbetler, görsel ýþýk uyaranlarý, düþünme ve karar verme ile uyarýlabilir. Fokal refleks nöbetler için çeþitli tetikleyiciler vardýr. Bu tetikleyiciler arasýnda, okuma, yazma, diðer lisan fonksiyonlarý, irkilme, somatosensoriyal uyaranlar, propriyosepsiyon, iþitsel uyaran, sýcak su, yemek yeme ve vestibüler uyaranlar sayýlabilir. Bu çalýþmada, hastalar eþliðinde EEG ve nöroradyoloji bulgularý ile birlikte, refleks nöbetlerin özellikleri, tedavi seçenekleri ve korunma yollarý gözden geçirilmiþtir.

Özet

Summary

Reflex seizures are evoked by a specific afferent stimulus or by activity of the patient and are divided into those characterized by generalized seizures and those principally manifested by focal seizures. Reflex epilepsies are syndromes in which all epileptic seizures are precipitated by sensory stimuli. Three categories of reflex seizures encountered clinically include pure reflex epilepsies, reflex seizures that occur in generalized or focal epilepsy syndromes that are also associated with spontaneous seizures, and isolated reflex seizures occurring in situations that do not necessarily require a diagnosis of epilepsy. Generalized reflex seizures are precipitated by visual light stimulation, thinking, and decision making.

Numerous triggers can induce focal reflex seizures. The triggers include reading, writing, other language functions, startle, somatosensory stimulation, proprioception, auditory stimuli, immersion in hot water, eating, and vestibular stimulation. The classification and characteristics of reflex seizures and epilepsies are described in this review. Findings on EEG and advanced neuroimaging in the reflex seizures and epilepsies, treatment and preventive options are also discussed.

Özgün bir duysal veya biliþsel uyaran tarafýndan uyarýlan nöbetlere refleks nöbetler denir. Epileptik nöbeti tetikleyen uyaran o hasta için özgündür ve ýþýk çakmasý gibi basit veya yemek yeme gibi karmaþýk olabileceði gibi bir dýþ uyaran, propriyoseptif uyaran veya yüksek kortikal fonksiyonlar þeklinde olabilir.1 Nöbetler üzerine uyaranlarýn rolü 1850’lerden beri bilinmektedir ve o zamandan bu yana çok sayýda nöbet tipi tanýmlanmýþtýr.2 Refleks nöbetler jeneralize veya parsiyel nitelikte olabilir ve epilepsili hastalarýn %4- 7’sini oluþturur.3 Refleks nöbetlerin özgün kognitif, motor ve duyusal uyaran sýrasýnda normal aktive bölgelerle üst üste

binen kortikal hipereksitabilite alanlarýndan köken aldýðý düþünülmektedir.4

Refleks nöbetler izole olarak ortaya çýkabileceði gibi fokal veya jeneralize epilepsi sendromunun bir parçasý da olabilir.

Fokal beyin lezyonlarý refleks nöbetleri tetikleyebilir.5 Ýlk kez 1989 ILAE (International League Against Epilepsy) sýnýflamasýnda, özel uyaranlarla ortaya çýkan epilepsi tanýmý konulmuþtur.6 2001 yýlýndaki sýnýflamada ise refleks nöbet ve epilepsi tanýmlamalarý yapýldý.7 Bu sýnýflamaya göre; refleks nöbet, özgül bir uyaranla veya hastanýn aktivitesi ile uyarýldýðý objektif ve tutarlý biçimde kanýtlanmýþ nöbetlerdir. Refleks Giriþ

(2)

epilepsi sendromu ise duysal uyaranla ortaya çýkan tüm epileptik nöbetlerdir. Fokal veya jeneralize olabilir, spontan nöbetler görülebilir. Ýzole refleks nöbet kiþinin epilepsi tanýsýný almasýný gerektirmez.

Çalýþmada, halen izlemde olan refleks epilepsili 10 hasta eþliðinde literatür bilgileri gözden geçirildi.

Þekil 1. Sýcak su epilepsisi hastasýnýn EEG örneði

Hastalar ve Metod

Sunulan hastalar, Dumlupýnar Üniversitesi, Ýnönü Üniversitesi ve Osmangazi Üniversitesi Týp Fakülteleri Nöroloji Klinikleri Epilepsi Polikliniklerince izlenen hastalarýn retrospektif olarak taranmasý ile elde edilmiþtir. Hastalarýn týbbi kiþisel ve aile öyküleri, nörolojik muayene bulgularý, elektroensefalografi (EEG) özellikleri ve nöro-görüntüleme bulgularý gözden geçirildi. Taný için temel kriter, hasta ve/veya yakýnlarýndan alýnan klinik öyküydü. Nöbetler, ILAE’nýn sýnýflandýrma ölçeðine göre sýnýflandýrýldý.

Ýktal kayýtlama yalnýzca iki hastada yapýldý. Laboratuvar koþullarýnda refleks nöbeti uyarmanýn zorluðu nedeniyle diðer hastalarda yalnýzca interiktal EEG kayýtlarý deðerlendirildi.

Hasta özellikleri Tablo I’de özetlenmiþtir.

Hastalardan beþinde aðrý, ikisinde banyoda sýcak su ile yýkanma, birinde taktil uyaran ve korku, birinde okuma ve birinde ise sigara içme ile tetiklenen refleks nöbetler mevcuttu.

Sýcak su ile tetiklenen nöbetler:

8 yaþýnda erkek hastanýn öyküsünde; 2 yaþýndan itibaren banyo sýrasýnda þuur bulanýklýðý oral otomatizmalar ve ardýndan uykuya dalma ile seyreden nöbetler mevcuttu. Video

Refleks Epilepsi Tipi Aðrý ile Tetiklenen Nöbetler

Sýcak Su Ýle Tetiklenen Nöbetler Ýþitsel ve Somatosensoriyal Uyaranla Tetiklenen Nöbetler Okuma Ýle Tetiklenen Nöbetler Sigara Ýçme Ýle

Tetiklenen Nöbetler

Tablo 1. Refleks epilepsi hastalarýnýn özellikleri

görüntülemeNöro Normal Normal Normal Normal Yapýlamadý

EEG Normal Bilateral sentropariyetal BEA Sað sentropariyetal yavaþlama

Normal Epileptiform Yaþ

3425 2637 37

18 8 27 46 58

Cinsiyet KK KK K EE

K K

E Sað MTS

NN

N N

Sað temporal odak N Sol temporopariyetal odak Bilateral temporopariyetal

BEA Sað frontotemporal

yavaþlama

EEG laboratuvar’ýnda sýcak su ile banyo yaptýrýlan ancak nöbet gözlenmeyen hastanýn interiktal EEG’sinde sað temporalde fokal epileptiform aktivite gözlendi (Þekil 1).

Kraniyal Manyetik Rezonans Görüntüleme (kraniyal MRG) bulgularý normal olan hastanýn Manyetik Rezonans spektroskopisi (MRS)’nde sað temporal lobda NAA/Kolin+Kreatin oranýnda azalma ve Single Photon Emision Computerized Tomography (SPECT) tetkikinde kortikal hipoperfüzyon saptandý. Hasta 20mg/kg/gün karbamazepin (CBZ) ile nöbetsiz izlenmekte.

27 yaþýndaki erkek hastada 14 yaþýnda baþlayan banyoda sýcak su ile yýkanma sýrasýnda þaþkýnlýk hali, tükürme, ve bazen ardýndan sekonder jeneralize tonik klonik nöbet (SJTKN) geçirme ile karakterize nöbetler mevcuttu. Benzer nöbet öyküsü birkaç kez sýcak su ile yüzünü yýkarken de tanýmlanmýþtý. Kraniyal MRG ve interiktal EEG’si normal hastaya daha önce difenilhidantoin (DPH) baþlanmýþ ancak etkin nöbet kontrolü saðlanamamýþtý. Valproik asit (VPA) (1000mg/gün) ‘e geçilmesinin ardýndan hasta 2 yýldýr nöbetsizdir.

Okuma ile tetiklenen nöbetler:

58 yaþýnda kadýn hastanýn 20 yýldýr kitap okurken veya namaz sýrasýnda ezbere olarak ve yüksek sesle sure okurken önce çenesinde titreme ve ardýndan jeneralize nöbetleri oluyordu.

Kraniyal MRG bulgularý normaldi. Ýnteriktal EEG‘de bilateral temporopariyetal hafif biyoelektik aksama (BEA) vardý. Hasta 5 yýl önce baþlanmýþ olan antiepileptiðini (VPA) düzensiz kullanýyordu. 1000mg/gün VPA ve düzenli ilaç kullanýmý önerilen hasta kontrollerine gelmedi.

Aðrý ile tetiklenen nöbetler:

Yaþlarý 25 ve 37 arasýnda deðiþen beþ kadýn hastanýn özellikleri

(3)

Tablo I ve II’de özetlenmiþtir. Bu hastalardan yalnýzca beþ nolu hastanýn iktal EEG si çekilebildi. Hasta psikiyatri polikliniðinde konversiyon tanýsý ile takip edilmekte iken nöbetlerin devam etmesi üzerine nöroloji polikliðine gönderilmiþti. Özgeçmiþinde 9 yaþýnda iken baþýnýn sol frontotemporaline gelen aðýr travma mevcuttu. Fizik muayenede ve direk röntgen grafisinde ayný bölgede kafatasý konturunda düzensizlik saptandý. Kraniyal MRG veya Bilgisayarlý Tomografi (BT) görüntülemeyi kapalý alan fobisi nedeni ile kabul etmedi. Video EEG monitorizasyon esnasýnda nöbet provokasyonu amacý ile damar yolu açýlýrken; sað adversif jeneralize tonik klonik nöbet (JTKN) gözlendi ve ayný anda EEG de epileptiform aktivite geliþti (Þekil 2 ve 3).

Levetirasetam (LEV) (2000mg/gün) baþlanan hasta 1.5 yýldýr nöbetsiz olarak izlenmekte.

Nöbetin Baþlangýç Yaþý 29 15 16 10 35

Tablo 2. Aðrý ile tetiklenen nöbetleri olan hastalarýn özellikleri

Aile Öyküsü Babasýnda aðrý ile tetiklenen nöbet

Yok Yok Yok Yok

Tetikleyici Faktörler Kan aldýrma ve enjeksiyon yaptýrma Kan aldýrma ve enjeksiyon yaptýrma

Kan aldýrma, kolunu çarpma

Aþý olma, histeroskopi, dirseðini çarpma, dizüstü düþme vb Kan aldýrma

Nöbet Tipi Sekonder JTKN

JTKN Sekonder JTKN

JTKN Sekonder JTKN

Tedavi KBZ VLP VLP VLP LEV

Ýþitsel ve somatosensoryel uyaranla tetiklenen nöbetler:

46 yaþýnda kadýn hastanýn, 32 yaþýnda baþlayan aniden arkadan seslenilmesi, arkadan sýrtýna habersiz dokunulmasýný izleyen jeneralize nöbet öyküsü vardý. Hastada bu nöbetler dýþýnda gece uykuda 4-5 kez olan sekonder jeneralize nöbetler de tanýmlanýyordu. Kraniyal MRG normal olan hastanýn interiktal EEG’sinde sol temporopariyetal fokal epileptik bozukluk saptandý. Topiramat kullanmakta iken nöbetleri devam eden hastanýn tedavisine LEV eklendikten sonra nöbet gözlenmedi.

Sigara içme ile tetiklenen nöbetler:

18 yaþýndaki erkek hastada 12 yaþýnda baþlayan, bazen uykuda olan, 2-3 ayda bir tekrarlayan, sol adversif JTKN leri vardý. Hasta 15 yaþýnda ilk sigara içiminden sonra her

sigara kullanýmýnýn ardýndan benzer jeneralize nöbetler tarifliyor. Kraniyal MRG’de sað mezial temporal skleroz (MTS) ve interiktal EEG de sað frontotemporal fokal yavaþlama mevcuttu. VPA 1000mg/gün ile 2-3 ayda bir nöbetleri devam eden hastanýn tedavisine LEV (2000mg/gün) eklenmesinin ardýndan son bir yýlda 2 nöbet tanýmlandý.

Refleks epilepsiler spesifik sensoryel bir uyaranla tetiklenir.

Refleks epilepsi tanýsý uyaranla indüklenen 2 veya daha fazla nöbet veya ayný anda EEG delili olan tek nöbet ile konur.

Refleks nöbetleri ve iliþkili refleks epilepsileri tetikleyici uyaranlar; görsel (parlayan ýþýk, görsel patern, özellikle kýrmýzý renk, hýzlý göz kýrpma veya kapama), iþitsel (ani ses, özel sesler, özel müzikler veya gürültüler), somatosensoryel (ani hareket, ani kuvvetli bir vuruþ, belli vücut bölgesine taktil veya termal uyarý), okuma veya yazma, yemek yemedir.

Reflex epilepsilerden fotosensitif epilepsi en sýk idiopatik jeneralize epilepsilerle birliktedir. Myoklonus, absans, absans + myoklonus nöbet paterni sýktýr, nadiren basit parsiyel ve Tartýþma

Þekil 2. Aðrý ile tetiklenen nöbetleri olan hastasýnýn interiktal EEG’si

Þekil 3. Kan alarak yapýlan nöbet provokasyonu sýrasýnda ki iktal EEG

(4)

kompleks parsiyel nöbetlerle seyredebilir.8 Sýcak su epilepsisinde basit veya kompleks parsiyel ve sekonder jeneralize nöbet paterni sýktýr. Sýcak su epilepsi insidansý coðrafik olarak belli bazý bölgelerde daha sýktýr. En fazla bildirilen seri Hindistan ve Türkiye’dendir. Epilepsi hastalarý arasýnda sýcak su epilepsi görülme insidansý %6.9 ile %0.6 olarak bildirilmiþtir.9-16 Bu hastalarda genellikle saptanan nöbet baþlama yaþý hastalarýmýzýn da içinde bulunduðu yaþ gruplarý olan erken çocukluk ve adelosan dönemidir.10,17 En belirgin tetikleyici faktör, sýcak suyun baþýn üzerinden dökülmesidir.9,14 Bir hastamýzda sýcak su ile yüzünü yýkama da nöbetleri tetiklemekteydi. Hastalarýn özgeçmiþlerinde febril konvülzyon (çeþitli serilerde %15) ve ailelerinde epilepsi (çeþitli serilerde %30) öyküsü vardýr.8 Elektrofizyolojik inceleme sonuçlarý, iktal kaydýn güçlüðü nedeniyle genelde interiktal bulgulara dayanýr. Gözlenen epileptik anormallik çoðunlukla temporal bölge yerleþimlidir. Literatür gözden geçirildiðinde, bizim bulgularýmýz gibi, genellikle normal kraniyal görüntüleme bulgularý saptanmýþtýr.9-17 Bir hastamýzda kraniyal MRG bulgularý normal olmasýna raðmen hastanýn MR spektroskopisinde EEG lokalizasyonu ile uyumlu sað temporal lobda NAA/Kolin+Kreatin oranýnda azalma ve SPECT’te kortikal hipoperfüzyon saptandý. Ancak birkaç hasta dýþýnda görüntüleme bulgularýnda özellik saptanmamýþtýr.8 MR spektroskopi ve SPECT gibi incelemelerin özellikle EEG de lokalize bulgularý olan hastalarda uygulanabileceðini düþünüyoruz. Hastalarýmýz tedaviye iyi yanýt verdi. Mani ve arkadaþlarýnýn yaptýðý çalýþma, hastalarýn %60’ýnda nöbetlerin kolaylýkla kontrol altýna alýnabildiðini, %18.3’ünde ise nöbet sýklýðýnda %50’den fazla azalma saðlanabildiðini gösterdi.16 Sýcak su yerine ýlýk su, su dökme yerine duþla yýkanma nöbet kontrolü için önerilmektedir. Tedavi gerektiren hastalarda CBZ ve DPH önerilmektedir. Banyo öncesi diazepam uygulamasý da yapýlabilir. Literatürde %25 oranýnda refleks olmayan epilepsi geliþim oraný bildirilmiþtir.8

Okuma epilepsisi, genellikle idiopatik jeneralize epilepsilerle birlikte olmasýna raðmen nadiren semptomatik yada kriptojenik hastalarda mevcuttur. Primer okuma epilepsisinde spontan nöbetler olmadan yalnýzca okuma ile ortaya çýkan nöbetler vardýr. Genellikle baþlangýç yaþý ergenlik dönemidir. %40-50 herediter özellik gösterir ve Erkek/Kadýn oraný: 1.8’dir.

Geliþim öyküsü, nörolojik muayene, interiktal EEG ve nörogörüntüleme bulgularý genelde normaldir. Nöbetler sessiz veya hastamýzda olduðu gibi yüksek sesle okuma ile ortaya

çýkmasýnýn yaný sýra, %25 hastada heyecanlý veya tartýþmalý bir konuþma sýrasýnda da olabilir. Klinik nöbet olarak en sýk, hastamýzýn da tanýmladýðý, oral, perioral ve çiðneme kaslarýnda kýsa süreli myoklonik atýmlar gözlenir. Çok nadir olarak hastamýzýn tanýmladýðý SJTKN nöbetler görülür. Hastamýzda interiktal EEG’de hafif bilateral temporopariyetal biyoelektrik aksama vardý. Bir okuma epilepsisi hastasýnda iktal EEG’de klinik ile senkron her iki frontosentral, sentropariyetal veya temporopariyetal simetrik veya asimetrik olabilen bulgular saptandý.8,18 Okuma epilepsili birkaç hasta sunumunda, kraniyal MRG veya BT’de dominant hemisfer yerleþimli fokal lezyonlar saptandý.18 Bir iktal HMPAO-SPECT çalýþmasýnda ise sol temporal alan ve bilateral frontal loblarda fokal hiperperfüzyon gösterildi.18 Koepp ve ark.18 okuma epilepsisi olan bir hastada video-EEG, MRG ve [11C]diprenorphine PET çalýþtý. EEG’de bilateral temporal ve frontosentral bölgelerden baþlayan multifokal nöbetin varlýðý gösterilirken;

[11C]diprenorphine PET’de her iki temporal lobda ve sol frontal lobda periiktal opioid baðlanmasýnda azalma saptandý ancak MRG normaldi. Bu bulgular, okuma epilepsisinin okumaya yardýmcý olan aðda ki anormal aktivite nedeniyle olduðunu destekledi.19 Bu hastalar genellikle tetikleyici faktörün farkýnda olduklarýndan bundan uzak durarak nöbetlerini engelleyebilirler.

Aðrý ile indüklenen hastalar genellikle aðrý þoku sýrasýnda bayýlma veya konversif durum olarak nitelendirilebildikleri için gözden kaçýrýlabilir. Nöbetleri aðrý ile tetiklenen beþ hastamýz vardý. Bu hastalardan birinde video-EEG monitorizasyonu sýrasýnda damar yolu açýlmasý ile sað adversif JTKN gözlendi ve ayný anda EEG de epileptiform aktivite geliþti. Þüpheli ve her zaman benzer þekilde tekrarlayan hastalarda video EEG monitorizasyon, tetikleyici uyaran verilerek nöbet provokasyonu ile tanýyý kesinleþtirmede yararlý olacaktýr.

Somatosensoriyel uyaranlarýn kýþkýrttýðý nöbetler ender görülür.20 Ýlk bilimsel tanýmlama Hughlings Jackson (1858) tarafýndan yapýlmýþtýr. Genellikle fokal motor nöbet veya deðiþik, garip myoklonik jerkler þeklinde olabilmektedir.20 Baklan ve ark. özellikle eþyalara çarpma gibi basit travmalar daha ender olarak da dokunulma ile ortaya çýkan sýçrama, irkilme, boþ gözlerle bakma þeklinde nöbetleri olan bir hasta tanýmlamýþlardýr. Bu hastanýn kraniyal MRG ve BT’sinde

“ulegyria” görünümü saptandý. Bir hastamýz sýrtýna habersiz dokunulmasýnýn ardýndan JTKN geçiriyordu. Ayný hastanýn

(5)

Kaynaklar

1. Panayiotopoulos CP. Reflex seizures and reflex epilepsies. In:

Panayiotopoulos CP, editor. The epilepsies: seizures, syndromes and management. Oxford: Bladon Medical; 2005. p. 449–96.

2. Beaumanoir A. History of reflex epilepsy. In: Zifkin BG, Andermann F, Beaumanoir A, et al. Reflex epilepsies and reflex seizures: Advances in Neurology. Vol 75. New York: Raven Press, 1998:1–3.

aniden arkasýndan seslenilmesi ile tetiklenen ve ayrýca gece uykuda olan nöbetleri de vardý. Ender bir tetikleyici uyaran ise iþitsel uyarandýr.4,21 Literatürde, ani dokunma ve sesle oluþan refleks nöbetlerin nörogörüntüleme ve EEG bulgularý ile ilgili yeterli bilgi birikimi henüz yoktur. Bizim hastamýzýn kraniyal MRG’si normaldi ve interiktal EEG’de sol temporopariyetal fokal epileptik anormallik vardý.

Literatür gözden geçirildiðinde, deneysel epilepsi modellerinde yüksek doz nikotinin uygulanmasýndan sonra indüklenen tonik- klonik nöbetler ile ilgili çalýþmalar vardýr ve bu nöbetlerin hipokampal kökenli olduðu düþünülmektedir.22 Ancak sigara kullanýmý ile tetiklenen nöbetleri olan bir hastaya rastlanmadý.

Hastamýz tek bir sigara içiminden sonra bile nöbet tarifliyordu.

Kraniyal MRG’de sað MTS saptanýrken interiktal EEG’de yine sað frontotemporal fokal yavaþlama vardý. Hastanýn tedavisinin düzenlenmesinden sonra nöbet sayýsý belirgin olarak azaldý.

Refleks epilepsilerde fizyopatoloji halen tartýþma konusudur, epileptik krizi indükleyen fonksiyona karþý gelen beyin korteksinin hipereksitabýl olduðu düþünülmektedir.4 Sýcak su ve yemek yeme ile indüklenen refleks epilepsilerde çevresel alýþkanlýklarýn ve altta yatan genetik yatkýnlýðýn rol oynadýðý öngörülmektedir.8 Deneysel olarak eriþkin farelerde tekrarlanan sýcak su banyolarýyla hipertermik nöbet oluþturulabileceði ve bunun kindling fenomeni ile karþýlaþtýrýlabilir nitelikte olduðu saptanmýþtýr.8

Nöbet ile baþvuran hastalar deðerlendirilirken, deðiþik uyaranlar ile indüklenen refleks nöbetler de akla gelmeli ve gerekirse tanýya varmada elektrofizyolojik inceleme esnasýnda hastaya uyaran verilmelidir. Klinik çalýþmalara ek olarak, son yýllarda giderek geliþen ve günlük kullanýma giren nörogörüntüleme yöntemleri refleks epilepsilerin mekanizmalarýnýn anlaþýlmasýnda yardýmcý olacaktýr.

3. Wolf P, Inoue Y. Complex reflex epilepsies: reading epilepsy and praxis induction. In: Roger J, Bureau M, Dravet C, Genton P, Tassinari CA, Wolf P, editors. Epileptic syndromes in infancy, childhood and adolescence. London: John Libbey; 2002. p.

315–25.

4. Ferlazzo E, Zifkin BG, Andermann E, Andermann F. Cortical triggers in generalized reflex seizures and epilepsies. Brain 2005;128:700-10.

5. Glass HC, Prieur B, Molnar C, Hamiwka L, Wirrell E. Micturition and emotion-induced reflex epilepsy: case report and review of the literature. Epilepsia 2006;47:2180-2.

6. Proposal for revised classification of epilepsies and epileptic syndromes. Commission on Classification and Terminology of the International League Against Epilepsy. Epilepsia 1989;30:

389-399.

7. Engel J Jr. International League Against Epilepsy (ILAE). A proposed diagnostic scheme for people with epileptic seizures and with epilepsy: report of the ILAE Task Force on Classification and Terminology. Epilepsia 2001;42:796-803.

8. Nerses Bebek, Candan Gürses. Refleks Epilepsiler. Editörler:

Ýbrahim Bora, Naz Yeni, Candan Gürses. Epilepsi. Nobel Týp Kitabevleri, 2008; s 333-349.

9. Satishchandra P. Geographically specific epilepsy syndromes in India: hot water epilepsy. Epilepsia 2003;44(Suppl. 1):29–32.

10. Bebek N, Gurses C, Gokyigit A, Baykan B, Ozkara C, Dervent A. Hot water epilepsy: clinical and electrophysiological findings based on 21 cases. Epilepsia 2001;42:1180–4.

11. Erdem E, Topcu M, Renda Y, Ciger A, Varli K, Zileli T. Hot water epilepsy. Clin EEG 1992;23:152–8.

12. Morimoto T, Hayakawa T, Sugie H, Awaya Y, Fukuyama Y.Epileptic seizures precipitated by constant light, movement in daily life and hot water immersion. Epilepsia 1985;26:237–42.

13. Seneviratne U. Bathing epilepsy: a case report. Seizure 2001;10:516–7.

14. Satishchandra P, Shivaramakrishana A, Kaliaperumal VG, Schounberg BS. Hot water epilepsy: a variant of reflex epilepsy in southern India. Epilepsia 1988;29:52–6.

15. Stensman R, Ursing B. Epilepsy precipitated by hot water immersion. Neurology 1971;21:559–62.

16. Mani KS, Mani AJ, Ramesh CK. Hot water epilepsy: a peculiar type of reflex epilepsy: clinical and electroencephalographic features in 108 cases. Trans Am Neurol Assoc 1974;99:224–6.

17. Yalcýn D, Ertas H Toydemir, Forta H Hot water epilepsy: Clinical and electroencephalographic features of 25 cases. Epilepsy &

Behavior 2006;9:89–94.

18. Koepp MJ, Hansen ML, Pressler RM, Brooks DJ, Brandl U, Guldin B, Duncan JS, Ried S. Comparison of EEG, MRI and PET in reading epilepsy: a case report. Epilepsy Res 1998;29(3):251-7.

(6)

19. Koepp MJ, Richardson MP, Brooks DJ. Fokal cortical release of endogeneous opioids during reading ýnduced seizures Lancet 1998;352:952-5

20. Baklan B, Ada E, Ýdiman E, Öztürk V. Aðrýnýn tetiklediði nöbet;

etiyoloji: Ulegyria. Yeni Symposium 1997; 35:29-32.

21. Xue LY, Ritaccio AL. Reflex seizures and reflex epilepsy. Am J Electroneurodiagnostic Technol. 2006;46:39-48.

22. Martin-Garcia E, Pallares M. The intrahippocampal administration of the neurosteroid allopregnanolone blocks the audiogenic seizures induced by nicotine. Brain Res.

2005;16:1062:144-50.

Referanslar

Benzer Belgeler

Tedaviye cevap vermeyen bir hastanın yapılan değerlendirmesi ve incelemesinde; torakal bölgede geçirilmiş olan bir skar dokusunun neden olduğu 1 yıldır devam eden

Fotosensitif (ışı- ğa duyarlı) epilepsi kapsamında de- ğerlendirilebilen bu türde, yanıp sö- nen ışıklar, özellikle mavi ve kırmızı floresan ışıkları veya art

Oldukça uzun olan bu süre içinde hastaların birçok antiepileptik ilaç ve kombinasyonlarını kullandığı, bu ilaçların hastalar- da ciddi yan etkilere ve yüksek bir maddi

Gözde temel olarak üç resim oluşumu (işlenmesi) olur. Birinci resim reseptör hücrelerince oluşturulur. İkinici resim bipolar hücrelerince, üçünçü resim ise

Bu yazıda, özellikle katı ve yağlı yiyecekleri yeme sırasında tetiklenen basit parsiyel ve sekonder jeneralize tipte nöbetlerin olduğu 28 yaşındaki erkek hasta

Sağ frontal elektrotlarda izole olarak da izlenen, sıklıkla jeneralize 3 Hz diken ve çoklu diken yavaş dalga boşalımları gözlendi.. Aralıklı ışık uyaranında 9

İdyopatik fotosensitif oksipital lob epilepsi (IFOLE), diğer görsel sensitif epilepsiler, primer okuma epilepsisi, startle epilepsi, süt çocuklarında sıcak su epilepsisi

Araştırmada genç yetişkin yaşta erkek olma, 50-100 kg ağır- lık, anamnezde kulak enfeksiyonu, gürültüye maruziyet, ototoksite, otolojik travma öyküsü gibi işitme