ERGİN
ARI HASTALIKLARI
Arılarda Hastalık Yapan Etkenler
Bakteri Mantar Virus Parazit
Nosema Acarapis Braula
Tropilaleps Varroa
Pseudomonas Bacillus
Streptococcus
Aspergillus
Ascosphaera CPV
SBV APV
Etkene göre;
Bakteriyel (AYÇ, AvYÇ, Septisemi), Fungal (Kireç ve Taş hastalığı),
Viral (Kronik ve Akut Arı Felci),
Paraziter (V. jacobsoni, A. voodi, Nosema ve Amoeba) Konağa göre;
Erişkin (APV, KPV, Septisemi, N. apis, A. voodi)
Yavru (AYÇ, AvYÇ, Torba Çürüklüğü ve Kireç hastalığı) Hem erişkin, hem yavru (V. Jacobsoni, Taş çürüklüğü)
Arı hastalıkları
Bal Arılarının Başlıca Hastalıkları Bal Arılarının Başlıca Hastalıkları
Etken Hastalık Dönem
Paenibacillus larvae AYÇ Yavru
Melisococcus pluton AvYÇ Yavru
Pseudomonas apiseptica Septisemi Erişkin
Ascosphera apis Kireç Yavru
Aspergillus sp. Taş çürüklüğü Erişkin/Yavru
APV (virus) Akut Paraliz Erişin/Yavru
CPV (virus) Kronik Paraliz Erişkin
SBV (virus) Torba hastalığı Yavru
Nosema apis Nosemosis Erişkin
Malpighamoeba mellificae Amobiasis Erişkin
Acarapis woodi Acariosis Erişkin
Varroa jacobsoni Varroosis Erişkin/Yavru
Ergin Arı Hastalıkları Ergin Arı Hastalıkları
Akut-Kronik Arı Felci Septisemi
Nosema apis Acarapis woodi
Malpighamoeba mellificae
ARI FELCİ
ARI FELCİ
•Viral bir hastalıktır.
•Virüs arıların sinir dokularında çoğalır.
•Akut ve kronik olarak görülür
•Sıcak bölgelerde daha çok görülür
•Besin alışverişi sırasında bulaştığı sanılmaktadır
Kronik Arı Felci
•Daha çok görülen şeklidir
•Felçli arılarda kanatlar açık, sarkık olup, titremeler görülür
•Uçamazlar, kümeler halinde kovan önünde bulunurlar
•Kıllar dökülür. Vücut parlak,siyah bir renk alır. Bal keseleri ve karın şişkindir
•Hasta arılar işçi arılarca kovandan atılır ve kovana sokulmaz
•Dışarıda kalan arılarda kanatlarda belirgin titremeler görülür
•Yüzlerce, bazen binlerce arı bir araya toplanır, ölür
•Duman verildiğinde yerlerinde kıpırdamazlar
•Zirai ilaçlarla zehirlenme ile karıştırılır, CPV’de arılar sakindir
•Semptomların başlamasını takiben 1-2 günde ölüm
•Şiddetli enf. koloni sönebilir
•Virusun balda hızla ürediği görülmüştür
Akut Arı Felci
•Kronik arı felcinin olduğu kovanlarda görülür
•Hasta arılar bir hafta içinde ölürler
•Varroa virusa vektörlük yapar
•Varroa ile enfekte arılar hastalığa dayanıksızdır
•Hastalık yavrularda da görülür
•Ölümler genellikle 5 günlük kuluçka döneminden sonra
Mücadale
•Etkin bir tedavisi yoktur.Yine de Biomycin şurupla verilmesinin yararlı olduğu bildirilmiştir
•Piyasadaki şeker içinde bulunan ribonükleaz enzimin, virusun temeli olan ribonükleik asiti bozucu etkisi nedeniyle koruyucu etkisi olduğu düşünülmektedir. Ancak bu etki sadece sindirim sisteminde olanlar için geçerlidir, dokulardaki viruslara etkimez.
Ana arıların değiştirilmesi önerilebilir.
Hasta kovan yerine temiz bir kovan konularak, kovan birkaç
metre önüne bir çarşaf serilerek arıların silkelenmesi ve sağlam arıların kovana girdikten sonra kalan hastalıklı arıların
öldürülmesi bir yöntem olarak önerilmiştir.
Ayrıca genel önlemler alınmalıdır.
Parazitik Varroa Sendromu
(Parasitic mite syndrome-PMS)
•Belirtileri çok değişkendir.
•Larvalarda hastalık belirtileri vardır.
•Ölümler larval dönemin sonunda ve prepupa döneminde görülür.
•Larvaların başları kalkık, dış yüzleri ise gergindir.
•Enfeksiyonun başında larvanın rengi donuk beyaz, sonra ise gri yada kahverengi noktalı görünüştedir.
Prepupa göz kapandıktan sonra ölür.
Göz kapağında perforasyon vardır, bazen kapak arılarca tam olarak kapatılmaz
Larva kolaylıkla gözden çıkarılabilir
Küremsi görünüştedir, ancak çekince uzamaz
Varroa hastalığı ile yakından ilişkilidir. Hastalıklı kolonilerin tamamı aynı zamanda Varroa ile de enfektedir.
Varroasis ile beraber seyrettiği için öncelikle Varroa
mücadelesi yapılmalıdır Apistan
SEPTİSEMİ
SEPTİSEMİ
Pseudomonas aeruginosa=apiseptica
•Gram (-), spor oluşturmaz
•Stres faktörleri hastalığın oluşumunda önemli
•20-36 saat içinde ölüm
•Kaslar hızla dejenere olur
•Baş, kanatlar ve bacaklar tutulduğunda kolaylıkla kopar
•Arılar uçamazlar, renkleri siyahlaşır
•Normalde sarı olan kan hücrelerinin rengi kahverengiden beyaza kadar değişir
•Etken polenle beslenen genç arıların bağırsaklarında
görülmeye başlar. Hastalık bal yemeye başlayana kadar olur Şekerli şurupla fazla beslenme
Kötü hava şartları
Oğul arılarının yeni kovana uyum sağlayamaması Diğer hastalıklar ve diğer birçok stres etkenleri
Teşhis
1-Arıdan bir damla kadar haemolenf alınır, agar üzerine ekim yapılır, düz ve şeffaf bir üreme görülür. Vasat tamamen gül pigmenti oluşturur
2-Kandan preparat hazırlanır ve gram yöntemi ile boyanır.
Boyalı etkenler kısa pembe renkte çubuk şeklinde görülür.
Korunma ve Mücadele
Arı kolonileri nektar ve polen kaynakları bol olan alanlarda bulundurulmalı
Çevredeki besin kaynakları yetersiz olduğunda vitamin katılmış şeker şurubu verilmeli
Güçlü arı kolonileri ile çalışılmalı
Arı kovanları güneş alan, rüzgarsız ve bol çiçekli alanlara konulmalı
Hastalıkta antibiyotik kullanımı yasaktır