• Sonuç bulunamadı

Kanser için risk faktörleri Eğitmenin El Kitabı

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Kanser için risk faktörleri Eğitmenin El Kitabı"

Copied!
6
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Kanser için risk faktörleri

Eğitmenin El Kitabı

(2)

Kanser için risk faktörleri

Giriş

Bu kısa el kitabı size

kanser risk faktörü

hakkında bazı ek bilgiler sağlayacaktır.

Bu elkitabı, yerel sağlık

ağınızın üyeleri ile

pozitif zihinsel sağlığın geliştirilmesinde yararlı olacaktır. Bu el kitabını okuduğunuzda, hayatımızdaki risk faktörlerini ortadan kaldırarak kanser riskini azaltmanın bazı yolları hakkında daha fazla şey öğreneceksiniz.

İki tür kanser risk faktörü vardır - kontrol edebileceğimiz ve üzerinde çok fazla etkisi olmayanlar.

Kısaca kanser hakkında

"Kanser", türü ve yeri farklı olan ancak ortak bir yanı olan, kontrolün ötesine geçen olağanüstü hücre büyümesi olan bir dizi hastalığı tanımlamak için kullanılan bir terimdir.

Normal şartlar altında, tüm hücrelerimizin büyümesi kesinlikle kontrol edilir. Ancak hücrelerden birinin kontrol

sinyalleri arızalandığında ve hücrenin yaşam döngüsü bozulduğunda, hücre bölünmeye devam eder.

Kontrolsüz büyüme ilerler ve sonuç

"tümör" adı verilen aşırı genişlemiş bir kitledir. Tümör hem iyi hem de kötü huylu olabilir.

Kontrol edemediğimiz kanser için risk faktörleri

Ne yazık ki kontrol edemediğimiz veya sadece bir dereceye kadar kontrol edebileceğimiz kanser için bazı risk faktörleri vardır. Bu durumda yapabileceğimiz en iyi şey, kendimizi sık sık izlemektir - erken gelişim stadyumunda görülen kanser, gelişmiş bir stadyumdan daha kolay tedavi edilir.

Üzerinde çok fazla etkiye sahip olmadığımız en yaygın iki risk faktörü:

- - Yaş - birçok bireysel kanser türü için yaş, kanser için en önemli risk faktörüdür.

-

- - Kanserin gelişimine genetik yatkınlık - aynı tür kanserin bir ailenin daha fazla üyesinde

(3)

meydana geldiği anlamına gelir.

Bu daha çok meme, yumurtalık ve gastrointestinal kanser için geçerlidir. Bu kişiler genetik kliniklerde önleyici muayenelere diğerlerinden daha sık rapor vermelidir.

Kontrol edebileceğimiz kanser için risk faktörleri

- Çok fazla şeker yemek - Birçok çalışma, büyük

miktarlarda şeker yemek ile kanser gelişme riski arasında yakın bir ilişki olduğunu kanıtlamıştır. Kanserin, şekerin büyümesine yardımcı olan bir tür

"yakıt" olarak kullanmayı sevdiği kanıtlanmıştır.

İpucu: Şekeri kesin!

-

Yüksek derecede işlenmiş gıdalar çeşitli tiplerde ek maddeler eklenir (tuz, lezzet arttırıcılar vb. Dahil). Bu tür ürünlerin aşırı miktarlarını tüketen insanlar kanser geliştirme riski yüksek.

İpucu: İşlenmemiş, taze ve yerel ürünler yemeye odaklanın!

- Tütün - Yıllarca sigaraların kansere neden olan birçok madde içerdiği iyi bilinmektedir. Her paket bile bize "sigara öldürür" uyarı işareti var. Herhangi bir formdaki tüm tütün ürünleri tehlikelidir.

İpucu: Herhangi bir şekilde tütün kullanımını bırakın!

- Güneş koruyucu kullanmadan güneşe maruz kalma - Aşırı güneşe maruz kalma çok tehlikelidir. Cildi 15 dakikadan fazla güneşe maruz bırakırsak, güneş kremini uygulamalıyız.

İpucu: Güneşlenmeden önce daima güneş kremi kullanın ve yaz aylarında her gün kullanmayı unutmayın!

- Zehirli kimyasallar - Neredeyse her gün temas edebileceğimiz, örneğin kansere katkıda bulunabilecek birçok madde vardır.

(4)

Alüminyum,

saç boyaları

veya asbest vb.

Bazılarımız

bunları her gün

işyerinde kullanmak zorundayız

ve bunları

kullanmaktan tamamen kaçınmak mümkün değildir, ancak doğru korumayı kullanmayı hatırlayabiliriz.

İpucu: Mümkünse toksik maddeleri hayatınızdan çıkarın!

Duman - Kömür yakılmasından kaynaklanan duman, kanserin nedenlerinden biri de dahil olmak üzere sağlığımız için çok tehlikelidir. Büyük bir

şehirde yaşadığımız zaman dumandan kaçınmak gerçekten zor olsa da, onu hayatımızdan çıkarmak mümkündür. Kirli hava söz konusu olduğunda - asbest tozu, madeni yağ buharları, gaz katranı ürünleri, petrol ve gaz, kurum solunması da ölümcül.

İpucu: Mümkünse büyük şehirlerin dışında, tercihen kırsal alanda, hatta dağlarda daha iyi vakit geçirin!

Sağlıksız beslenme - özellikle kızarmış ve katı, sofra tuzu, alkol, sakarin, büyük miktarda kahve ve siyah çay, bazı yenilebilir mantar ve bira gibi çok fazla yağ tüketmekten kaçının. E simgesiyle işaretlenmiş bazı gıda katkı maddeleri de kanserojen potansiyele sahiptir

İpucu: yağ ve işlenmiş gıdalardan kaçınmaya çalışın!

- Alkol - Aşırı alkol tüketimi birçok kanser türünün, özellikle de gırtlak kanseri veya özofagus kanseri gibi gastrointestinal sistem olasılığını artırır.

İpucu: Alkol tüketimini azaltın!

- -Radyasyon - gereksiz yere büyük miktarda radyasyona maruz kalmayın

Bu Kaynak Yerel Sağlık Grubunuzla nasıl kullanılır?

Bu el kitabı, kanser için risk faktörleri konusunda bilgi sunar. Hangi faktörlerin

(5)

kanser olma şansımızı

artırabileceğini ve bu

faktörleri bu riski

azaltmak için nasıl

etkileyebileceğimizi anlamamıza yardımcı olur.

Bu el kitabını grupla her oturumdan önce incelemek, konuyla ilgili bir tartışma başlatmanıza yardımcı olacaktır.

Kaynaklarda, konuyu grubunuza açıklamanıza ve onlarla bir konuşma başlatmanıza yardımcı olacak bir PowerPoint sunusu da bulacaksınız.

Grup Etkinliği

Dijital kaynağı ve PowerPoint sunumunu grubunuzla paylaştıktan sonra, tüm grup üyeleriyle aşağıdaki sorularla bir grup tartışması başlatabilirsiniz:

- Kendinizi kanser risk grubunun bir parçası olarak değerlendirir misiniz?

- Alışkanlıklarınızı düşünün, kanser alma riskini azaltmak için günlük

yaşamınızda neleri

değiştirebilirsiniz?

- Bugünlerde neden bir asırdan daha fazla insan kanserden muzdarip? Ne değişti?

(6)

Referanslar

Benzer Belgeler

o Belirli bir süre içindeki yeni kanser olgu sayısı: Belirli bir yıla ait, belirli bir coğrafik alanda ikamet etmekte olan yeni kanser tanısı almış vakaların

Tüm Yaş Gruplarındaki Erkeklerde En Sık Görülen Bazı Kanserlerin Bu Grup İçindeki Yüzde Dağılımları (Türkiye Birleşik Veri Tabanı, 2014)... Tüm Yaş

Kanser risk analizi yapan mobil uygulama meme kanseri, akciğer kanseri ve kolon kanseri için ANFIS, E*ANFIS ve DE*ANFIS yöntemi için risk sonucu hesaplamaktadır.

 S12 (Hayvansal yağ içeren(kuyruk yağı, tereyağı vb)yiyecekleri tüketirim): Hayvansal yağ içeren gıdaları her gün tüketen kişilere göre hiçbir zaman

American College of Cardiology/American Heart Association Task Force’un kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi için 2019’da yayınladığı rehberde 40-79 yaş arasında

Dolayısı ile bir aja- nın kansere neden olma riski halk sağlığı açısından çok düşük seviye- lerde olsa bile, insanda kanser yap- tığı ile ilgili bilimsel kanıtlar şüphe

Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’nde yürütülen çalışmada, ailede kanser öyküsü ile bireysel kanser riski algısının, birincil ve ikincil koruma

Bu büyük ustayı yaşatmak ve gelecek kuşaklara tanıtmak amacıyla Orhan K e­ mal Kültür ve Sanat Koordina­ törlüğü tarafından Orhan Ke­ mal Müzesi