Afrika’da nüfusun kayıt
sorunları
Afrika kıtası, bir makro bölge olarak belki de
dünyanın en az gelişmiş bölgelerinden biridir. Diğer bir ifadeyle kıta genelindeki geri kalmışlık bazı diğer konularda olduğu üzere ülkelerin kayıt
altına alınan nüfus verilerinin güvenirliği
konusunda araştırmacıların tedbirli ve
sorgulamacı davranmasını gerekli kılıyor.
ÖRNEK İNCELEME (NİJERYA’NIN NÜFUS VERİLERİ)
2
Kaynak Yıl Nüfus (milyon) Sorgulama Düşünceler
Nijerya nüfus sayımı 1952 30.7
Eğer doğru ise 1952-1963 arasında %6.1 artış
hızı (Caldwell, 1968)
Politik amaç?
Nijerya nüfus sayımı 1963 55.7
Nijerya nüfus sayımı 2000 132
ABD tahminleri (US Bureau of the Census 2000)
Dönem Nüfus artış hızı (%)
Bazı demograflar 1963 yılında olduğu gibi 2000 yılında da Nijerya’nın nüfusunun
abartıldığını düşünmekteler..
Ancak başka faktörleri de düşünmek gerekiyor!
1950-60 2.3
1960-70 2.5
1970-80 3.1
1990-2000 2.9
Afrika’da nüfusun kayıt
sorunları
• Politik amaçlara ilaveten Afrika’da yapılan ulusal
/yerel ölçekli nüfus sayımlarının kesin / güvenilir veriler sunmayışında başka faktörlerin de etkisi bulunmaktadır:
• Temel sınırları belli olan haritaların (idari bölünüş /
bölge) olmayışı
• Bölge, bölüm ve idari bölünüş ile ilgili tanım ve bölümleme çalışmalarının tamamlanmamış olması
• Teknik personel yetersizlikleri
• Kırsal nüfusun son derece dağınık halde yaşaması
(yerleşme paterni) ve sık yer değiştirmesine (göç) bağlı olarak nüfusu kayıt altına alma sorunları
Afrika’da nüfusun kayıt
sorunları
Pek çok bireyin nüfus sayımlarının yapılma
amacının vergi artırımı, silah altına alma, çok eşli evliliklerden vazgeçirtme gibi bir dizi gizli politik ve ekonomik amaçlara dayandığını düşünmesi
Bu düşüncelerle anketlere verilen cevapların
gerçeği yansıtmayacak şekilde sunulması
Nüfus sayımlarının politik bir dayatma olarak
algılanması / görülmesi
Bunlardan başka..
Afrika’da nüfusun kayıt
sorunları
Bazı ülkelerde nüfus sayımları için ulusal ve il
düzeyi ölçeğindeki harcamalara kaynak
yetersizliği nedeni ile izin verilmemesi
Nüfus sayımı bölge sınırlarının yetersiz / yanlış
belirlenmiş oluşu
Mekana bağlı bilgilerde yaşanana kısa süreli
değişikliklerin karşılaştırmaya olanak tanımaması
Bütün bunlar sonucunda birkaç ülke düzenli
aralıklarla nüfus sayımı yapabilmektedir.
Örneğin, Etiyopya ilk nüfus sayımını 2000’de
yapmıştır!
Afrika’nın bölgeleri ve ülke
nüfusları (WPP, 2016)
6
Bölge Ülke 2015 Nüfus (000) Açıklama Kuzey Afrika (Northern Africa) Cezayir (Algeria) 39 667 Mısır (Egypt) 91 508 Libya 6 278 Fas (Morocco) 34 378 Sudan 40 235 Tunus (Tunusia) 11 254
Batı sahra (Western Sahara)
573
7
Bölge Ülke 2015 Nüfus (000) Açıklama Batı Afrika (Western Africa) Benin 10 880
Burkina Faso 18 106 ea. Volta Cape (Cabo) Verde 521 ea. Gambia Fildişi Kıyısı (Côte d’Ivoire) 22 702
Gambia 1 991 Gana (Ghana) 27 410 Gine (Guinea) 12 609 Gine-Bissau (Guinea-Bissau) 1 884 Liberya (Liberia) 4 503 Mali 17 600 Moritanya (Mauritania) 4 068 Nijer (Niger) 19 899 Nijerya (Nigeria) 182 202 Senegal 15 129 Sierra Leone 6 453 Togo 7 305 Saint Helena 4 Toplam 17 353 224
8
Bölge Ülke 2015 Nüfus (000) Açıklama Orta Afrika (Middle Africa) Angola 25 022 Kamerun (Cameroon) 23 344
Orta Afrika Cum. (Central Afr. Rep.)
4 900 Çad (Chad) 14 037 Kongo (Congo) 4 620 Ekvator Ginesi (Equatorial Guinea) 845 Gabon 1 725
São Tomé and Principe
190
Kongo Cum. (Dem. Rep. of Con)
77 267 ea. Zaire
Toplam 9 151 952
9
Bölge Ülke 2015 Nüfus (000) Açıklama Doğu Afrika
(Eastern Africa)
Burundi 11 179 Komor (Adaları) (Comoros) 788 Cibuti (Djibouti) Cum. 888 Eritrea 5 228 Etiyopya (Ethiopia) 99 391 Kenya 46 050 Madagaskar (Madagascar) 24 235 Malawi 17 215 Maurityus (Mauritius) 1 273 Mozambik (Mozambique) 27 978 Reunion (Fr.) 861 Ruanda (Rwanda) 11 610 Seyşel Adaları (Secchelles) 96 Somali (Somalia) 10 787 Tanzanya (Tanzania) 53 470 Uganda 39 032 Zambiya (Zambia) 16 212
Zimbabve (Zimbabwe) 15 603 ea. Rodezya
Toplam 18 394 477
10
Bölge Ülke 2015 Nüfus (000) Açıklama Güney Afrika
(Southern Africa)
Botswana 2 262
Lesotho 2 135
Namibia 2 459
Güney Afrika (South Africa)
54 490
Swaziland 1 287
Toplam 5 62 634
Genel toplam 56 1 186 178
