1 İZMİR İLİ, ÇEŞME İLÇESİ, SAKARYA MAHALLESİ, BOYALIK MEVKİ
DENİZE GİRME VE GÜNEŞLENME AMAÇLI İSKELE 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI
ŞEHİR PLANCISI DİLEK ÇAKANŞİMŞEK
2 İÇİNDEKİLER
1. PLANLAMA ALANI ... 3
1.1. Planlama Alanının Ülke ve Bölgesindeki Yeri ... 3
1.2. Planlama Alanının Coğrafi Yapısı ... 7
1.2.1. İklim ve Bitki Örtüsü ... 7
1.3. Planlama Alanının Sosyal ve Ekonomik Yapısı ... 8
1.4. Planlama Alanının Ulaşım Ağındaki Yeri ... 9
1.5. İdari Yapı ve Sınırlar ... 11
1.6. Planlama Alanı Çevresindeki Kıyı Tesisleri ... 12
1.7. Planlama Alanı ve Yakın Çevresindeki Özel Kanunlara Tabi Alanlara İlişkin Bilgiler 13 1.8. Mülkiyet Bilgisi ... 14
2. ÜST ÖLÇEKLİ PLAN KARARLARI ... 15
3. MEVCUT YAPILAŞMA VE FAALİYETLER ... 15
4. MEVCUT PLAN DURUMU ... 16
5. HALİ HAZIR HARİTA BİLGİSİ ... 16
6. PLANA İLİŞKİN RAPORLAR ... 17
6.1. İnceleme Alanının Yerleşime Uygunluk Açısından Değerlendirilmesi ... 17
6.2. İnceleme Alanı İle İlgili Sonuç ve Öneriler ... 19
7. PLAN KARARLARI ... 21
8. PLAN NOTLARI ... 22
3 1. PLANLAMA ALANI
Ege bölgesi, İstanbul ve Antalya ile birlikte Türk turizminin en önemli üç destinasyonundan biridir. Ege bölgesi Marmara Bölgesi’nden sonra turizm geliri en fazla ikinci bölgesidir.
Akdeniz ikliminin görüldüğü kıyılar deniz turizmi açısından zengindir. Bunlardan Çeşme, Kuşadası, Didim, Bodrum en ünlüleridir. Bölgede ilkçağ uygarlıklarından ve Türk Devletleri’nden kalan tarihi eserlerde turistlerin ilgisini çeken yerlerdir.
1.1. Planlama Alanının Ülke ve Bölgesindeki Yeri
Planlama alanı, Ege Bölgesi, İzmir ili, Çeşme ilçesi, Sakarya mahallesi, Boyalık mevkiinde yer almaktadır. Çeşme ilçesi; doğu’ dan Urla ilçesi, güneyden ve batıdan Ege Denizi, kuzeyden ise Karaburun ilçesi ile komşudur. Üç tarafı denizle çevrili Urla Yarımadasının batıya uzanan kısmı Çeşme Yarımadası olarak anılır. Yat Limanı ilçe merkezinde yer almaktadır. İzmir İl merkezine yaklaşık 90 km. mesafededir İzmir, ürün çeşitliliği açısından şanslı durumdadır.
Ancak Çeşme dışındaki tesisler, tur operatörlerinin kataloglarında pek yer alamamaktadır.
Çeşme, termal ve spa konusunda giderek daha fazla tanınmaktadır. Kruvaziyer turizmin gelişimi olumludur.
Ege Bölgesinin önemli turizm merkezlerinden biri olan Çeşme son yıllarda turizm konusunda önemli bir atılıma girmiştir. Çeşme, Heredot'un deyimiyle "Dünyanın en güzel gök yüzüne ve en iyi iklimine sahip" kıyılarında, körfezleri, yarımadaları, koyları ve altın plajları barındırır Yıllarca ikinci konut ve İzmir ve çevresinde yerleşik yazlıkçıların tatil mekanı olan Çeşme ,Grek tarzı evleri, termal merkezleri, balıkçı barınağı Dünya çapında ödül almış Marinaları ile son yılların en gözde Turizm Merkezlerinden biri haline gelmiş ve ülkemizin her yerinden turist akınına uğramıştır.
4 Şekil 1: Planlama Alanının Ülke, Bölge ve İldeki Konumu
5 Şekil 2: Planlama Alanı Uzak Uydu Görüntüsü
6 Şekil 3: Planlama Alanı Yakın Uydu Görüntüsü
7 1.2. Planlama Alanının Coğrafi Yapısı
İnceleme alanı düz bir topoğrafyaya sahiptir. Çalışma alanına, her mevsim şartlarında ulaşım mümkündür. Ulaşım her mevsim trafiğe açık olup şehir içi asfalt yollarla sağlanabilmektedir.
1.2.1. İklim ve Bitki Örtüsü
İzmir ilimiz Orta Enlem kuşağında, denizsel etkilere açık, iç deniz özelliği gösteren körfez yapısı ile Kıyı Ege şeridinin tektonik özelliğine göre iklimsel karakter göstermektedir. Orta Enlem kuşağında yer alması ve kıyı şehri olması nedeni ile Akdeniz iklimi karakteri hakimdir.
Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve bol yağışlı, bahar ayları ise geçiş özelliği gösterir.
Güneşlenme potansiyeli yüksektir. Rüzgâr durumu denize açık kıyı şeridi ve farklı topografik yapıları bir arada bulundurması nedeni ile önemli bir potansiyel oluşturmaktadır.
Güneşlenme süresi ve yeterli düzeyde yağış miktarına bağlı olarak toprak yapısı tarımsal açıdan uygun iklim özelliğine sahiptir.
Yenilenebilir enerji kaynakları, ( Rüzgâr ve Güneş ) açısından da önemli sayılabilecek düzeyde potansiyeline sahiptir. Zarar verici meteorolojik olayların ( kuvvetli yağış, dolu ve fırtına vb. ) oluşma sıklığı özellikle kış aylarında yüksektir. Afet risk yönetimi açısından ekstrem meteorolojik hadiselerin şiddeti ve sıklığına bağlı olarak Hava Tahmini ve Erken Uyarı amaçlı Meteoroloji Radarı ve Otomatik Meteoroloji Ölçüm İstasyonları kurulmuştur. Ayrıca İzmir Meteoroloji Bölge Müdürlüğü merkezinde Bölgesel Tahmin ve Erken Uyarı merkezi faaliyet göstermektedir.
Şekil 4: 1970-2011 Yılları Arası Aylık Toplam Yağış Miktarları (mm)
8 Şekil 5: İzmir İli Yıllık Toplam Yağış Zaman Serisi ve Aylık Yağış Dağılımı
1.3. Planlama Alanının Sosyal ve Ekonomik Yapısı
Yaklaşık olarak 4 milyon nüfusa sahip olan İzmir ilinde, tarıma dayalı sanayi kolları oldukça gelişkindir. Tekstil, konfeksiyon, gıda, içki, bira, tütün yem sanayi en önemli işkolları arasındadır. Bunların dışında, demir-çelik, petrokimya, otomotiv, çimento, ayakkabı, gübre, tarım makineleri ve seramik sanayi iç ve dış pazara yönelik olarak üretim yapıyor. Liman kenti olmasının yanında, hammadde kaynakları, nitelikli işgücü ve ulaşım olanaklarının genişliği, sanayinin gelişmesine olanak vererek İzmir’i bölgenin ticaret merkezi konumuna getirmiş durumdadır. Sanayi sektöründe üretilen mallar, dünya standartları ölçüsünde kaliteye sahip.
Yörede, kömür, altın, bakır, kurşun, çinko, demir, antimuan, perlit, grafit, asbest, titenyum, dolomit ve mermer madenleri çıkarılıp işlenmekte. İnşaat malzemeleri imalatı ve inşaat yapımı alanlarında Türkiye’nin en gelişmiş kentlerinden birisi. Sanayi bakımından Marmara Bölgesi'nden sonra ikinci sırada gelir. Bölümler arasında gelişmişlik ve sanayi oranı bakımından büyük farklılık vardır. Asıl Ege Bölümü sanayi bakımından daha gelişmiştir. Zaten bölgenin en büyük ve gelişmiş kenti İzmir’de bu bölümde yer alır. İzmir sanayisi, fuarı, ve ihracat limanı ile önemli bir kentimizdir. İzmir’de Aliağa Petrol Rafinerisi de bulunmaktadır.
İzmir'de otomotiv, madeni eşya, kimya, seramik, dokuma, çimento, sigara ve zeytinyağı, Edremit ve Ayvalık'ta zeytinyağı, Aydın, Denizli ve Manisa'da dokuma, Uşak'ta şeker, dokuma ve deri, Afyon'da şeker, çimento, kağıt ve mermer, Uşak, Gördes, Kula, Demirci ve Simav'da
0 20 40 60 80 100 120 140
Yağış Miktarı(kg/m2)
Aylar
İzmir Aylık Yağış Dağılımı
9 halıcılık sektörleri vardır. Bölge ekonomisine ayrıca hidroelektrik, termik santraller ve jeotermal enerji santralleri de katkı sağlar. Yatağan-Muğla, Tunçbilek-Kütahya, Soma- Manisa'da termik santraller vardır. Türkiye'nin tek jeotermal santrali Sarayköy, Denizli'de bulunmaktadır. Bölgedeki hidroelektrik santralleri arasında Demirköprü (Demirci, Köprübaşı, Salihli-Manisa), Adıgüzel (Güney-Denizli) ve Kemer (Bozdoğan-Aydın) sayılabilir. İzmir, Türkiye'nin en büyük ihracat limanıdır.
1.4. Planlama Alanının Ulaşım Ağındaki Yeri
1989 yılında yapımına başlanan İzmir-Çeşme Otobanı hizmete açılmış ve çevre yolu bağlantısı ile İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı’na ve çevredeki diğer illere ulaşımı daha kaliteli ve hızlı ulaşım olanağı sağlamıştır.
Şekil 6: Planlama Alanının Ulaşım Ağındaki Yeri
10 Çeşme yat limanına 8 deniz mili, Altınyunus Yat Limanına 2 deniz mili Kuşadası Yat Limanına76 deniz mili, Sığacık yat Limanına 51 deniz mili, Yunanistan Sakız adasına ise 11 deniz mili mesafededir.
Yaz aylarında Çeşme ve İtalya Bari, Birindi, Ancona limanları arasında yapılan Feribot seferleri de yoğunluk kazanmaktadır.
Denize girme ve güneşlenme iskelesi amaçlı Uygulama İmar Planının hazırlandığı alanın kara tarafında kalan ve Merkez-Tur olarak bilinen site Çeşme’nin en eski sitelerinden biri olarak bilinmektedir, Site Çeşme şehir merkezine 4 km, İzmir Uluslararası Adnan Menderes Havaalanına 95 km, İzmir şehir merkezine (Konak) 115 km uzaklıktadır.
11 1.5. İdari Yapı ve Sınırlar
Şekil 8: İdari Yapı ve Sınırlar
12 Şekil 9: Planlama Alanı Çevresindeki Kıyı Tesisleri
13 1.7. Planlama Alanı ve Yakın Çevresindeki Özel Kanunlara Tabi Alanlara İlişkin
Bilgiler
Planlama alanı ve yakın çevresi, özel kanuna tabi doğal ve arkeolojik sit alanı içinde kalmamaktadır.
Şekil 10: Planlama Alanının 1/10000 Ölçekli Sit Paftası Üzerinde Konumu
14 Planlama alanı geri sahası Sınırlı Sorumlu Merkeztur Yapı Kooperatifine ait iken 164 birim adına kat mülkiyeti kurulmuştur.
Şekil 11: Tapu Kayıt Örnekleri
15 2. ÜST ÖLÇEKLİ PLAN KARARLARI
Planlama alanı geri sahası Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü’nce onaylı 1/100 000 ölçekli İzmir-Manisa Çevre Düzeni Planı 30-12-2014 tarihinde onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu planda, planlama alanı geri sahası Tercihli Kullanım Alanı” olarak plan kararı getirilmiştir.
Şekil 12: Planlama Alanının 1/100.000 Ölçekli İzmir-Manisa Çevre Düzeni Planı Üzerindeki Konumu
3. MEVCUT YAPILAŞMA VE FAALİYETLER
Planlama alanı, Çeşme’nin en eski site yerleşimlerinden biri olan Merkez-Tur sitesi önünde yer almaktadır.1982 yılında yerleşimin başladığı sitede şu an 164 birim ve yaklaşık 650- 700 kişi kullanıcı bulunmaktadır.
16 Şekil 13: Planlama Alanı Uydu Görüntüsü
4. MEVCUT PLAN DURUMU
Denize girme ve güneşlenme iskelesi amaçlı Uygulama İmar Planının hazırlandığı alanı geri sahasındaki 23-J-IV pafta, 211 ada, 142 ve 160 parseller, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylı 1/100 000 ölçekli Manisa- İzmir Çevre Düzeni Planında “Tercihli Turizm Alanı”
kullanımında kalmaktadır.
Planlama alanı geri sahasında 1984 yılında mülga İmar İskan Bakanlığı’nca onaylı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında “Turizm Alanı” plan kararı ve 1984 yılında mülga İmar İskan Bakanlığı’nca onaylı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında “Turizm Alanı” plan kararı bulunmaktadır.
5. HALİ HAZIR HARİTA BİLGİSİ
20.06.1978 tarihinde mülga İmar ve İskan Bakanlığı Belediyeler Teknik Hizmet Genel Müdürlüğü tarafından kıyı kenar çizgisi onaylanmıştır.
17.02.1978 tarihinde mülga İmar ve İskan Bakanlığı Belediyeler Teknik Hizmet Genel Müdürlüğü tarafından 1/1000 ölçekli halihazır haritası onaylanmıştır.
17 6. PLANA İLİŞKİN RAPORLAR
6.1. İnceleme Alanının Yerleşime Uygunluk Açısından Değerlendirilmesi
Bütün jeolojik ve jeoteknik parametreler incelendiğinde çalışma alanı deniz kıyısında ve deniz içinde olduğundan Önlemli Alan (ÖA-5.3.) Yüksek Yeraltı Su Seviyesine, Deniz Suyu Girişine v.b. Sorunlu Alanlar olarak değerlendirilmiştir.
İnceleme alanında yapılması düşünülen yapıların temel tipi, temel derinliği ve zemin özellikleri göz önüne alındığında, temel hesaplamalarında kullanılacak taşıma gücü-emniyetli zemin gerilmesi, zemin oturması, zemin grubu-sınıfı, zemin hakim periyodu değerleri parsel bazında yapılacak ayrıntılı zemin etütlerinde ayrıntılı incelenerek belirlenmelidir.
İnceleme alanının tamamı ”Önlemli Alan (ÖA-5. 3.)” olarak değerlendirilmiş olup 1/5000 ve 1/1000 ölçekli yerleşime uygunluk haritasında önlemli alan (ÖA-5. 3.) simgeleri ile belirtilmiştir.
- Yüzey ve atık suların temele ulaşmasını engelleyecek drenaj sistemleri uygulanmalıdır.
- Parsel bazlı zemin etütlerinde temel tipi ve temel derinliği belirlenerek yapı yüklerinin taşıttırılacağı seviyelere ait mühendislik parametreleri ayrıntılı olarak irdelenmelidir.
18 Şekil 14: 1/ 000 Uygunluk Haritası
19 6.2. İnceleme Alanı İle İlgili Sonuç ve Öneriler
Bu çalışmanın amacı, İzmir İli, Çeşme İlçesi, Sakarya mahallesi 23-J-IV Pafta, 211 Ada, 142, 160 Parsellerin önünde yer alan 1/5000 Ölçekli 23-24-İ-J ve 1/1000 Ölçekli 23-J-IV Paftalarında kalan alana ait, “Denize Girme ve Güneşlenme İskelesi Amaçlı”
1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planına Esas ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt araştırmalarının yapılarak, imar planı ve yapılaşma koşullarını etkileyecek olumsuzluklar varsa, tespit edilerek bunların ortadan kaldırılması için gerekli Jeolojik/Jeoteknik önlemlerin belirlenmesi ve yerleşime uygunluk kriterlerinin değerlendirilmesidir. Çalışma alanı 304,80 m2’lik alanla sınırlıdır.
İnceleme alanında açılan 9,00 m. ve 7.50 m sondajlarda yeraltı suyuna rastlanmamıştır.
Yüzey sularına karşı uygun drenaj sistemi kurulmalıdır.
Çalışma alanında; ileri derecede ayrışmış tüf birimi yer alır. Taze yüzey rengi yeşilimsi bej renklidir.
İnceleme alanında, 29.03.2014 tarihlerinde, 2 ayrı lokasyonda 9,00 m. ve 7.50 m.
derinlikte toplam 16.50 m. sondaj çalışması yapılmıştır
İnceleme alanında ileri derecede ayrışmış tüf birimi gözlenmiştir. Proje sahasında, elastik deprem yüklerine esas Yerel Zemin Grubu B, Yerel Zemin Sınıfı Z2 olarak belirlenmiştir ve taşıma gücü 11,249 kg/cm2 olarak hesaplanmıştır. (Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik). Bu proje sahası için genel öngörüm amaçlı olup mühendislik yapısının statik projesine esas parsel bazlı çalışmalarda ayrıca hesaplanmalıdır
İnceleme alanında yapılan sondajlarda yeraltı suyuna rastlanılmadığı ve temel zeminin ileri derecede ayrışmış tüf birimi olması sebebiyle sıvılaşma riski bulunmamaktadır.
İnceleme alanında jeofizik yöntemlerden 3 adet sismik kırılma ve 3 adet Masw çalışması yapılmıştır. Sismik kırılma çalışmalarında; jeofon aralıkları 3 m , offset aralığı 3 m olan 36 m lik serim yapılarak ölçüm alınmıştır. Yaklaşık 12 m derinlik inceleme amaçlanmıştır. Masw çalışmalarında ise jeofon aralıkları 3 m, ofset aralığı 12 m olan toplam serim uzunluğu 45 m lik serimlerle 30 m derinlik inceleme amaçlanmıştır.
Yapılan çalışmalar sonucunda;
Sismik kırılma çalışmaları sonucunda ortamda iki farklı katman görülmüştür.
20 En üst seviyenin P dalga hızı Vp = 525,86 m/sn, S dalga hızı Vs = 226,97 m/sn.
ölçülmüştür. İkinci seviyenin P hızı Vp = 993,27 m/sn; S hızı Vs = 471,62 m/sn bulunmuştur.
Sismik Serim 2 ‘de 1.tabaka kalınlığı 2,53 m olarak belirlenmiştir.
En üst seviyenin P dalga hızı Vp = 576,89 m/sn, S dalga hızı Vs = 221,79 m/sn.
ölçülmüştür. İkinci seviyenin P hızı Vp = 1038,52 m/sn; S hızı Vs = 471,38 m/sn bulunmuştur.
Sismik Serim 3 ‘de 1.tabaka kalınlığı 2,54 m olarak belirlenmiştir.
En üst seviyenin P dalga hızı Vp = 615,13 m/sn, S dalga hızı Vs = 211,32 m/sn.
ölçülmüştür. İkinci seviyenin P hızı Vp = 1205,67 m/sn; S hızı Vs = 562,08 m/sn bulunmuştur.
Yapılan Masw çalışmalarında ortam 4 tabakalı olarak değerlendirilmiştir.
Masw 1 no’lu çalışmada Vs30 hızı 415,1 m/sn olan yüzeye yakın ayrışmış, derinlerde kayalaşan volkanik tüf birimleri.
Masw 2 no’lu çalışmada Vs30 hızı 384,5 m/sn olan yüzeye yakın ayrışmış, derinlerde kayalaşan volkanik tüf birimleri.
Masw 3 no’lu çalışmada Vs30 hızı 497,1 m/sn olan yüzeye yakın ayrışmış, derinlerde kayalaşan volkanik tüf birimleri gözlenmiştir.
İnceleme alanında yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen zemin parametreleri;
Zeminin taşıma gücü qd = 11,249 kg/cm2 Zemin Grubu B
Yerel zemin sınıfı Z 2
Etkin yer ivme katsayısı A0=0.40
Zemin Hakim Titreşim Periyodu 0,36-0,36-0,31 Zemin Büyütmesi 1,736-1,739-1,573
21
Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan haritaya göre, Çalışma alanı ve çevresi 1. dereceden tehlikeli deprem bölgesi sınırları içinde kalmaktadır. Beklenen efektif ivme değeri Ao=0,40 g dir.
İnceleme alanında 7269 sayılı yasa kapsamında heyelan, kaya düşmesi, taşkın v.b.
doğal afet riski bulunmamaktadır. İzmir İli ve geneli 1.Derece Deprem Bölgesinde yer aldığından olası deprem riski unutulmamalı ve planlama sonrası yapılacak olan projelerde ‘’Deprem Bölgelerinde yapılacak Binalar hakkındaki yönetmelik’’ esaslarına uyulmalıdır.
İnceleme alanındaki Bütün bu jeolojik ve jeoteknik parametreler incelendiğinde çalışma alanı deniz kıyısında ve deniz içinde olduğundan Önlemli Alan (ÖA-5.3.) Yüksek Yeraltı Su Seviyesine, Deniz Suyu Girişine v.b. Sorunlu Alanlar olarak değerlendirilmiştir.
İnceleme alanında yapılması düşünülen yapıların temel tipi, temel derinliği ve zemin özellikleri göz önüne alındığında, temel hesaplamalarında kullanılacak taşıma gücü- emniyetli zemin gerilmesi, zemin oturması, zemin grubu-sınıfı, zemin hakim periyodu değerleri parsel bazında yapılacak ayrıntılı zemin etütlerinde ayrıntılı incelenerek belirlenmelidir.
İnceleme alanının tamamı ”Önlemli Alan (ÖA-5.3.)” olarak değerlendirilmiş olup 1/5000 ve 1/1000 ölçekli yerleşime uygunluk haritasında önlemli alan (ÖA-5.3.) simgeleri ile belirtilmiştir.
- Yüzey ve atık suların temele ulaşmasını engelleyecek drenaj sistemleri uygulanmalıdır.
- Parsel bazlı zemin etütlerinde temel tipi ve temel derinliği belirlenerek yapı yüklerinin taşıttırılacağı seviyelere ait mühendislik parametreleri ayrıntılı olarak irdelenmelidir.
7. PLAN KARARLARI
Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü’nce 26-04-2007/2 günlü Resmi gazetede yayınlanan “Kıyı Yapı ve Tesislerinde Planlama ve Uygulama Sürecine ilişkin Tebliğ” dikkate alınarak hazırlanan ekli planda yaklaşık 304. 80 m2 alan denize girme ve güneşlenme amaçlı iskele yapısını kapsamaktadır.
22 iskele yapısı aynı zamanda kum tutucu özellikten de yararlanılmıştır. Kıyı yapısının yapıldığı tarihten bu yana uydu görüntüsünden de inceleneceği üzere kıyı yapısı azımsanmayacak ölçüde kum tutmuştur.
Kamu kullanımının maksimize edilmesi amaçlanan öneri planda, yerli-yabancı turistlerin denizin kayalık ve yosun yapısından kıyı yapısından kaynaklanan deniz kullanımı kısıtlamasını ortadan kaldırmaya yönelik olarak hazırlanmıştır.
8. PLAN NOTLARI
1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANI ONAYLANMADAN UYGULAMAYA GEÇİLEMEZ.
