GEDİZ
ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.
2011 YILI RAPORU
Bu rapor, 24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Kanun ile 03.12.2010 tarih ve 6085 sayılı Kanun uyarınca düzenlenmiştir.
Denetlenen Kuruluşun
Unvanı : Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi
Merkezi : İzmir
Bağlı olduğu kuruluş : Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ)
Ortaklık Hisse adedi Taahhüt Edilen Ödenen Ödenmemiş
TL % TL % TL %
TEDAŞ
-
130.846.429,00 100,0 130.846.429,00 100,0-
-Toplam - 130.846.429,00 100,0 130.846.429,00 100,0 - -
KARAR ORGANI
Karar Temsil Ettiği Görevli Bulunduğu Süre
Organındaki Adı Soyadı
Kuruluş
Sıra Ünvanı Kuruluştaki Görevi veya Mesleği Başlama Tarihi Ayrılma Tarihi
1 Başkan ısmail ALTINTAŞ ÖIB B.Ö.l.B.- Idari ve Mali işler Daire Başkanı 19.04.2011 Devam Ediyor
2 Üye Ahmet ÖZÇELiK ÖiB TEDAŞ-Bilgi Işlem Daire Başkanı 18.02.2005 Devam Ediyor
3 Üye Metin DEMiRDAG ÖIB GEDiZ EDAŞ Şirket Müdürü 24.08.2006 Devam Ediyor
Üye Mustafa FiDAN ÖIB TREDAŞ Genel Müdür Yardımcısı 30.11.2006 14.03.2011
Üye Alpaslan KA VAKLlOGLU ÖiB B.Ö.l.B.- Başbakanlık Güvenlik işleri Gen.Müd. 11.03.2010 10.03.2011
4 Üye Ramazan ÖRKAN ÖIB B.Ö.l.B.1 - Strateji Geliştirme Daire Başkanı 20.01.2010 Devam Ediyor
5 Üye Ömer Sami YAPıCı ÖiB TEDAŞ Gen.Müd.-Genel Müdür Yardımcısı 04.05.2011 Devam Ediyor
DENETÇiLER
Denetim Görevli Bulunduğu Süre
Organındaki Temsil Ettiği
Sıra Ünvanı Adı Soyadı Kuruluş Kuruluştaki Görevi veya Mesleği Başlama Tarihi Ayrılma Tarihi
Üye Şener ÇELlKAYAR ÖIB Serbest 19.04.2010 14.04.2011
1 Üye Hakan AKTÜRK ÖIB Özelleştirme Idaresi Dairesi Başkanı 11.03.2010 Devam Ediyor
2 Üye Şerife Tülay AKTAŞ ÖiB B.Ö.l.B.-Özelleşt. Sonrası Takip işI. Gr. Başkanı 30.11.2011 Devam Ediyor
İ Ç İ N D E K İ L E R
Sayfa No:
I. TOPLU BAKIŞ I
II. İDARİ BÜNYE 1
A- Mevzuat 1
B- Teşkilat 5
C- Personel durumu 8
III. MALİ BÜNYE 14
A- Mali durum 15
B- Mali sonuçlar 19
IV. İŞLETME ÇALIŞMALARI 21
A- Giderler 21
B- Tedarik işleri 24
C- Üretim ve maliyetler 34
D- Pazarlama 41
E- Sigorta işleri 46
F- İşletme sonuçları 46
G-İştirakler 54
H-Yatırımlar 54
V. BİLANÇO 107
- Aktif 107
- Pasif 119
VI. GELİR TABLOSU 126
VII. EKLER 132
KISALTMALAR AB: Avrupa Birliği
ÇED: Çevresel Etki Değerlendirilmesi DPT: Devlet Planlama Teşkilatı EİH: Enerji İletim Hatları
EPDK: Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumu ETKB: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı EÜAŞ: Elektrik Üretim Anonim Şirketi
Gediz EDAŞ: Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi.
GWh: Gigawatt Saat İHD: İşletme Hakkı Devri
KAMU-İŞ: Kamu İşletmeleri İşverenler Sendikası KHK: Kanun Hükmünde Kararname
KİT: Kamu İktisadi Teşebbüsleri kWh: Kilowatt Saat
MBF: Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması MVA: Mega Volt Amper
MWh: Mega Watt Saat
MYTM: Milli Yük Tevzi Merkezi OG: Orta Gerilim
ÖİB: Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ÖYK: Özelleştirme Yüksek Kurulu PMUM: Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi
TEAŞ: Türkiye Elektrik Üretim, İletim Anonim Şirketi TEDAŞ: Türkiye Dağıtım Anonim Şirketi
TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi TEK: Türkiye Elektrik Kurumu
TES-İŞ: Türkiye Enerji Su Ve Gaz İşçileri Sendikası TETAŞ: Türkiye Elektrik Ticaret Ve Taahhüt Anonim Şirketi
I. TOPLU BAKIŞ
Türkiye' deki elektrik üretim, iletim dağıtım ve ticaretine ilişkin faaliyetlerin entegre bir sistem içerisinde bir kamu kurumu çatısı altında birleştirilmesi hedefi doğrultusunda 15.07.1970 tarih ve l312 sayılı Kanun ile imtiyazlı şirketlerin görev bölgeleri ve belediye sınırları dışında elektriğin üretim, iletim, dağıtım ve ticaretini yapmak amacıyla KİT statüsünde TEK kurulmuş; daha sonra 1312 sayılı Kanuna ek ve değişiklikler getiren 09.09.1982 tarih ve 2705 sayılı Kanun hükümleri uyarınca da belediye, köyler ve bağlı birliklerinin elektrik hizmetleri hak ve borçları ile kuruma devredilerek kamu kesiminde hedeflenen bütünleşme sağlanmıştır.
Başlangıçta, TEDAŞ’ın müessese ve bağlı ortaklıklarının özelleştirilmesine ilişkin çalışmalar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 4 Aralık 1984 tarih ve 3096 sayılı Kanun çerçevesinde yürütülmüştür. Daha sonra çıkarılan 20 Şubat 2001 tarih ve 4628 sayılı Kanunda da, enerji sektöründeki özelleştirme işlemlerinin 4046 sayılı Kanun hükümleri dairesinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yürütüleceği, 3096 sayılı Kanun kapsamında sürdürülen işletme hakkı devir çalışmalarının belirlenen sürelerde sonuçlanmaması halinde ise mevcut sözleşmelerin iptal edileceği hususları yer almıştır. Ancak, bu yasaya göre yapılması düşünülen işletme hakkı devri çalışmalarından herhangi bir sonuç alınamamıştır.
“Tüm tüketicilere yeterli, kaliteli, sürekli ve düşük maliyetli bir şekilde sunulması temel amacı” ile elektrik enerjisi sektörünün Avrupa Birliği topluluk müktesebatına uyum hedefi çerçevesinde bir “Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesi” hazırlanarak, Yüksek Planlama Kurulu’nun 17.03.2004 tarih ve 2004/3 sayılı Kararı ile onaylanmıştır.
Bu belgede, özelleştirmenin temel ilkeleri ve bir hazırlık çalışma programı ile söz konusu özelleştirmelerin 4628 sayılı Kanun uyarınca 4046 sayılı Kanun kapsamında yürütüleceği ve elektrik enerjisi sektöründeki özelleştirmelere öncelikle dağıtımdan başlanacağı hususları yer almıştır.
Anılan belgede, dağıtım bölgeleriyle ilgili olarak işletme ve çevresel koşullar yanında mevcut sözleşmelerin varlığı ile mevcut hukuki süreçler dikkate alınarak, Türkiye genelinde en fazla 21 dağıtım bölgesi oluşturmak üzere gerekli düzenlemelerin yapılması öngörülmüş, ayrıca elektrik dağıtımının özelleştirilmesinde uyulacak bazı kurallar ile bir eylem planı yer almıştır. Buna göre, dağıtımdaki ihale sürecinin 31.03.2005 tarihinden itibaren, hazırlıkları tamamlanan bölgelerden başlatılması ve 2006 yılı sonuna kadar tüm dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesinin tamamlanması hedeflenmiştir.
Söz konusu eylem planı çerçevesinde, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 02.04.2004 tarih ve 2004/22 sayılı kararı ile müessese ve bağlı ortaklıklar dahil TEDAŞ’ın tamamı özelleştirme kapsam ve programına alınmıştır.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 31.01.2005 tarih ve 991 sayılı yazısı ile Yüksek Planlama Kurulu’nun 17.03.2004 tarih ve 2004/3 sayılı Kararı doğrultusunda dağıtım bölgelerinin şirketleştirilmesi amacıyla 14 yeni elektrik dağıtım şirketi kurulmuş, 4046 sayılı Kanuna göre hazırlanan ana sözleşmeler Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 25.01.2005 tarihinde onaylanmıştır.
Bu çerçevede, TEDAŞ Yönetim Kurulu’nun 17.02.2005 tarih ve 7-92 sayılı kararı ile İzmir ve Manisa elektrik dağıtım müesseselerinin faaliyet alanlarını kapsayan bölgede (11. Bölge), 01.03.2005 tarihinden itibaren elektrik enerjisinin dağıtımı, perakende satışı ve perakende satış hizmeti faaliyetlerinde bulunmak üzere merkezi İzmir olarak belirlenen “Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi” kurulmuş, bölgedeki diğer müessese de bu şirkete bağlanmış ve şirketin ana sözleşmesi 04.03.2005 tarih ve 6256 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayınlanmıştır.
TEDAŞ Yönetim Kurulu’nun 30.11.2005 tarih ve 53-972 sayılı kararı ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 19.12.2005 tarih, 1735 sayılı oluru doğrultusunda, yeni kurulan 14 şirketin organizasyon şeması oluşturularak bunların görev yetki ve çalışma esasları “TEDAŞ Genel Müdürlüğü Dağıtım Şirketleri Yönergesi” ile belirlenmiş ve şirketlere bağlanan elektrik dağıtım müesseselerinin tüzel kişilikleri 31.12.2005 tarihi itibariyle sona erdirilmek suretiyle bu kurumlar il müdürlüklerine dönüştürülmüştür. Bu kapsamda Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş. İzmir ve Manisa müesseselerinin tüzel kişilikleri 31.12.2005 tarihi itibariyle sona erdirilerek, ticaret unvanları Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş. İzmir ve Manisa il müdürlüklerine dönüştürülmüştür.
Şirket, dağıtım ve perakende satış lisansları aldığı ve tarifelere ilişkin çalışmaların sonuçlandığı 01.09.2006 tarihine kadar, EPDK tarafından TEDAŞ’a 64 EDM ile 1 koordinatörlüğün faaliyet alanı bir bölge kabul edilmek suretiyle 13.03.2003 tarihinden itibaren 10 yıl süreli olarak verilen “dağıtım lisansı” ve
“perakende satış lisansı” kapsamında faaliyetlerini yürütmüştür. Daha sonra Gediz EDAŞ olarak EPDK’dan 01.09.2006 tarihinden geçerli olmak üzere 30 yıl süreli
“dağıtım lisansı” ve “perakende satış lisansı” alınmıştır.
Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’ye ait GEDİZ Elektrik Dağıtım A.Ş.’deki %100 oranındaki hissesinin “blok satış” yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla 19 Mart 2010 tarihinden itibaren verilen ilanlarla ihale açılmıştır. İhalede son teklif verme tarihi 22.07.2010 tarihi itibariyle 10 teklif alınmıştır. 9 Ağustos 2010 tarihinde yapılan nihai pazarlık görüşmeleri sonucunda en yüksek teklif, 1.920 milyon ABD Doları bedelle İş- Kaya İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.-MMEKA Makine İthalat İhracat A. Ş. O.G.G.
tarafından verilmiştir.
Şirketin son beş yıllık faaliyetleri ile ilgili toplu bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Toplu bilgiler Ölçü 2007 2008 2009 2010 2011 Fark
Artış azalış
%
Sermaye Bin TL 130.846 130.846 130.846 130.846 130.846 - -
Ödenmiş sermaye ,, 130.846 130.846 130.846 130.846 130.846 - -
Öz kaynaklar ,, 117.219 161.418 113.084 156.668 696.408 539.740 344,5
Yabancı kaynaklar ,, 366.282 610.739 811.574 787.524 527.483 (260.041) (33,0) Maddi duran varlıklar (edinme değeri) ,, 111.323 159.022 151.199 136.186 71.581 (64.605) (47,4)
Maddi duran varlık bir. amortismanı ,, 1 1 1 1 - - -
Yatırımlar için yapılan nakdi ödemeler ,, 78.759 105.478 58.960 54.687 56.680 1.993 3,6
Yatırımların gerçekleşme oranı (nakdi) % 91 94 93,2 97,5 121,6 24 24,7
Tüm alım tutarı Bin TL 1.372.716 1.851.718 1.948.195 2.098.483 2.066.735 (31.748) (1,5) Satın alınan enerji miktarı GWh 14.260 14.895 13.469 13.696 14.172 476 3,5 Satınalınan enerji maliyet tutarı Bin TL 1.361.112 1.788.622 1.851.983 2.033.262 2.039.238 5.976 0,3 Satın alınan enerji birim maliyeti Kr/kwh 10,38 12,01 13,75 14,84 14,1 (1) (5,0)
Kayıp ve kaçakların oranı % 8,61 6,3 7,7 7,5 8,1 1 8,0
Satılan enerji miktarı GWh 13.033 13.862 12.485 12.671 13.025 354 2,8
Net satış tutarı Bin TL 1.510.775 2.084.503 2.256.235 2.435.537 2.668.941 233.404 9,6
Ortalama satış fiyatı (net) Kr/kwh 11,59 15,04 18,07 19,22 20,49 1 6,6
Ortalama satış maliyeti ,, 10,81 13,97 15,2 16 15,65 - (2,2)
Stoklar:
İlk madde ve malzeme Bin TL 12.419 20.569 26.178 28.099 19.952 (8.147) (29,0)
Diğer stoklar ,, 323.103 29 276 843 14 (829) (98,3)
Memur (Ortalama) Kişi 33 36 36 36 36 - -
Sözleşmeli (Ortalama) ,, 365 337 328 325 304 (21) (6,5)
İşçi (Ortalama) ,, 1.003 963 923 767 686 (81) (10,6)
Personel için yapılan tüm giderler Bin TL 57.888 64.165 64.129 64.996 65.312 316 0,5
Cari yıla ilişkin:
-Memurlar için yapılan giderler Bin TL 884 1.632 1.668 1.742 2.033 291 16,7 -Memur başına aylık ortalama giderler TL 2.231 3.777 3.860 4.032 4.706 674 16,7 -Sözleşmeliler için yapılan giderler Bin TL 9.772 9.419 9.466 10.825 12.101 1.276 11,8 -Sözleşmeli başına aylık ortalama
gider TL 2.231 2.329 2.404 2.775 3.317 542 19,5
-İşçiler için yapılan giderler Bin TL 47.233 48.004 48.061 45.527 43.498 (2.029) (4,5) -İşçi başına aylık ortalama gider TL 3.924 4.153 4.339 4.724 5.284 560 11,9 Dönem kârı ilişk. vergi ve diğer
yük. Bin TL - - - 5.185 35.086 29.901 576,7
Tahakkuk eden vergiler ,, 209.291 246.473 19.655 49.735 55.629 5.894 11,9 GSYH’ye katkı (üretici fiyatlarıyla) ,, 100.758 233.701 299.481 326.648 532.396 205.748 63,0 GSYH’ye katkı (alıcı fiyatlarıyla) ,, 310.049 336.918 319.136 376.383 584.843 208.460 55,4 GSMH’ye katkı (alıcı fiyatlarıyla ) ,, 310.049 336.918 319.136 376.383 584.843 208.460 55,4 Faaliyet kârlı (Öz kaynaklar
yönün.) % 26,3 106,7 - 179,8 103,9 (75,9) (42,2)
Mali kârlılık (Öz kaynaklar yönün) % - 45,3 - 36,1 134,8 98,7 273,4
Ekonomik kârlılık % - 10,3 - 7,1 51 43,9 618,3
Zararlılık % 26,4 - 30 - - - -
Faaliyet karı veya zararı Bin TL 30.818 148.654 220.658 242.524 443.225 200.701 82,8 Dönem karı veya zararı ,, (42.140) 63.059 (48.333) 48.769 574.805 526.036 1.078,6 Bilanço karı veya zararı ,, (42.140) 18.209 (48.333) 97.102 535.239 438.137 451,2
Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin 2011 yılı faaliyet döneminde satılan enerji 2010 yılına göre %2,8 oranında artmıştır. Ayrıca ortalama enerji alış fiyatlarında 0,7 Kr civarında bir azalmaya karşılık, ortalama enerji satış fiyatlarında 1,3 Kr tutarında bir artış meydana gelmesi Şirket karlılığının temel etkeni olarak gerçekleşmiştir.
Şirket her yıl olduğu gibi 2011 yılında da “Fiyat Eşitleme Mekanizması”
kapsamında 312.373 bin TL ödeme yapmıştır. Ancak bu gidere karşılık, sadece bu yıla özgü bir uygulama ile sınırlı olsa bile, 6113 sayılı Yasa kapsamında 389.412 bin TL tutarında bir mahsuplaşma farkını gelir kaydederek “Fiyat Eşitleme Mekanizması”
gereğince yapılan ödemenin karlılığa olumsuz etkisini gidermiştir.
Şirket 2011 yılı faaliyet dönemini 574,8 milyon lira karla kapatmıştır.
Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’ye ait Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş.’deki %100 oranındaki hissesinin “blok satış” yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla 19 Mart 2010 tarihinden itibaren verilen ilanlarla ihale açılmıştır. İhalede son teklif verme tarihi 22.07.2010 tarihi itibariyle 10 teklif alınmıştır. 9 Ağustos 2010 tarihinde yapılan nihai pazarlık görüşmeleri sonucunda en yüksek teklif, 1.920 milyon ABD Doları bedelle İş- Kaya İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. -MMEKA Makine İthalat İhracat A. Ş. Ortak Girişim Grubu tarafından verilmiştir.
Ancak, Rekabet Kurulu’nun 16.12.2010 tarih 2010-1-337 sayılı Kararında;
“Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş., Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş., Trakya Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin özelleştirilmesinde, teklif sahiplerinden MMEKA Makine İthalat Pazarlama ve Ticaret A.Ş. Ortak Girişim Grubu’nun hissedarlarından Mehmet Kazancı, Esin Kazancı, Begüm Kazancı ve Mustafa Kurnaz’ın, Kazancı Holding A.Ş. ve dolayısıyla Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş. (Aksa Elektrik) ile aynı ekonomik büyüklük içinde olduğu ve 4054 sayılı Kanun kapsamında tek bir teşebbüs olarak kabul edilmesi gerektiği, bu kapsamda MMEKA ve/veya Aksa Elektrik tarafından yapılacak devralma işlemlerine ilişkin olarak, İş-Kaya-MMEKA ve/veya Aksa Elektrik tarafından Boğaziçi, Gediz ve Trakya’nın üçünün birden devralınması halinde ulaşılacak büyüklüğün aşılması durumunda devralma işlemine izin verilmeyeceğine, bu büyüklüğün altında kalacak devralma işlemlerine ise izin verilebileceği” sonucuna ulaşıldığından; Rekabet Kurulu’nca bu ihaleyi kazanan birinci teklif sahibine izin verilmemesi nedeniyle Şirketin 1.915 milyon ABD Doları bedelle ikinci en yüksek teklifi veren Eti Gümüş A.
Ş.&Söğütsen Seramik Sanayi İnşaat Madencilik A.Ş. Ortak Girişim Grubuna İhale Şartnamesi çerçevesinde satılmasına ilişkin 11.04.2011 tarih, 28 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı 2 Nisan 2011 tarih, 27903 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Söz konusu kararın ardından Gediz EDAŞ ile birlikte ihalesi yapılan 7 dağıtım şirketinin devir işlemlerine ilişkin olarak T.C.Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 01.06.2011 ve 25.07.2011 tarihli basın açıklamalarıyla anılan şirketlerin satış işlemlerinin gerçekleşmediği kamuoyuna duyurulmuştur.
25 Temmuz 2011 tarihli Basın Açıklamasında; elektrik dağıtım ihalelerini kazanan teklif sahiplerinin Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun onayını müteakip yazılı olarak sözleşmeye davet edildiği ve Hisse satış Sözleşmesini imzalamaları için 31.05.2011 tarihi mesai bitimine kadar süre verildiği, teklif sahiplerinden gelen ek süre taleplerine istinaden de teklif bedellerinin %2’si oranında ek geçici teminatın 30.06.2011 tarihine kadar İdareye teslim edilmesi şartıyla 29.08.2011 tarihine kadar ek süre verildiği teklif sahiplerine bildirilmiş ve ek geçici teminatın teslim süresi de 25.07.2011 tarihine kadar uzatıldığı; ancak teklif sahipleri tarafından ek geçici teminatlar ÖİB’ye teslim edilmediğinden geçici teminatları irat kaydedilerek, Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararlarında yer alan bir sonraki teklif sahiplerine Hisse Satış Sözleşmesi imzalamak için çağrıda bulunulacağı belirtilmiştir.
Ancak Gediz EDAŞ ihalesinde 1.800 milyon ABD Doları teklif veren üçüncü sıradaki Enerjisa Elektrik Dağıtım A.Ş. de sözleşme imzalamaktan imtina ettiğinden 11.04.2011 tarih ve 2011/28 sayılı ÖYK Kararı gereğince ihale iptal edilmiştir.
Son olarak ÖİB tarafından yeni bir ihale için ilana çıkılmış ve Gediz EDAŞ için ön yeterlilik son başvuru tarihi 05.10.2012 ve son teklif verme tarihi de 20.11.2012 olarak öngörülmüştür.
Öneriler:
Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’nin 2011 yılı çalışmaları üzerinde Sayıştay tarafından yapılan incelemeler sonucunda getirilen öneriler aşağıdadır.
1- Şirket ve bağlı il müdürlükleri mal ve hizmet alımları ile ilgili olarak,
- Olağan ihale sürelerinin ilave iş ve süre verilmesinde bir gerekçe olarak kullanılması,
- Hizmet alım ihalelerinde uygulanan aşırı düşük teklif tespitinin yapım ihalelerindeki yöntem olan “sınır değer” belirlenerek ya da “yaklaşık maliyet tutarından yüklenici karının çıkarılması ile elde edilen tutar” üzerinden yapılması,
- Teklif sahiplerine yazılan yazılarda aşırı düşük sorgulama nedenlerini içeren spesifik sorular yerine genel mevzuat metinlerinin yazılması ile yetinilmesi,
- İş bitirme belgeleri, ticaret sicil kayıtları ile ilgili değerlendirmelerde bir standart bulunmaması ve dikkatli davranılmaması,
- Esası personel çalıştırılmasına dayalı bazı hizmet alım ihalelerinin asgari işçilik maliyeti altındaki tutarlarla sonuçlandırılarak, sözleşmeye bağlanması,
- Yeterli teklif ve fiyat analizi yapılmaması
Hususlarında gerekli tedbirlerin alınması ve hukuki ihtilaflara neden olunmaması (Sayfa;30-32),
2- Gediz EDAŞ Şirket Müdürlüğüne bağlı İzmir İl Müdürlüğü faaliyet alanındaki VII. Etap (2009-35-27 Grup) Buca-Gaziemir, VII.Etap (2009-35-28 Grup) Karşıyaka, Dikili (Merkez) İlçesi ve Çandarlı Beldesi (2010-35-01 Grup), VIII. Etap (2011-35-22 Grup) Buca- Gaziemir, Dikili-Çandarlı Tatil Köyü (2011-35-26 Grup) AG+YG(OG) Elektrik Tesis işleri ile ilgili olarak;
-İhale sürecindeki aşırı düşük sorgulama aşamasında isteklinin vermiş olduğu aşırı düşük sorgulama ile ilgili belgelerin KİK Genel Tebliği hükümlerine uygunluğu konusunda gerekli hassasiyetin gösterilmeden ihalenin istekli üzerinde bırakılmasına karar verilmesi,
- VII. Etap (2009-35-27 Grup) Buca-Gaziemir işindeki 32.2 poz nolu "Kablo Kanalı Yapılması" proje iş kalemi için hazırlanan analiz formatında alt toplamın 19,02 TL olması gerekirken teklif birim fiyatına uygun hale getirmek için yuvarlama işlemi yapılarak 19 TL olarak yazılan ve Kamu İhale Genel Tebliği'nin 16.5.1'inci, 16.5.2'inci ve 38.7'inci maddelerine uygun işlem yapılmayarak değerlendirmeye alınması,
-24.12.2009 tarihinde sözleşmeleri imzalanarak 28.12.2009 tarihinde yer teslimi yapılan ve 31.12.2011 tarihine kadar gerçekleştirilen iş kalemleri için toplam 2.760.717 TL(KDV hariç) tutarında fatura kesilen VII. Etap (2009-35-27 Grup) Buca- Gaziemir ve VII.Etap (2009-35-28 Grup) Karşıyaka AG-OG Elektrik Dağıtım Tesis İşlerinin sözleşme tutarının %49 oranına karşılık gelen iş kalemlerinin bu sure içerisinde gerçekleştirilmesinin teknik olarak mümkün olmaması,
-Genel olarak birinci hak ediş düzenlemelerinin gerçekleştirilmemiş iş kalemleri için ödeme yapma amacı taşıması,
-Yüklenici firma ile akdedilen sözleşmeler konusu proje iş kalemi malzemelerin sözleşmeler eki şartname ve yönetmeliklerine uygun olmadığı halde kabul işlemlerinin yapılması,
-Dikili (Merkez) İlçesi ve Çandarlı Beldesi (2010-35-01 Grup) işinin üçüncü hakediş raporunda yer alan ve ödemesi yapılan bazı iş kalemlerinin miktarlarının 4'üncü hakediş raporunda azaltıldığı hatta 3'üncü hakediş raporunda 2.520 m olarak gerçekleştirilen ve 78.120 TL ödeme yapılan 1x240/25mm2 XLP kablo 4'üncü hakediş raporunda 2.936 m gerçekleştirilmesine rağmen tutar olarak hakedişe konulmayarak ilave iş miktarındaki artış oranının gizlenmeye çalışılması,
-Söz konusu işin (2010-35-01 Grup) bitirilmesinden sonra yüklenici tarafından hazırlanan ve idare tarafından onaylanan son durum projesinde imalatı gerçekleştirilen bazı iş kalemleri malzeme miktarları, ödemesi yapılan hakediş raporları kapsamında aynı iş kalemi miktarlarından daha az olduğu yani yükleniciye fazla ödeme yapılması,
-19.12.2011 tarihinde sözleşmesi imzalanarak 29.12.2011 tarihinde yer teslimi yapılan ve 31.12.2011 tarihine kadar gerçekleştirilen Dikili-Çandarlı Tatil Köyü (2011-35-26 Grup) Tesis İşinin iş kalemleri için düzenlenen hakediş raporundaki belgelerin, bu iş kalemlerinin gerçekleştirilmesinin mümkün olamayacağını doğrulaması,
-2011-35-26 Grup işinde TSE'nin testlerinden geçmeyen kabloların, (3x95+50 mm2 NYY v.b.) oluşturulan komisyonun teknik şartnameye aykırı hazırladığı tutanak ile uygunluk testinin yapılması,
-Hak ediş ödemeleri gerçekleştirilmiş olan malzemelerden alınan numunelerin bir kısmının TSE'de ve akredite olmuş laboratuarda yaptırılan testler sonucunda testten geçmediğinin raporlarla teyit edilmesine rağmen Proje uygulama alanlarında kullanılması,
hususlarının Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı'nca soruşturulması (Sayfa;59-104),
3- Raporun ilgili bölümlerinde yer alan ve Ek:11’de listelenen diğer öneri ve tavsiyelerin de yerine getirilmesi.
Sonuç:
Gediz Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’nin 05.07.2012 tarihindeki kendi genel kurulunda kabul edilen 2011 yılı bilânçosu ve 574.804.666,35 Türk Lirası dönem karı ile kapanan gelir tablosu genel görüşmeye sunulur.
II. İDARİ BÜNYE
A- Mevzuat:
Strateji Belgesi’nde belirtilen 21 elektrik dağıtım bölgesinden birisi olan, İzmir ve Manisa illerini kapsayan bölgede faaliyette bulunmak üzere Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş. Ana Sözleşmesi 25.01.2005 tarihinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından onaylanan karar ile kurulmuştur. Onaylanan Ana Sözleşmenin 01.03.2005 tarihinde ticaret sicilinde tescili ve bu tescilin 04.03.2005 tarihli Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilmesiyle Şirket kuruluşu tamamlanmış ve tüzel kişilik kazanan şirket faaliyetlerine başlamıştır.
Temel amacının “Ekonomik ve sosyal hayatımızdaki yeri tartışılmaz olan elektrik enerjisinin tüm tüketicilere yeterli, kaliteli, sürekli ve düşük maliyetli bir şekilde sunulması” olarak tanımlandığı “Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesi” Yüksek Planlama Kurulu’nun 17.03.2004 tarih ve 2004/3 sayılı Kararı ile kabul edilmiştir.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Hazine Müsteşarlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın katılımı ile oluşturulan ve Ekonomik Reform Kredisi yükümlülükleri çerçevesinde Dünya Bankası’na da sunulması öngörülen “Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesi” ilgili dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesinde bir takvim ve rehber olma özelliği de taşımaktadır.
Nitekim Strateji Belgesinde öngörüldüğü gibi, Özelleştirme Yüksek Kurulunun (ÖYK) 02.04.2004 tarih ve 2004/22 sayılı Kararı ile TEDAŞ özelleştirme kapsam ve programına alınarak, “Satış, kiralama, işletme hakkı devri ve işin gereğine uygun sair hukuki tasarruflar yöntemlerinden biri veya birkaçının birlikte ve/veya ayrı ayrı uygulanması suretiyle özelleştirilmesi” uygun görülmüştür.
Gediz EDAŞ’ın Ana Sözleşmesinde Şirketin amacı; “4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa uygun olarak İzmir ve Manisa İl sınırları dâhilinde elektrik enerjisinin dağıtımı, perakende satışı ve perakende satış hizmeti faaliyetlerini “kârlılık ve verimlilik” ilkesi çerçevesinde, ticari, ekonomik ve sosyal gereklere uygun bir biçimde yürütmektir” şeklinde tanımlanmıştır.
Şirketin başlıca faaliyet konuları, elektrik enerjisi dağıtım ve perakende satış hizmetlerini yapmak, faaliyetle ilgili etüt-proje yapmak ve gerekli tesisleri kurmak, dağıtım tesislerini işletmek, diğer gerçek ve tüzel kişiler ile işbirliği yapmak, faaliyetle ilgili her türlü mal ve hizmeti yurtiçi ve yurtdışı tedarikçilerden temin etmek, yapım, bakım ve onarım hizmetleri için gerekli tesis makine ve insan gücü kapasitelerini
değerlendirmek, faaliyeti ile ilgili menkul ve gayrimenkulleri kiralamak, kiraya vermek, kamulaştırma yapmak, faaliyeti ile ilgili hizmet alımlarında bulunmak, faaliyeti ile ilgili 4628 sayılı Kanun ve diğer mevzuattan kaynaklanan görev ve yükümlülükleri yerine getirmek şeklinde sayılmıştır.
Strateji Belgesinde öngörüldüğü biçimde, TEDAŞ ve bağlı dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesine ilişkin süreç TEDAŞ’ın özelleştirme kapsam ve programına alındığı ÖYK’nin 02.04.2004 tarih ve 2004/22 sayılı Kararı ile devam etmiştir.
Özelleştirme programına alınmış olan TEDAŞ ile müesseseleri ve yeni kurulan şirketler özelleştirme programına alındıkları 02.04.2004 tarihinden itibaren, 4046 sayılı Kanunun 37 nci maddesi gereği, 233 sayılı KHK kapsamından ve KİT statüsünden çıkarılmışlardır.
Özelleştirme yöntemine ilişkin hususlar, ÖİB’nin TEDAŞ ve bağlı şirketlerinin özelleştirilmesine ilişkin çalışmalarının özelleştirme yöntemini belirleyen belgesi olan
“Türkiye Elektrik Dağıtım Sektörü Özelleştirmesi” adını taşıyan Bilgi Dokümanı ile açıklanmıştır.
Bu dokümana göre, dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesinde “İşletme Hakkı Devrine (İHD)’ne dayalı Hisse Satış modeli (İHS)” uygulanacaktır. “Bu modele göre yatırımcı, özelleştirilen ve ilgili bölgedeki tek elektrik dağıtım lisansının sahibi olan dağıtım şirketinin hisselerinin sahibi olacaktır; ancak, yatırımcının işletme hakkını devraldığı dağıtım tesisleri ve bu tesislerin işletilmesinde varlığı zorunlu unsurlarının mülkiyeti TEDAŞ’ın uhdesinde kalmaya devam edecektir. Yatırımcı, dağıtım şirketinin hisselerinin sahibi olarak, TEDAŞ ile imzalanmış olan işletme hakkı devir sözleşmesi (İHD Sözleşmesi) çerçevesinde dağıtım varlıklarının işletme hakkını elde etmektedir.” Görüldüğü gibi, özelleştirme uygulamalarının esası, lisans sahibi olan dağıtım şirket ya da birimlerinin özelleştirilmelerinin sağlanması ile açıklanmaktadır.
11. bölgede TEDAŞ’a ait İzmir ve Manisa Elektrik Dağıtım Müesseselerinin aynı tüzel kişilik altında birleştirilmesi ile kurulan Gediz EDAŞ faaliyetlerini 4046 sayılı Kanun kapsamında ÖİB onayı ile kabul edilerek Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayımlanan ana statü çerçevesinde yürütmektedir.
31.12.2005 tarihine kadar Şirkete bağlı müessese olarak faaliyetine devam eden Manisa il teşkilatı, anılan tarih itibarı ile mevcut müessesenin tüzel kişiliği sona erdirilmek suretiyle il müdürlüğüne dönüştürülmüştür.
Elektrik piyasasını düzenleyen 4628 sayılı Kanun ve ilgili mevzuata göre, elektrik enerjisi piyasasında faaliyette bulunacak tüm şirketler için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’dan lisans alma zorunluluğu getirilmiştir.
Gediz EDAŞ, EPDK tarafından düzenlenen ve 01.09.2006 tarihinden itibaren 30 yıl süreli olan “dağıtım lisansı” ve “perakende satış lisansı” belgesini almıştır.
EPDK tarafından hazırlanan ve 16.07.2005 tarih ve 25877 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4 seri nolu; “Enerji Piyasasında Faaliyet Gösteren Gerçek ve Tüzel Kişilerin Bağımsız Denetim Kuruluşlarınca Denetlenmesi Hakkında Tebliğ” hükümlerine göre bağımsız denetim görmesi gereken Şirket, yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar bu yükümlülüğün dışında tutulmuştur.
Gediz EDAŞ ve bağlı işletmelerinde çalışan personelin özlük ve sosyal haklarına ilişkin işlemler; 4046 sayılı Kanun, 527 sayılı KHK ve bunların ek ve değişiklikleri ile Yüksek Planlama Kurulu ve ÖİB kararlarına göre yürütülürken;
işçilerin özlük ve sosyal hakları da 4857 sayılı İş Kanunu, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, bunların ek ve değişiklikleri ile bu kanunlara göre düzenlenen tüzük, yönetmelik ve toplu iş sözleşme hükümleri çerçevesinde yürütülmüştür.
Şirket, sermayesindeki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar 3346 sayılı Kanun, 6085 sayılı Kanuna göre TBMM ve Sayıştay’ın denetimine tabidir.
Şirket iç mevzuatı TEDAŞ Genel Müdürlüğü yönetmelik ve yönergelerinden oluşmaktadır.
Ayrıca, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu gereği, 03.09.2002 tarihi itibariyle elektrik enerjisi piyasasının açılması ile elektrik dağıtım şirketleri, elektrik enerjisi piyasası mevzuatına ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) denetimine tabi hale gelmiştir.
Bu kapsamda Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca şirket için ihale ilanına çıkılmış ve T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş.’deki %100 oranındaki hisse, blok olarak, satış yöntemi ile özelleştirileceği, ön yeterlilik değerlendirmesi sonucunda ön yeterlilik kıstaslarını taşıdığına karar verilen katılımcıların tekliflerinin, ihale şartnamesinde belirtilen hususlar dikkate alınarak hazırlanıp, Şirket için en geç 22.07.2010 günü saat 16.00’ya kadar verilmesi ihale ilanında belirtilmiştir.
İhalede son teklif verme tarihi olan 22.07.2010 itibariyle 10 teklif alınmıştır.
09.08.2010 tarihinde yapılan nihai pazarlık görüşmeleri sonucunda en yüksek teklif, 1.920.000.000 (Birmilyardokuzyüzyirmimilyon) ABD Doları bedelle İş-Kaya İnş. San.
Tic. Ltd. Şti.- MMEKA Makine İthalat İhracat A.Ş. O.G.G. tarafından verilmiştir.
Bu süreçte alınan Rekabet Kurulu’nun 16.12.2010 tarih 2010-1-337 sayılı Kararında; Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş., Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş., Trakya
Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin özelleştirilmesinde, teklif sahiplerinden MMEKA Makine İthalat Pazarlama ve Ticaret A.Ş. Ortak Girişim Grubu’nun hissedarlarından Mehmet Kazancı, Esin Kazancı, Begüm Kazancı ve Mustafa Kurnaz’ın, Kazancı Holding A.Ş. ve dolayısıyla Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş. (Aksa Elektrik) ile aynı ekonomik büyüklük içinde olduğu ve 4054 sayılı Kanun kapsamında tek bir teşebbüs olarak kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaştığı ve bu kapsamda MMEKA ve/veya Aksa Elektrik tarafından yapılacak devralma işlemlerine ilişkin olarak, İş-Kaya-MMEKA ve/veya Aksa Elektrik tarafından Boğaziçi, Gediz ve Trakya’nın üçünün birden devralınması halinde ulaşılacak büyüklüğün aşılması durumunda devralma işlemine izin verilmeyeceğine, bu büyüklüğün altında kalacak devralma işlemlerine ise izin verilebileceğine karar vermiştir.
Rekabet Kurulu’nca bu ihaleyi kazanan birinci teklif sahibine izin verilmemesi nedeniyle Şirketin 1.915 milyon ABD Doları bedelle ikinci en yüksek teklifi veren Eti Gümüş AŞ & Söğütsen Seramik Sanayi İnşaat Madencilik AŞ Ortak Girişim Grubuna İhale Şartnamesi çerçevesinde satılmasına ilişkin 11.04.2011 tarih, 28 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı 2 Nisan 2011 tarih, 27903 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Söz konusu kararın ardından Gediz EDAŞ’la birlikte ihalesi yapılan 7 dağıtım şirketinin devir işlemlerine başlanması beklenirken T.C.Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 01.06.2011 ve 25.07.2011 tarihli basın açıklamalarıyla anılan şirketlerin satış işlemlerinin gerçekleşmediği kamuoyuna duyurulmuştur.
25 Temmuz 2011 tarihli Basın Açıklamasında; elektrik dağıtım ihalelerini kazanan teklif sahiplerinin Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun onayını müteakip yazılı olarak sözleşmeye davet edildiği ve Hisse satış Sözleşmesini imzalamaları için 31.05.2011 tarihi mesai bitimine kadar süre verildiği, teklif sahiplerinden gelen ek süre taleplerine istinaden de teklif bedellerinin %2’si oranında ek geçici teminatın 30.06.2011 tarihine kadar İdareye teslim edilmesi şartıyla 29.08.2011 tarihine kadar ek süre verildiği teklif sahiplerine bildirilmiş ve ek geçici teminatın teslim süresi de 25.07.2011 tarihine kadar uzatıldığı; ancak teklif sahipleri tarafından ek geçici teminatlar ÖİB’ye teslim edilmediğinden geçici teminatları irat kaydedilerek, Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararlarında yer alan bir sonraki teklif sahiplerine Hisse Satış Sözleşmesi imzalamak için çağrıda bulunulacağı belirtilmiştir.
Ancak Gediz EDAŞ ihalesinde 1.800 milyon ABD Doları teklif veren üçüncü sıradaki Enerjisa Elektrik Dağıtım A.Ş. de sözleşme imzalamaktan imtina ettiğinden 11.04.2011 tarih ve 2011/28 sayılı ÖYK Kararı gereğince ihale iptal edilmiştir.
Son olarak ÖİB tarafından yeni bir ihale için ilana çıkılmış ve Gediz EDAŞ için ön yeterlilik son başvuru tarihi 05.10.2012 ve son teklif verme tarihi de 20.11.2012 olarak öngörülmüştür.
B-Teşkilat:
Şirket Ana sözleşmesine göre Şirketin organları genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur. Yürütme organı ise Şirket Müdürlüğüdür. Şirket Müdürlüğü merkez ve bağlı alt birimlerden oluşmaktadır.
Merkezi İzmir’de bulunan Gediz EDAŞ’a, İzmir İl Müdürlüğü yanı sıra Manisa il müdürlüğü de bağlanmıştır. Öngörülen teşkilatlanma, sözü geçen illerde hizmet veren mevcut müessesenin Şirkete fiilen bağlanması suretiyle yapılmıştır.
TEDAŞ ve %100 hissedarı olduğu şirketin organizasyon şeması ile görev, yetki ve sorumlulukları yönergesi TEDAŞ Yönetim Kurulu’nun 07.03.2008 gün ve 9/85 sayılı Kararı ile onaylanarak yürürlüğe girmiştir.
4046 sayılı Kanun ile TEDAŞ ve bağlı şirketlerin ana sözleşmesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmış bulunan “Dağıtım Şirketleri Görev Yetki ve Sorumlulukları Yönergesi”nin amacı; dağıtım şirketlerinin organizasyon şemalarına esas görevlerinin kanun, KHK, tüzük, yönetmelik, ilgili mevzuat, yönetim kurulu ve TEDAŞ kararlarına uygun olarak, kuruluş yapısı ve çalışma düzeni çerçevesinde yerine getirilmesini sağlamaktır.
Söz konusu Yönerge, genel müdürlük düzeyinde teşkilatlandırılmış anonim şirketlerin haricindeki; dağıtım şirketlerini ve bağlı il müdürlükleri ile birimlerinin görev, yetki ve sorumluluklarını, iş ve işlemlerin yürütülmesinde izlenecek yol ve kuralları kapsamaktadır.
Mevcut teşkilat şemasına göre, Şirketin yürütme organı Şirket müdürlüğü (Koordinatörlük)’dür. Şirketin merkez teşkilatı şirket müdürü (Koordinatör) ile 2 şirket müdür yardımcısı ve direkt şirket müdürüne bağlı hukuk müşavirliği, denetim grubu, özel büro şefliği, basın ve halkla ilişkiler şefliği, sivil savunma uzmanı ve şirket müdür yardımcılarına bağlı 8 şube müdürlüğü ve bunlara bağlı birimlerden oluşmaktadır.
Taşra teşkilatı ise İzmir İl Müdürlüğü ile Manisa İl Müdürlüğü ve buna bağlı birimlerden oluşmuştur.
4046 sayılı Kanuna göre hazırlanan ana statüde; şirket yönetim kurulunun 3 üyeden oluştuğu, üyelerin genel kurulca seçileceği, üyelerin görev süresinin 2 yıl olduğu, üyelerin aralarından yönetim kuruluna başkan ve başkan vekili seçecekleri, denetim kurulunun genel kurulca seçilen 1 üyeden oluştuğu ve görev süresinin 1 yıl
olduğu hususları yer almıştır.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 18.01.2010 tarih ve 55 sayılı Oluru ile ana sözleşmenin 11, 14 ve 19 uncu maddeleri değiştirilerek özelleştirilmesine çok az bir süre kalmış olan Gediz, Akdeniz, Toroslar ve Dicle EDAŞ’ın yönetim kurulu üye sayısı 5’e, denetim kurulu üye sayısı da 2’ye çıkarılmıştır.
Ana sözleşmenin geçici maddelerinde, şirket sermayesindeki kamu payı
%50’nin altına düşünceye kadar 4046 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı hükmü yer aldığından, yönetim kurulu üyeleri ve denetçiler Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın bağlı olduğu Bakanlık tarafından atanmaktadır.
Ana Sözleşmeye göre Şirket Genel Kurulu pay sahibi ortaklardan oluşmaktadır.
Ayrıca, Gediz EDAŞ Ana Sözleşmesinin Genel Kurul ile ilgili olan 23-33. maddeleri TTK paralelinde düzenlenmiştir. Ancak uygulamada, 4046 sayılı Kanunun 20/C maddesindeki “(Ek cümle: 09.01.2002-4733/10-B md) Özelleştirme programında bulunan ve sermayesinin tamamı Devlete ait olan anonim şirket statüsündeki kuruluşlarda, Türk Ticaret Kanununun genel kurul toplantılarına ilişkin hükümleri uygulanamaz” hükmü gereğince, ÖİB tarafından bu kapsamdaki kuruluşlarda genel kurul yapılmaması şeklinde bir uygulama benimsenmiş olup, ÖİB tarafından şirketlerin tümü için yazılan bir yazı ile ilgili yıl bilanço ve gelir tabloları ile yönetim ve denetim kurullarının ibra edilmelerine karar verildiği hususu bildirilmektedir.
2011 yılı için bu husus ÖİB’nin 05.07.2012 tarih, ÖİB-K-21 sayılı Kararıyla yerine getirilmiştir.
Ana sözleşmenin geçici maddelerinde, şirket sermayesindeki kamu payı
%50’nin altına düşünceye kadar, 4046 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı, yönetim kurulu üyeleri ve denetçinin ücret ve diğer özlük haklarının YPK’nın belirlediği esaslara göre genel kurul tarafından tespit edileceği hususuna yer verilmiştir.
Şirket Yönetim Kurulu, 2011 yılı içerisinde yaptığı 23 toplantıda toplam 141 adet karar almıştır.
Faaliyetlerine Raporun ilgili bölümlerinde yer verilmeyen servislere aşağıda kısaca değinilmiştir.
- Hukuk servisi:
Gediz EDAŞ görev ve sorumluluk bölgesindeki hukuk işleri bir hukuk müşaviri ile İzmir İl Müdürlüğü’nde 2, Manisa İl Müdürlüğü’nde 1 avukat ile yürütülmektedir.
Ayrıca 12’si Manisa, 77’si de İzmir İl Müdürlüğünde olmak üzere toplam 89 adet sözleşmeli (vekâlet akdi ile çalıştırılan) avukat bulunmaktadır. Vekâlet akdiyle
çalıştırılan avukatlar ile TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan tip vekâlet sözleşmesi akdedilmektedir.
İzmir’de 5, Manisa’da da 2 işçi personel hukuk işlerine yardımcı olmak üzere bu servislerde görev yapmaktadır.
Şirket merkez ve bağlı il müdürlüklerinde hukuk işleri yürürlükteki “TEDAŞ Hukuk Müşavirliği Yönetmeliği” esaslarına göre yürütülmektedir.
Gediz EDAŞ Hukuk Müşavirliği’nde önceki yıldan devir eden 45.890 bin TL tutarında 6.419 dava dosyasına ilave olarak yıl içinde 6.069 bin TL tutarında 2.327 dava daha açılmış, 58 bin TL tutarındaki 59 davanın sonuçlanması ile 2012 yılına 8.687 adet dava dosyası devretmiştir.
Aynı şekilde önceki yıldan devreden 15.116 icra dosyasına yıl içinde 2.834 dosya daha eklenmiş, 1.292 dosyanın sonuçlanması ile 2012 yılına 16.658 adet icra dosyası devretmiştir.
- Denetim Grubu:
Dağıtım Şirketleri Yönergesinin 5 inci maddesinde “İç denetim ve kalite yönetim grubu” olarak tanımlanan ve denetim görevi icra edecek olan birim, TEDAŞ Yönetim Kurulu’nun 07.03.2008 tarih ve 9-85 sayılı Kararı ile kabul edilen “TEDAŞ Türkiye Elektrik Dağıtım A. Ş. Genel Müdürlüğü Dağıtım Şirketleri Görev, Yetki ve Sorumluluklar Yönergesi”nde “Denetim Grubu” olarak yeniden tanımlanmış ve görev ve sorumlulukları “Şirket faaliyetleri ile ilgili inceleme ve soruşturma yaparak Şirket Müdürüne rapor sunmak, mali denetim yapmak mali ve insan kaynaklarının etkili ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak, Şirkete kurumsal yönetim uygulaması ile ilgili hizmet vermek, yol göstermek, yardımcı olmak, Şirket Müdürünce verilen diğer görevleri yapmak” şeklinde belirlenmiş olan ve iki baş kontrolörden oluşan Denetim Grubunca 2011 yılı içerisinde Gediz EDAŞ ile ilgili olarak, büyük bölümü isimli ve/veya isimsiz şikayet mektupları ile personel şikayetlerine dayalı konularla ilgili 18 adet inceleme, 4 adet soruşturma olmak üzere 22 adet rapor hazırlanmıştır.
- Bilgi işlem servisi:
Gediz EDAŞ bilgi işlem faaliyetleri Şirket Bilgi İşlem Müdürü, İzmir İl Müdürlüğü Bilgi İşlem Müdürlüğü bünyesinde görevlendirme suretiyle il bilgi işlem müdürü olarak görev yapan bir bilgisayar yüksek mühendisi ve aynı müdürlük bünyesinde 4857 sayılı Kanun kapsamında çalışan bir elektrik-elektronik mühendisi, bir bilgisayar teknikeri, üç yüklenici firma elemanı ile Manisa İl Bilgi İşlem ve Tahakkuk Müdürlüğü bünyesinde görevli bir teknik şef ve bir teknisyen eliyle yürütülmektedir.
Yazılım görevi ile ilgili olarak, Şirket ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda İzmir ve Manisa İl Müdürlüklerine hizmet verecek sayaç zimmet, sayaç damga, kalite yönetim sistemi, sağlık birimi hasta takip, ticari kalite, satınalma ihale kayıt ve 186 Çağrı Merkezi Arıza Yönetim Sistemi Raporlama Aracı intranet uygulamaları geliştirilmiştir.
TEDAŞ Genel Müdürlüğü merkezi abone otomasyon projesi olan Abone.Net ve BYS (Bilgi Yönetim Sistemi) kullanıcı yetkilendirmeleri yapılmış, yazılım hatalarının çözümüne yönelik destek sağlanmıştır.
Donanım görevi ile ilgili olarak, Şirket ve bağlı İl Müdürlüklerinden gelen bilgisayar, yazıcı, yan donanım vb. talepleri değerlendirilmekte aynı zamanda mevcut donanımların sistem kurulumları, arıza onarımları ve bakımları sağlanmaktadır. İzmir İl Bilgi İşlem Müdürlüğünce 790, Manisa İl Bilgi İşlem-Tahakkuk Müdürlüğünce 240 aktif bilgisayara teknik destek verilmektedir.
Sistem yönetimi olarak, Şirket ve bağlı İl Müdürlüklerinde kullanılan bilgisayarların merkezi domain yapıya entegrasyonu tamamlanmış, sisteme ve internete çıkan her noktanın güvenliği, yetkilendirmesi ve denetimi sağlanır olmuştur.
İnternet erişiminin filtreye tabi tutulması, sunucuların kurulum ve bakımları sistem yönetimi kapsamında yapılmıştır.
Bilgisayar ağlarının yönetiminde ise, Şirket merkezi birimleri ile İl Müdürlüklerine bağlı ilçe işletme müdürlükleri arasındaki data hatlarının tanımlanması, konfigürasyonlarının yapılması ve güvenlik politikalarının belirlenmesi bilgisayar ağları yönetimi adına yapılan çalışmalar arasındadır.
Yukarıda bahsedilen bilgi işlem hizmetlerine ek olarak İl Müdürlüklerinden gelen verilere göre sunum hazırlanması, personelin şirket içi bilişim eğitimleri ve web sayfasının güncel tutulması görevleri de bilgi işlem müdürlükleri kanalıyla yürütülmektedir.
C- Personel durumu:
1- Personel kadroları ve personele ilişkin işlemler:
Şirketin 2011 yılı personel kadroları ile yılsonu ve ortalama çalışan kişi sayıları, geçen yıl rakamları ile birlikte aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.
2009 yılsonu itibarıyla 1.220 olan çalışan personel sayısı, 2010 yılında 1.121’e ve 2011 yılı sonunda da 1.003’e düşmüştür. Kadrolu personel sayısındaki bu hızlı azalma, kısmen yüklenici işçileri sayısındaki yükselmeden de anlaşılacağı gibi Şirketin duyduğu personel ihtiyacının şiddetini artırmaktadır.
Hizmet alım ihalesi yoluyla çalıştırılan işçi sayısının, toplam kadrolu personel sayısının iki katını aştığı Şirkette, ana statüde öngörülen asli işlerin artık kadrolu personel eliyle sürdürülemediği de görülmektedir.
Şirket, endeks okuma, enerji kesme açma, kiralık araç ve temizlik işlerini, sayaç sökme takma, özel güvenlik, arıza bakım ve onarım ve güvenlik hizmetlerini dışarıdan hizmet alımı yoluyla yaptırmaktadır.
2- Personele yapılan harcamalar:
Şirketin 2011 yılına ilişkin personel harcamaları aşağıdaki çizelgededir.
Personel
2010 2011
Çalışan Norm Program Çalışan Ortalama Yıl
sonu kadro kadro Ortalama Yıl sonu
kişi kişi kişi kişi kişi kişi
A- Memurlar:
1- Genel idare hizmetleri 36 34 - 35 36 36
2- Teknik hizmetler - - - -
3- Yardımcı hizmetler - - - -
Toplam (A) 36 34 - 35 36 36
B- Sözleşmeliler:
- 399 say. KHK'ye göre çalışanlar 325 320 - 322 304 299
Toplam (B) 325 320 - 322 304 299
Toplam (A+B) 361 354 - 357 340 335
C– İşçiler:
- Sürekli işçiler 767 767 - 775 686 668
Toplam (C) 767 767 - 775 686 668
Genel Toplam (A+B+C) 1.128 1.121 - 1.132 1.026 1.003
Yüklenici işçileri 1.994 2.043
2010 2011
Harcama Harcama
Kişi
Cari
Geçmiş
Kişi
Ödeneğin yılla
Personele yapılan harcamalar Toplam başına son Esas Ek Sosyal yıl ilgili ödeme Toplam başına
harcama
ayda
durumu ücretler ödemeler giderler toplamı
ve geri
harcama
ayda
düşen alışlar düşen
Bin TL TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL TL
A- Yönetim kurulu üyeleri
ve denetçiler (kuruluş dışı) 179 - 190 184 - - 184 - 184 -
B- Memurlar 1.788 4.032 2.637 500 841 692 2.033 398 2.431 4.706
C- Sözleşmeliler 11.648 2.775 12.869 9.353 870 1.878 12.101 250 12.351 3.317
D- İşçiler 51.381 4.724 53.451 24.409 8.098 10.991 43.498 6.848 50.346 5.284
Genel toplam (A+B+C+D) 64.996 - 69.147 34.446 9.809 13.561 57.816 7.496 65.312
Geçen Yıl Toplamı 28.934 16.621 12.718 58.723 6.723 64.996
Fark 5.512 (6.812) 843 (907) 773 316
Personele yapılan harcamalar tablosundaki rakamlara muhasebe dışı hesaplanan bazı sosyal giderler ve geçmiş yıllarla ilgili personel giderlerinin ilave edilmesi nedeniyle, söz konusu harcama raporun giderler çizelgesindeki personel harcamasına göre farklılık göstermektedir.
Kişi başına düşen aylık ortalama giderler, memurlar için 4.706 TL, sözleşmeliler için 3.317 TL, işçiler için de 5.284 TL olarak gerçekleşmiştir.
Özlük hakları bakımından memur ve sözleşmeli olarak nitelenen nakle tabi personelin aylık ve ücretleri 657 sayılı Kanun, yıllık bütçe kanunları, 527 sayılı KHK, Bakanlar Kurulu Kararları ve Yüksek Planlama Kurulu Kararları çerçevesinde belirlenmektedir.
İşçi personelin ücret ve diğer sosyal haklarına ilişkin ödemeler, İşletme Toplu İş Sözleşmesinde (İTİS) bağıtlanan usul ve esaslara göre yapılmaktadır.
TES-İŞ Sendikası ile KAMU-İŞ Sendikası arasında 16.10.2009 tarihinde imzalanarak uygulamaya konulan 13. Dönem sözleşme geçerlilik süresi 28.02.2011 tarihinde sona ermiş ve ilgili taraflarca yapılan görüşmelerden sonra 14. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesi 04.10.2011 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir.
3- Sosyal konular ve giderleri:
Şirketin 2011 yılında yaptığı sosyal giderler aşağıdaki çizelgededir.
Memurlar Sözleşmeliler İşçiler Toplam Fark
Sosyal Giderler 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011
Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL
A- Cari yılla ilgili:
1. Aile ve çocuk yardımı 26 328 314 26 642 616
2. Evlenme ve doğum yardımı 8 2 2 2 4 10 6
3. Sosyal yardım zammı 719 1.018 719 1.018 299
4. Barındırma giderleri
5. Yedirme yardımı 797 944 797 944 147
6. Giydirme gideri 5 73 49 184 157 238 230 (8)
7. Taşıma giderleri 10 94 397 646 397 750 353
8. T.C.Emekli San.Kurum
karşılığı ve ek karşılığı 242 176 1.626 1.147 1.868 1.323 (545)
9. Emekli ikr. işten ay. tazm. 2 31 94 127 0 (127)
10. Sos. Sig. primi işv. payı 7.408 6.934 7.408 6.934 (474)
11. İşsizlik sigortası işveren payı 702 652 702 652 (50)
12. Sağlık giderleri 7 2 61 68 2 (66)
13. Eğitim giderleri 1 4 4 17 4 16 9 37 28
16. Per. der. ve vak. yard. 0 0
17. Ayni ve nakdi başka. sos. gid. 91 1 620 354 308 355 1.019 664
Toplam (A) 283 692 1.774 1.878 10.661 10.991 12.718 13.561 843
B- Geçmiş yıllarla ilgili:
1. Em. ikr., işten ayr. tazminatı 53 417 823 250 5.864 6.858 6.740 7.525 785
2. Diğer ödemeler (7) (19) (10) (10) (17) (29) (12)
Toplam (B) 46 398 823 250 5.854 6.848 6.723 7.496 773
Şirketin 2011 yılı sosyal giderleri 13,6 milyon lira olup, bir önceki yıla göre artış oranı %6,6’dır. Toplam sosyal giderler, geçmiş yıllarla ilgili ödemelerle birlikte 21 milyon liraya ulaşmaktadır.
Ayni ve nakdi başkaca sosyal giderler toplamının memurlara ait 91 lirası ile sözleşmelilere ait 579 lirası genel sağlık sigortası kurum iştirak paylarına;
sözleşmelilere ait 41 lirası sendika yardımına; işçilere ait 308 lirası da İTİS gereğince ödenen cereyan ve su yardımı ile mikrofilm bedellerine ilişkindir.
Geçmiş yıllarla ilgili giderlerin tamamına yakını emekli ikramiyesi ve kıdem tazminatı ödemeleri ile emekliler için ödenen sosyal yardım zammından oluşmaktadır.
Diğer ödemeler satırındaki 19 bin TL sehven ödenen ve geri alınan aile yardımı; 10 bin TL de emeklilerle ilgili olarak fazla ödenen kıdem tazminatı tutarına aittir.
III. MALİ BÜNYE
Şirketin 2011 yılı mali bünye incelemesine esas teşkil eden mali durum çizelgesi, (Ek: 4) ve (Ek: 5)’te yer alan varlık ve kaynakların ayrıntısı çizelgelerinin özetinden oluşmaktadır.
Şirketin 2011 yılı mali durum çizelgesi geçen yıl değerleriyle karşılaştırmalı olarak aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.
Mali Durum
2010 2011 Fark
Bin TL % Bin TL % Bin TL
Varlıklar (Aktif):
1- Dönen varlıklar:
a) Hazır değerler 23.733 2,5 64.524 5,2 40.791
b) Kısa sürede paraya çevrilebilir
değerler 464.023 49,1 666.122 54,4 202.099
Toplam (1) 487.756 51,6 730.646 59,6 242.890
2- Duran varlıklar:
a) Uzun sürede paraya çevrilebilir
değerler 1.607 0,2 1.607 0,3 -
b) Bağlı değerler 454.829 48,2 491.638 40,1 36.809
Toplam (2) 456.436 48,4 493.245 40,4 36.809
Varlıklar toplamı 944.192 100,0 1.223.891 100,0 279.699
Kaynaklar (Pasif):
1-Yabancı kaynaklar:
a) Kısa süreli 738.929 78,2 462.574 37,8 (276.355)
b) Uzun süreli 48.595 5,2 64.909 5,3 16.314
Toplam (1) 787.524 83,4 527.483 43,1 (260.041)
2- Öz kaynaklar 156.668 16,6 696.408 56,9 539.740
Kaynaklar toplamı 944.192 100,0 1.223.891 100,0 279.699
Bilançonun sadeleştirilmesi için öncelikle borç ve alacaklar mahiyetlerine göre gruplandırılmış olup aynı mahiyetteki alacak ve borçlar karşılıklı mahsup işlemine tabi tutulmuştur. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca özelleştirme uygulamaları çerçevesinde TEDAŞ Genel Müdürlüğüne devredilen ancak Şirket bilançosunda Ana Teşekküle borç olarak görülen 175.555 bin liralık tutar, aktifte diğer alacaklar arasında izlenen Ana Teşekkülden alacaklardan ve TEDAŞ ve diğer Edaş’lardan alacaklarda görülen 47.578 bin liralık diğer bir alacak ise aynı nitelikli borçlar hesabından indirilerek Şirket bilançosu sadeleştirilmiştir. Böylece, 223.133 bin lira tutarındaki alacak ve borçların aktif ve pasiften karşılıklı olarak indirilmesi sonucunda 1.447.024 bin lira tutarındaki bilanço toplamı 1.223.891 bin lira olmuştur.
