T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) Ülkemizin en büyük kalkınma projesi... GAP ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz.

(1)

GÜNEYDOĞU ANADOLU

PROJESİ (GAP)

T.C.ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI

GAP demek, bereket demektir GAP demek, kardeşlik demektir

GAP’ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz.

2014-2018 yıllarını hamle yılı ilan ettik.

2. GAP Eylem Planı İle Sulamaları Hızlandırıy

oruz...

Ülkemizin en büyük kalkınma projesi...

GAP tamamlandığında ekonomiye yılda

6,6 Milyar $

katkı sağlay acaktır.

(2)

Tamamlanan tesisler ile 4.428.000 dekar

araziyi sulamaya açtık.

(3)

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Türkiye’nin en büyük kalkınma projesidir.

GAP kapsamında;

Baraj, gölet ve sulama tesisleri,

Bölge illerinin içme suyu temin tesisleri

Hidroelektrik enerji üretim tesisleri

Çevre ve dere ıslah tesisleri

Ağaçlandırma ve erozkontrolü işlerinin yer aldığı pek çok proje bulunmaktadır.

GAP’ın en önemli iki su kaynağı Fırat ve Dicle nehirleridir. Fırat Nehrinin sınırlarımız içindeki toplam yıllık su potansiyeli

32 milyar m

³,

Dicle’nin ise

21 milyar m

³ olup, iki havzanın toplam su potansiyeli

53 milyar m

³’tür. Ülkemizin 26 havzasındaki yıllık toplam

186 milyar m

³ olan su potansiyelinin %30’u bu iki havzadadır.

GAP, temel olarak 7’si Fırat Havzasında, 6’sı Dicle Havzasında olmak üzere 13 adet proje demetinden oluşmaktadır.

GÜNEYDOĞU ANADOLU

PROJESİ (GAP)

(4)

GAP muhtevasında; 22 baraj, 17 hidroelektrik santralı, 9 adet

içmesuyu projesi ile 1,058 milyon hektar arazi sulayacak projeler bulunmaktadır.

Dünya’nın sayılı projelerinden olan GAP ile bölgenin münbit toprakları suyla buluşacak, sulu tarım vasıtasıyla başta bölge insanı olmak üzere bütün Türkiye kalkınacaktır.

Ülkemizdeki ekonomik olarak sulanabilir arazilerin %12’sinin yer aldığı GAP kapsamında sulama yatırımlarının hızla hayata geçirilmesi için Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde 27 Mayıs 2008 tarihinde Diyarbakır’da GAP Eylem Planı ilan edilmiştir.

GAP Eylem Planının ilanıyla birlikte ödenekler arttırılarak 7 misline varan artış sağlanmıştır. Ödeneklerin artmasıyla birlikte çalışmalar hızlanmış ve dev tesisler bir bir hizmete alınmıştır.

GAP kapsamında sulama yatırımlarının hızla hayata geçirilmesi için Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde 27 Mayıs

2008 tarihinde Diyarbakır’da GAP Eylem Planı ilan edilmiştir.

(5)

2003 yılında 211 milyon TL olan GAP sulama ödeneği, 2015 yılında 1,4 milyar TL’ye çıkartılmıştır.

2. Büyük GAP Eylem Planı (2014-2018) Sayın Başbakanımız Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun teşrifleriyle 08 Mart 2015 günü

Mardin’de gerçekleştirilmiştir.

Böylece yakın bir gelecekte Dünya’daki en önemli sektör gıda arzı ve güvenliği olacaktır. Sulamalar tamamlandığında GAP, gıda üreten ve Dünyaya ihracat eden bir “üretim ve ihracat merkezi” olacaktır.

GAP dahilindeki hidroelektrik enerji santrallerinin toplam kurulu gücü 7.476 MW olup, yılda

27 Milyar

kiloWatt.saat enerji üretimi hedeflenmektedir.

Yani ülkemizin teknik ve ekonomik değerlendirilebilir hidroelektrik enerji potansiyelinin %16’sı bu bölgededir.

Ayrıca özel sektör tarafından 13 Milyar kiloWatt.saat enerji

üretimi gerçekleştirilecektir. Böylece GAP Bölgesinde yılda 40 Milyar kiloWaatt.saatlik hidroelektrik enerji üretimi planlanmıştır.

GAP Eylem Planı tamamlandığında milli ekonomiye katkısı ve istihdama yönelik faydaları son dere ce fazla olacaktır.

Yılda;

Sulama faydası

2,2 milyar $,

Enerji faydası

4 milyar $,

İçmesuyu faydası

410 milyon $

olmak üzere

Milli Ekonomiye yıllık katkısı toplam

6,6 milyar $

olacaktır.

Ayrıca

1.270.000 kişiye

istihdam imkanı sağlanacaktır.

(6)

GAP kapsamında bulunan Diyarbakır, Adıyaman, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Batman, Mardin ve İlçeleri, Şırnak ve İdil İlçesi ile Siirt ve

İlçelerinde DSİ tarafından tamamlanan tesislerle bugüne kadar 519 milyon m³/yıl içmesuyu temin edilerek bu illerin uzun vadeli içme ve kullanma suyu ihtiyaçları karşılanmıştır.

Şanlıurfa

İçmesuyu Faaliyetleri

• Şanlıurfa’ya Atatürk Barajından su verilmektedir. İçmesuyu arıtma tesisi, terfi merkezleri ile ana dağıtım hatlarını inşa edilerek yılda

99,05 milyon

m³ içmesuyu sağlanmış, şehrin

2025 yılına kadar olan içmesuyu ihtiyacı karşılanmıştır.

İnşaatı devam eden 2. Kademe ileri içmesuyu arıtma tesisi, 29 km isale hattı, terfi merkezleri ve su hazneleri ile şehrin

2050 yılına kadar olan içmesuyu ihtiyacı karşılanacaktır.

Ayrıca Siverek, Suruç, Viranşehir, Birecik ve Halfeti İçmesuyu İsale Hattı ve Arıtma Tesisi projelerinin hazırlanması devam etmektedir.

GAP’TA İÇMESUYU

FAALİYETLERİ

(7)

Diyarbakır

İçmesuyu Faaliyetleri

• Diyarbakır’a Dicle Barajından alınan su iletilmektedir. İnşa edilen 25 km uzunluktaki isale hattı ve günde 255.000 m³ kapasiteli

içmesuyu arıtma tesisi ile yılda 128 milyon m³ içmesuyu temin edilmiştir. Bu arıtma tesisi, şehrin

2020 yılına kadar olan ihtiyacını karşılamaktadır.

• Ergani ilçesinin içmesuyu problemini çözmek için, Dicle

Barajından alınacak yılda

13,5 milyon m

³ içmesuyu, 25 km isale hattıyla ilçeye iletilerek 2045 yılına kadar olan içmesuyu ihtiyacını karşılanacaktır. Çalışmalara 2013 yılında başlanılmıştır.

Günlük kapasitesi 42.500 m³ olan Ergani İçmesuyu İsale Hattı ve Arıtma Tesisinin inşaatına devam edilmektedir.

(8)

Mardin

İçmesuyu Faaliyetleri

• Beyazsu Kaynağından alınan menba suyu, 120 km isale hattı ile

Mardin şehir merkezi, Kızıltepe ve Nusaybin ilçeleri, Ortaköy, Şenyurt ve Gökçebağ Beldeleri ile civar köylere ulaştırarak, bu bölgede

yaşayan vatandaşların 2040 yılına kadar olan içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılanmıştır. Yılda

46,5 milyon m

³ içmesuyu sağlanmaktadır.

• Ayrıca Dargeçit, Ömerli, Midyat, Yeşilli ve Kabala İçmesuyu isale hattı inşaatları devam etmektedir.

Adıyaman

İçmesuyu Faaliyetleri

• Adıyaman şehir merkezinin 2020 yılına kadar olan içmesuyu ihtiyacı, Çelikhan ilçesi yakınlarındaki Havşari, Çokpınar, Mir ve Balıksırtı kaynaklarından alınan menba suyunun

34,8 km’lik isale hattı ile iletilmesiyle karşılanmıştır. Proje ile yılda

18,3 milyon m

³ içmesuyu temin edilmiştir. 2020 yılından sonraki uzun dönemli (2050 yılına kadar) su ihtiyacı ise inşa edilecek olan Koçali Barajından karşılanacaktır.

(9)

Şırnak

İçmesuyu Faaliyetleri

Şırnak’ta inşa edilen 48,7 km uzunluktaki isale hattı ile Mijin Kaynağından alınan menba suyu, Şırnak şehir merkezi ve Balveren, Geçitboyu, Şenoba, Yeni Hilal beldelerine iletilerek

2023 yılına kadar olan içmesuyu ihtiyacı karşılanmıştır.

Tesis ile yılda

7,28 milyon m

³içmesuyu temin edilmiştir.

Şehrin uzun vadeli (2040 yılına kadar) ihtiyacı da aynı kaynaktan ilave tesisler yapılarak karşılanacaktır.

İdil ilçesinin 2040 yılına kadar olan içmesuyu ihtiyacı ise Cehennem Deresinde bulunan kaynaklardan getirilen su ile karşılanmıştır.

Silopi ilçesine yılda

16,91 milyon m

³ içmesuyu temin etmek için yürütülen Silopi Barajı, 39,5 km isale hattı ve içmesuyu arıtma tesisinin inşaatları devam etmektedir. Böylece Silopi ilçesinin 2045 yılına kadar olan içmesuyu ihtiyacı karşılanmış olacaktır.

Cizre ilçesine Cizre Barajından yılda 22,84 milyon m³ içmesuyu temin etmek maksadıyla yürütülen 4,5 km’lik isale hattı inşaatı devam etmektedir. Arıtma tesisinin ise sözleşmesi imzalanmış olup, yer teslim safhasındadır.

Siirt

İçmesuyu Faaliyetleri

• Botan ve Kezer Çaylarından alınan yılda

31 milyon m

³ içmesuyu toplam 135 km isale hattı ile günlük

50.000 m

³ kapasiteli İleri İçmesuyu Arıtma Tesisinde arıtılarak; Siirt ile Kurtalan, Atabağ, Kayabağ ve Tillo ilçelerinin 2040 yılı içmesuyu ihtiyacı karşılanmıştır.

• Pervari ilçesinin 2045 yılı içme suyu ihtiyacı yılda

1,26 milyon m³

olup, bu miktarın tamamı Çayırlı kaynağından karşılanacaktır. Bu kapsamda yürütülen 14 km’lik isale hattı tamamlanma safhasına gelmiştir.

(10)

Gaziantep

İçmesuyu Faaliyetleri

• Gaziantep şehir merkezinin içme ve kullanma suyu ihtiyacını

karşılamak maksadıyla Mizmilli mevkiindeki YAS kuyularından 47 km isale hattı döşeyerek yılda

93,9 milyon m

³ içmesuyu temin edilmiştir.

• Göksu Çayı üzerinde inşaatına başlanan ve temeli

22.09.2013 tarihinde atılan Çetintepe Barajı ile Gaziantep’e yılda

252 milyon m

³ içme ve kullanma suyu tahsis edilmiştir.

Ancak şehre cazibeli su temin edebilmek maksadıyla, Çetintepe Barajı’nın menbaındaki Düzbağ Barajı’nın fizibilite

çalışmaları tamamlanmış ve proje hazırlamasına başlanmıştır.

(11)

Kilis

İçmesuyu Faaliyetleri

• Kilis’in içmesuyu problemini çözmek için inşa edilen Seve Barajı, terfi merkezi, isale hattı ve günde 30.000 m³ kapasiteli ileri içmesuyu arıtma tesisi ile Kilis’e yılda

7 milyon m

³içmesuyu sağlanmıştır.

Ayrıca Kilis Yukarı Afrin Barajı içmesuyu isale hattı proje hazırlaması işi devam etmektedir.

Batman

İçmesuyu Faaliyetleri

• Batmanın 2040 yılına kadar olan içme ve kullanma suyu ihtiyacı Ilısu Baraj gölünün altında kalacak olan Zilek Kaynaklarından karşılanacaktır. Proje kapsamında, su alma yapısı, bir adet terfi merkezi, bir adet su haznesi ve 22 km boru hattı bulunmaktadır.

İşin projeleri hazırlanmıştır. Ayrıca Zilek Kaynakları baraj

gölünün dışına çıkarılmış olup su alma yapısı inşa edilmiştir.

Ancak Belediye’nin herhangibir talebi olmadığından diğer işlerin inşaat ihalesine çıkılamamıştır.

Su hayattır.

GAP bölgesindeki bütün şehirlerimizin içmesuyu meselelesi

kökünden çözdük.

(12)

GAP

SULAMA FAALİYETLERİ

Ülkemizin en büyük kalkınma projesi olan GAP’ın hiç şüphesiz

en önemli kısmı sulamalardır. Proje kapsamında toplam

1,058 milyon hektar

yani 10 milyon 580 bin dekar olan ekonomik sulanabilir alanın sulanması başta bölge olmak üzere bütün ülkemizin kalkınmasına büyük katkı sağlayacaktır.

GAP’ta 2002 yılında toplam sulanan alan 198.854 hektar iken 2008 yılında ilan edilen GAP Eylem Planına kadar olan zaman zarfında 272.697 hektara yükselmiştir. Eylem planı ile birlikte,

2014 yılı sonunda toplam sulanan alan

442.842 hektara

yükselmiştir. Ekonomik olarak sulanabilir

1.058.000 hektar

araziyi sulamak için çalışmalar hızla devam etmektedir.

198.854 272.697 442.842

1 2 3

442.842 hektar

272.697 hektar 198.854 hektar

2002 2008 2014

(13)

2014-2015 Yıllarını GAP’ta

Sulamalarda Hamle Yılı İlan Ettik

Sulama alanında çalışmalar hızla devam etmektedir.

171.088 hektar araziyi sulayacak tesislerin inşaatları devam etmektedir.

69.743 hektar araziyi sulayacak tesislerin ise inşaat ihale süreci devam etmektedir.

Hedefimiz 2019 yılında GAP’ı tamamlamaktır. Özellikle sulamalarda işlerin en zor kısımları olan ve atar damarlar niteliğindeki dev ana kanallar tamamlanmıştır. Şimdi nispeten daha kısa süre alacak olan kılcal damarları yani şebeke inşaatları daha hızlı ve kısa sürede tamamlanacaktır.

2015 yılı başı itibariyle toplam

1.100.000 metre uzunluğunda ana kanal

inşaatı tamamlanmıştır.

Ayrıca

363.000 metre

uzunluğunda ana kanal daha inşa edilecek olup, bunun

165.000 metresi

inşa halindedir.

(14)

2. GAP Eylem Planı İle

Sulamalar Hızlandırılmıştır

GAP Eylem Planını 2014-2018 dönemi için sulama inşaatları çok hızlandırılmıştır. Bu dönem için toplam

637.000 hektar

arazi daha sulamaya açarak, ekonomik olarak sulanabilir arazilerin tamamını sulamaya açmış olacağız.

Sulamaya açacağımız alanın yıllara göre dağılımı;

2015 yılında 68.580 hektar,

Toplam 637.000 hektar

Böylece 2018 yılı sonunda büyük hedefimiz olan ekonomik sulanabilir arazinin tamamı olan

1.058.000 hektar

sulanmış olacaktır.

GAP Eylem Planı ile

Sulanmadık Münbit Toprak

Bırakmıyoruz

(15)

GAP’ta

Sulama Tesislerinin Durumu

İnşaatı Tamamlanarak İşletmeye Açılan Sulama Tesisleri (39 Adet)

İli İşin Adı

Sulama Alanı (dekar)

Sulamaya Açılan Alan (dekar)

(2014 sonu itibariyle) Diyarbakır Kralkızı-Dicle Pom. Sul. 1. Ks. 230.850 11.6920 Diyarbakır Kralkızı-Dicle Cazibe Sul. 1. Ks. 13.360 Tamamı Sulamaya Açıldı Batman Batman Sol Sahil Sulaması 138.360 Tamamı Sulamaya Açıldı

Diyarbakır Batman Sağ Sahil Sulaması 178.810 80.000

Diyarbakır Devegeçidi Sulaması 106.000 Tamamı Sulamaya Açıldı Diyarbakır Silvan 1. ve 2. Kısım Sulaması 87.900 Tamamı Sulamaya Açıldı Mardin Nusaybin Çağ-Çağ Sulaması 86.000 Tamamı Sulamaya Açıldı Diyarbakır Çınar-Göksu Sulaması 42.340 Tamamı Sulamaya Açıldı Siirt-Batman Garzan-Kozluk Sulaması 39.730 Tamamı Sulamaya Açıldı Şırnak Silopi-Nerdüş Sulaması 27.400 Tamamı Sulamaya Açıldı Mardin Derik-Dumluca Sulaması 18.600 Tamamı Sulamaya Açıldı Muhtelif 10. Bölge Küçük Su İşleri Toplamı 213.900 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Bozova Pompaj Sulaması 1. Kısım 86.690 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Bozova Merkez Pompaj Sulaması 10.800 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Yaylak Ovası Sulaması 183.220 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Yukarı Harran Sulaması 134.550 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Şanlıurfa Ovası 2. Kısım İnş. 351.920 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Şanlıurfa Ovası 3. Kısım İnş. 153.680 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Harran Ovası Sulaması 3. Kısım İnş. 228.610 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Harran Ovası Sulaması 4. Kısım İnş. 237.380 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Harran Ovası Sulaması 5. Kısım İnş. 220.450 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Harran Ovası Sulaması 6. Kısım İnş. 286.830 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Suruç Taşbasan Sağ Sahil Sulama

Şebekesi İnşaatı 176.570 85.000

Şanlıurfa Suruç Taşbasan Sol Sahil 1. Kısım

Sulaması 1.308.900 692.100

(16)

Sulamaya Açılan Alan (dekar)

(2014 sonu itibariyle) Şanlıurfa Suruç Taşbasan Sol Sahil 2. Kısım

Sulaması 201.870 80.000

Şanlıurfa Suruç Ovası TP1 Pompaj Sulaması 54.450 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Bozova Buğdayhöyük sulaması 27.700 Tamamı Sulamaya Açıldı

Şanlıurfa Paşabağ Sulaması 4.000 Tamamı Sulamaya Açıldı

Şanlıurfa Akçakale YAS Sulaması 102.550 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Ceylanpınar YAS Sulaması 90.000 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa Hacıhıdır Sulaması 20.080 Tamamı Sulamaya Açıldı Şanlıurfa 15. Bölge Küçük Su İşleri Toplamı 9.000 Tamamı Sulamaya Açıldı

Adıyaman Çamgazi Sulaması 80.000 Tamamı Sulamaya Açıldı

Gaziantep Belkıs-Nizip Sulaması 119.250 101.640

Gaziantep-

Kilis Kayacık Ovası Sulaması 200.000 120.000

Adıyaman Samsat Pompaj Sulaması 28.060 Tamamı Sulamaya Açıldı

Gaziantep Hancağız Sulaması 69.450 Tamamı Sulamaya Açıldı

Muhtelif 20. Bölge Küçük Su İşleri Toplamı 49.390 Tamamı Sulamaya Açıldı

Şanlıurfa TİGEM Ceylanpınar YAS Sulaması 572.530

Genel Toplam 4.441.360 4.428.420

Toplam sulanan arazi

4.428.000 dekara yükselmiştir

(17)

İnşaatı Devam Eden Sulama Tesisleri (13 Adet)

İnşaatı Devam Eden Alan

(dekar) 2014 yılı sonu Diyarbakır Kralkızı-Dicle Pom. Sul. 1. Ks. 230.850 113.930

Diyarbakır Batman Sağ Sahil Sulaması 178.810 98.810

Diyarbakır Pamukçay Barajı Sulaması 51.000 51.000

Diyarbakır Ambar Barajı Sulaması 123.250 123.250

Şanlıurfa Suruç Taşbasan Sağ Sahil Sulama Şebekesi

İnşaatı 176.570 91.570

Şanlıurfa Suruç Taşbasan Sol Sahil 1. Kısım Sulaması 130.890 61.680 Şanlıurfa Suruç Taşbasan Sol Sahil 2. Kısım Sulaması 201.870 121.870 Şanlıurfa Bozova Pompaj Sulaması 3. Kısım Şebeke

İnşaatı 162.910 162.910

Diyarbakır Kralkızı Dicle Cazibe Sulaması 3. Kısım Şebeke 140.400 14.040 Şanlıurfa Bozova Pompaj Sulaması 2. Kısım Şebeke

1.Ünite İnşaatı 85.480 85.480

Şanlıurfa Mardin Cey. Ov. Cazibe Sul. 1. Kısım Şebeke 264.960 264.960 Şanlıurfa Mardin Cey. Ov. Cazibe Sul. 2. Kısım Şebeke 231.690 231.690 Mardin Mardin Cey. Ov. Cazibe Sul. 3. Kısım Şebeke 163.330 163.330

Genel Toplam 2.142.010 1.710.880

2014-2018 yıllarını

GAP’ta

Sulamalarda

Hamle Yılı İlan Ettik

(18)

2. Büyük GAP Eylem Planına

(2014-2018) Dahil Edilen Yeni İşler

Yer Yapılacak İşlem ve Açıklama Kanal Uzunluğu

(km) Sulama Alanı (dekar)

Adıyaman

Adıyaman-Göksu-Araban I.

Merhale Projesi (Çetintepe Barajı) Çetintepe Barajı.

Adıyaman-Gömükan Projesi Gömükan Barajı

Gömükan Sulaması 72.930

TOPLAM 72.930

Silvan Projesi

Diyarbakır

Silvan Projesi Pompaj Sulaması 370.000

Ergani Projesi

Diyarbakır-Ergani Barajı

Diyarbakır-Ergani Sulaması 18.610

Diyarbakır-Çermik-Kale Projesi Diyarbakır Kale Barajı

Diyarbakır Kale Sulaması 140.300

TOPLAM 0,000 528.910

Gaziantep

Gaziantep P2 Pompaj Sulaması Gaziantep P2 Pompaj Sulaması 1.

Kısım İnşaatı 14,568

Gaziantep P2 Pompaj Sulaması 2.

Kısım 97.330

Orta Ceyhan Menzelet II. Merhale Kılavuzlu Sulaması Ana Kanal 1. Kısım

inşaatı 46,800

Kayacık Projesi Doğanpınar Barajı Gaziantep Ardıl Projesi Ardıl Barajı.

Ardıl Sulaması. 25.330

TOPLAM 61,368 122.660

(19)

Yer Yapılacak İşlem ve Açıklama Kanal Uzunluğu (km)

Sulama Alanı (dekar)

Kilis

Kilis-Musabeyli Projeleri Kilis-Musabeyli Barajı

Kilis-Musabeyli Sulaması 33.950

TOPLAM 33.950

Mardin

Aşağı Fırat II. Merhale Projesi Mardin Depolaması.

Mardin Depolaması Pompaj Sulaması

1. ve 2. Kademe Şebeke inşaatı 526.750

TOPLAM 0,000 526.750

Şanlıurfa

Aşağı Fırat II. Merhale Projesi Viranşehir Pompaj Sulaması 1.

Kademe 220.120

Viranşehir Pompaj Sulaması 2.

Kademe 156.160

Şanlıurfa Hilvan Siverek 1. Merhale Hilvan-Siverek Pompaj Sulaması ana

iletim kanalı ve şebekesi 4,700 200.410

TOPLAM 4,700 576.690

GENEL TOPLAM 66,068 1.861.890

(20)

Ilısu Barajı ve HES

Ülkemizin gurur projelerinden olan ve Dicle Nehri üzerinde yapılan Ilısu Barajı ve HES’i;

Dolgu hacmi bakımından Türkiye’nin ikinci büyük,

Kurulu güç bakımından Türkiye’nin dördüncü büyük barajıdır.

Kurulu gücü 1.200 MW, yıllık ortalama enerji üretimi

4,12 milyar kiloWatt.saat

’tir. Sadece elektrik enerjisi

üretiminden ekonomiye yılda

965 milyon TL

katkı sağlayacaktır.

Baraj inşaatı devam etmekte olup, %74 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır.

Önyüzü Beton Kaplı Baraj tipinde dolgu hacmi ve gövde uzunluğu bakımından Dünyada birinci, gövde hacmi bakımdan Ülkemizde Atatürk Barajından sonra ikinci barajıdır.

Üreteceği enerji bakımından Ülkemizde; Atatürk, Karakaya, Keban

Barajı ve HES’ten sonra dördüncü, Ülkemizin en önemli su kaynağı olan Dicle Nehri üzerinde yapılmış ve yapılmakta olan en büyük Baraj ve HES olma gibi önemli özelliklere sahiptir.

Ilısu Barajı, Cizre Barajının yapımına imkan sağladığından burada depolanacak su ile Cizre Ovasının bütün münbit arazileri sulanacaktır.

Cizre Barajı ile 890.000 dekar arazi sulanacak,

240 MW kurulu gücünde olacak santralle yılda 1 milyar 280 milyon kiloWatt.saat enerji üretilebilecektir.

2. GAP Eylem Planı İle

sulamaları daha da

hızlandırdık...

(21)

Silvan Projesi

Bu proje grubunda pek çok baraj ve sulama ünitesi yer almaktadır.

Diyarbakır’ın bu dev projesinin alt üniteleri;

Projenin ana su kaynağı olan Silvan Barajı ve HES;

• 175.50 metre yüksekliğindeki 8,5 milyon m³ hacimli gövdesi ile Türkiye’nin ve Avrupa’nın en yüksek önyüzü beton kaplamalı barajıdır.

• Oluşturacağı

8,5 milyar m³

rezervuar hacmi ile Güneydoğu Anadolu Projesinin Atatürk Barajından sonra 2. büyük sulama maksatlı barajıdır.

• Baraj inşaatında %28 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır.

Baraj 2017 yılında tamamlanacaktır. Milli ekonomiye yılda

1 milyar TL

katkı sağlanacaktır.

(22)

Pamukçay Barajı inşaatına 2009 yılında başlanarak, 2012 yılında tamamlanmıştır.

Silvan Barajı inşaatında %28 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır.

09.09.2016 tarihinde tamamlanacak baraj ile milli ekonomiye yılda 1 milyar TL katkı sağlanacaktır.

Ambar Barajı inşaatına 2012 yılında başlanmış olup, fiziki olarak %43 ilerleme sağlanmıştır.

Başlar Barajı inşaatında 17.03.2014 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanılmıştır.

Kuruçay Barajı inşaatında 05.06.2014 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanılmıştır.

Ayrıca;

Silvan Barajı İletim Kanalı 1. Kısım İnşaatı (Babakaya Tüneli), Silvan Barajı İletim Kanalı 2. Kısım İnşaatı (Silvan Tüneli), Pamukçay Barajı Sulaması,

Ambar Barajı Sulaması

inşaatında çalışmalara devam edilmektedir.

(23)

Diyarbakır

Ergani Projesi

Ergani Barajı inşaatında 24.04.2014 tarihinde

yer teslimi yapılarak işe başlanılmıştır. Bu baraj ile 16.750 dekar arazi sulanacaktır. Projenin tamamlanması ile yıllık 7.000.000 TL net gelir artışı ile 2.100 kişilik ek istihdam

sağlanacaktır.

Çermik-Kale Projesi Kapsamında;

Kale Barajı inşaatına 17.12.2014 tarihinde başlanmıştır.

63.450 dekar

cazibe ve

62.820 dekar

pompaj olmak üzere toplam

26.270 dekar

arazi sulanacaktır. Projenin tamamlanması ile yıllık

53.000.000 TL

net gelir artışı ile 16.000 kişilik ek istihdam sağlanacaktır.

GAP’ta Bulunan

Göl-Su Projeleri

GAP kapsamındaki illerde 33 adet Göl-Su işi bulunmakta olup, bu işlerle toplam 52.884 dekar arazinin sulanmasını sağlanacaktır.

Bunlardan;

Tamamlanan 15 tesis ile 3.060 dekar arazi sulamaya açılmıştır.

İnşaatı devam eden 18 tesisi ile 48.324 dekar arazinin sulanması sağlanacaktır.

Planlama ve proje çalışmaları devam etmekte olan 3 proje ile 1.500 dekar arazinin sulanması sağlanacaktır.

(24)

GAP’ta Tamamlanan

Göl-Su Tesisleri

Tamamlanan 15 tesis ile 3.060 dekar arazi sulamaya açılmıştır.

1. Gaziantep Dutlu Rezervuarı 2. Gaziantep Turnalı Rezervuarı

3. Gaziantep-İslahiye Yeşilyurt Kasabası Dolan Deresi Tersip Bendi 4. Gaziantep-İslahiye Akınyolu ve Karakaya Köylerinin Karakaya ve

Mitiloğlu Dereleri Karakaya Deresi Tersip Bendi

5. Gaziantep-İslahiye Değirmencik, Kırıkçalı, Karapınar Köyleri, Değirmencik Deresi tensip bendi

6. Şanlıurfa Taşbasan Depolaması

7. Adıyaman Çelikhan Pınarbaşı Kasabası Çopur Deresi Taşkın ve Rusubat Kontrolü Çopur Deresi Tersip Bendi

8. Adıyaman Çelikhan Pınarbaşı Kasabası Çopur Deresi Taşkın ve Rusubat Kontrolü 2. Nolu Tersip Bendi (mansapta)

9. Adıyaman Çelikhan Mutlu Köyü ve Arazilerinin Karaçay ve Baran Dereleri Taşkın ve Rusubat Kontrolü Karaçay Deresi Tersip Bendi 10. Adıyaman Çelikhan Mutlu Köyü ve Arazilerinin Karaçay ve Baran

Dereleri Taşkın ve Rusubat Kontrolü Baran Deresi Tersip Bendi

11. Adıyaman Gölbaşı Yemişen ve Kırkbayır Dereleri Taşkın ve Rusubat Kontrolü Yemişen Deresi 1. Nolu Tersip Bendi (menbada)

12. Adıyaman Gölbaşı Yemişen ve Kırkbayır Dereleri Taşkın ve Rusubat Kontrolü Yemişen Deresi 2. Nolu Tersip Bendi (mansapta)

13. Adıyaman Gölbaşı Yemişen ve Kırkbayır Dereleri Taşkın ve Rusubat Kontrolü Kırkbayır Deresi Tersip Bendi

14. Adıyaman Hasancık Göleti Sulaması 15. Adıyaman Menzil Göleti Sulaması

(25)

GAP’ta İnşaatı Devam Eden

Göl-Su Tesisleri

İnşaat çalışmaları devam eden 18 tesisi ile 48.324 dekar arazinin sulanması sağlanacaktır.

1. Gaziantep Şahinbey Hacıaslan Göleti Sulaması 2. Diyarbakır Lice Hani Güçlü Göleti

3. Diyarbakır Çınar Leblebitaş Köyü Göleti 4. Kilis Sapkanlı Göleti ve Sulaması İkmali 5. Kilis Musabeyli Balıklı Göleti Sulaması 6. Şanlıurfa Çamurlu Göleti ve Sulaması 7. Şanlıurfa Birecik Mezra Göleti ve Sulaması 8. Şanlıurfa Siverek Külhan Göleti ve Sulaması 9. Şanlıurfa Siverek Narlıkaya Göleti ve Sulaması 10. Şanlıurfa Siverek Taşıkara Göleti ve Sulaması 11. Şanlıurfa Siverek Yeditaş Göleti ve Sulaması 12. Şanlıurfa Siverek Dilekli Göleti ve Sulaması 13. Şanlıurfa Siverek Ericek Göleti ve Sulaması 14. Şanlıurfa Siverek Uzunca Göleti ve Sulaması 15. Şanlıurfa Viranşehir Nohutlu Göleti ve Sulaması 16. Şanlıurfa Cudi Yeraltı Suyu Besleme Göleti

17. Şanlıurfa Büyük Cırcıp Yeraltı Suyu Besleme Göleti 18. Siirt Baykan Veysel Karani Göleti ve Sulaması

(26)

GAP’ta Proje ve Planlama Safhasındaki

Göl-Su Tesisleri

Planlama ve proje çalışmaları devam etmekte olan

3 proje

ile

1.500 dekar

arazinin sulanması sağlanacaktır.

1. Şanlıurfa-Birecik Karakız Göleti ve Sulaması

2. Şanlıurfa Gölet ve Sulamaları 3.Kısım Planlama Mühendislik Hizmetleri

3. Şanlıurfa-Siverek Kazanlı Göleti ve Sulaması Planlama Mühendislik Hizmetleri

GAP HİDROELEKTRİK

ENERJİ FAALİYETLERİ

GAP’ın sulamayla birlikte en fazla katkı sağlayacağı alanda hiç şüphesiz enerji alanıdır.

GAP kapsamında bulunan illerde

17 hidroelektrik

santralı

planlanmış olup bunların toplam kurulu gücü

7.283 MW

ve toplam enerji üretim potansiyeli ise takriben

27 milyar kiloWatt.saat

’tir.

(27)

Devlet projelerinin 2015 yılı başı itibariyle;

5.614 MW

toplam kurulu gücündeki, 21 milyar kWh elektrik üretim potansiyeline haiz 12 adet HES projesi işletmededir.

2.000 MW

toplam kurulu gücündeki 3 adet HES projesi (Ilısu Barajı, Silvan Barajı, Koçali Barajı) inşa halinde,

270 MW

toplam kurulu gücündeki 2 adet HES projesi (Büyükçay Barajı ve Cizre Barajı) planlama safhasındadır.

GAP Bölgesinde ayrıca özel sektör tarafından geliştirilen hidroelektrik enerji santralleri de bulunmaktadır.

Özel Sektör Projelerinin 2015 yılı başı itibariyle;

554 MW toplam kurulu gücündeki 21 adeti işletmede,

1.224 MW toplam kurulu gücündeki 12 adeti inşa halinde

1.967 MW toplam kurulu gücündeki 47 adeti ise planlama safhasındadır.

Genel itibariyle GAP Bölgesinde toplam 11.000 MW kurulu gücünde 40 milyar kiloWatt.saat enerji üretim potansiyeli bulunmaktadır.

Bu da ülkemizin hidroelektrik enerji potansiyelinin %24’ü demektir.

40 milyar kiloWatt.saat enerji üretim potansiyelinin 21 milyar kWh’ı devlet, 2 milyar kWh’ı özel sektör olmak üzere toplam 23 milyar kWh’ı işletmededir. Genel olarak GAP bölgesindeki hidroelektrik enerji üretim potansiyelimizin %57’si işletmededir. İşletmedeki bu hidroelektrik enerji santralleri sayesinde yılda 1 milyar $ doğalgaz ithalatının önüne geçilmektedir.

(28)

GAP’ta İnşa Edilen ve Edilecek

Dere Islah Tesisleri

Güneydoğu Anadolu Bölgesinin münbit topraklarını ve yerleşim

yerlerini taşkınların zararlarından korumak için bölgedeki 9 ilde toplam 162 adet dere ıslah tesisi inşa edilmiştir. Ayrıca 64 adet dere ıslah

tesisinin de çalışmaları devam etmektedir.

Diyarbakır;

Diyarbakır’da toplam 50 adet dere ıslah edilecek olup, 34 adeti tamamlanmış, 16 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

Tamamlanan 34 adet tesis ile 1.090 dekar arazi ve 30 yerleşim yeri taşkınlardan korunmuştur.

Mardin;

Mardin’de toplam 25 adet dere ıslah edilecek olup, 19 adeti tamamlanmış, 6 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

Tamamlanan 19 adet tesis ile 90 dekar arazi ve 17 yerleşim yeri taşkınlardan korunmuştur.

Adıyaman;

Adıyaman’da toplam 25 adet dere ıslah edilecek olup, 22 adeti tamamlanmış, 3 adet dere ıslah tesisinde ise çalışmalar devam etmektedir.

(29)

Şırnak;

Şırnak’ta toplam 27 adet dere ıslah edilecek olup, 15 adeti tamamlanmış, 12 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

Tamamlanan 15 adet tesis ile 14 yerleşim yeri ve 19,5 km ülke sınırı taşkınlardan korunmuştur.

Siirt;

Siirt’te toplam 19 adet dere ıslah edilecek olup, 13 adeti tamamlanmış, 6 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

Gaziantep;

Gaziantep’te toplam 36 adet dere ıslah edilecek olup, 32 adeti tamamlanmış, 4 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

Kilis;

Kilis’te toplam 4 adet dere ıslah edilecek olup, 3 adeti tamamlanmış, 1 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

(30)

Şanlıurfa;

Şanlıurfa’da toplam 19 adet dere ıslah edilecek olup, 7 adeti tamamlanmış, 12 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

Tamamlanan 7 adet tesis ile Şanlıurfa şehir merkezi, 2 ilçe ve 2 belde taşkınlardan korunmuştur.

Batman;

Batman’da toplam 21 adet dere ıslah edilecek olup, 17 adeti tamamlanmış, 4 adetinin ise çalışmaları devam etmektedir.

162 adet Dere Islah Tesisi

inşa ettik...

(31)

Sulamaları tamamlandığımızda GAP, gıda üreten ve Dünyaya ihracat eden bir

“üretim ve ihracat merkezi”

olacaktır.

(32)

GÜNEYDOĞU ANADOLU

PROJESİ (GAP)

T.C.ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI

Gap’ta 162 dere ıslah edildi...

Bütün şehirlerimizin içmesuyu ihtiyacı 2050 yılına kadar temin edildi.

Sulama faydası 2,2 milyar $, Enerji faydası 4 milyar $,

İçmesuyu faydası 410 milyon $