Ö ÖZEL ‹LET‹ﬁ‹M VERG‹S‹N‹N G‹DERLEﬁT‹R‹LEB‹LMES‹

(1)

ÖZEL ‹LET‹fi‹M VERG‹S‹N‹N G‹DERLEfiT‹R‹LEB‹LMES‹

Yrd. Doç. Dr. Seyfi YILDIZ Gazi Üniversitesi Çorum ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi I- G‹R‹fi

Ö

zel ‹letiflim Vergisi, genel bir tüketim vergisi olan KDV’nin yan›nda iletiflim hizmetleri alan›n›n ayr›ca vergilenmesi amac›yla tek aflamada al›nan bir harcama vergisidir ¹. 25.12.2003 tarih ve 5035 say›l› Kanun ile getirilen düzenleme sonucunda bu vergi 6802 say›l› Gider Vergileri Kanunu’nun (GK) 39. maddesinde yer alm›flt›r. Burada, söz konusu verginin gelir ve kurumlar vergisi matrah›n›n belirlenmesinde gider olarak dikkate al›n›p al›nmayaca¤›

hususu üzerinde durulacakt›r. Bu konuda vergi idaresi taraf›ndan farkl› tarihlerde de¤iflik görüfller verilmifltir. Bu çal›flmada, bu görüfller ›fl›¤› alt›nda, özel iletiflim vergisinin vergiye tabi gelirin tespitinde gider olarak dikkate al›n›p al›na- mayaca¤› irdelenecektir. Bunun için öncelikle söz konusu verginin geçirdi¤i afla- man›n ifade edilmesinde yarar görmekteyiz.

II- VERG‹N‹N KONULMASI

Özel iletiflim vergisi 1999 y›l›nda 17 A¤ustos ve 12 Kas›m’da meydana gelen ‹z- mit-Adapazar› ve Düzce depremlerinin yaralar›n›n sar›lmas› amac›yla 4481 sa- y›l› Kanun ile 31.12.2000 tarihine kadar uygulanmak üzere vergi sistemine girmifl olan bir ola¤anüstü hal vergisidir ².

31.12.2000 tarihinde sona ermesi gereken Özel ‹letiflim Vergisi, 4605 say›l› Ka- nun ile 31.12.2002 tarihine, 4783 say›l› Kanun ile de 31.12.2003 tarihine kadar uygulanmak üzere uzat›lm›flt›r. Daha sonra deprem dolay›s›yla getirilen Özel ‹letiflim Vergisi uygulamas› bir türlü sona erdirilememifl, 25.12.2003 tarih ve 5035 say›l› Kanun ile Gider Vergileri Kanunu’nun 39. maddesine eklenmifl ve sürek- lilik arz eden bir vergi halini alm›flt›r. Di¤er bir ifadeyle ola¤anüstü hal vergisi olan Özel ‹letiflim Vergisi, ola¤an hale gelmifltir.

1 Do¤an fiENYÜZ, Türk Vergi Sistemi, Yaklafl›m Yay›nlar›, Ankara, 2004, s. 555

2 ‹kinci Dünya Savafl› s›ras›nda Türkiye’de ola¤anüstü vergiler ihdas edilmifltir. Örne¤in 7.6.1943 tarih ve 4429 say›l› Kanun ile Toprak Mahsulleri Vergisi ile 12.11.1942 tarh ve 4305 say›l› Kanun ile Varl›k Vergisi uygulamaya girmifl, ancak bu vergiler ifllevini yerine getirdikten sonra yürürlükten kalkm›flt›r.

Ayr›nt›l› bilgi için bak›n›z: ‹lhan Özer, Türk Vergi Sisteminin Gelifltirilmesi, Maliye Tetkik Kurulu Yay›n›, Ankara, 1974, s.28-29

(2)

Özel ‹letiflim Vergisi uygulanmaya bafllad›¤› zamandan beri, Kanunda yer alan hüküm dolay›s›yla, mükellefler taraf›ndan gelir ve kurumlar vergisi matrah›n›n tespitinde gider olarak gös- terilememifl, kanunen kabul edilmeyen gider olarak muhasebelefltirilmifltir.

III- 5228 SAYILI KANUN ÖNCES‹

ve SONRASI

5228 say›l› Kanun öncesindeki yap›lan düzenlemelerde özel iletiflim vergisi, her nevi cep telefonu hizmetleri, radyo ve televizyon yay›nlar›n›n uydu platformu ve kablo ortam›ndan iletilmesi- ne iliflkin hizmetler vergiye tabi tutul- mufl, bunun yan› s›ra cep telefonu aboneli¤inin ilk tesisinde de bir özel iletiflim vergisi al›nmas› öngörülmüfltü ³. Verginin mükellefi cep telefonu iflletmecileri ile radyo ve televizyon yay›n- lar›n›n uydu ortam›ndan iletilmesini sa¤layan uydu platform iflletmecileri ve kablo ile iletilmesini sa¤layan kablo platform iflletmecileri olmakla birlikte, her ay tahakkuk edecek özel iletiflim vergisinin, cep telefonu abonelerine düzenlenecek faturalarda ayr›ca göste- rilece¤i de Kanun hükmünde zikredile- rek, verginin yüklenicisinin bu hizmetlerden yararlananlar, yani cep telefonu sahipleri ile uydu ve kablolu radyo ve TV yay›n› izleyenlerin oldu¤u aç›k olarak belirlenmiflti.

18.07.2004 tarih ve 5228 say›l› Kanun

ile Gider Vergileri Kanunu’nun 39.

maddesinde de¤ifliklik yap›larak verginin kapsam› geniflletilmifltir. Yeni dü- zenlemeye göre;

Telgraf ve Telefon Yasas› uyar›nca Te- lekomünikasyon Kurumuyla görev ve imtiyaz sözleflmesi imzalamak veya kurumdan ruhsat veya genel izin al›n- mak suretiyle telekomünikasyon altya- p›s› kurup iflleten veya telekomünikas- yon hizmeti sunan iflletmecilerin;

- Ön ödemeli kart sat›fllar› dahil, her nevi mobil telekomünikasyon iflletme- cili¤i kapsam›ndaki tesis, devir, nakil ve haberleflme hizmetleri yüzde 25, - Radyo ve televizyon yay›nlar›n›n uydu platformu ve kablo ortam›ndan ile- tilmesine iliflkin hizmetleri yüzde 15, - Yukar›daki haller kapsam›na girme- yen di¤er telekomünikasyon hizmetleri yüzde 15 oran›nda özel iletiflim vergisine tabidir.

Burada görüldü¤ü gibi verginin kapsa- m› genifllemifl ve sabit telefonla verilen haberleflme hizmetleri ve internet yo- luyla iletiflim de art›k söz konusu verginin kapsam›na al›nm›flt›r.

Verginin mükellefi; Telekomünikas- yon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleflmesi imzalamak veya bu kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyap›s› kurup iflleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan iflletmecilerdir ⁴. Yani Teleko-

3 GK md. 39: “Mobil telefon aboneli¤inin ilk tesisinde (operatör de¤ifliklikleri hariç) yirmimilyon lira ayr›ca özel iletiflim vergisi al›n›r. Bu tutar, her y›l bir önceki y›la iliflkin olarak 213 say›l› Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden de¤erleme oran›nda art›r›lmak suretiyle uygulan›r.”

4 H. Ümit Aksoy; "5228 Say›l› Kanunla Yap›lan De¤ifliklik Çerçevesinde Özel ‹letiflim Vergisi

(3)

münikasyon Kurumu'yla imzalanan görev veya imtiyaz sözleflmesinde yer almayan veya bu kurumdan ruhsat veya izin al›nmas›n› gerektirmeyen hizmetler ise özel iletiflim vergisine tabi de¤ildir.

‹nternet kullan›m›n›n vergilendirilme- sinde ise ‹nternet Servis Sa¤lay›c›l›¤›

(ISS) hizmeti veren iflletmeler özel iletiflim vergisi mükellefi olarak kabul edilmifltir ve bu verginin oran›, yüzde 15 olarak belirlenmifltir. Ödenecek olan bu vergi, internet servis sa¤lay›c›- l›¤› hizmeti veren iflletmelerce, internet kullananlara aynen yans›t›lmaktad›r ⁵. Vergi yüklenicisi ise bu hizmetlerden yararlanan, yani telefonlar› kullanan, uydu ve kablodan radyo dinleyen, televizyon seyreden nihai tüketicilerdir.

Çünkü özel iletiflim vergisinin, düzen- lenecek faturalarda ayr›ca gösterilece¤i Kanun hükmünde belirtilmifltir. Bunun anlam› kanunda vergi mükellefi olarak tan›mlananlar›n, verginin tahsili aç›- s›ndan bir arac› niteli¤i tafl›d›¤› yani vergi sorumlusu olarak ifllev gördü¤ü- dür. Di¤er bir ifadeyle kanunda vergi mükellefi olarak tan›mlanan kifliler, vergiyi tamamen baflkalar›na yükledik- leri ve bunun tahsil edilip vergi idaresi- ne ödenmesinden sorumlu tutulduklar için asl›nda birer vergi sorumlusudur.

Yani “fahri tahsildar”⁶ görevi yapmak- tad›rlar.

5228 say›l› Kanun ile verginin kapsam›

genifllemesine karfl›n, 39. maddenin beflinci f›kras›nda de¤ifliklik yap›lma- m›flt›r. Madde hükmüne göre özel iletiflim vergisi, gelir ve kurumlar vergisi uygulamas›nda gider kaydedilmemek- te ve hiçbir vergiden mahsup edilmemektedir. Bu hükme göre, bugüne ka- darki uygulamalarda gelir ve kurumlar vergisi yükümlüsü bulunan ticari ifllet- melerle, kurumlar›n ödemifl bulunduk- lar› özel iletiflim vergisi "Kanunen Ka- bul Edilmeyen Gider" niteli¤inde bir gider olarak kabul edilmifltir ve vergi matrahlar›na ilave edilmektedir.

IV- ÖZEL ‹LET‹fi‹M VERG‹S‹N‹N G‹DER YAZILAB‹LMES‹

Bir giderin gelir ve kurumlar vergisi uygulamas›nda gider olarak kabul edilmesi ancak vergiye tabi gelirin elde edilmesi ile ilgili olmas›na ba¤l›d›r.

Yani iflletme ile ilgili olan ve Gelir Vergisi Kanunu 40/6. madde de yer alan vergiler indirime tabidir ⁷. Dola- y›s›yla vergiye tabi gelirin elde edilmesi ile ilgili olmayan giderlerin hiçbir gelir unsurunda matrah›n tespitinde in- dirilememesi genel kurald›r. Bu genel kural›n öbür yüzü vergiye tabi kazan- c›n elde edilmesi ile ilgili olan giderlerin matrah›n saptanmas›nda indirilme- sidir. Bu genel kural›n istisnalar› da vard›r. Bu istisnalara, sigorta primleri-

5 fiükrü KIZILOT, fiimdi de ‹nternet Vergisi Geldi,06.10.2004 Tarihli Hürriyet Gazetesi 6 Sad›k KIRBAfi, Vergi Hukuku, Sayasal Yay›nevi, Ankara, 2002, s.81

7 Recep B›y›k ve Ayd›n K›ratl›, Giderler ve ‹ndirimler, Yaklafl›m Yay›nlar›, Ankara, 2001, s.304

(4)

nin ödenmedikçe gider olarak indirilmemesi ve alkollü içki reklamlar›n›n bir k›sm›n›n indirilmesine izin veril- memesi gibi ifl ile ilgili olan baz› giderlerin gelir ve kurumlar vergisinin matrah›n›n saptanmas›nda indirilmemesi örnek olarak gösterilebilir ⁸.

K›saca, kanunen kabul edilmeyen giderler, iflle ilgili bulunmayan ve bu nedenle gider yaz›lmas› mümkün olmayan türde iflletme sahibinin özel tüketi- mine yönelik harcamalard›r. Bu nedenle, belirtilen nitelikteki giderlere iliflkin verginin indirime tabi tutulmamas› ve vergi yükünün tüketici durumunda bulunan teflebbüs sahibinin üzerinde kal- mas› do¤ald›r ⁹.

Gelir Vergisi Kanunu 40/7. maddeye göre iflletme ile ilgili olarak ödenen bi- na, arazi, gider, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gider say›l- maktad›r. ‹flletmeler de faaliyetleri gere¤i her türlü telekomünikasyon arac›- n› kullanmaktad›rlar. Buna göre gelirin elde edildi¤i yerde, yani iflyerinde bulunan sabit telefon hatt› üzerinden veya iflletmeye kay›tl› cep telefonuyla ve bu gelirin elde edilmesi için yap›lan iletiflim hizmetleri üzerinden, bu telefonla- r›n faturalar› ile ödenen özel iletiflim vergisinin gelirin elde edilmesi ile ilgi-

sinin oldu¤u konusunda ortak fikir bulunmaktad›r. Art›k telefon hatt› olmayan bir iflyeri düflünülmesi mümkün de¤ildir. Telefon kullanmadan ticari, zirai veya mesleki ifl yap›lmas› da mümkün de¤ildir. Öyleyse bu telefon- larla yap›lan konuflma için ödenen verginin bir maliyet olarak kabul edilmesi gereklidir.

Bu konuda daha spesifik bir örnek, ifl- letmelerin GVK 40/5. madde de yer alan tafl›t giderlerine iliflkin olan›d›r.

‹flletmeler faaliyetlerini devam ettire- bilmek için iflletmelerine kay›tl› tafl›tla- r›n çeflitli giderlerini muhasebelefltirir- ken gider olarak yazabilmektedirler.

Tafl›tlar›n akaryak›t masraflar› buna bir örnektir. Akaryak›t bedelleri içerisinde çeflitli vergiler bulunmaktad›r. Bunlar- dan en büyük pay› özel tüketim vergisi almaktad›r ¹⁰. ‹flletmenin fatural› ben- zin harcamalar› vergiye tabi gelirin tespitinde komple indirime tabi tutulmak- tad›r. Söz konusu bedel içerisinde yer alan ÖTV ayr›flt›r›larak giderlefltiril- memekte, dolay›s›yla ÖTV iflletmeler için bir maliyet unsuru kabul edilmektedir.

Gelir ve kurumlar vergisinin gider ya- z›lmamas›n›n nedeni bunlar›n gider niteli¤inde de¤il, kâr pay› niteli¤inde ol-

8 Kaz›m YILMAZ, “Özel ‹letiflim Vergisi Neden Gider Olarak Kabul Edilmemektedir”, Yaklafl›m, Aral›k 2004, say› 144, s. 169

9 fiükrü KIZILOT, Katma De¤er Vergisi Uygulamas›, Yaklafl›m Yay›nlar›, Ankara, 1996, s. 1212 10 Bugün 2,780YTL‘yi sat›lan akaryak›t›n, rafineri ç›k›fl fiyat› olan 0,733 YTL ile aras›ndaki fark›n, büyük

k›sm› ÖTV ve KDV‘den oluflmaktad›r. fiükrü KIZILOT, Bu da Baflka Bir Rekor, Hürriyet Gazetesi, 15.09.2005

(5)

mas›d›r. Bir baflka deyiflle gelir ve kurumlar vergisi kazanç üzerinden devle- tin ald›¤› payd›r. Nas›l ki, ortaklar›n al- d›klar› kâr paylar› gider de¤ilse, devle- tin ald›¤› kâr pay› da gider de¤ildir.

Vergilerin zaman›nda ödenmemesi ne- deniyle ödenen faiz ve cezalar›n gider yaz›lmamas›n›n nedeni vergilerin zaman›nda ödenmesinin teflvik edilmesi, aksi durumlar›n cezaland›r›lmas› ama- c›na yöneliktir ¹¹.

Özel iletiflim vergisine iliflkin olarak 5228 say›l› Kanun öncesinde yer alan düzenlemelerin temel mant›¤›nda cep telefonu ile görüflmelerin lüks ihtiyaç oldu¤u fleklinde de¤erlendirilmesiydi ¹². Ancak 5228 say›l› Kanun ile sabit telefonlar ile internette bu flekilde vergi- lendirilince temel mant›¤›n lüks ihti- yaçtan ziyade vergi idaresinin yeni bir gelir kayna¤› oluflturma gereksinimin- den kaynakland›¤› anlafl›lmaktad›r.

Görüflümüze göre bu çerçevede özel iletiflim vergisi, iflletme faaliyeti ile ilgili oldu¤undan vergiye tabi gelirin tespitinde gider olarak indirilebilmesi mümkündür. Ancak söz konusu gider indirimini yapacak mükellef, yüklenici konumundaki iflletme sahibi olan nihai tüketici veya kullan›c›lard›r.

Burada yüklenici kavram›n› biraz aç- mak gereklidir. Vergi yüklenicisi; mal

ve hizmeti sat›n almak suretiyle bu mal ve hizmetin al›fl bedeli içerisinde vergiyi ödemek zorunda kalan ya da vergiyi en son üzerine alan kiflidir. Kanun koyucunun iradesine göre tüketim vergileri ve genel muamele vergisinin tü- ketici taraf›ndan tafl›nmas› gereklidir.

Gerçi verginin yüklenici üzerinde yer- leflip yerleflmeyece¤i bir tak›m mikro ve makro flartlara da ba¤l›d›r. Bu iti- barla kanun koyucunun iradesi tamamen gerçekleflmeyebilir. Ne var ki vergi, bizzat tüketici taraf›ndan tahsil edi- lemez; çünkü vergiye tabi yükümlüle- rin say›s› çok büyük ve denetlenmeleri imkans›zd›r. Bu nedenle “mutavass›t ödeyici” taraf›ndan, nihai tüketicilerin yüklendi¤i vergilerin, muhatab› olduk- lar› vergi dairesine yat›rmalar› gereklidir ¹³.

Özel iletiflim vergisinin mükellefi nok- tas›nda kesin bir ayr›m yapmak gereklidir. Buna göre yukar›da da belirtildi-

¤i üzere, bu verginin mükellefi Teleko- münikasyon Kurumu'ndan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomüni- kasyon altyap›s› kurup iflleten veya te- lekomünikasyon hizmeti sunan iflletmecilerdir. Dolay›s›yla, ad› geçen kanunun 39'uncu maddesinin alt›nc› f›k- ras› hükmünün muhataplar› telekomü- nikasyon hizmeti veren iflletmelerdir.

Yani bu hizmetten faydalanan kullan›-

11 Kaz›m YILMAZ, a.g.m., s.171 12 Kaz›m YILMAZ, a.g.m.,s.171

13 Abdurrahman AKDO⁄AN, Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, Ankara, 1999, s. 146; Salih Turhan, Vergi Teorisi, ‹stanbul Üniversitesi ‹ktisat Fakültesi yay›nlar› No:435, ‹stanbul, 1978, s. 64-65

(6)

c›lar mükellef de¤il yüklenici konum- dad›r.

Türkiye’de cep telefonu alan›nda faali- yette bulunan 3 tane GSM flirketi, bu verginin mükellefi durumundad›r. Bu flirketlerden hizmet alanlar›n, mükel- lef, sorumlu veya bir baflka s›fatla bu vergi ile bir iliflkileri yoktur. Söz konusu olan, bu verginin hizmet sunan flir- ketlerce hizmet bedelinin bir unsuru olarak, fatura ile müflterilere yans›t›l- mas›d›r. Dolay›s›yla bu hizmetlerden yararlananlar, özünde bu vergiyi öde- memekte, sadece söz konusu flirketlere hizmet bedelini (fiyat›) ödemektedir- ler. Bu nedenle hizmet sunan flirketle- rin, hizmetin bedelini vergiyi de içere- cek, yans›tacak flekilde bir fiyatla sat- malar› dolay›s›yla ödenen bedel, vergi tutar›n› da içermifl olmaktad›r. Nitekim söz konusu verginin ödenmemesi ha- linde, hizmetten yararlananlar›n hiçbir flekilde tarhiyata muhatap tutulamama- lar› da bunu göstermektedir. Bu nedenle, Gider Vergileri Kanunu'nun 39.

maddesine tabi olmayan hizmet al›c›la- r›n›n, bu maddedeki gider yazma yasa-

¤›na tabi olmas› da düflünülemez ¹⁴. Bu çerçevede vergi idaresi de ayn› gö- rüfle sahip oldu¤unu vermifl oldu¤u bir özelgede ifade etmifl idi ¹⁵. Buna göre;

“6802 say›l› GK md. 39’da yer alan özel iletiflim vergisinin gelir ve ku-

rumlar vergisi uygulamas›nda gider kaydedilemeyece¤i ve mahsup yap›- lamayaca¤› hali sadece bu hizmeti veren telekomünikasyon flirketleri için geçerlidir. Yani bu hizmetten faydalanan kullan›c› konumdaki mükellefler vergiye tabi gelirin be- lirlenmesinde gider olarak yazabilir- ler.” Dolay›s›yla vergi idaresinin ver- di¤i bu görüfl telekomünikasyon hiz- metinden faydalanan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için önemli bir aflama olarak de¤erlendirmek mümkün olabilir.

Vergi idaresinin bu görüflü yan›nda daha önceki tarihlerde ‹stanbul Defter- darl›¤›n›n verdi¤i farkl› bir görüfl bulunmaktad›r. Buna göre mükelleflerin telefonlar›na ait faturalar›nda yaz›l›

olan özel iletiflim vergilerinin, 6802 sa- y›l› kanunun 39'uncu maddesi hükmü gere¤ince gider olarak dikkate al›na- mayaca¤› ifade edilmifltir¹⁶ . Burada telekomünikasyon hizmetlerinden faydalanan nihai kullan›c›lar›n vergi mü- kellefi oldu¤u görüflüne dayan›larak bir de¤erlendirme yap›lm›flt›r.

Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› özelgelerde ortaya ç›kan bu farkl› görüfller sonucunda yay›nlam›fl oldu¤u 14.10.2005 tarih ve KVK-19/2005-7 say›l› Özel

‹letiflim Vergisinin Gider Kaydedile- meyece¤i hakk›ndaki Sirküler ile, özel

14 Bumin Do¤rusöz, “Özel ‹letiflim Vergisi Gider Yaz›lamaz m›?”, Dünya Gazetesi, 15 Maliye Bakanl›¤› Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’n›n 2.8.2005 tarih ve 37964 say›l› Özelgesi 16 ‹stanbul Defterdarl›¤›'n›n 17.3.2005 tarih ve 4248 Say›l› Özelgesi

(7)

iletiflim vergisine iliflkin tüm tereddütleri ortadan kald›rm›fl ve bu verginin gider yaz›lamayaca¤› görüflünü ortaya koymufltur. Böylece vergi yönetimi, kolayc› bir yaklafl›mla ve dar bak›fl aç›s› ile yorum yaparak mükellef aleyhine davranm›flt›r.

V- SONUÇ

5228 say›l› Kanun ile özel iletiflim vergisinin gelir ve kurumlar vergisi mükellef- leri taraf›ndan matrah›n belirlenmesinde gider olarak yaz›lamayaca¤›na hükme- dilmifltir. Ancak bu hükmün uygulanmas›nda farkl› görüfller ortaya ç›km›flt›r.

Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› söz konusu verginin kanunen kabul edilen gider olarak kabul edilece¤ini ifade ederken, Defterdarl›k yüzeysel bir yorum ile aksini ortaya koymufltur. Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’n›n Sirküleri ile de söz konusu verginin gider yaz›lamayaca¤› ifade edilmifltir. Yukar›da ifade etti¤imiz görüfller do¤rul- tusunda nihai kullan›c›lar vergi mükellefi olmay›p yüklenici konumunda olduk- lar›ndan bunu gider olarak muhasebelefltirebilmeleri gerekti¤i söylenebilir. Zaten hiç kimse telefon faturalar› ile birlikte ödenen Özel ‹letiflim Vergisinin iflletmeler için iflle ilgili zorunlu bir gider olmad›¤›n› iddia etmesi söz konusu olamaz.

Asl›nda temel çözüm 6802 say›l› Kanunun 39. maddesinde yer alan hükümdeki mükellefin tan›mlanmas›n›n daha aç›k yap›lmas›d›r. Burada çözüm basittir; ida- renin yorum tercihini toplumun büyük bir bölümünün karfl› ç›kamayaca¤› genel do¤rudan yana kullanmas› ve bu verginin gider yazd›rmas›d›r. Bu flekilde nihai kullan›c›lar›n söz konusu verginin mükellefi olup olmayaca¤› ortaya ç›kacakt›r.

Böylece ola¤anüstü bir vergi olarak esasen bir döneme mahsus al›nmas› öngörü- len özel iletiflim vergisi, sonradan yap›lan düzenlemelerle süreklilik arz eden bir vergi halini ald›¤›ndan ve al›nan hizmetin bir maliyet unsuru niteli¤ini tafl›d›¤›n- dan, kanaatimizce matrah›n tespitinde gider olarak indirilebilmesine imkan sa¤- lanm›fl olacakt›r. Ancak idare zoru seçmifl ve bir özelge ile bafllatt›¤› tart›flmay›

bir sirküler ile bitirmifltir. 14 Ekim 2005 tarihinde yay›mlanan 19 nolu Kurumlar Vergisi sirkülerinde, mükelleflerin telefon faturalar› ile birlikte ödedi¤i özel iletiflim vergilerini gider yazamayaca¤› aç›klanm›flt›r. Böylece kolayca çözümlene- cek sorunun çözümü yarg›sal sürece havale edilmifl olmaktad›r. Bu durumda mü- kelleflerin yapaca¤› bu konuya iliflkin vergi idaresinin yapt›¤› idari ifllemin ipta- li için mahkemeye baflvurmas›d›r.

KAYNAKLAR

AKDO⁄AN Abdurrahman, Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, Ankara, 1999

AKSOY H. Ümit; "5228 Say›l› Kanunla Yap›lan De¤ifliklik Çerçevesinde Özel ‹letiflim Vergisi Uygulamas›", Vergi Dünyas›, Ekim 2004

BIYIK Recep ve Ayd›n K›ratl›, Giderler ve ‹ndirimler, Yaklafl›m Yay›nlar›, Ankara, 2001

(8)

DO⁄RUSÖZ Bumin, “Özel ‹letiflim Vergisi Gider Yaz›lamaz m›?”, Dünya Gazetesi, KIRBAfi Sad›k, Vergi Hukuku, Sayasal Yay›nevi, Ankara, 2002

KIZILOT fiükrü, Bu da Baflka Bir Rekor, Hürriyet Gazetesi, 15.09.2005

KIZILOT fiükrü, Katma De¤er Vergisi Uygulamas›, Yaklafl›m Yay›nlar›, Ankara, 1996 KIZILOT fiükrü, fiimdi de ‹nternet Vergisi Geldi, 06.10.2004 Tarihli Hürriyet Gazetesi ÖZER ‹lhan, Türk Vergi Sisteminin Gelifltirilmesi, Maliye Tetkik Kurulu Yay›n›, Ankara, 1974 fiENYÜZ Do¤an, Türk Vergi Sistemi, Yaklafl›m Yay›nlar›, Ankara, 2004

TURHAN Salih, Vergi Teorisi, ‹stanbul Üniversitesi ‹ktisat Fakültesi yay›nlar› No: 435,

‹stanbul, 1978

YILMAZ Kaz›m, “Özel ‹letiflim Vergisi Neden Gider Olarak Kabul Edilmemektedir”, Yaklafl›m, Aral›k 2004, say› 144

Maliye Bakanl›¤› Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’n›n 2.8.2005 tarih ve 37964 say›l› Özelgesi

‹stanbul Defterdarl›¤›'n›n 17.3.2005 tarih ve 4248 Say›l› Özelgesi

Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’n›n 14.10.2005 tarih ve KVK-19/2005-7 say›l› Ö‹V’nin Gider Kaydedilemeyece¤i hakk›ndaki Sirküler