”
İÇ KONTROL SİSTEMİ
”
Powered by İÇK™2019 Powered by İÇK™2019
BİNLERCE KİLOMETRELİK BİR YOLCULUK
TEK BİR ADIMLA BAŞLAR…
Geçmişinizi bilmek istiyorsanız, bugünkü şartlarınıza bakın.
Eğer geleceğinizi görmek istiyorsanız, bugünkü yaptıklarınıza bakın…
Çin Atasözü
KONTROL VE DENETİM ARASINDAKİ BAŞLICA FARKLILIKLAR
Kontrol devamlı bir faaliyettir, denetim belirlenen periyotta yapılır.
Kontrol eşanlı olarak yürütülür, denetim geçmişe dönüktür.
Kontrol de mekanik araçlar kullanılabilir(MKYS,TDMS,ÇKYS vb.), denetim insan tarafından gerçekleştirilir.
Kontrol de işletmeden, kurumdan bağımsız olmak gerekmez, denetim de bağımsızlık şarttır.
Neden İç Kontrol
İç Kontrol Nedir
İç Kontrolün Amacı
İç Kontrol Ne Fayda Sağlar
Çalıştığınız alanı
ne kadar tanıyorsunuz?
NEDEN İÇ KONTROL
1-Mevzuat 2-Denetim 3-İyi Uygulama
Örnekleri
4-İyi Kamu Yönetimi için,
İÇ KONTROL SİSTEMİ MEVZUATI
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve
Kontrol Kanunu 10.12.200
3
İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul
ve Esaslar 31.12.200
5
Kamu İç Kontrol Standartları
Tebliğ 26.12.2007
Kamu İç Kontrol Standartlarına
Uyum Eylem Planı Rehberi
04.02.200
9
Maliye Bakanlığı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Genelgesi
02.12.2013
Kamu İç Kontrol Rehberi
07.02.2014 Maliye
Bakanlığı Kamu İç
Kontrol Standartlarına
Uyum Genelgesi
02.12.2013
Bulunduğunuz ve yöneteceğiniz alanın yazılı hale gelmesi ile kontrol edilebilirliğin sağlanması
Ortamın kontrolü
5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu
Madde 55- İç kontrol; idarenin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini, varlık ve
kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını, malî bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini sağlamak üzere
idare tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi kapsayan malî ve diğer kontroller bütünüdür.
İÇ KONTROLÜN TANIMI
Kurumların hedeflerine ulaşması ve misyonlarını gerçekleştirmesi,
bu yolda ilerlerken önlerine çıkabilecek belirsizliklerin en aza indirilmesi amacıyla uygulanan süreçtir.
Başka bir ifade ile; Kurumun yönetimi ve personeli tarafından hayata geçirilen, belirlenmiş hedeflere ulaşmasında ve misyonunu gerçekleştirmesinde makul bir güvence sağlamak üzere tasarlanmış ve kurumun genelini etkileyen bütünleşmiş bir süreçtir.
Risk esasına dayanmakla birlikte; idarenin mali ve mali olmayan tüm süreçlerini kapsar, sadece yazılı dokümanlara (form, belge, el kitabı vb.) dayanmaz.
İÇ KONTROL NEDİR?
İç Kontrol Nedir?
(5018 s.k. 55.madde)
Kurum hedeflerine ulaşılmasına yöneliktir.
Mali ve mali olmayan hususları içerir.
Risk esasına dayanır.
Yöneticiler ve çalışanlar tarafından gerçekleştirilir.
Sürekli ve disiplinli bir yaklaşımdır.
Bir yönetim aracıdır.
Makul güvence sağlar.
5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu Madde 56- İç kontrolün amacı;
a) Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini,
b) Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini,
İÇ KONTROLÜN AMACI
c) Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini,
d) Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini,
e) Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını, sağlamaktır.
İÇ KONTROLÜN YAPISI VE İŞLEYİŞİ
5018 nolu Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ;
Madde 57- Kamu idarelerinin malî yönetim ve kontrol sistemleri; harcama
birimleri, muhasebe ve malî hizmetler ile ön malî kontrol ve iç denetimden oluşur.
Yeterli ve etkili bir kontrol sisteminin oluşturulabilmesi için;
mesleki değerlere ve dürüst yönetim anlayışına sahip olunması,
malî yetki ve sorumlulukların bilgili ve yeterli yöneticilerle personele verilmesi,
belirlenmiş standartlara uyulmasının sağlanması,
mevzuata aykırı faaliyetlerin önlenmesi ve
kapsamlı bir yönetim anlayışı ile uygun bir çalışma ortamının ve saydamlığın sağlanması bakımından ilgili idarelerin üst yöneticileri ile diğer yöneticileri tarafından görev, yetki ve sorumluluklar göz önünde bulundurulmak suretiyle gerekli önlemler alınır.
1940’lı yıllardan itibaren ABD’de muhasebe ve denetim alanında iç kontrole ilişkin standartlar ve tanımlar oluşmaya başlıyor.
ABD’de yaşanan 1973 Watergate skandalından sonra kamuda iç kontrol önem
kazanıyor. 1970-1980’li yıllardaki hileli iflasları denetleyen ABD SPK’sı 200’den fazla şirketin dahil olduğu yolsuzluk tespit ediyor.
1980’lerde yaşanan hatalı ve hileli mali raporlamalar, iflaslar ve mali skandallar ABD’nin beş en önemli kuruluşunu işbirliğe itiyor.
COSO Treadway Komisyonu Gönüllü Kuruluşlar Komitesi’nin kısaltmasıdır.
Komisyonun başkanının soyisminden dolayı Treadway Komisyonu ismi verilmiştir.
1987’deki raporunda;
İç kontrole ilişkin sorumluluğun yalnızca bağımsız denetçide
olmadığını, yöneticiler, muhasebe ve iç denetim birimleri, hukuk ve mali müşavirler, denetim kurulları ve iç kontrol çalışanlarında da
olduğunu ve hatalı ve hileli raporlamanın yüzde ellisinin İÇ KONTROL zaafiyetinden kaynaklandığını ortaya koymuştur.
Treadway Komisyonu çerçevesinde bir araya gelen beş kuruluş gelen öneriler doğrultusunda iç kontrole ilişkin Ekim 1992’de “İç Kontrol: Bütünleşik Çerçeve”
rehberini yayımlamıştır. 2 defa daha güncellenmiştir.
COSO Raporu daha sonra ABD Hükümeti, İç Denetim Enstitüsü (IIA), INTOSAI (Uluslar arası Sayıştaylar Birliği) gibi kuruluşların rehber olarak kabul edip standartlarını ona göre uyarladığı bir çerçeve oluşturdu.
COSO İç Kontrol Modeli
Coso modelinde iç kontrol sistemi birbiriyle bağlantılı beş unsurdan meydana gelir.
Kontrol Ortamı
Risk Değerlendirme
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İzleme
KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI
Piramidin en geniş alanı Kontrol Ortamındadır. İç Kontrolün temelidir. Görev tanımlarının, süreçlerin, iş akışlarının imza onay mercilerinin belirlendiği; ortamın kontrol altına alınması amacıyla tanımlandığı alandır.
İkinci bileşen olarak tüm süreçlerdeki risklerin belirlendiği alandır. Kontrol ortamı tanımlanmadan risk değerlendirme yapılamaz.
Riskler belirlendikten sonra risklere karşı alınacak önlemlere yönelik faaliyetler Kontrol Faaliyeti olarak tanımlanmaktadır.
Piramidin sağında ve solunda yer alan Bilgi ve İletişim tüm faaliyetlerde yer almakta olup, doğru bilgi doğru kişiye ve zamanında aktarılması önemlidir.
İzleme piramidin en tepe noktasıdır, piramit içindeki bütün iş ve işlemleri kapsar. Üst Yöneticinin karar alma mekanizmasında rol alır.
KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI
Yönetim & Organizasyon
Stratejik hedefler, organizasyon yapısı, süreçler, iş akışları, yetki- görev tanımları, etik kurallar, kurumsal kültür, İK
Yetkinliği, yönetimin felsefesi ve tutumu Risk Değerlendirmesi
Risk Tespiti Risk Ölçümü Risk Önceliklendirmesi
Kontroller Tespit Edici
Önleyici Yönlendirici
Düzeltici
Bilgi Sistemleri Raporlamalar
İletişim Faaliyetleri
Kontrol Öz Değerlendirme
İç Denetim
Bilgi İşlem İletişim
Harcam al ar Personel Planlama
sı
Bütçe Hizmetler in ka
litesi
Yönetim Hesap
verme sorumğu lulu
İç Kontrol
OTO KONTROL
İÇ KONTROL NE DEĞİLDİR
• İç Kontrol;
• Evrakların kontrolü değildir, ne kadar “kontrol” sahibi olduğumuzla ilgilidir.
• İç kontrol sadece belirli kişilerin veya olayların kontrol edilmesi demek değildir.
• İç kontrol, varılmak istenen hedefe doğru gidip gitmediğimiz ve bu amaçla yapılan faaliyetlerde ne kadar “kontrol” sahibi olduğumuzla ilgilidir.
• İç kontrol; Amaç değildir. İdareyi hedeflerine ulaştırma amacı taşıyan bir yönetim aracıdır.
Ancak hedefleri belirlemez.
• Belirlenmiş hedeflere ulaşabilmek için makul güvence sağlar. İç kontrol; statik bir sistem değildir.
• Sürekli gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi gerekir.
İç Kontrol Olmasaydı ???
İç Kontrol Olmasaydı ???
Yolsuzluk ve Usulsüzlük
Yetersiz ve Kalitesiz Hizmet Kaynak Kullanımında İsraf
İtibar Kaybı
Varlıkların Kaybı
İsabetsiz Yönetim Kararı
İÇ KONTROL NE FAYDA SAĞLAR
Yönetimi dış denetime hazır kılar, hesap verebilirliği güçlendirir.
Yeni yönetici ve personelin adaptasyon ve verim alınabilme süresini kısaltır.
Kurumsallaşma ve kurumsal yönetimi güçlendirir.
Risklerin kayıp gerçekleşmeden önlenmesini sağlar.
Kurum genelinde görev ve sorumlulukları netleştirir.
İş akışlarını ve iş yapışı standardize eder, uygulamaları standartlara bağlar.
Üst yönetimin kurum performansını izlemesini ve düşük performansın nedenlerini sorgulamasını sağlar.
İÇ KONTROLÜN ÖZÜ
İç kontrol tüm personelin görevinin bir parçasıdır.
Kurumda çalışan herkes iç kontrol sisteminin hayata geçirilmesinde rol oynar.
İç kontrol yalnızca bir birimdeki personelin yürüteceği bir görev değildir.
Kurumda çalışan herkesin yürüttüğü faaliyetlerin içinde yer aldığı süreçtir. Bu nedenle ilave bir iş ya da görev olarak
düşünülmemelidir.
SİZLERDEN NE BEKLİYORUZ
İç kontrol sisteminin sahiplenilmesi
İç kontrol sistemi hepimizin sorumluluğundadır.
Görev tanımları, süreçler, iş akış şemaları, oluşturma ve okuma,
Risklerin belirlenmesi, ölçülmesi ve yönetimi İş odaklı çalışma kültürünün geliştirilmesi
Standardize edilmiş formlarla çalışma
İç Kontrol Mevzuatı
Kamu İç Kontrol Standartları
Kontrol Ortamı(1.Ana
Standart))
İÇ KONTROL SİSTEMİ MEVZUATI
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve
Kontrol Kanunu 10.12.200
3
İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul
ve Esaslar 31.12.200
5
Kamu İç Kontrol Standartları
Tebliğ 26.12.2007
Kamu İç Kontrol Standartlarına
Uyum Eylem Planı Rehberi
04.02.200
9
Maliye Bakanlığı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Genelgesi
02.12.2013
Kamu İç Kontrol Rehberi
07.02.2014 Maliye
Bakanlığı Kamu İç
Kontrol Standartlarına
Uyum Genelgesi
02.12.2013
I. Kontrol ortamı standartları
1. Etik değerler ve dürüstlük
2. Misyon, organizasyon yapısı ve görevler 3. Personelin yeterliliği ve performansı 4. Yetki devri
II. Risk değerlendirme standartları 5. Planlama ve programlama
6. Risklerin belirlenmesi ve programlanması III. Kontrol faaliyetleri standartları
7. Kontrol stratejileri ve yöntemleri
8. Prosedürlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi 9. Görevler ayrılığı
10. Hiyerarşik kontroller 11. Faaliyetlerin sürekliliği 12. Bilgi sistemleri kontrolleri IV. Bilgi ve iletişim standartları
13. Bilgi ve iletişim 14. Raporlama
15. Kayıt ve dosyalama sistemi
16. Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukların bildirilmesi V. İzleme standartları
17. İç kontrolün değerlendirilmesi 18. İç denetim
KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI
1.STANDART KONTROL ORTAMI
Kontrol Ortamı;
• iç kontrolün temel unsurudur,
• Kontrol ortamı, kurumun iş görme biçimini ifade eder,
• İç kontrolün başarısında en önemli rolü çalışanlar oynadığı için, kurum bünyesindeki her bireyin sorumluluklarını ve yetkilerini iyi bilmesi
gerekmektedir,
• Çalışanlar, kişisel ve mesleki dürüstlüğü, etik değerleri sürdürüp sergilemek ve yürürlükteki davranış kurallarına her zaman uymak durumundadır,
• Yönetim ve çalışanların, iç kontrole yönelik pozitif ve destekleyici bir ortam oluşturması ve sürdürmesi büyük önem taşımaktadır.
Kontrol Ortamı Standartları:
İdarelerde yetkiler ve yetki devrinin sınırları açıkça belirlenmeli ve
yazılı olarak bildirilmelidir.
Devredilen yetkinin önemi ve riski dikkate alınarak yetki
devri yapılmalıdır.
ETİK
DEĞERLER VE DÜRÜRTLÜK
Eti Değer; kamu görevlilerinin çalışmaları sırasında
kullandıkları, kamu gücünü sınırlayan
kontrol ve denge noktalarının bütünüdür.
Memuriyet Yemini
Misyon Organizasyo
n Yapısı ve Görevler
Misyon;kamu idaresinin ne yaptığı,nasıl yaptığı
ve kim için yaptığı sorularına verilen
cevaptır…
Personelin Yeterliliği ve
Performansı
Selçuklu veziri Nizamülmülk ünlü Siyasetnamesin de;
Devletin bekası için ehil olmayan kimselere iş buyurulmamalıdır. Bir kişiye birden fazla iş yükleyip, onlarca kişiyi işsiz bırakmak akıl karı değildir.
Devlet adamı bunun dengesini gözettiği sürece iyi bir devlet adamıdır.
Aksi taktirde saltanatının zeval bulması çok yakın olacaktır.
Yetki Devri
Yetki, idari kararların veya işlemlerin hangi idari makam veya organlar tarafından alınabileceği ya da yapılabileceğini ifade etmektedir.
Yetki devri, bir konuda karar alma, eylemde bulunma veya emir verme hakkını başkalarına devretmek ve elde edeceği sonuçlardan onu sorumlu tutmak şeklinde ifade edilebilir.
Etik değerler
Hesap verilebilirlik adına yapılan tüm işlerin bilinmesi
İşleriniz (süreç) ve bu işlerin nasıl aktığına yönelik akış şemalarınız Var oluş sebebiniz ve nereye varmak istediğiniz (Misyon-Vizyon) Misyon doğrultusunda yürüttüğünüz tüm faaliyetler
Hangi işlerin hangi zamanda kime gönderildiği İşlerin nerede aksadığının, tıkandığının bilinmesi Doğru işe doğru personel
Yetki devirleri
Bunların hepsinin tanımlandığı alan;
K O N T R O L O R T A M I