AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİRİM DIŞI UYGULAMA ( STAJ )
KILAVUZU
1. Temel Dayanak
Makine Mühendisliği Bölümü Birim Dışı Uygulama Esaslarına göre hazırlanılmıştır.
2. Birim Dışı Uygulamalar (Stajlar)
* Staj yapılan işyerlerinde öğrencinin çalışmaları, o kurum veya kuruluşun Makine Mühendisi unvanına sahip bir elemanı tarafından yönetilir.
* Stajları süresi, 20 iş günü ön staj, 20 iş günü temel staj ve 20 iş günü meslek stajı olmak üzere toplam 60 iş günüdür.
2.1. Ön Staj
Ön staj süresinin ilk 5 iş günü makine parçalarının modellerinin tasarım ve yapımı, ikinci 5 iş günü kaba talaşlı işlemler (torna, freze, v.b.), üçüncü 5 iş günü kaynaklı birleştirme ve metal şekillendirme işlemleri (Dövme, derin çekme, tel çekme, v.b.) ve son 5 iş günü döküm veya ısıl işlem işlerine ayrılır.
Birim dışı uygulama esaslarında yer alan “Birim dışı uygulama yerlerinde öğrencinin çalışmaları, o kurum veya kuruluşun Makine Mühendisi unvanına sahip bir elemanı tarafından yönetilir.” şartı sebebiyle özellikle ön stajın döküm veya ısıl işlem kısımlarında staj yeri bulamama gibi zorluklarının yaşanması durumunda yine birim dışı uygulama esaslarındaki “Ön birim dışı uygulamanın, talaşlı imalat, kaynaklı birleştirme, soğuk ve sıcak şekillendirme gibi işlerin yapıldığı mümkün olduğunca geniş kapasiteli üretime dönük sürekli makine parça imalatı olan endüstri kurumlarında yapılması ve öğrencinin üretime fiilen katılması uygun olur.” kapsamında ön staj komisyon üyesinin onayı dahilinde ilgili imalat grubundan farklı bir imalat yöntemi de seçilebilir.
2.2. Temel Staj
Temel staj uygulama süresi 20 iş günü olan üç farklı staj uygulamasından meydana gelmektedir.
Bunlar imalat stajı, montaj stajı ve mekanik tesisat stajıdır. Temel staj yapmak isteyen öğrenciler belirtilen üç stajdan birini seçmelidirler. Öğrenciler temel staj uygulama çalışmalarını ince ve kaba talaşlı imalat, kaynaklı birleştirme, soğuk ve sıcak şekillendirme gibi işlerin yapıldığı, mümkün olduğunca geniş kapasiteli, üretime dönük, sürekli makine parça imalatı olan endüstri kurumlarında yapabilecekleri gibi asansör ve benzeri montaj ve imalat fabrikaları ya da mekanik tesisat proje ofisleri ve uygulama şantiyelerinde de yapabilirler.
2.3. Meslek Stajı
Meslek stajı birim dışı uygulama esaslarına göre geniş kapsamlı üretim sistemlerine sahip endüstri kurumlarında yapılır. Bu kapsamda meslek stajı üretim yapan firmalarda veya enerji santrallerinde (termik santraller, doğalgaz kombine çevrim ve jeotermal santraller) yapılabilir.
3. Staj Süreci
Stajın içeriğine uygun işletme, öğrenci tarafından bulunur. Bu doğrultuda tüm sorumluluk öğrenciye aittir.
Aşağıda verilen staj süreç çizelgesi yol göstericidir fakat sürecin tüm detaylarını içermemektedir. Staj işlemlerinin eksiksiz tamamlanabilmesi için öğrencilerin bölüm ve fakülte web sitelerinin staj sayfalarında belirtilen hususlara dikkat etmeleri gerekmektedirler.
Staj Süreç Çizelgesi
Staj
Süreçleri Yapılması gereken hususlar;
Staj öncesi
Yapılacak stajın içeriğine uygun işletme belirlenir.
Bölüm Web sayfasında bulunan Staj Başvuru Dilekçesi (Ek-1) ile Mühendislik Fakültesi Web sayfasında bulunan Staj Başvuru Çizelgesi belgeleri hazırlanılarak ilgili staj komisyonu üyesine başvurulur.
• Bu belgeleri doldurarak ilk önce staj yapılacak kuruma imzalatınız. Daha sonra ilgili staj komisyon üyesine imzalatarak Staj Başvuru Dilekçesini teslim ediniz. Staj Başvuru Çizelgesi belgelerini de iş kazası ve meslek hastalığı sigortası işlemleri için Fakültenin Mali İşler birimine teslim ediniz.
• Staj Başvuru İşlemleri Duyurusunda açıklanan durumlara göre dilekçeniz var ise ekleyiniz.
• Staj başlangıç tarihinden 10 gün öncesine kadar bu başvuru işlemleri tamamlanmalıdır.
Önemli Not: Öğrencilerimiz; stajlarına ancak sigorta girişleri tamamlandıktan sonra başlayabileceklerdir. Sigorta girişleri yapılmadan işletmede yapılan çalışmalar birim dışı uygulama (staj) süresinden sayılmayacaktır. Öğrenciler birim dışı uygulamalarını (stajlarını) zorunlu staj başvuru çizelgesinde belirtilen işletme/kurum ve tarihler arasında yapmak zorundadırlar. Bunun dışında yapılan diğer uygulamalar değerlendirmeye alınmayacaktır.
Staj dönemi
Stajda edinilen bilgiler, staj kılavuzundaki staj defteri hazırlama esaslarına göre staj defterine rapor edilir.
İşyerindeki stajdan sorumlu Makine Mühendisi tarafından Bölüm Web sayfasında bulunan İşyeri Staj Değerlendirme Formu (Ek-3) belgesinin hazırlanılması sağlanır. Bu formu kapalı zarf içinde ağzı onaylanmış ve imzalanmış olarak öğrenci teslim alır. Staj defteri ile beraber büyük zarf içinde bölüm sekreterliğine teslim edilir.
Onaylanmış tarihler arasında öğrenci, stajını tamamlar ve bu süre için staj yaptığı işyerinde Fakültesi Web sayfasında bulunan puantaj doldurulur. Puantaj işyeri tarafından onaylanır.
• Puantaj teslimi gibi diğer tüm işlemler için Mühendislik Fakültesi Web sayfasına bakınız.
• Staj başvurusunda kullanılan evraklar ile puantaj evrakındaki staj tarihleri aynı olmalıdır.
Sonradan tarihler değiştirilemez.
Staj sonrası
Puantajların asılları, staj yapılan dönem sonunda Mühendislik Fakültesine mutlaka ulaştırılır.
Hazırlanan staj defteri iç kapak sayfasına Fakülte Mali İşler Birimi yetkilisi tarafından SGK sisteminde kaç gün sigortalı olduğuna dair kaşe işlemi yaptırılır.
Staj defteri teslimi; Staj kılavuzuna göre hazırlanmış staj defteri, ekleri (gerekiyor ise spiral vb.
gibi ciltlendirilecek) ve firma tarafından verilen kapalı zarf içindeki işyeri staj değerlendirme formu büyük bir zarfın içine konularak;
❖ Yaz dönemi ve Dönem arası stajı: İzleyen dönemin ilk ders gününü izleyen 15 (on beş) gün içinde,
❖ Dönem içi stajı: Stajın bittiği tarihi izleyen 15 (on beş) gün içinde Bölüm Sekreterliğine imza karşılığında teslim etmek zorundadır.
• Bu sürelerden sonra teslim edilen staj defterleri kabul edilmez.
• Büyük zarfın üzerine öğrenci adı, soyadı, numarası ve yapılan staj türü ve içindeki belgelerin isimleri mutlaka yazılmalıdır.
4. Staj Defteri Hazırlama Esasları
Staj öncesi staj defterinin ilk sayfasında ilgili yere vesikalık resim yapıştırılacaktır. Staj sonunda, staj defterinin ilk sayfası dahil olmak üzere yazılan her sayfa ve ekler (Teknik resim sayfaları dahil) işletmedeki staj sorumlusu (makine mühendisi) tarafından kaşelenip imzalanacaktır.
Staj defterinin kapağındaki bilgiler doğru bir şekilde doldurulmalı ve defterin kapağına, yapılan stajın türü Ön, Temel veya Meslek stajı olarak yazılmalıdır.
Staj defteri, ilgili sayfaların Bölüm web sayfasından dijital olarak çıktısı alınarak hazırlanırsa staj defteri şeklinde spiral cilt gibi ciltleme işlemi yapıldıktan sonra teslim edilir.
Staj defteri, zımbası sökülmeden, okunaklı biçimde, tükenmez kalem ile elde yazılmalıdır. Bilgisayar çıktısı şeklinde olan defterler kabul edilmez.
Yapılan Çalışmanın başlığı muhakkak yazılmalıdır.
Yapılan çalışmaların anlatımında akıcı bir dil kullanılmalıdır. Açıklayıcı bilgiler verilmelidir.
Yapılan çalışmaların anlatımında birinci ağızdan değil, edilgen cümleler kullanılmalı, teknik terimlere yer verilmeli ve ciddi ifadeler kullanılmalıdır. Teknik resimler, teknik resim kurallarına uygun bir biçimde antetli A4 kağıdına el ile çizilebileceği gibi, AutoCad vb. çizim programları ile bilgisayarda da çizilebilir.
Öğrenci teknik resimleri kendisi çizmeli ve antet kısmındaki bilgileri uygun bir biçimde doldurarak yetkili Makine Mühendisine onaylatmalıdır.
******Staj defterini Makine Mühendisliği Bölüm Sekreterliğine teslim etmeden önce Mühendislik Fakültesi Mali İşler Biriminden staj defterine gerekli kaşe, mühür ve imzaların atıldığından emin olunmalıdır.
Birim Dışı Uygulamanın türü ne olursa olsun aşağıdaki bölümleri kapsamalıdır:
a. İÇİNDEKİLER: Konular ve bulundukları sayfa numaraları verilmelidir.
b. KURULUŞ HAKKINDA BİLGİLER: Staj yapılan firmanın tanıtımı (organizasyon şeması, tarihçe, çalışanlar, sektör içindeki yeri, hedefler) 3 (üç) sayfayı geçmeyecek şekilde derlenip ilgili birimlerde yapılan çalışmalar yazılmalıdır.
c. GİRİŞ: Bu bölümde Birim Dışı Uygulamanın konusu, hangi çalışmaların yapıldığı ve amacı hakkında kısa bilgiler verilecektir. Eğer Birim Dışı Uygulama tekrarı ise bu bölümde belirtilecektir.
d. RAPOR: Bu bölümde Ön, Temel ve Meslek Birim Dışı Uygulamalarının içeriğine uygun olarak işletmede gözlenmiş ve yapılmış her şey ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Teorik bilginin pratikte uygulanmasına dair örnekler sunulacaktır. Öğrenciden beklenen staj süresince yapılan uygulamaları açıklamalı biçimde anlatmasıdır.
İlgili veriler, tablolar ve resimler numaralandırılacak ve “EKLER” bölümünde sunulacaktır.
e. SONUÇ: Bu bölümde Birim Dışı Uygulamadan elde edilen veriler ve beceriler değerlendirilecektir. İşletme teknik çalışma yönünden incelenecek ve uygun önerilerde bulunulacaktır. Yapılan stajda elde edilen kişisel ve mesleki kazanımlar yazılacaktır.
f. EKLER: Bütün veriler, fotoğraflar ve teknik resimler ayrı bir dosya halinde teslim edilecektir.
Ayrıca Birim Dışı Uygulama defterinde “EKLER” kısmına listelenecektir.
4.1. Ön Staj için Rapor Hazırlama Esasları Ön staj çalışma alanlarının içeriklerine göre;
4.1.1. Modelleme
• Modellemenin tanımlanması yapılmalı ve makine mühendisliğinde kullanılan türleri açıklanmalıdır.
• İşletmede yapılan modelleme uygulaması incelenmeli ve tüm aşamalar ayrıntılı şekilde raporlanmalıdır.
4.1.2. Döküm
• Döküm yöntemlerinin tanımları yapılmalı ve özet olarak açıklanmalıdır.
• İşletmede kullanılan döküm yöntem ya da yöntemleri raporda belirtilmeli, dikkat edilmesi gereken hususlar, kullanılan aletler, işlem sırasında iş ve işçi güvenliği açısından alınacak tedbirler incelenmeli ve rapor edilmelidir.
• Döküm uygulamasında dökümü yapılacak parçanın teknik resmi öğrenci tarafından çizilmeli ve döküm uygulamasının tüm aşamaları ayrıntılı şekilde incelenmeli ve raporlanmalıdır.
4.1.3. Isıl işlem
• Isıl işlem yöntemlerinin tanımları yapılmalı, gerekli olduğu durumlar, dikkat edilmesi gereken hususlar ve iş ve işçi güvenliği açısından alınacak tedbirler özet olarak açıklanmalıdır.
• Isıl işlem uygulaması yapılacak parçanın teknik resmi öğrenci tarafından çizilmeli ve ısıl işlem uygulamasının tüm aşamaları ayrıntılı şekilde incelenmeli ve raporlanmalıdır.
4.1.4. Kaba Talaşlı İmalat
• Kaba talaşlı imalat yöntemlerinin tanımları yapılmalı, kullanılan tezgâh – aletler ve işlem sırasında iş ve işçi güvenliği açısından alınacak tedbirler özet olarak açıklanmalıdır.
• Kaba talaşlı imalatın avantajları ve dezavantajları, torna, freze, matkap, vargel ve planya gibi tezgâhların çalıştırılması, uygulamada ortaya çıkan sorunlar, sorunların çözümleri ayrıntılı şekilde incelenmeli ve açıklanmalıdır.
• Kaba talaşlı imalat çalışmasının uygulamasında imal edilecek parçanın teknik resmi öğrenci tarafından çizilmeli ve uygulamanın tüm aşamaları ayrıntılı şekilde incelenmeli ve raporlanmalıdır.
4.1.5. Kaynak
• Kaynak yöntemlerinin tanımlamaları yapılmalı, kullanılan tezgâh – aletler ve işlem sırasında iş ve işçi güvenliği açısından alınacak tedbirler özet olarak açıklanmalıdır.
• Kaynaklı birleştirmenin avantajları ve dezavantajları, kaynak makineleri ve çalıştırılması, kullanım alanları, uygulamada ortaya çıkan sorunlar ve sorunların çözümü ayrıntılı şekilde incelenmeli ve açıklanmalıdır.
• Kaynak uygulamasında imal edilecek parçanın teknik resmi öğrenci tarafından çizilmeli ve uygulanan kaynak yöntem ya da yöntemlerinin tüm aşamaları ayrıntılı şekilde incelenmeli ve raporlanmalıdır.
4.1.6. Metal Şekillendirme
• Metal şekillendirme yöntemlerinin tanımlamaları yapılmalı, dikkat edilmesi gereken hususlar, kullanılan tezgâhlar – aletler ve işlem sırasında iş ve işçi güvenliği açısından alınacak tedbirler incelenmeli ve özet olarak açıklanmalıdır.
şekilde incelenmeli ve raporlanmalıdır.
4.2. Temel Staj için Rapor Hazırlama Esasları
Temel staj yapan öğrenci, çalışmasını yaptığı yere göre, üretilen makine parçasının teknik resmi ile imalatta gerekli olan ayrıntı resimlerini çizmeli ve tüm imalat aşamalarını anlatmalı veya uygulaması yapılan işi ve hesaplamalarını gerekli teknik çizimleri ile birlikte teslim etmelidir.
4.2.1. İmalat Stajı Seçilmesi Durumunda;
Öğrenci imalat stajını seçmesi durumunda yaptığı uygulamalarını staj defterinin rapor kısmına yazarken dört temel hususa dikkat etmelidir. Bunlar kaba talaşlı imalat, ince talaşlı imalat, kaynaklı birleştirme ve metal şekillendirme çalışmalarıdır. Öğrenciler staj defterlerinin rapor kısmını doldururken mutlaka bu dört çalışma ile ilgili bilgiler verirken, bu çalışmalarla ilgili ayrı ayrı uygulamalara yer vermeli ve staj defterinin sonuna veya ekler kısmına gerekli teknik resim çizimlerini staj defterlerine eklemelidirler.
4.2.1.1. Kaba Talaşlı İmalat; (5 Gün)
Kaba talaşlı imalat çalışmasında, kaba talaşlı imalat ilkeleri, dikkat edilmesi gereken hususlar, kullanılan tezgahlar ve aletler ile bunların kullanım amaçları incelenir. Kaba talaşlı imalat ile ilgili;
• Kaba talaşlı imalatın avantajları ve dezavantajları,
• Kaba talaşlı imalatta kullanılan torna, freze, matkap, vargel ve planya gibi tezgahların çalıştırılması, kullanılması, ek parçaları, soğutma sıvısı, yüzey pürüzlülüğü, tezgahın devri, ilerleme hızı, kullanılan kesici takımlar, kesici takımların malzemeyle olan ilişkisi ve dikkat edilmesi gereken huşular konusunda özet olarak bilgi verilmelidir.
• Kaba talaşlı imalat ile bir veya birden fazla tezgahta üretilen bir malzeme veya malzemelerin uygulaması anlatılmalıdır.
• Üretilen malzeme veya malzemelerin teknik resim çizimleri staj defterinin sonuna veya eklere eklenmelidir.
4.2.1.2. İnce Talaşlı İmalat; (5 Gün)
İnce talaşlı imalat çalışmasında, ince talaşlı imalat ilkeleri, dikkat edilmesi gereken hususlar, kullanılan tezgahlar ve aletler ile bunların kullanım amaçları incelenir. ince talaşlı imalat ile ilgili;
• İnce talaşlı imalatın gerekli olduğu durumlar,
• İnce talaşlı imalatta kullanılan taşlama ve honlama gibi tezgahların çalıştırılması, kullanılması, ek parçaları, soğutma sıvısı, tezgahların devri, ilerleme hızı, kullanılan kesici takımlar, kesici takımların malzeme ile ilişkisi ve dikkat edilmesi gereken huşular konusunda özet olarak bilgi verilmelidir.
• İnce talaşlı imalat ile bir veya birden fazla tezgahta üretilen bir malzeme veya malzemelerin uygulaması anlatılmalıdır.
• Üretilen malzeme veya malzemelerin teknik resim çizimleri staj defterinin sonuna veya eklere eklenmelidir.
4.2.1.3. Kaynaklı Birleştirme; (5 Gün)
Kaynaklı birleştirme çalışmasında, kaynaklı birleştirme ilkeleri, dikkat edilesi gereken hususlar, kullanılan makineler ve aletler ile bunların kullanım amaçları incelenir. Kaynaklı birleştirme ile ilgili;
• Kaynaklı birleştirme işleminin gerekli olduğu durumlar, avantajları dezavantajları,
• Kaynaklı birleştirme metotları, kaynak makineleri ve çalıştırılması, elektrot çeşitleri, kaynak makinesinin amperi ve/veya gaz basıncı, kullanılan gaz çeşitleri, kaynak dikişi, kullanım alanları, uygulamalarda ortaya çıkan zorluklar, sorunlar ve çözümleri, dikkat edilmesi gereken hususlar, hatalar ve oluşma sebepleri ile ilgili özet bilgi verilmelidir.
• Kaynaklı birleştirme ile üretilen bir malzeme veya malzemelerin uygulaması anlatılmalıdır.
• Üretilen malzeme veya malzemelerin teknik resim çizimleri staj defterinin sonuna veya eklere eklenmelidir.
4.2.1.4. Metal Şekillendirme; (5 Gün)
Metal şekillendirme çalışmasında, metal şekillendirme ilkeleri, dikkat edilmesi gereken hususlar, kullanılan tezgahlar ve çalışma yöntemleri incelenir. Metal şekillendirme ile ilgili;
• Metal şekillendirme yöntemlerinin uygulandığı durumlar,
• Metal şekillendirmede kullanılan tezgahlar ve aletler, metal şekillendirmenin yapıldığı malzemeler, ortaya çıkan zorluklar, sorunlar ve çözümleri, hatalar ve oluşma sebepleri ile ilgili özet bir bilgi verilir.
• Metal şekillendirme ile üretilen bir malzeme veya malzemelerin uygulaması anlatılmalıdır.
• Üretilen malzeme veya malzemelerin teknik resim çizimleri staj defterinin sonuna veya eklere eklenmelidir.
4.2.2. Montaj Stajı Seçilmesi Durumunda;
Öğrencinin montaj stajını seçmesi durumunda yaptığı uygulamalarını staj defterinin rapor kısmına yazarken dört temel hususa dikkat etmelidir. Bunlar 4.2.2.1’de detaylı olarak verilmiştir. Öğrenciler staj defterlerinin rapor kısmını doldururken mutlaka yapılan montaj çalışması ile ilgili detaylı bir uygulamaya veya uygulamalara yer vermelidir. Uygulamada parçaların montaja hazırlanmasından, nasıl ve ne şekilde montajlandığına, hangi tezgah, alet ve materyallerin kullanıldığına kadar bilgi vermelidir. Yapılan montaj uygulaması veya uygulamaları ile ilgili teknik resim çizimlerini staj defterinin sonuna veya ekler kısmına gerekli teknik resim çizimlerini staj defterlerine eklemelidirler.
4.2.2.1. Montaj Stajı ile İlgili Dikkat Edilecek Hususlar;
Montaj stajında montaj işlemleri ile ilgili bilgi, dikkat edilmesi gereken hususlar incelenir. Montaj stajı ile ilgili;
• Montaj işleminin yapıldığı fabrika iyi bir şekilde gözlemlenmeli, montaj sırası (Ham madde veya parçalar fabrikaya girip depolara alındıktan sonra montaj işlemi ile ürünler oluşturulup paketlenene kadar olan işlem basamakları kısaca anlatılır.) Buna bağlı olarak da tezgahların fabrika içindeki sıralanması (tezgahların fabrika içinde sıralanması ile ilgili bilgi de verilecektir.) arasındaki ilişkiye dikkat edilmelidir. (5 Gün)
• Montajı yapılacak olan makine veya sistemin parçalarının hangilerinin satın alınacağı, hangilerinin imal edileceği (imal edilecekse hangi tezgah ve işlemlerin uygulandığı), hangilerinin fason olarak üretildiği konusunda çalışmalar yapılması gerekmektedir. (5 Gün)
• Montaj planlama teknikleri üzerinde çalışmalar yapılmalıdır. Parçaların montajı, kullanılan donanım ve otomasyon sistemleri hakkında incelemelerde bulunulmalıdır. Montaj uygulaması
hazırlanmasından, nasıl ve ne şekilde montajlandığına, hangi tezgah, alet ve materyallerin kullanıldığına kadar bilgi vermelidir.) (5 Gün)
• Montajı tamamlanan ürünün paketlenmesi, taşınması (transportu) hakkında inleme, karşılaşılan sorunlar ve çözümleri ile ilgili bilgi verilmelidir. (5 Gün)
4.2.3. Mekanik Tesisat Stajı Seçilmesi Durumunda;
Öğrencinin mekanik tesisat stajını seçmesi durumunda yaptığı uygulamalarını staj defterinin rapor kısmına yazarken dört temel hususa dikkat etmelidir. Bunlar 4.2.3.1’de detaylı olarak verilmiştir.
Öğrenciler staj defterlerinin rapor kısmını doldururken mutlaka yapılan tesisat çalışması ile ilgili detaylı bir uygulamaya veya uygulamalara yer vermelidir. Uygulamada tesisatın uygulanacağı mahal, kullanılan program veya programlar ve yapılan tesisat çalışması ilgili bilgi vermelidir. Yapılan mekanik tesisat uygulaması veya uygulamaları ile ilgili tesisat çizimleri staj defterinin sonuna veya ekler kısmına gerekli teknik resim çizimlerini staj defterlerine eklemelidirler.
4.2.3.1. Mekanik Tesisat Stajı ile İlgili Dikkat Edilecek Hususlar;
Mekanik tesisat stajında mekanik tesisat ile ilgili bilgi, dikkat edilmesi gereken hususlar incelenir.
Montaj stajı ile ilgili;
• Tesisatın uygulanacağı mahallin ihtiyaçlarının belirlenmesi ve kullanılan hesap programı veya programları ile ilgili bilgiler verilmelidir. (5 Gün)
• Mekanik tesisat ile ilgili tesisat tipleri ve ekipmanları ile ilgili kısa bir özet verilmelidir. Stajda verilecek olan tesisat uygulamasının ekipmanları ile ilgili bilgi, seçiminin nasıl yapıldığı ve kullanılan metotlar hakkında bilgi verilmelidir. (5 Gün)
• Tesisat uygulaması (montajı) ile ilgili gözlemlerde detaylı bilgi, karşılaşılan sorunlar ve çözümleri değerlendirilmelidir. (5 Gün)
• Tesisat uygulaması için takım çalışmasının (inşaat mühendisi, makine mühendisi, mimar gibi meslek kollarının kendi aralarında ve diğer çalışanlarla) gerekliliğini, sorunları ve çözümleri ile ilgili bilgi verilmelidir. (5 Gün)
4.3. Meslek Stajı için Rapor Hazırlama Esasları
Seri üretim firmalarında ve santrallerde yapılması durumuna göre;
4.3.1. Seri üretim yapan firmalar
Seri üretim yapan firmalar için fizibilite etüdü, zaman etüdü, fiyat analizi, organizasyon ve kalite kontrol çalışmaları yapılmalıdır.
4.3.1.1. Organizasyon çalışmasının rapor edilmesi
• Fabrika organizasyon çalışmasında, birimler, alt birimler, birim çalışanları ve amirleri, müdür, şef ve mühendislerin görev ve sorumlulukları incelenir ve rapor edilir.
• İş akışı şeması ve fabrika yerleşimini gösteren dokümanlar hazırlanır.
• İş istasyonları ve iş akışı ayrıntılı biçimde anlatılır.
4.3.1.2. Fizibilite etüdü çalışmasının rapor edilmesi
• Fizibilite etüdü çalışmasında yapılması düşünülen yatırımın avantaj ve dezavantaj durumu irdelenir.
• Literatürdeki hesap yöntemleri ile kârlılık, istihdam gibi durumlar incelenir.
• Yapılacak olan yatırımın firmaya maliyeti, getirileri, yatırımın amacı ve hedefleri, hedefleri
yakalama durumu, amortisman süresi gibi durumlar incelenerek ayrıntılı bir biçimde rapor edilir.
4.3.1.3. Fiyat analizi çalışmasının rapor edilmesi
• Analiz çalışmasının gerekliliği, maliyet unsurları, hedeflenen kâr ve piyasa araştırma irdelenir.
• İş akışındaki istasyonların ayrı ayrı maliyetleri, iş süreleri ve maliyete etkisi incelenir.
• Kârlılığı artırma amacıyla yapılabilecek işlemler ve alınacak önlemler incelenir.
• Literatürdeki maliyet hesaplama metotları araştırılır ve imalatı yapılan bir ürün veya siteme uygulanışı öğrenilir ve ayrıntılı biçimde rapor edilir.
4.3.1.4. Zaman etüdü çalışmasının rapor edilmesi
• Zaman etüdü çalışmasının gerekliliği, istasyon sürelerini kısaltma çalışmaları, zaman- maliyet ilişkisi, emsal işçinin çalışma süresi ve tempo unsuru, günlük, haftalık ve aylık üretim planlama, gerçekleşen günlük, haftalık ve aylık üretim süreleri, iş teslimi için verilen sürenin hesabı, stoklama ve depolama süreleri incelenir ve ayrıntılı şekilde rapor edilir.
4.3.1.5. Kalite kontrol çalışmasının rapor edilmesi
• Kalite kontrol sistemleri ve kalite çalışmaları araştırılır. Kalitenin üretime getirileri ve maliyetleri incelenir. Ar-Ge çalışmaları ve kaliteye yönelik diğer çalışmalar incelenir ve rapor edilir.
4.3.2. Enerji santralleri
Enerji santralleri için santralin genel yapısı ve iş sağlığı güvenliği, üretim süreçleri, santral yardımcı sistemleri ve maliyet analizi çalışmaları yapılmalıdır.
4.3.2.1. Santral genel yapısı ve iş sağlığı güvenliği
• Enerji üretim santrali hakkında genel bilgiler (kapasite, santral yerleşimi, iş akışı, organizasyon şeması vb.) ayrıntılı şekilde rapor edilir.
• Santralde iş sağlığı ve güvenliği açısından alınan tedbirler rapor edilir.
4.3.2.2. Üretim Süreçleri
• Santralde enerji üretimi için kullanılan ana sistemlerin (buhar, gaz türbini vs.) çalışma yapısı ve prensipleri ayrıca gerçek çalışma değerleri rapor edilir.
• Enerji üretiminin ve iletiminin hangi safhalarda, nasıl gerçekleştiği ile ilgili detaylı bilgi verilir.
4.3.2.3. Santral yardımcı sistemler
• Santralde ana enerji üretim sistemlerinin yanında destekleyici sistemler hakkında detaylı bilgi verilir.
• Ayrıca bu sistemlerin aktif çalışma şartları ve aralıkları da rapor edilir. Örneğin buhar santrallerinde suyun şartlandırılması için kullanılan arıtma sistemleri veya su soğutma kuleleri gibi yan ekipmanlar.
4.3.2.4. Maliyet Analizi
• Üretilen enerjinin maliyet analizi yapılır. Üretim talep sistemi hakkında bilgi verilir.
• Santral içi tüketim ve üretim değerleri incelenir. Günlük aylık ve yıllık üretim değerleri rapor edilir.
