Uzmanlık eğitiminde eşyetkilendirme (akreditasyon)

(1)

Dr.A.Sadık Kılıçturgay

U.Ü. Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD, HPB Cerrahi Birimi TCYK Başkanı - EKPDK Sekreteri

Uzmanlık eğitiminde

eşyetkilendirme (akreditasyon)

Programın hayata geçirilmesi mümkün mü ?

“Genel cerrahi deneyimi”

(2)

Tabiiki mümkün !!!

Mümkün Değil !...

Çok zor !!!....

Zor !!!....

(3)

1904, AMA eğitimdeki yeniden yapılanmayı sağlayabilmek için Council on Medical Education (CME)’ı oluşturdu

•

1908 ilk rapor: giriş için standarlar ve eğitimdeki temel standartlar

•

1910 Flexner Raporu

• 115 Tıp Fakültesinin ziyareti ve farklılıkların ortaya konması

•

Giriş kriterleri

•

Büyüklük ve eğitim olanakları

•

Mali kaynakları ve laboratuvar olanakları

•

Hastanenin durumu

•

Eğitici cerrah yapısı

Beck AH. JAMA 2004

(4)

(5)

• İlk kez 1912’de “Federation of State Medical Boards”

oluşumu ile lisans kavramı ..

• Önceleri gönüllü

• !930’larda artık kanumi bir zorunluluk

• 1916’da ilk kez ABD'de Oftalmoloji dalında kurulan “Yeterlik Kurulu (Board) ve sertifikasyon ve standardizasyon kavramları

• Amerika Tabibler birliğinin (AMA) önderliğinde “Akredidasyon Komitesi” (Accreditation for Graduate Medical Educatin

“ACGME”) kurulmuştur.

• Standartların belirlenmesi ve hekimlik yapabilme sınavlarının başlatılması

• ACGME / Eğitim programlarının değerlendirilmesi

Beck AH. JAMA 2004

(6)

Sorunlar ;

•

Bilginin hızla gelişmesi

•

Teknolojiye aşırı bağımlılık

•

Hizmeti alan kesimlerdeki dengesizlik

•

Sağlık politikalarındaki eşgüdüm eksikliği

•

Kurumlar-eğiticiler arasındaki farklılık

Belli standartların ve kuralların bir süreçte kullanımı

Tıp eğitiminde standardizasyon !!!!

Minimumların belirlenmesi

(7)

• Uzmanlık eğitimini  Yeterliliğe dayalı öğrenme

• Nedir bu yeterlilikler ?

•

Tıbbi bilgi

•

Hasta bakımı

•

Pratiğe dayalı öğrenme ve gelişme

•

İlişki-iletişim becerileri

•

Sistem temelli hizmet

•

Profesyonellik

(8)

Tanımlamaların henüz yapılmamış oluşu

 Genel Cerrah ile ne kastediliyor ?

• A.Ü.Tıp Fak Damar Cerrahisi

• H.Ü.Tıp Fak Yanık

• Özefagus Cerrahi Göğüs C – Genel C ???

 Ne kadar pratik (olgu sayısı) ?

• Üniversite hastanelerindeki kısıtlı olgu sayısı

• SSK ve Devlet hastaneleri ????

 Uzmanlık Öğrencisi Eğitim Programları ? Asistan karnesi

(9)

Eğitim veren kurumlardaki farklılık;



Özel Hast. – Devlet Hast. – Fakülteler

• Eğitici sorunu

• Yatak sorunu

• Olgu sayısı sorunu

Sonuçta; Teorik ve Pratik düzeyi çok farklı ama aynı işlevi gördüğü düşünülen “GENEL CERRAH” kavramı

AÜ Tıp Fak. >500 yatak / 35- 40 ÖÜ / 30 asistan Periferik Tıp Fak. <10 yatak / 3-4 ÖÜ /10 asistan

(10)

Türk Cerrahi Yeterlik Kurulu

2000

Genel cerrahi eğitiminin Ulusal cerrahi yeterliği Kurumları standartlarını belirlemek belgelendirmek eşyetkilendirmek

(11)

Sınavlar Merkez ziyareti Eğitim Programı

UZMANLIK EĞİTİMİ

Standardizasyon ve Eşyetkilendirme

“TCYK”

EÜK

SK

^&

EKPDK

(12)

Uygulamalı Eğitim

En az yapılması beklenenler (Asistan Karnesi)

Teorik Eğitim

Çekirdek Eğitim Programı (ÇEP)

Eğitim Programları



İlk hazırlık 2002



Temel içerik 2004



Sonuçlanma 2006



İhtisas veren 118 merkez

 Tüm eğitilenler / Tüm eğiticiler (3000 basım)



Revizyon 2009 …………..

(13)

(14)

BİLGİ

(15)

Uygulamalı Eğitim

En az yapılması beklenenler (Asistan Karnesi)

Teorik Eğitim

Çekirdek Eğitim Programı (ÇEP)

Eğitim Programları



İlk hazırlık 1997



Sonuçlanma 1998



Uygulamaya geçiş 2006



İhtisas veren 118 merkez

 Tüm eğitilenler / Tüm eğiticiler

Kılıçturgay,Terzi, Çelik

(16)

(17)

Çıkarımlar ;



Ortak bir çıktı tanımlamak çok zor…

Uygulamak daha zor..



Çekirdek Eğitim Programı

•

Mutlaka detay içermeli

•

Eğitimdeki temel referans kaynaklarını içermeli



Asistan karneleri

•

Tüm aktivasyonları içermeli

•

Elektronik olmalı

•

Online kontrol sağlanmalı



Zorunluluk olmadıkça yaygınlaşması zor…

•

Belki merkezlerin inancının arttırılması

•

Online ortak havuz karşılaştırmaları !!!

(18)

Sınavlar

Eğitim Programı

UZMANLIK EĞİTİMİ

Standardizasyon ve Eşyetkilendirme

“TCYK”

EÜK

SK

^&

EKPDK

(19)

Yazılı sınav (Qualifying examination)

•

Bilgi ölçmeye yönelik - yılda iki kez - 3 ayrı merkezde

•

Son yılında olan tıpta uzmanlık öğrencileri ve uzmanlar katılabilir

•

Sınav sonuçları sınava katılan kişiye ve eğitim kurumuna bildirilir.

•

Sınavı geçenler ikinci kademe sözlü sınava girebilirler.

(20)

(21)

YARALANMAYA SİTEMİK YANIT 4

DERİ/YUMUŞAK DOKU 2

MEME 8

TİROİD 5

DİAFRAGMA 2

ÖZOFAGUS 2

MİDE/DUODENUM 5

İNCE BARSAKLAR 3

KOLON/REKTUM 6

ANÜS 2

KARACİĞER 4

BİLİYER SİSTEM 4

PANKREAS 4

DALAK 3

KARIN DUVARI 2

OMENTUM/PERİTON/RETROPERİTON/MEZEN

TER 2

VASKÜLER 2

AKUT KARIN 4

PARATİROİD 3

SÜRRENAL 3

FITIKLAR 3

TARİHCE 2

SIVI/ELEKTROLİT 5

ASİT/BAZ 4

ŞOK 6

TRAVMA 7

YANIK 4

KANAMA/HEMOSTAZ/TRANSFÜZYON 5

CERRAHİ ENFEKSİYON 7

YARA İYİLEŞMESİ 4

HASTA HAZIRLAMA 2

CERRAHİ KOMPLİKASYON/POSTOPERATİF

BAKIM 2

YOĞUN BAKIM 4

BESLENME 6

TRANSPLANTASYON 3

İMMÜNOLOJİ/ONKOLOJİ 4

KADIN/DOĞUM 2

ÜROLOJİ 2

ORTOPEDİ 2

ANESTEZİ 2

PATOLOJİ 2

GÖĞÜS CERRAHİSİ 2

TOPLAM 150

(22)

YAZILI SINAV

(23)

Deneme sınavı

(24)

(25)

2000- 2008 toplam; 15 sınav

797 aday 910 kez girdi

Sınav yılı Giren / Başarı olan Başarı yüzdesi

 2000 106 / 84 % 80

 2002 56 / 34 % 60.7

 2003 75 / 45 % 60 (Soru bankası oluşumu)

 2004-1 67 / 28 % 42

 2004-2 12 / 8 % 67

 2005-1 82 / 29 % 36

 2005-2 29 / 5 % 17

 2006-1 84 / 23 % 27

 2006-2 41 / 2 % 4.8

 2007-1 53 / 14 % 26 (Ankara-İstanbul-İzmir)

 2007-2 49 / 16 % 32

 2008-1 84 / 44 % 52.4

 2008-2 50 / 9 % 18 (+ Adana )

 2009-1 57 / 14 % 24.5 (+ Erzurum)

 2008-2 65 / 15 % 22.1

(Top.163 - % 20.5)

Uzmanlık eğitiminin “Merkezi Yeterlik Sınavı”

haline dönüştürülmesi

(26)

Sözlü sınav (Certifying examination)

•

Uygulamaya, kişinin klinik becerisini ölçmeye yönelik - yılda bir kez

•

Yazılı sınavda başarılı olanlar

•

Sadece uzmanlar

•

Eğitim belgelendirilmesi ;

•

Eğitim süresinin tamamlanmış olduğunun belgelendirilmesi

•

Gerekli rotasyonların yapıldığının belgelendirilmesi

•

"Log Book"- Asistan karnesi - Minimum uygulama listesinin belgelendirilmesi şarttır.

•

Bu belgeler Sınav Komisyonu tarafından incelenir ve uygun bulunanlara sınava girme hakkı verilir.

(27)

Sözlü sınav

(Objective Structured Clinical Examination)

 Beceri istasyonu

 Makale istasyonu

 Canlı senaryo istasyonu

 Olgu sunumu 1 - 2

 Olgu sunumu 3 - 4

•

17.03.2001 39 / 24

•

^13.04.2002 ^{23 / 19}

•

^13.12.2003 ^{14 / 14}

•

^21.11.2004 ^{21 / 19}

•

^13.11.2005 ^{17 / 17}

•

^26.11.2006 ^{6 / 6}

•

^25.11.2007 ^{15 / 13}

•

^22.11.2008 ^{18 / 18}

•

^21.11.2009 ^{15 / 15}

Toplam : 168 / 145 (% 86.3)

2010 da 2 sınav !!

(28)

BECERİ İSTASYONU

(29)

Olgu Simülasyonu

(30)

145 aday Genel Cerrahi Yeterlik belgesi ald

(31)

(32)

Çıkarımlar ;



Yazılı sözlü farkı = Eğitimin niteliği

•

Temel / teorik eğitim mutlak sorgulanmalı



Yazılı aşamasına sadece uzmanlar girmemeli

•

Son sene asistanları katılmalı

•

Ara sınavlar yapılmalı

•

Felsefenin anlaşılması ve yaygınlaşmasına

•

Korkmadan yeterlik sınavına girilmesine

ya da hatta tercihen

•

Tüm asistanlar girmeli

•

Kendi gelişimini görmek

•

Ortak müfredattan daha önceden haberdar olmak

•

Sınavdan korkmamak



Tüm eğitim merkezleri sınavı zorunlu kılmalı

(33)

Sınavlar Merkez ziyareti Eğitim Programı

UZMANLIK EĞİTİMİ

Standardizasyon ve Eşyetkilendirme

“TCYK”

EÜK

SK

^&

EKPDK

.

Tıpta uzmanlık eğitimi veren kurumların

belli özellikleri olmalıdır.

(34)

Eşyetkilendirme (Akreditasyon) ?

Bir eğitim kurumunun belli standartları koruduğunu tanımlamak ve benzer kurumlar arasında yer

alabilmesini sağlayacak özelliklere sahip olduğunu belirlemek, mezunlarının belli bir nitelikte olduğunu onaylamak

Webster Dictionary

(35)

Tıp Eğitiminde Eşyetkilendirme Kurumları

Mezuniyet öncesi tıp eğitimi

Avrupa Kurum yok UEMS EACCME WHO/WFME

Uzmanlık eğitimi

ABD LCME ACGME ACCME STE / SMG

Türkiye YÖK ? Dernekler/Yeterlik TTB-STE Kurulları

Kimatian SJ Anesth Analges 2006;102:209

Gönüllü

Zorunlu

(36)

 Alt yapı olanaklarına sahip olmalı (Tam teşekküllü hastane)

 Belli yatak kapasitesi olmalı

 Belli hasta sayısı (Yatan / Poliklinik)

 Belli girişim sayısı (Ameliyat / Uygulama)

 Eğitim / Araştırma / Hizmet hedefi olmalı

 Yeterli insan gücüne sahip olmalı

 İlgili dallarda eğitim programı olmalı

•

Çekirdek eğitim programı olmalı

Eğitim Kurumlarının Özellikleri

(37)

(38)

(39)

(40)

(41)

(42)

(43)

(44)

(45)

(46)

(47)

(48)

Eğitim sorumlusu AD sunumu

(49)

Eğitilenler ile yapılan görüşmeler / Bursa

(50)

Eğitilenler ile yapılan görüşmeler

(51)

(52)

Merkez turu

“Klinik”

(53)

Merkez turu

(54)

“Genel Cerrahi YBÜ”

“Ameliyathaneler”

Merkez turu

(55)

(56)

Bu sayede farklı merkezleri benzeri bir noktaya çekmek

(57)

(58)

(59)

Ulusal Cerrahi Kongresi

2008

(60)

TARİH Hacettepe Ü.Tıp Fak.Genel Cerrahi AD 10.2007

Taksim Devlet Hastanesi GCK 01.2008

Şişli Etfal Ağitim ve Araştırma Hastanesi GCK Erzurum Ü.Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD

İnönü Ü.Tıp Fak.Genel Cerrahi AD Sorun var Ege Ü.Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD Başvurdu Uludağ Ü. Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD 03.2008 Konya Selçuk Ü. Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD Başvurdu İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD 05.2009 Çukurova Ü.Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD

(61)

Çıkarımlar;

 Yeterince merkez ziyaret edemedik..

 Alamama korkusu

 Üniversitelerin kapalı kutu hali

 Gerçek eğitim programlarının olmayışı

 Asistan merkezli olmayıp, hizmet merkezli eğitim anlayışı

 Kimmiş bu bizi denetleyen !!…

 Sağlık Bakanlığı sorunu

 Bakanlığın tavrı

 Eğitim Hastaneleri sorunu

 Yeni kanunun getirdiği yetkiler

(62)

İnteraktif bir

web portali

Kırılma noktası …..

(63)

(64)

Asistanlar siteme dahil / mudahil olmalı

(65)

• TCD sitesine üye olabiliyorlar

• Temsilcileri var

• İnteraktif bir ortamda beraberler

• Tüm eğitim faaliyetlerine ulaşabiliyorlar

• Kongreye davetli olarak katılım

(66)

Teşvikler ………...

(67)

(68)

Hala devam eden soru(n)lar ;



Yeni tüzüğün etkisi ?



Dernekler eskisi kadar yönlendirici olabilecekler mi ?



Eğitim programları ile yaşanan gerçekler farkı nasıl giderilecek ?



Kim merkezleri kapatacak / belge alamamış kişilere ne yapılacak ?



Tüm bu gerçekler “Sağlık Otoritesi”nin hedefleri

ile uyuşuyor mu ?

(69)

(70)

Tabiiki mümkün !!!

Mümkün Değil !...

Çok zor !!!....

Zor !!!....

Aslında bir şeyler değişiyor …