• Sonuç bulunamadı

Hastalar n Hemflirelik Bak m n Alg lay fllar

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Hastalar n Hemflirelik Bak m n Alg lay fllar"

Copied!
7
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

G‹R‹fi

Kalite kavram› bugün yaflant›m›z›n bütün alanla- r›nda ön plana ç›km›fl olup, her zaman, her yer- de ve her konuda önü al›namaz bir talep haline gelmifltir. Hemflirelik hizmetlerinde kalitenin te- mel basamaklar›ndan birini hasta memnuniyeti oluflturmaktad›r (Chan ve Chau 2005; Dozier,

Kitzman, Ingersoll, Holmberg ve Schultz 2001;

Uzun 2003; Y›lmaz 2001). Hasta memnuniyeti, verilen hizmetin hastalar›n beklentilerini karfl›la- ma düzeyine ve hastan›n verilen hizmeti alg›la- mas›na dayan›r.

Hasta memnuniyetinin temelini büyük ölçüde hasta-hemflire birlikteli¤i oluflturur (Babacan, Öz- Gülay ‹PEK ÇOBAN*, Ma¤firet KAfiIKÇI**

‹letiflim / Correspondence: Gülay ‹pek Çoban Adres / Address: Atatürk Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Hemflirelik Esaslar› AD.

25240 / Erzurum, Türkiye Tel: 0442 231 13 58 Faks: 0442 236 09 84 e-mail: laypek_6@hotmail.com

Patients’ Perceptions of Nursing Care

ÖZ

Amaç: Bu çal›flma hastanede yatan hastalar›n hemflirelik bak›m›n› alg›lay›fllar›n› belirlemek amac›yla yap›lm›flt›r.

Yöntem: Tan›mlay›c› olarak gerçeklefltirilen bu araflt›rma Mart-Haziran 2007 tarihleri aras›nda Atatürk Üniversitesi T›p Fa- kültesi Aziziye Araflt›rma Hastanesi dahili ve cerrahi kliniklerinden taburcu olan ve araflt›rmaya kat›lmay› kabul eden 350 has- ta ile yap›lm›flt›r. Evrenin tümü ayn› zamanda örneklem grubunu oluflturmaktad›r. Veriler sosyo-demografik özellikleri belirle- yen form ve Hastan›n Hemflirelik Bak›m›n› Alg›lay›fl› Ölçe¤i (HHBAÖ) kullan›larak toplanm›flt›r.

Bulgular: Hastalar›n %46.6’s› hemflirelerin, kendileriyle hemen ilgilendiklerini, %65.1’i hemflirelerin bak›m esnas›nda tüm dik- katlerini kendilerine verdiklerini, %41.1’i hemflirelerin hastalara hastal›klar› ile ilgili do¤rular›n fark›nda olmalar›na yard›mc›

olduklar›n› belirtmifllerdir. Hastalar›n %38’i hemflirelerin ço¤unun uygulamay› kendilerine sormadan yapt›klar›n› ve yine %38’i hastaneyle ilgili bilmedikleri konular hakk›nda hemflirelerin kendilerine bilgi vermediklerini söylemifllerdir.

Sonuç: Çal›flmaya kat›lan hastalar›n hemflirelik bak›m›ndan orta düzeyde memnun olduklar› belirlenmifltir. Hemflirelerin has- talara uygulamalar ve tan› tedavi süreçleri ile ilgili bilmedikleri konular hakk›nda bilgi vermelerinin hastalar›n memnuniyetle- rini etkiledi¤i görülmüfltür.

Anahtar Kelimeler: Hasta alg›s›, hemflirelik bak›m›, hasta memnuniyeti.

ABSTRACT

Purpose: The aim of this study is to examine the patient’ perceptions of hospital experience with nursing care.

Method: This descriptive study was performed on March- June 2007 with 350 patients who were discharged from medical and surgical clinical units of Research and Application Hospital of Ataturk University in Erzurum, Turkey. The study’s sampling gro- up consisted of 350 patients who agreed to participate to the study. As the whole study contex was taken as sampling group, no sampling method was used. Data were collected using the scale of Patient Perception of Hospital Experience with Nursing Ca- re (PPHEN) and socio-demographic form.

Results: It was determined that %46.6 of patients said that their requests were promptly attended to by the nursing staff, %65.1 said that the nurses gave them their undivided attention while caring for them and %41.1 said that the nurses helped their out- look become more realistic. It was also determined that %38.1 of the patients said that everythings were done for them witho- ut their asking, %38 said that the nurses helped them better deal with the unknowns of this hospitalization.

Conclusion: The patients were satisfied on the middle level with nursing care. It was seen that giving knowledge to the patients about the nursing practices and unknowns of hospitalization affect the patient satisfaction.

Key Words: Patient perception, nursing care, patient satisfaction.

* Arafl. Gör. Atatürk Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu, ** Doç. Dr. Atatürk Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu

Hastalar›n Hemflirelik Bak›m›n› Alg›lay›fllar›

(2)

166 gök, Kabukçu ve Alparslan 2003; Köflgero¤lu,

Acat ve Karatepe 2005). Çünkü 24 saat kesinti- siz hizmet veren hemflireler di¤er sa¤l›k çal›flan- lar›na göre daha çok hastan›n yan›nda olan, bi- reyin sa¤l›¤›n› sürdürme ve rehabilitasyonunda önemli sorumluluklar› bulunan sa¤l›k ekibi üye- leridir (Birol 2004; Demir ve Efler 2005; Ulusoy ve Görgülü 2001; Velio¤lu 1999). Amerikan Hemflireler Birli¤i taraf›ndan yap›lan tan›mlama- da hasta memnuniyeti sa¤l›k bak›m organizasyon- lar› kalitesi için belirlenmifl yedi gösterge aras›n- da 3. s›rada yer almaktad›r (Meisenheimer 1998).

Sa¤l›k hizmetlerinde hasta bireyin pasif rolden aktif role geçifli 1960'lar›n sonlar›nda bafllam›flt›r.

Bu y›llarda ortaya ç›kan teknolojik geliflmeler, sa¤l›k sisteminde önemli de¤iflikliklere neden ol- mufltur. Toplumlarda e¤itim düzeyinin artmas› ile, daha bilgili ve verilen hizmeti elefltiren tüketici- ler ortaya ç›kmaya bafllam›flt›r. Günümüzde art›k hastalar giderek artan bir flekilde kendi sa¤l›k ba- k›m›na kat›lmak ve karar verme sürecinde kendi durumlar›n›n ne oldu¤unu ö¤renmek, tan›lar›n›

anlamak istemektedirler. Bundan dolay› verilen sa¤l›k bak›m hizmetinin kalitesi yaln›zca sa¤l›k ekibinin tan›mlad›¤› ve belirledi¤i boyutta görül- memekte, buna hastalar›n kararlar› da büyük öl- çüde etki etmektedir (Merkouris, Ifantopoulos, Lanara ve Lemonidou 1999).

Sa¤l›k sistemi içerisinde hastan›n verilen hemfli- relik bak›m›ndan memnuniyetini ölçüp, sonuçla- r›ndan yararlanmak, hastalar›n yararlanabilece¤i bir tak›m yeni düzenlemeler yap›lmas›na olanak sa¤lar. Bu nedenle bak›m kalitesini de¤erlendir- mek, bak›ma etkisi olan de¤iflkenleri saptamak, hasta yan›tlar›ndan elde edilenlere göre hizmette hangi ö¤elere yer verilece¤i, hangi ö¤elerin dü- zeltilmesi gerekti¤ini saptamak için hasta mem- nuniyetinin geçerli ölçüm araçlar›yla sürekli öl- çülmesi gerekmektedir. Ayr›ca yap›lan hasta memnuniyeti araflt›rmalar›nda hemflirelik bak›m›

ile ilgili hasta alg›lar›na yer verilmesi önerilmek- tedir (Coflkun ve Akbayrak 2001).

Bu çal›flma hastanede yatan hastalar›n hemflirelik

bak›m›n› alg›lay›fllar›n› belirlemek amac›yla yap›l- m›flt›r.

YÖNTEM

Tan›mlay›c› olarak gerçeklefltirilen bu araflt›rma Mart- Haziran 2007 tarihleri aras›nda, Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi Aziziye Araflt›rma Has- tanesi Kardiyoloji, Genel Cerrahi, Gö¤üs Hasta- l›klar›, Gö¤üs Cerrahisi ve Beyin Cerrahisi kli- niklerinden taburculu¤una karar verilen hastalar ile yap›lm›flt›r. Araflt›rmada örnekleme seçim yön- temine gidilmemifl belirtilen tarihlerde çal›flmaya kat›lmay› kabul eden 350 hasta ile görüflülmüfl- tür. Veri toplama arac› olarak araflt›rmac›lar tara- f›ndan literatür do¤rultusunda haz›rlanan sosyode- mografik özellikleri belirleyen form ve Hastan›n Hemflirelik Bak›m›n› Alg›lay›fl› Ölçe¤i (HHBAÖ) hastalarla tek tek görüflülerek doldurulmufltur.

Formlar uygulanmadan önce gerekli aç›klamalar yap›larak kurumdan ve hastalardan yaz›l› ve söz- lü onay al›nm›flt›r.

HHBAÖ Dozier ve ark. (2001) taraf›ndan 2001 y›l›nda Amerika’da gelifltirilmifl, geçerlilik ve gü- venilirli¤i ‹pek Çoban ve Kafl›kç› (2007) taraf›n- dan yap›lm›flt›r. Ölçek hastalar›n hemflirelik bak›- m›n› alg›lay›fllar›n› ve bu bak›mdan memnuniyet düzeylerini ölçmek amac›yla gelifltirilmifltir. Öl- çek, Dozier ve ark. (2001) taraf›ndan;

- Beklenen ihtiyaçlar›n derecesini yans›tan, - Hasta memnuniyetini ölçen,

- K›sa bir bak›m›n ard›ndan güvenilir ölçüm yapan, - Sosyo-demografik, kiflisel ve di¤er faktörlerden minimum düzeyde etkilenen bir ölçek olacak fle- kilde düzenlenmifltir.

Likert tipi ölçekte hemflirelik bak›m›n›n kalitesi ile ilgili 15 ifade bulunmaktad›r. Ölçe¤i olufltu- ran 15 ifadeden “kat›l›yorum=1”, “biraz kat›l›yo- rum=2”, “karars›z›m=3”, “ kat›lm›yorum=4” ve

“kesinlikle kat›lm›yorum= 5” seçeneklerden biri- sinin iflaretlenmesi istenmektedir. Her madde için verilen puan esas al›nmaktad›r. Böylece ölçekten en az 15 en fazla 75 puan al›nabilmektedir. Pu-

(3)

an yükseldikçe memnuniyet düzeyi azalmaktad›r.

Araflt›rma verileri bilgisayar ortam›nda istatistik paket program› (SPSS) kullan›larak de¤erlendiril- mifltir. Verilerin de¤erlendirilmesinde say› ve yüzde da¤›l›m›, Kruskal Wallis testi, One Way Anova ve t testi kullan›lm›flt›r.

BULGULAR

Tablo 1. Hastalar›n Tan›t›c› Özelliklerine Göre Da¤›l›mlar›

Tan›t›c› Özellikler (N=150) S %

Cinsiyet

Kad›n 189 54

Erkek 161 46

Yafl

20-39 106 30.3

40-59 149 42.6

60 ve › 95 27.1

Medeni durum

Evli 233 66.6

Bekar 57 16.3

Dul -Boflanm›fl 60 17.1

Ö¤renim durumu

Okur-yazar 96 27.4

‹lkokul 162 46.3

Ortaokul 21 6.0

Lise 45 12.9

Üniversite 26 7.4

Meslek

Ev han›m› 157 44.9

‹flçi 75 21.4

Memur 31 8.9

Çiftçi 14 4.0

Serbest meslek 44 12.6

‹flsiz 29 8.3

Gelir durumu

Gelir giderden az 108 30.9

Gelir gidere eflit 203 58.0

Gelir giderden fazla 39 11.1

Daha önce hastaneye yatma durumu

Evet 249 71.1

Hay›r 101 28.9

fiu an yatt›¤› klinik

Dahili 208 59.4

Cerrahi 142 40.6

Kronik bir hastal›k var m›?

Evet 211 60.3

Hay›r 139 39.7

Refakatçi bulundurma durumu

Var 299 85.4

Yok 51 14.6

Refakatçinin kal›fl durumu

Refakatçi yok 51 14.6

Sürekli kal›yor 200 57.1

Belli saatlerde kal›yor 99 28.3

Toplam 350 100

Tablo 1’de hastalar›n tan›t›c› özellikleri incelen- di¤inde; %54’ünün kad›n, %42.6’s› 40-59 yafl grubunda ve hastalar›n yafl ortalamas›n›n 50.46 oldu¤u saptanm›flt›r. Hastalar›n %46.3’ünün ilko- kul mezunu ve %44.9’unun ev han›m› oldu¤u saptanm›flt›r. Hastalar›n 203’ü (%58) gelirlerinin giderlerine eflit oldu¤unu belirtmifllerdir.

Hastalar›n daha önce hastaneye yatma durumlar›- na bak›ld›¤›nda; % 71.1’inin daha önce hasta- neye yatt›¤›n›, %28.9’unun ise daha önce böyle bir deneyimlerinin olmad›¤› görülmüfltür. Araflt›r- ma kapsam›na al›nan hastalar›n 208’i (%59.4) da- hili kliniklerde, 142’si ise (%40.6) cerrahi klinik- lerde tedavi gördükleri belirlenmifltir. Hastalar›n

%85.4’ünün yanlar›nda refakatçi bulundurduklar›

ve %57.1’inin refakatçisinin sürekli yan›nda kal- d›¤› saptanm›flt›r.

Ölçek N Cronbach _ güvenirlik

katsay›s›

Ölçe¤in alt ve üst de¤erleri

‹flaretlen en alt ve

üst de¤erler

X ± SS

HHBAÖ 350 0.90 15-75 15-68 38.31±12 .76 Tablo 2. HHBAÖ’nin Cronbach · Güvenirlik Katsay›- s› ve Puan Ortalamalar›n›n Da¤›l›m›

Ölçe¤in Cronbach · güvenirlik katsay›s› 0.90

(4)

168

HHBAÖ S %

1. Hemflireler daha gerçekçi olmama yard›mc› oldular.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

109 144 7 42 48

31.1 41.1 2.0 12.0 13.7 2. Hemflireler ihtiyac›m olandan

fazlas›n› düflündüler Kat›l›yorum

Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

109 88 43 77 33

31.1 25.1 12.3 22.0 9.4 3. Hemflireler isteklerimle hemen

ilgilendiler.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

163 120 5 42 20

46.6 34.3 1.4 12.0

5.7 4. Hemflireler bak›m esnas›nda tüm

dikkatlerini bana verdiler Kat›l›yorum

Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

228 118 1 2 1

65.1 33.7 0.3 0.6 0.

5. Hemflireler ço¤u fleyi bana sorarak yapt›lar.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

46 55 12 104 133

13.1 15.7 3.4 29.7 38.0 6. Hemflireler hastanede beni rahat

ettirdiler.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

147 120 10 66 7

42.0 34.3 2.9 18.9

2.0

Tablo 3. Hastalar›n Hemflirelik Bak›m›n› Alg›lay›fllar› HHBAÖ S %

7. Hemflireler hastaneyle ilgili bilme- di¤im fleyler hakk›nda

bana bilgi verdiler.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

55 75 19 68 133

15.7 21.4 5.4 19.4 38.0 8. Hemflirelerin benim gereksinimlerim

ve isteklerime dair

ilgili kiflileri uyard›klar›ndan eminim.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

86 121

74 53 16

24.6 34.6 21.1 15.1 4.6 9. Hemflirelere ihtiyac›m oldu¤unda

yan›mda olacaklar›ndan eminim.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

111 123 24 77 15

31.7 35.1 6.9 22.0

4.3 10. Hemflirelerin hastal›¤›m›n benim

için ne demek oldu¤unu anlad›klar›n›

hissediyorum.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

57 63 168

50 12

16.3 18.0 48.0 14.3 3.4 11. Baz› sorunlar›n, hemflirelerin

çabalar› sayesinde önlendi¤ini biliyorum.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

71 125

76 51 27

20.3 35.7 21.7 14.6 7.7 12. Hemflireler hastal›¤›ma iliflkin

korkular›mla bafla ç›kmamda bana yard›mc› oldular.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

59 92 42 69 88

16.9 26.3 12.0 19.7 25.1

(5)

HHBAÖ S %

13. Hemflirelerin yapt›¤› aç›klamalar beni rahatlatt›.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

66 72 43 82 87

18.9 20.6 12.3 23.4 24.9 14. Hemflireler tedavilerim yap›l›rken

beni rahatlatt›lar.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

110 126 17 55 42

31.4 36.0 4.9 15.7 12.0 15. Hemflirelerin sayesinde iyi

bak›ld›¤›m› hissettim.

Kat›l›yorum Biraz Kat›l›yorum Karars›z›m Kat›lm›yorum

Kesinlikle kat›lm›yorum

133 108 24 23 62

38.0 30.9 6.9 6.6 17.7 Çal›flmaya kat›lan hastalar›n 163’ü (%46.6) hem- flirelerin, kendi istekleriyle hemen ilgilendiklerini, 228’i (%65.1) hemflireler bak›m esnas›nda tüm dikkatlerini kendilerine verdiklerini belirtmifllerdir.

Hastalar›n %38’i hemflireler sayesinde iyi bak›ld›k- lar›n› hissettiklerini, %41.1’i hemflirelerin kendile- rinin gerçekçi olmalar›na yard›mc› olduklar›n› be- lirtmifllerdir. Bunun yan›nda hastalar›n %38’i hem- flirelerin ço¤u uygulamay› kendilerine sormadan yapt›klar›n› ve yine %38’i hastaneyle ilgili bilme- dikleri fleyler hakk›nda hemflirelerin kendilerine bilgi vermediklerini söylemifllerdir. Hastalar›n 168’i (%48) hastal›klar›n›n kendileri için ne de- mek oldu¤unu anlay›p anlamad›klar› konusunda karars›z olduklar›n› belirtmifllerdir.

Tablo 4. Hastalar›n Tan›t›c› Özelliklerine Göre HHBAÖ’nden Ald›klar› Puan Ortalamalar›n›n Karfl›laflt›r›lmas›

Cinsiyet Kad›n Erkek

189 161

36.10

±12.28 37.90±12.88

F= 1.23 df=348 P>0.05 Yafl

20-39 40-59 60 ve

106 149 95

38.43±17.02 39.85±9.51 35.75±11.35

F= 3.02 df=2 P>0.05 Ö¤renim durumu

Okur-yazar

‹lkokul Ortaokul Lise Üniversite

96 162

21 45 26

38.06±10.40 35.06±12.93 41.33±6.65 44.95±15.09 43.65±13.29

KW= 22.44 df=4 p<0.001

Gelir durumu Gelir giderden az Gelir gidere eflit Gelir giderden fazla

108 203 39

40.63±11.99 36.92±13.48 30.07±10.82

F=12.91 df=2 - p<0.05

Daha önce hastaneye yatma durumu Evet Hay›r

249 101

37.97±12.81 39.13±12.67

F=1.20 df=348 p>0.05

fiu an yatt›¤› klinik Dahili

Cerrahi

208 142

40.10±13.39 35.68±11.34

F= 2.99 df=348 p>0.05 Kronik bir hastal›k

var m›?

Evet Hay›r

211 139

38.25±11.26 35.40±14.80

F=13.46 df=348 p<0.001

Refakatçi bulundurma durumu Var Yok

299 51

36.60±12.31 48.33±10.66

F= 2.184 df=348 p>0.05 Özellikler (N=350) N=

350

HHBAÖ X±SS

Test/

Anlaml›l›k de¤eri

(6)

170 Tablo 4’de hastalar›n tan›t›c› özelliklerine göre

HHBAÖ puan ortalamalar›n›n da¤›l›m› incelendi-

¤inde kad›n hastalar›n HHBAÖ puan ortalamala- r› 36.10 ±12.28 bulunurken erkek hastalar›n pu- an ortalamalar› 37.90±12.88 bulunmufltur.

TARTIfiMA

Hastalar›n cinsiyet durumlar›na göre HHBAÖ pu- an ortalamas› aras›nda istatistiksel olarak anlam- l› bir fark saptanmam›flt›r (p>0.05). Demir ve Efler’in (2005), Okumufl ve Gürbüz’ün (1992), Özbaflaran’›n (2001), yapt›klar› hasta memnuniye- ti çal›flmalar›nda da cinsiyetin memnuniyet üzeri- ne etkisi olmad›¤› bulunmufltur.

Hastalar›n yafl gruplar› ile hemflirelik bak›m›ndan memnuniyet düzeyleri aras›ndaki fark istatistiksel aç›dan anlams›z bulunmufltur (p>0.05). Ero¤lu, Özmen, Noyaner ve Ayd›n (2001), Uzun (2001), yapt›klar› çal›flmalarda verilen hizmetten memnu- niyet oran›n›n ileri yafl hastalarda çok daha yük- sek oldu¤unu saptam›fllard›r (Tablo 4). Araflt›rma kapsam›na al›nan hastalar›n yafl gruplar›na göre memnuniyet düzeyleri aras›nda bir iliflki olmama- s›n›n sebebi hastalar›n her yaflta hemflirelik bak›- m›ndan beklentilerin yüksek olabilece¤i fleklinde aç›klanabilir.

Hastalar›n ö¤renim durumlar›n›n memnuniyet dü- zeyi üzerine etkisinin oldu¤u görülmektedir (p<0.001). Üniversite mezunu olan hastalar›n di-

¤er hastalara oranla hemflirelik bak›m›ndan daha az düzeyde memnun olduklar› saptanm›flt›r. Bu bulgunun ›fl›¤›nda, e¤itim düzeyi yükseldikçe bi- reyler daha bilinçli olmakta, ald›klar› hizmetten beklentileri yükselmektedir ve bunun sonucunda da al›nan hizmetten memnuniyet düzeyi azalmak- tad›r fleklinde düflünülebilir. Cihangiro¤lu’nun (1996) çal›flmas›nda da ilkokul mezunlar›ndan oluflan grupta en yüksek oranda (%35.8) mem- nun iken, üniversite mezunlar›ndan oluflan grup

%12.7 ile en düflük düzeyde saptanm›fl olup bu çal›flma sonuçlar›n› desteklemektedir.

Hastalar›n gelir durumlar›yla memnuniyet düzey- leri aras›ndaki fark istatistiksel olarak anlaml› bu-

lunmufltur (p<0.05). Bu fark›n geliri giderinden fazla olan hasta grubundan kaynakland›¤›, bu grubun hemflirelik bak›m›ndan daha çok memnun oldu¤u saptanm›flt›r. Normalde gelir düzeyi düflük olanlar›n sunulan hizmetten daha çok memnun olmalar› beklenir. Ancak beklenenin tersine olan bu sonuç, gelir durumu iyi olanlar›n hastanedeki gereksinimlerinin büyük bir k›sm›n› kendileri kar- fl›layabildikleri için beklentilerinin azalabilece¤i fleklinde yorumlanabilir.

Hastalar›n daha önce hastaneye yatma durumlar›

ile memnuniyet düzeyleri aras›nda istatistiksel aç›dan anlaml› bir fark bulunmam›flt›r (p>0.05).

Fad›lo¤lu ve ark.’n›n (1992), Görgen ve Do-

¤an’›n (2002) yapt›klar› çal›flma sonuçlar› bu ça- l›flma sonuçlar›yla paralellik göstermekte ve daha önceki hastane deneyimlerinin flu anki memnuni- yet durumlar›n› etkilemedi¤i görülmektedir. Bu sonuç, hastalar›n daha önceki deneyimlerinden et- kilenmedikleri ve hastaneye her yat›fllar›nda hem- flirelik bak›m›ndan beklentilerinin ayn› oldu¤u fleklinde yorumlanabilir.

Hastalar›n yatt›klar› klinikler ile HHBAÖ puan ortalamalar› aras›nda istatistiksel aç›dan anlaml›

bir fark bulunmam›flt›r (p>0.05). Hastalar›n yat- t›klar› kliniklerin hemflirelik bak›m›ndan memnu- niyet düzeyine etkisinin olmamas›n›n nedeni has- talar hangi klinikte olursa olsunlar hemflirelik ba- k›m›ndan beklentilerinin de¤iflmemesi olabilir.

Hastalar›n kronik hastal›¤›n›n olmas› durumu ile HHBAÖ puan ortalamalar› aras›ndaki fark›n ista- tistiksel aç›dan anlaml› oldu¤u bulunmufltur (p<0.001). Kronik hastal›¤› olmayan hastalar›n olanlara göre hemflirelik bak›m›ndan daha mem- nun olduklar› saptanm›flt›r. Kronik hastal›¤› olan- lar olmayanlardan daha uzun süre hastanede yat- t›klar›, daha çok t›bbi müdahalelere maruz kal- d›klar› ve bu hastal›¤› yaflam boyu tafl›yacaklar›

için bu durum onlar›n ruh halini olumsuz yönde etkileyebilir ve daha hassas ve k›r›lgan hale ge- tirir. Bu nedenle kronik hastal›¤› olan bireylerin hemflirelik bak›m›ndan memnuniyet düzeyleri dü- flük bulunmufl olabilir. Hastalar›n refakatçi bulun-

(7)

durma durumu ile HHBAÖ puan ortalamalar›

aras›nda istatistiksel aç›dan anlaml› bir fark ol- mad›¤› görülmektedir (p>0.05).

SONUÇ

Hastalar›n hemflirelik hizmetlerini alg›lama düzey- leri genifl ölçüde hastan›n sosyal durumuna, yafl›- na, e¤itim düzeyine ba¤l› olsa da, hemflirelerden ald›klar› destek, hemflirelerin onlara gösterdi¤i say- g›, onlara karfl› kibar davranmalar›, sorular›na aç›k ve net yan›t vermeleri, hastalar›n her zaman hem- flireye ulaflabilmesi hasta memnuniyeti için önem- li kriterlerdir. Çal›flmaya kat›lan hastalar›n hemfli- relik bak›m›ndan orta düzeyde memnun olduklar›

belirlenmifltir. Hemflirelerin hastalara uygulamalar ve bilmedikleri konular hakk›nda bilgi vermeleri- nin hasta memnuniyetini etkiledi¤i görülmüfltür.

Hemflirelerin bak›m verirken hasta alg›lar›n› göz önünde bulundurarak bak›mda kaliteyi art›rmaya yönelik hizmet vermeleri gerekir. Hemflirelik ba- k›m› verilirken hasta memnuniyeti ölçümleri sü- rekli yap›larak hasta bak›m standartlar› oluflturul- mal›d›r. Ayr›ca hastalar›n hemflirelik bak›m›ndan memnuniyeti ile ilgili araflt›rma sonuçlar›n›n has- tane yöneticileriyle paylafl›larak hemflirelerin bak›- ma iliflkin gelifltirilmesi gereken yönlerinin fark›n- da olmalar›n›n sa¤lanmas› önerilebilir.

KAYNAKLAR

Babacan, B., Özgök, Y., Kabukçu, N., Alparslan, N. (2003).

Ç.Ü.T.F. Balcal› Hastanesi dahiliye ve cerrahi kliniklerinde ya- tan hastalar›n hemflirelik hizmetlerini alg›lay›fl› ve beklenti dü- zeylerinin belirlenmesi. 2. Uluslararas› - 9. Ulusal Hemflirelik Kongresi Kongre Kitab›, Antalya, 297-301.

Birol, L. (2004). Hemflirelik Süreci. 6. bas›m, Etki Matbaac›- l›k Yay›nc›l›k Ltd. fiti., ‹zmir, 51-92.

Chan, J. N., Chau, J. (2005). Patinet satisfaction with triage nursing care in Hong Kong. Journal of Advanced Nursing, 50(5): 498–507.

Cihangiro¤lu, N. (1996). Gata E¤itim Hastanesi’nde yatarak te- davi olan hastalara verilen sa¤l›k bak›m hizmet kalitesi ve has- ta tatmininin incelenmesi. Yay›nlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, Genelkurmay Bflk., Gülhane Askeri T›p Akademisi, Ankara.

Coflkun, H., Akbayrak, N. (2001). Hastalar›n kliniklere kabul ve taburculuklar›nda hemflirelik yaklafl›mlar›n›n belirlenmesi.

Cumhuriyet Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(2):

63-68.

Demir, Y., Efler, ‹. (2005). Hastalar›n hemflirelik hizmetlerin- den memnuniyetlerine iliflkin bir ölçek çal›flmas›. Hastane Yö- netimi Dergisi. Ocak-fiubat-Mart: 31-42.

Dozier, A., Kitzman, H., Ingersoll, G., Holmberg, S., Schultz, A. (2001). Development of an instrument to measure patient perception of the quality of nursing care. Research in Nursing

& Health, 24: 506-517.

Ero¤lu, F., Özmen, S., Noyaner, A., Ayd›n, C. (2001). Yo¤un bak›mda hasta sa¤l›k bak›m kalitesini gelifltirebilir miyiz? Sü- leyman Demirel Üniversitesi T›p Fakültesi Dergisi, 8(3): 9-11.

Fad›lo¤lu, Ç. ve ark. (1992). Hastalar›n hemflireleri de¤erlen- dirmesi. II. Ulusal Hemflirelik Kongresi Bildiri Kitab›. Ege Üniversitesi Bas›mevi, ‹zmir, 659-670.

Görgen, Ö., Do¤an, S. (2002). Cumhuriyet Üniversitesi Sa¤l›k Hizmetleri Araflt›rma ve Uygulama Hastane’si çocuk servisle- rinde yatan hastalar›n hemflirelik bak›m›na yönelik memnuniyet durumlar›n›n de¤erlendirilmesi. Hemflirelikte Araflt›rma Gelifltir- me Dergisi, 4(2): 49-59.

‹pek Çoban, G., Kafl›kç›, M. (2007). Hastan›n Hemflirelik Ba- k›m›n› Alg›lay›fl› ölçe¤inin geçerlik ve güvenirlik çal›flmas›. Ya- y›nlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.

Köflgero¤lu, N., Acat, M., Karatepe, Ö. (2005). Kemoterapi Hastalar›nda Hemflirelik Bak›m› Memnuniyet Ölçe¤i. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6: 75-83.

Meisenheimer, C. G. (1998). Quality management: Process and outcome. 5. Ulusal Hemflirelik Kongresi Kitab›, Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaas›, ‹zmir, 4-25.

Merkouris, A., Ifantopoulos, J., Lanara, V., Lemonidou, C.

(1999). Patient satisfaction: A key concept for evaluating and improving nursing services. Journal of Nursing Management, 7(1): 19–28.

Okumufl, H., Gürbüz, H. (1992). Hastalar›n hemflirelik bak›m yeterlili¤ini de¤erlendirmeleri. III. Ulusal Hemflirelik Kongresi Kitab›, Esnaf Ofset Matbaac›l›k, Sivas, 386-391.

Özbaflaran, F. (2001). Hastanede yatan yetiflkin hastalar›n ve- rilen hemflirelik bak›m›na iliflkin memnun olma durumlar›n›n incelenmesi. I. Uluslararas› & VIII. Ulusal Hemflirelik Kongre- si Kitab›, Antalya, 382-388.

Ulusoy, M. F., Görgülü, R. S. (2001). Hemflirelik Esaslar›. 5.

bask›, 72. TDFO Ltd. fiti, Ankara, 1-32.

Uzun, Ö. (2001). Patient satisfaction with nursing care at a Uni- versity Hospital in Turkey. Journal of Nursing Care Quality, 16(1): 24-33

Uzun, Ö. (2003). Hemflirelik bak›m kalitesi ile ilgili Newcastle Memnuniyet Ölçe¤i’nin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilir- li¤inin saptanmas›. Türk Hemflireler Dergisi, 54(2): 16-22.

Velio¤lu, P. (1999). Hemflirelikte Kavram ve Kuramlar. Alafl Ofset, ‹stanbul, 53-77.

Y›lmaz, M. (2001). Sa¤l›k bak›m kalitesinin bir ölçütü: Hasta memnuniyeti. Cumhuriyet Üniversitesi Hemflirelik Yüksekoku- lu Dergisi, 5(2): 69-74.

Referanslar

Benzer Belgeler

VPA tedavisi alan grupta, TK, HDL-C, LDL-C, VLDL-C, TG, TK/HDL ve LDL/HDL de¤erle- rinin yafl, cinsiyet, VPA'in serum düzeyi, dozu ve kulla- n›m süresinden etkilenmedi¤i

Çal›flma gruplar›n›n serum kalsiyum düzeyleri hem top- lam olarak, hem de sadece alkol alanlarda farkl› bulun- mad›, ancak magnezyum düzeyleri hem toplam olarak, hem de

Çal›flmam›z, SSK Göztepe E¤itim Hastanesi Anestezi Poliklini¤ine baflvuran hastalara öncelikle, “Hastalara Anestezi Bilgileri” ad› alt›nda

Son y›llarda non-melanositik deri lez- yonlar›n›n ve tümörlerinin tan›s›nda da dermoskopik tan› yard›mc› bir yöntem olarak kullan›lmaya bafllanm›fl,

Nefroloji uzmanına erken yönlendirilen 105 hasta ile geç yönlendirilen 30 hastanın değerlendirildiği başka bir çalışmada ise diyaliz tedavisi başlamadan önce erken

Unutkan- l›¤› oldu¤unu söyleyen, glokom hakk›nda yeterli bilgiye sahip olmayan, hastal›¤›n erken aflamas›nda olan (düflük Ç/D), fazla say›da antiglokomatöz

Bu çal›flmada, Atatürk E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi Nefroloji Klini¤inde takip edilen ve herhangi bir sebepten dolay› hemodiyalize giren HBsAg ve antihepatit C virüsü

Anti-HEV antikorlar›n›n pozitifli¤i ile yafl, cinsiyet, kan yoluyla bulaflan hepatit B ve hepatit C gibi hepatitler, transfüzyon say›s› ve hemodiyaliz say›s›