1. Bir çaycı, 0,4 m yarıçaplı dairesel yörünge izleyen elindeki tepsiyi düşey düzlemde döndürürken içinde bulunan çayın dökülmemesi için tepsiyi en az kaç m/s hızla döndürmelidir? (g=10 m/s2)
A)2 B)3 C)4 D)2 2 E)40 2. Bir metre uzunluğundaki bir ipin ucuna 2 kg kütleli bir cisim bağlanıp cisme düşey düzlemde dairesel hareket yaptırıl- maktadır.
Cismin en alt noktadan geçerken hızı 8 m/s ise ipteki gerilme kuvveti kaç Newton’dur?
A)128 B)108 C)148 D)152 E)180 3. Güneş etrafında dolaşan bir gezegenin çizgisel hızının bulunabilmesi için
r, gezegenin güneşe uzaklığı m, gezegenin kütlesi
T, gezegenin güneş etrafındaki periyodu niceliklerinden hangilerinin verilmesi gerekli ve yeterlidir?
A) Yalnız T B) r ve m C) m ve T D) r ve T E) r, m ve T
4.
Periyotları 4 ve 5 saniye olan iki cisim aynı merkezli iki daire üzerinde yukarıda görüldüğü gibi aynı anda harekete başlıyorlar. 14 saniye sonra aralarındaki merkez açı kaç derece olur?
A) 108 B) 180 C) 288 D) 144 E) 90
5. Dünya üzerinde ekvatorda bulunan bir cismin kutupta bulunan aynı kütlede başka bir cisimden daha hafif gelmesinin sebebi;
I. Ekvatorun yarıçapının daha büyük olması
II. Ekvatorun daha sıcak olması
III. Merkezkaç kuvvetinin çekim kuvvetine zıt yönde olması
ifadelerinden hangileridir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) Yalnız III E) I, II ve III
6. R yarıçaplı çember üzerinde T periyoduyla dolanan bir cismin
6
T zamanı içindeki yer değiştirmesi R’nin kaç katıdır?
( 3 alınız.)
A) 2
B) 2 C) 1 D) E) 6 1
V2
V1
DAİRESEL HAREKET
7.
Şekildeki L ve M kasnakları ortak eksenlidir. K kasnağı V çizgisel hızıyla döndüğüne göre M kasnağının çizgisel hızı nedir?
A) V B) 2V C) 3
2V D) 2
3V E) 3V
8. Düzgün dairesel hareket yapan bir cismin çizgisel hızı V, periyodu T ise yörünge yarıçapı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 2
VT B) VT
2 C) T V
D) 2V E)
T
2
9. 1 m uzunluğundaki bir ipin ortasına ve bir ucuna kütleleri 0,1 kg olan birer top bağlanmıştır. Bir çocuk bu ipi, boş ucundan tutarak dıştaki topun çizgisel hızı, 6 m/s olacak şekilde yatay bir düzlem içinde döndürüyor.
Çocuğun ipe uyguladığı kuvvet kaç N’dir?
A) 1,8 B) 3,6 C) 5,4 D) 7,2 E) 9
10. Bir ucu sürtünmesiz yatay bir düzlem üzerinde tutturulmuş, R boyundaki ipin serbest ucuna bir cisim bağlanmıştır.
Cisim, bu düzlem üzerinde sabit T periyodu ile dönerken,
I. İpi geren kuvvet II. Hız
III. Merkezcil kuvvet
niceliklerinin büyüklüklerinde zamanla aşağıdakilerden hangisi gözlenir?
A) I değişir, II ve III değişmez B) II değişir, III değişmez C) I ve II değişir, III değişmez D) Üçü de değişir
E) Hiçbiri değişmez 11.
Şekilde görülen sarkacın ucundaki kütle, L konumunda durgun iken, ipin taşıyabileceği en büyük kütledir.
K noktasından ilk hızsız bırakılan bu sarkacın ipi nerede kopara?
A) K noktasında B) K ile L arasında C) L noktasında D) L ile M arasında
E) M noktasında
r
r 2 K
r
LM
K L
M
12. Bir uçak 900 m yarıçaplı düşey dairesel bir yörüngede dönerken en üst noktada pilotun ağırlıksız kalması için uçağın hızı kaç m/s olmalıdır? (g=10 m/s2)
A) 10 B) 30 C) 30 10 D) 40 E) 100 13.
Şekildeki 1 kg lık cisim 1 metre uzun- luğundaki ipe bağlı olarak düşey düzlemde döndürülüyor.
Tam tepe noktasından geçerken çizgisel hızı bu durumda 4 m/s olduğuna göre ip gerilmesi kaç nemtondur?
(g=10 m/s2)
A) 6 B) 10 C) 16 D) 26 E) 30 14. Düz yolda emniyetle viraj alan bir aracın V hızı;
I. Viraj yarıçapı II. Aracın kütlesi
III. Yer çekim ivmesi (g)
IV. Araç – yol arasındaki sürtünme katsayısı
niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) III ve IV E) Yalnız III
15.
Şekildeki gibi K noktasından tavana L uzunluğundaki bir iple asılı bulunan m kütleli cisim açısı kadar denge konumundan uzaklaştıktan sonra serbest bırakılıyor. Cisim denge konumundan geçerken ipteki gerilme cismin ağırlığının 2 katı oluyor.
Cismin bu andaki hızı için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) V 2g L B) V gL C) V 5gL D) V g 5L
E) V 2gL 16.
Sürtünmesi önemsiz yatay bir tabla üzerinde birbirine iple bağlı, 2m ve m kütleli cisimler tabla sabit açısal hızıyla dönerken şekildeki durumu alıyorlar.
Cisimler tablaya bağlı olmadık- larına göre dönme ekseni nerededir?
(KL=LM=MN)
A) K da B) KL arasında C) L de D) LM arasında E) M de m
1 kg
1 V4m/s
V T
K
tabla K
yatay L M N
m
2 m
tabla K
yatay L M N
m
2 m
17.
Şekilde görüldüğü gibi bir ipe bağlı m kütleli cisme düşey düzlemde düzgün dairesel hareket yaptırılıyor. Yalnız K ve L den geçerkenki ip gerilmeleri TK ve TL verilenleriyle
I. F merkezcil kuvvet II. G cismin ağırlığı III. V cizgisel hızı
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) Yalnız III E) I, II ve III 18. 0,5 metre uzunluğundaki ipin ucuna 0,1 kg lık cisim bağlanarak saniyede 10/ devir yapacak şekilde düşey dairesel hare- ket yaptırılıyor.
Cisim en alt noktadan geçerken ip gerilmesi kaç newton’dur? (g=10 m/s)
A) 15 B) 20 C) 21 D) 22 E) 24 19. 20 m/s sabit hızla giden bir aracın tekerleğinin en üst noktasının hızını araçtaki bir gözlemci hangi hızda görür?
A) 0 B) 10 C) 20 D) 30 E) 40
20. Bir cisim bir ipin ucuna bağlanıp sürtünmesiz yatay düzlemde sabit hızla döndürülüyor.
Cisim serbest bırakılırsa hareketi ne olur?
A) Hızlanarak gider.
B) Yavaşlayarak gider.
C) Sabit hızla gider.
D) Önce hızlanır sonra yavaşlar.
E) Önce yavaşlar sonra hızlanır.
21. Düzgün dairesel hareket yapan bir cismin dönme yarıçapı değiştirilmeden periyodu iki katına çıkarılırsa, a merkezcil ivmesi ile V çizgisel hızı öncekine göre nasıl olur?
A) a dörtte bire, V yarıya iner.
B) a dört kata çıkar, V yarıya iner.
C) İkisi de iki katına çıkar.
D) a dört katına çıkar, V iki katına çıkar.
E) İkisi de yarıya iner.
22. Düzgün dairesel hareket yapan bir cismin, yörünge yarıçapı ve periyodu 2 katına çıkarılırsa, merkezcil kuvvet ne olur?
A) Yarıya iner B) 2 katına çıkar C) 1/8 e iner D) 8 katına çıkar
E) Değişmez
m
L
K V
23. Bir cisim bir düzlemde düzgün dairesel hareket yapmaktadır. Cisim en alt noktaya geldiğinde serbest bırakılıyor.
Hareketi nasıl olur?
A) Serbest düşme
B) Aşağı doğru düşey atış C) Yatay atış
D) Yukarı doğru düşey atış E) Eğik atış
24. Tekerlerle yol arasındaki sürtünme katsayısı 0,1 olan bir araba, 400 metre yarıçaplı yatay bir viraja 15 m/s hızla giderse ne olur? (g=10 m/s2)
A) Dışa savrulur.
B) İçe devrilir.
C) Güvenli biçimde virajı alır.
D) Viraja girdiği noktadaki teğet doğrul- tusunda gider.
E) Viraj yayının orta noktasındaki teğet doğrultusunda gider.
25. Bir araç 720 metre yarıçaplı çember üzerinde 20 saniyede 10ºlik bir açı tarıyor.
Aracın çizgisel hızı kaç m/s dir?
A) 18
B)
4 C) 360
D) 2 E) 4
26. 20 m/s sabit hızla giden bir aracın tekerleğinin merkezinin hızını aracın içinde ve yerde duran yolcu kaç m/s lik hızlarda görür?
Araçtaki Yerdeki
A) 20 20
B) 20 40
C) 0 20
D) 20 0
E) 0 0
27. Düzgün dairesel hareket hareket yapan bir cismin çizgisel hızı yalnız frekansı değiştirilerek yarıya indirilirse, merkezcil ivme bundan nasıl etkilenir?
A) Değişmez B) Yarıya iner C) 2 katına çıkar D) 1/4 üne iner
E) 4 katına çıkar
28. Düzgün dairesel hareket yaptırılan bir tekerde eksenden 0,2 m uzaklıktaki bir noktanın merkezcil ivmesi 8000 m/s2 dir.
Noktanın açısal hızı kaç rad/s dir?
A) 200 2 B) 200 C) 400 D) 800 E) 1600
29. Bir hareketli 10 m/s sabit hızla bir çember üzerinde saniyede 2 devirle dönüyor. Hareketlinin merkezcil ivmesi kaç m/s2 dir?
A) 10 B) 40 C) 30 D) 20 E) 20
30. Yarıçapı r olan dairesel bir yörüngede v çizgisel hzı ile hareket eden bir cismi, r/2 yarıçaplı dairede 2v hızıyla hareket ettirebilmek için merkezcil kuvvetin kaç katına çıkarmak gerekir?
A) 1 B) 2 C) 2 D) 4 E) 8 31. Ağırlığı 600 N olan bir pilot, ufak bir uçak ile düşey düzlemde 160 metre yarıçaplı çember boyunca uçuyor. Uçak tam alt noktaya geldiğinde pilotun ağırlığı 2400 N oluyor.
Uçağın alt noktadan geçerken hızı kaç m/s olur? (g=10 m/s2)
A) 40 3 B) 40 C) 50 D) 50 6 E) 10 6
32. 2m kütleli cisim r yarıçaplı, m kütleli cisim de 2r yarıçaplı yörüngelerde eşit periyotla dönmektedir. 2m kütleli cismin merkezcil kuvveti F2 olduğuna göre
2 1
F F
oranı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 2
1 E) 4 1
33.
Şekildeki koni yatayla açısı yapacak şekilde 0y ekseni etrafında açısal hızıyla döndürülüyor.
R uzaklıkta duran m kütleli cisim kaymadan durabildiğine göre fs sürtünme kuvvetini veren ifade aşağıdakilerden hangisidir?
(k:sürtünme katsayısı, g:yerçekimi ivmesi) A) fs k. gm. .cos
B) fs k.m.2.R
C) fs k.(m.g.cosm.2.R.sin) D) fs k.m.2.R.sin
E) fs k.(m.gcosm.2.R.sin) 34. 30 m/s hızla gitmekte olan bir araç, eğitimi 3/4 olan bir viraja giriyor. Aracın virajdan fırlamaması için viraj yarıçapı en az kaç metre olmalıdır? (g=10 m/s2) A) 4 B) 12 C) 100 D) 120 E) 900
35. Bir ipin ucuna bağlanan m kütleli cisim düşey düzlemde düzgün dairesel hareket yaparken ipteki maksimum gerilme 2 mg olduğuna göre minimum gerilme nedir?
A) 1,5mg B) mg C) 0,5mg D) 0,25mg E) 0
y
R
0
36. Bir uçak 200 m/s hızla düşey düzlemde, yarıçapı 1000 metre olan bir çember çiziyor. Pilotun kütlesi 60 kg olduğuna göre, çemberin en üst noktasından geçerken koltuğun pilota uyguladığı kuvvet kaç N dur? (g=10 m/s2) A) 3000 B) 2400 C) 1800 D) 1000 E) 600
37. İpe bağlanarak düşey düzlemde düzgün dairesel hareket yaptırılan bir cismin kütlesi m, maksimum ip gerilmesi Tmax ve minimum ip gerilmesi Tmin bilinen- leriyle,
I. F merkezcil kuvveti II. a merkezcil ivmesi III. T periyodu IV. v çizgisel hızı
niceliklerinden hangileri hesaplanamaz?
A) I ve II B) Yalnız I C) III ve IV D) I, III ve IV E) Yalnız IV
38. Yerçekiminin 10 m/s2 olduğu bir yerde bir cisim düşey bir düzlemde dönerken en yüksek noktada 10 m/s lik minimum hızla döndüğüne göre dairesel hareketlinin yarıçapı kaç metredir?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 8 E) 10
39.
m ve 2m kütleli K ve L cisimleri sürtünmesiz yatay bir düzlemde eşit periyotlarla r ve 2r yarıçaplı dairesel yörüngede döndürülüyorlar. İplerdeki T1
ve T2 gerilmelerinin oranı T1/T2 kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 2
1 D) 3
2 E) 4 1
40. L uzunluğundaki ipe bağlanmış m kütlesine düşey düzlemde sabit T periyoduyla düzgün dairesel hareket yaptırılıyor. Yalnız Tmax ve Tmin gerilme kuvvetlerinin bilinmesiyle,
I. Açısal hız
II. Merkezcil kuvvet III. Çizgisel hız
niceliklerinden hangileri bulunabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III E) II ve III
41. Bir motorsikletli 3,6 m yarıçaplı kürenin içinde hareket ediyor. Baş aşağı geldiğinde düşmemesi için hızı en az kaç m/s olmalıdır? (g=10 m/s2)
A) 0,6 B) 6 C) 8 D) 12 E) 36 0
r 2 r1 T
T2
m m 2 K
L
42. Sürtünmesiz yatay bir düzlemde tutularak m kütleli bir cisme sabit periyotla düzgün dairesel hareket yaptırılırken periyodu, ipin uzunluğu değiştirilmeyecek şekilde düzgün olarak arttırılıyor.
Bu durumda aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
Çizgisel hız Açısal hız İvme A) Değişmez Değişmez Değişmez B) Artar Değişmez Değişmez C) Artar Değişmez Artar D) Değişmez Artar Artar E) Azalır Azalır Azalır
43.
Şekilde görülen daireler üzerinde dönmekte olan m kütleli cisimlerin V1 ve V2 hızları arasında V1=2V2 bağıntısı vardır?
Cisimlerin açısal hızları 1 ve 2 arasında nasıl bir ilişki vardır?
A) 12 B) 1 22 C) 212 D) 412 E) 142
44.
100 cm uzunluğundaki ipin ortasına 2m kütleli cisim, bir ucuna da m kütleli cisim bağlanarak diğer uzundan tutulup yatay düzlemde düzgün dairesel hareket yaptırılıyor.
O – K arasında T1 gerilmesinin, K – L arasındaki T2 gerilmesine oranı
2 1
T
T kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 45. m kütleli bir cisim r yarıçaplı dairede v hızıyla döndürülüyor. Bu cismin 3r yarıçaplı dairede v/2 hızıyla döndü- rülmesi halinde elde edilen merkezcil kuvvetin öncekine oranı kaçtır?
A) 4
1 B) 6
1 C) 8
1 D) 10
1 E) 12
1
46. Bir mekanik kol saatinin saat göstergesinin açısal hızı kaç rad/s dir?
A) 6
B) 3600
C) 63600
D)
3600 E) 600
r m r m
V1
V2
T1 2mT2 m
K L
O
47. 0,1 kg lık bir top uzunluğu 0,5 metre olan ipin ucuna bağlanarak topa düşey düzlemde düzgün dairesel hareket yaptırı- lıyor. Merkez kaç kuvvetinin 5002 olması için topun saniyedeki dönme sayısı ne olmalıdır?
A) 50 B) 100 C) 150 D) 200 E) 500
48.
Yörüngeleri şekilde gösterildiği gibi aynı O merkezli çemberler olan K ve L noktasal cisimleri verilen konumdan aynı anda gösterilen yönlerde harekete başlıyor- lar? K nın periyodu 6 sn L nin ki 2 sn dir?
10 sn sonra KOL açısı kaç derecedir?
A) 40 B) 20 C) 60 D) 80 E) 120
49. Bir otomobilin 800 metre yarıçaplı k=0,2 sürtünme katsayısına sahip bir virajı kaymadan dönebilmesi için en fazla hangi hızla geçmesi gerekir? (g=10 m/s2)
A) 4 10 B) 40 10 C) 40 D) 200 E) 1600
50. Bir cisim sürtünmesiz yatay düzlemde sabit bir hızla dolanmaktadır? Bu cismin kütlesi 4 kg, hızı 10 m/s ve dairenin yarıçapı 0,5 metre olduğuna göre ipteki gerilme kuvveti kaç N olur?
A) 200 B) 400 C) 600 D) 800 E) 1600
CEVAP ANAHTARI
1 A 26 C
2 C 27 D
3 D 28 B
4 A 29 B
5 B 30 E
6 C 31 A
7 D 32 A
8 A 33 C
9 C 34 D
10 E 35 E
11 B 36 C
12 C 37 C
13 A 38 E
14 B 39 A
15 B 40 B
16 C 41 B
17 B 42 E
18 C 43 E
19 A 44 B
20 C 45 E
21 A 46 C
22 A 47 A
23 C 48 E
24 C 49 C
25 D 50 D
K L O
