Türkiye’de E-Ticaret ve Farklı İş Modelleri
04.02.2012
Kısa Özgeçmiş
• 1980 Ankara Doğumlu
• 2003, Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü
• GittiGidiyor.com, Marka, Halkla İlişkiler ve İletişim Yöneticisi
• DenizBank, Reklam Yetkilisi
• Arko Erkek Bakım Kategorisi, Marka Müdür Yardımcılığı
• Blog Yazarı, Tek Yıldız Balık Adam, Kitap Kurdu, Sinemasever
Dünyanın En Değerli Markaları: 6’sı Teknoloji Şirketi
Kaynak: Interbrand 2011 Raporu
Radyonun 38, televizyonun 33, internetin 4, iPod’un 3,
Facebook’un ise 2
yılda 50 milyon
kişiye ulaştığı,
gittikçe hızlanan
bir dünya
Yeni Şirketler vs. Eski Şirketler
Şirketler Kuruluş Tarihi
Cirosu (milyar $)
Piyasa Değeri
(milyar $) Kurucular - Doğum Yılları Meslekleri
Apple 04/1976 108 391 S. Jobs (55), S. Wozniak (50), R. Wayne (34) İş Adamı, Bilgisayar Mühedisi, Mühendis Yahoo 01/19 94 5,2 19 J. Yang (68), D. Filo (66) Elek. Elektr. Mühendisi, Bilgisayar Mühendisi
Amazon 07/1995 44 81 J. Bezos (64) Bilgisayar Mühedisliği & Elek. Elektr. Müh.
eBay 09/1995 11 39 P. Omidyar (67) Bilgisayar Müdendisi
Google 09/1998 36 201 L. Page (73), S. Brin (73) Bilgisayar Mühendisi, Bilgisayar Mühendisi
Facebook 02/2004 3,2 25 M. Zuckerberg (84) Bilgisayar Mühendisi
Groupon 11/2008 1,2 12 A. Mason (81) Müzik Bölümü Mezunu
The Cola-Cola 1886 46 157 A. G. Candler Eczacı & Patentli İlaç Üreticisi
P&G 1837 84 183 W. Procter, J. Gamble Mum Üreticisi, Sabun Üreticisi
PepsiCo 1965 65 103 C. Bradham, C. E. Doolin Eczacı, Girişimci (Cips Üreticisi)
Ford Motor 1903 134 45 H. Ford Mühendis
Kaynak: http://finance.yahoo.com/ , 10 Ocak 2012
Dünyada İnternet Kullanımı ve Erişimi
Internet Users by Country in 2011 (m) Internet Penetration Rate
Kaynak: http://www.internetworldstats.com 28
29 29 30 30 35 35 36 39 40 44 45 51
60 65
76 99 100
245
485
Argentina Spain Vietnam Italy Philippines Mexico Turkey Iran Korea Indonesia Nigeria France United Kingdom Russia Germany Brazil Japan India United States China
66%
32%
62%
29%
49%
31%
44%
47%
81%
16%
28%
70%
82%
43%
79%
37%
78%
8%
78%
36%
Argentina Vietnam Spain Philippines Italy Mexico Turkey Iran Korea Indonesia Nigeria France United Kingdom Russia Germany Brazil Japan India United States China
14
Toplam Tekil Ziyaretçi Sayısı ve İnternette Geçirilen Ortalama Süre
0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0
0 10 20 30 40 50 60
Total Unique Visitors (000) Average Hours Per Visitor
Kaynak: Comscore Mart 2011, Avrupa ortalaması 23,7 saat. Türkiye ortalaması 29,4 saat.
Türkiye’nin Ziyaret Edilen İlk 20 Sitesi
Kaynak: Comscore Kasım 2011
Rank Media Total Unique Visitors (000) Reach
1 Google Sites 22.833 98,0
2 Facebook.com 21.630 92,8
3 Microsoft Sites 18.058 77,5
4 Nokta.com Medya 17.875 76,7
5 Mynet A.S. 12.193 52,3
6 Hurriyet Internet Group 11.995 51,5
7 Dailymotion.com 11.236 48,2
8 DK Gazetecilik 10.609 45,5
9 Dogan Online 9.767 41,9
10 Aksoy Group 9.719 41,7
11 Wikimedia Foundation Sites 9.138 39,2
12 Donanım Haber 7.340 31,5
13 Yeni Medya 7.151 30,7
14 eBay 7.069 30,3
15 Dogan Gazetecilik 6.895 29,6
16 Twitter.com 6.656 28,6
17 Turkuvaz Yayin 6.645 28,5
18 Turk Telekom Group 6.156 26,4
19 Kokteyl Group 6.059 26,0
20 Federated Media Publishing 5.993 25,7
İnternete Erişim, Kredi Kartı Sahipliği & Mobil Telefon Aboneliği
• 23,3 milyon 15 yaş ve üstü internet kullanıcısı
• 12,7 milyon geniş bant internet abonesi
• 50,8 milyon kredi kartı; 80,5 milyon banka kartı
• Sanal pos işlem hacminin toplam kredi kartı işlem hacmi içindeki payı 2005 yılı sonunda %1,7 iken; bu oran 2011 Kasım ayı sonunda %8,6’ya çıkmıştır. İşlem hacmi bazında bakıldığında, %1,4’ten
%5,7’ye yükseliş göze çarpmaktadır
• 64,8 milyon mobil abone; %87,9 penetrasyon
Kaynaklar: Comscore Kasım Raporu , BKM Kasım 2011 Verileri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 3. Çeyrek Raporu 2011
Türkiye’de Sanal POS Verileri
Kaynak: BKM (www.bkm.com.tr) 2005 – 2010 gerçekleşen rakamları. 2011 beklenen.
1.388
2.412
5.537
9.088
10.273
13%
74%
64%
130%
0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000 14.000
2005g 2006g 2007g 2008g 2009g
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
140%
Toplam Pazar M TL Yıllık Değişim %
15.225
48%
2010g 16.000
18.000 20.000 22.000
2011b
24.000 23.500
54%
İnternetin Kırılımı
Arama
Satın Alma
Eğlence
Bilgilendirme
İletişim
Ödeme &
Finans
Arama
Fiyat Karşılaştırma
Yerel Rehberler
Practicals(1) İş ve Kariyer Emlak Araç
Tatil
Fotoğraf Bilet
Uygulama Yükleme
İçerik Yükleme
P2P Listeleme
Dosya Paylaşımı
Online Oyunlar Video
IP TV Bahis Özel İlgi Alanları
Haber Webmail
Sosyal Paylaşım ve Networking
Arkadaşlık Mesajlaşma Tam Servis Bankalar
Finansal Servisler
Sigorta
VoIP Blogging
Arama Araçları
Spor Sözlük
(*) Sözlük: Türkiye’ye özel, kullanıcı tarafından yaratılan içeriktir
(1) Bilgisayar & Bilgisayar Elektroniği, Giyim & Kozmetik, Ev & Bahçe, Oyuncak, Spor Malzemeleri vb, hem yeni hem de kullanılmış ürünleri kapsar
Notlar: Bu kırılımlar erişkin eğlencelerini, dini içerikleri, şirket içeriklerini, devlet ve sivil toplum kuruluşlarını, Special Occasions, Genealogy, and Ground Transportation kapsamamaktadır.
Kaynak: eBay Internet Model
Grup Satın Alma
Dünyada E-Ticaretin Önemli Oyuncuları ve Farklı İş Modelleri
2008
2007
2001 2011
1995 1995
2007
1999 2008
1997
Tesco 1919, Tesco.com 2000
Türkiye’de E-Ticaretin Önemli Oyuncuları ve Farklı İş Modelleri
Türkiye E-Ticaret Pazarının Belli Başlı Oyuncuları
Brand Founded Bussiness Model Share Holders
GittiGidiyor.com 2001 Marketplace eBay Inc. (%93), iLab Ventures (%7)
Sahibinden.com 2000 Classifieds Aksoy Group
Hepsiburada.com 1998 B2C Doğan Holding Company
Markafoni 2008 Private Shopping MIH Allegro (%70), S. Afra, T. Tatari, A. Sarı
Trendyol 2010 Private Shopping Tiger Holding (%46), KPCB European Holding
Holding (%12)
Limango 2009 Private Shopping Limango GmBh (%90), Otto Europe GmBh
(%10)
Morhipo 2011 Private Shopping Boyner Holding (%60), Cem Boyner (%11)
Sehirfırsatı 2010 Group Buying CityDeal Europe GmbH (%99,9), Groupon
GmbH (%0,01)
Grupanya 2010 Group Buying Nextgen E-Commerce BV (%50), Social
Shopping BV %49,8
Grupfoni 2010 Group Buying Quants Financial Services AG (%55)
Türkiye’de E-Ticaret Pazarının Belli Başlı Oyuncuları
Brand Founded Bussiness Model Share Holders
Biletix 2000 Ticketing Company Ticketmaster
Yemeksepeti 2001 Marketplace, Vertical
N. Aydın (%26,25), M. Ödemiş (%26,25), Gökhan Akan (%10), European Founders (%18,38)
Çiçeksepeti 2007 Marketplace, Vertical E. Aydın, Humming Bird Ventures, Amazon
Zizigo 2011 B2C, Vertical S. Afra (%0,5)
GOA Turkey Holding (%99,5)
Pabbuc 2006 B2C, Vertical S. Yaman %42, B. Divanlıoğlu %25
S. Borançılı %25
Hürriyet Emlak 2006 Classifieds, Vertical Doğan Holding Company
Arabam 2000 Classifieds, Vertical Doğan Holding Company
Araba 2002 Classifieds, Vertical Mehmet Kocabaş (%99,9)