İ İ İ İ
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ – 2.HAFTA OSMAN İNANIR
.
İşletim Sistemi Nedir?
Donanım ve yazılımların kullanılmasını sağlayan,
kullanıcı ile cihaz arasında etkileşimi sağlayan, her
bilgisayarda ve mobil cihazda var olan temel
yazılım türüdür. Bir bilgisayarda işletim sistemi
olmadan diğer programları ve uygulamaları
kullanamayız.
İşletim Sistemlerinin Görevleri
İşletim sistemlerinin görevlerini 5 madde altında toplayabiliriz.
1. İşlemci Yönetimi: İşlemcinin gücünün dengeli kullanılmasını ve uygulamalara dağıtmasını sağlar.
2. Giriş ve Çıkış Birimlerinin Yönetimi: Klavye, Fare, Ekran, Yazıcı gibi giriş – çıkış birimlerinin yönetilmesini sağlar.
3. Bellek Yönetimi: Bellek ve Sabit Disk’in çalışmasını düzenler.
4. Dosya Yönetimi: Dosya ve klasörlerin saklanması, erişilmesi, korunması ve paylaşılmasından sorumludur.
5. Uygulama Yönetimi: Bilgisayarda kurulan diğer tüm uygulamaları yönetir. Programlar, oyunlar ve diğer tüm yazılımlar işletim sisteminden sonra kurularak onun kontrolünde çalışırlar.
İşletim Sistemlerinin Yapısı
İşletim sistemlerinin çalışma yapısı oldukça detaylıdır. Kısaca, bilgisayara uygulamalar aracılığıyla bir komut verdiğimizde işletim sisteminin gerçekleştirdiği hareketler şöyledir.
Bilgisayara bir komut verdiğimizde önce işletim sisteminin kabuk(Shell) denilen kısmında komut yorumlanır ve gerekli işlemlerin yapılması için çekirdeğe gönderilir. Çekirdek ise işlemi gerçekleştirecek donanım birimlerini yöneterek, yazılımlar ile donanımlar arasında bağlantıyı sağlayıp gerekli yönlendirmeyi yapar. Sonrasında ilgili donanım birimleri işlemleri gerçekleştirir. İşlem sonucu dönüşte aynı yolu kullanarak bize sunulur.
İşletim Sistemlerinin Yapısı
KULLANICI KABUK(SHELL) ÇEKİRDEK(KERNEL) DONANIM BİRİMLERİ
Kısaca komut yorumlayıcısı denebilir. Sisteme
verdiğimiz komutları anlayan ve çalıştıran bir
programdır.
İşletim sisteminin donanım kaynaklarını yöneten kısmına
denir. Çekirdek, donanım ile uygulamalar arasındaki
bağlantıyı sağlar.
İşletim Sistemlerinin Dosya Yönetim Yapısı
İşletim sistemleri bilgisayarda dosyaları korumak, yönetmek ve depolamak için belirli yönetim sistemleri kullanır. Buna dosya yönetim sitemi denir. İşletim sistemlerinin tamamı dosyaları sürücüler üzerinde saklarlar.
Dosyaların bulunduğu hafıza biriminin bölümlerine sürücü denir. Sürücüleri görüntülemek için masaüstünde bulunan
‘Bu Bilgisayar’ penceresini açabiliriz.
İşletim Sistemlerinin Dosya Yönetim
Yapısı
Kod Yapısına Göre İşletim Sistemleri
Açık Kaynak Kodlu İşletim Sistemleri : Kod yapısı herkes tarafından görülebilen ve geliştirilebilen işletim sistemleridir. Ücretsizdir.
Kapalı Kaynak Kodlu İşletim Sistemleri : Kod yapısı
gizlidir. Genellikle şirketler tarafından geliştirilir ve
ücretlidir.
Kullanım Alanına Göre İşletim Sistemleri
Masaüstü İşletim Sistemleri: Bilgisayarlarda kullanılan işletim sistemleridir.
Mobil İşletim Sistemleri: Cep telefonu ve tablet
gibi mobil cihazlarda kullanılan işletim sistemleridir.
İşletim Sistemleri ile Bilinmesi Gerekenler
İşletim sistemlerini yüklemek için donanım birimlerinin belirli özelliklerde olması gereklidir. Örneğin Windows 10 işletim sistemi için donanım özellikleri en az şu şekilde olmalıdır.
İşlemci en az 1Ghz hızında olmalı
RAM en az 2 GB olmalı
Sabit Disk’te en az 20 GB yer olmalı
Bir başka örnek olarak Android işletim sisteminin yeni sürümü çıkınca eski cep telefonlarının güncellemeyi yüklemediğini görürüz. Bu donanım özelliklerinin yetersiz kalması sebebiyledir.
ÖDEV: İşletim sistemi kıyaslama tablosuna bakarak aşağıdaki soruları cevapla ve cevapları defterine yaz.
Soru 1 // Hangi işletim sistemi hem bilgisayarlarda hem de tablet üzerinde çalışır?
Soru 2 // Oyun seçeneği az olan işletim sistemleri hangileridir?
Soru 3 // Ücretsiz olan işletim sistemleri hangileridir?
Soru 4 // Zararlı yazılımlardan korunmak açısından hangi işletim sistemini tercih edersin?
Soru 5 // Mobil işletim sistemleri hangileridir?
ÖDEV: Rüya’nın Seyir Defteri uygulamasını aşağıdaki yöntemlerle açın. Boşluklara tıklayıp, açılan ifadelerden hangisi gelmesini bul.
