Dünyayı etkileyen, 'insan türünün' yarattığı küresel ısınma bir süredir Türkiye'yi de vuruyor. Son yılların en kurak kış aylarını geçiren İstanbul'da beklenen yağışlar gelmeyince barajlar dolmadı, susuzluk sorunu ciddi boyutlara ulaştı.
Megakent İstanbul, 96 gün içerisinde yağmur yüklü bulutları göremez ve İSKİ projeleri yaşama geçirilmezse susuzlukla karşı karşıya kalacak. İktidarın konumunu etkiler diye su kesintileri seçimler sonrasına <23 Temmuz'a ertelendi...
2004 yılından bu yana yapılan İstanbul'un su havzalarında yapılan araştırmalarda, ciddi bir kuraklığın yaşandığına şahit olundu. Uzmanlar ''iklim değişikliklerine bağlı olarak kuraklığın artacağını tahmin ettiklerini, ancak bu kadar hızlı seyir edeceğini tahmin edememiştik'' diyorlar.
Dünyanın en büyük birkaç metropolünden biri olan İstanbul, cazibesinden ötürü sürekli göç alan bir konumda. Artan göçün ve nüfusun dezavantajlarını avantaja dönüştürecek çözümler üretilmedikçe de sorunlar kronikleşip İstanbu'un üzerinde kalıyor.
"İnsan türünün" ürünü olan küresel ısınma şimdi de İstanbul'un 'su' sonunuyla üzerine geliyor.
Tarihe bakılacak olursa İstanbul'un her zaman bir su sıkıntısı yaşadığı rahatça söylenebilir. Şehre su ulaştırmak hep maliyetli olmuştur. çünkü İstanbul yüzeysel su kaynaklarıyla beslenmektedir, büyük tatlı su kaynaklarına uzaktır.
750 MİLYON TON SUYA İHTİYAÇ VAR
Toplam su kaynaklarının yıllık verimi 1 milyar 170 milyon metreküp olarak ölçülmektedir. Yıllık tüketilen miktar ise yaklaşık 750 milyon metreküp civarındadır. Yani yağış miktarı mevsim normallerinde seyrettiği takdirde İstanbul’un su kaynaklarının verimi 1.5 yıl yetecek düzeydedir. 50 yıllık verilere bakıldığında Aralık'tan Nisan'a kadar yağış ortalaması 389.5 kg’dır. Yine bu süre zarfında bulunduğumuz yılı saymazsak en kurak yılda metrekareye 219.3 kg yağış düşmüştür. Geçtiğimiz yıl ise İstanbul’a düşen yağış miktarı toplam yalnızca 121.4 kg olmuştur.
SUSUZLUK KAPIDA
Uzmanlar İstanbul’da bulunan barajlardaki su oranı geçen yıl yüzde 85 iken, şimdi yüzde 33’e gerilediğini ve bunun baharda hiç yağmur yağmamasından kaynaklandığını belirtiyorlar. Sıkça dile getirilen gerçek ise şöyle ifade ediliyor:
"Ekim ayının sonuna kadar yetecek suyumuz var. Kasım ayı için de ciddi hesapların yapılması gerekiyor. Barajlarda yılda ortalama 65 milyon metreküp suyun buharlaşma yoluyla kaybolduğu ve bunun büyük bir bölümünün de yazın gerçekleştiği dikkate alındığında, mevcut suyun beklenenden de kısa sürede bitecektir''
SU KRİZİ YAŞIYORUZ
İstanbul'un susuzluk sorunu için ise İSKİ Genel Müdür Yardımcısı Tevfik Göksu ''1994 sendromunu herkes hatırlar.
Barajlarımızda sınırlı miktarda su vardı. En büyük sıkıntı da suyun kirli olmasıydı. Bir daha böyle bir durumun yaşanmaması için elimizden geleni yapacağız. Büyük Melen, bizim için çok önemli ve bu kaynak 20 Ekimde
İstanbul'a ya akacak ya akacak. Melen çayı kirletilmeye devam edilirse, su kaynağı olmaktan çıkar. 1994 yılında 590 Milyon metre küp hacmimiz vardı. 2007 yılına bakıldığında bu oran 1.045 Milyon metre küpe yükseldi. Ama hala su krizi yaşıyoruz.''
BÜYÜKÇEKMECE GÖLÜ KURUYOR
İSKİ'ye göre, saniyede bir damlatan musluk yılda 6 ton su kaybına neden oluyor diyen Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün "Büyükçekmece Gölü de şu an kuruma aşamasına gelmiştir. Daha önce su olan yerlerde vatandaşlar şimdi tarım yapıyor. Bunun için herkesten istediğim bilinçli su tüketimidir. Artık durdurulamaz noktaya geldik. Tehlike kapımıza kadar geldi'' diyor.
ÖNLEM ALINMALI
Büyükşehir Belediye Kanunu ile İstanbul ilinin tüm sınırlarının Büyükşehir hizmet alanı içerisine bağlanması sonrası hizmet sahası üç kat büyüyen kentin su kullanan İSKİ abone sayısıda 1994 yılında1.6 milyonken bugün 4 milyona ulaşmış. Susuzluk yaşanmaması için yeni su kaynaklarının acilen devreye alınması daha da kaçınılmaz olmaktadır.
Belediye yetkilileri bu doğrultuda kısa ve uzun vadeli projelere hız verilmektedir.
PROJELER
İSKİ İstanbul'un su sorununa çözümü Melen Cayı Projesinde görüyor. 2010’da bitmesi öngörülen Melen projesinin ilk kademesinin 2007 Eylül ayında tamamlanabilmesi için çalışmalara hız verildi. Bunun dışında, Silivri ve civarında Danamandıra’daki kuyulara ise yenilerini eklenerek yeraltı suyu kapasitesi günlük 50 bin metreküp kapasiteye ulaştırıldı. Bu da yaklaşık 340 bin kişinin günlük su ihtiyacının karşılanması demek. Istrancalar Projesi’nin 3. ve 4.
kısım projelerine start veriliyor ve Yeşilçay Nehri üzerinde İsaköy ve Sungurlu barajlarını inşa ederek yıllık 190 milyon metreküp su sağlama planları kuruluyor.
KAçAK YAPILAŞMA ZARAR VERİYOR
İstanbul'da kaçak yapılaşmanın özellikle su havzalarına zarar verdiğine dikkat çekilmesi gerekiyor. Su havzalarında mevcut olan kaçak yapılaşmanın ortadan kaldırılması ve bundan sonraki yapılaşmaların planlı olması, ilde ve ilçelerde yeni imar planlarının su havzaları dikkate alınarak planlanması bu açıdan oldukça önemli.
DENİZ SUYUNDAN İÇME SUYU
Yetkililer deniz suyunu arıtma en son çarelerden biri olarak değerlendiriliyor. Ancak ''bizim metreküpü 2-3 dolardan su alacak halkımız yoktur'' demeyi de ihmal etmiyorlar.
SU SIKINTISI TARIMCILIĞI ETKİLİYOR
Küresel ısınmaya bağlı olarak yaşanan su sıkıntısı tarımsal sulama sisteminde de değişikliğe gidilmesi gerekliliğini bir kez daha ortaya koydu. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker'e göre, çiftçilerin yeni sistemi kullanabilmeleri için faizsiz kredi sağlanmalı. Eker, kuraklığa dayanıklı bitkilerin geliştirilmesi amacıyla da bilimsel çalışma başlattıklarını ifade etti.
'SU' SEÇİM MALZEMESİ OLDU
Su sıkıntısı ve buna bağlı olarak yaşanan tüm sorunlar bu denli büyümüşken, dolayısıyla "su" en büyük seçim
malzemesi oluyor. Bu konu hakkında kişisel veya herhangibir başka çıkar gözetmeden zaten yapılması gereken şeyler koz olarak kullanılıyor. <"Su sıkıntımız yok" söylemleri ile mevcut durum biraz farklı yansıtılıyor. Su kesintisi yaşamıyoruz çünkü bu da oy toplamak için kullanılan yöntemlerden birine dönüşmüş durumda. Su kesintileri 23 Temmuz sabahına ertelenmiş durumda...
Sesonline/ 16.07.2007
