PERİODONTAL PERİODONTAL CERRAHİNİN GENEL CERRAHİNİN GENEL PRENSİPLERİ PRENSİPLERİ

(1)

PERİODONTAL PERİODONTAL

CERRAHİNİN GENEL CERRAHİNİN GENEL

PRENSİPLERİ PRENSİPLERİ

Prof. Dr. Murat AKKAYA

(2)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

► Hastanın hazırlanmasıHastanın hazırlanması

► Acil müdahale Acil müdahale ekipmanı

ekipmanı

► Çapraz enfeksiyonun Çapraz enfeksiyonun önlenmesi

önlenmesi

► Sedasyon ve anesteziSedasyon ve anestezi

► Doku yönetimiDoku yönetimi

► Kazıma ve kök Kazıma ve kök düzlemesi

düzlemesi

► HemostazHemostaz

► Periodontal patPeriodontal pat

► Post op bilgilendirmePost op bilgilendirme

► Post op 1. hafta kontrolüPost op 1. hafta kontrolü

► Patın çıkartılması ve Patın çıkartılması ve kontrol seansı

kontrol seansı

► Tedavi dönemlerinde ağız Tedavi dönemlerinde ağız bakımı

bakımı

► Post op ağrı yönetimiPost op ağrı yönetimi

(3)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Hastanın hazırlanması Hastanın hazırlanması

► Acil müdahale ekipmanıAcil müdahale ekipmanı

► Çapraz enfeksiyonun önlenmesiÇapraz enfeksiyonun önlenmesi

► Kazıma ve kök düzlemesiKazıma ve kök düzlemesi

► Patın çıkartılması ve kontrol seansıPatın çıkartılması ve kontrol seansı

► Tedavi dönemlerinde ağız bakımıTedavi dönemlerinde ağız bakımı

(4)

Faz I tedavisi sonrası yeniden Faz I tedavisi sonrası yeniden

değerlendirme değerlendirme

Faz I Faz I

► Bazı lezyonların eliminasyonuBazı lezyonların eliminasyonu

► Dokuyu daha sıkı hale getirerek cerrahiye yardımcı olmakDokuyu daha sıkı hale getirerek cerrahiye yardımcı olmak

► Hastanın ortam, cerrah ve asistanla tanışarak korkusunun ve Hastanın ortam, cerrah ve asistanla tanışarak korkusunun ve endişesinin azaltılması

endişesinin azaltılması

Yeniden değerlendirme Yeniden değerlendirme

► Cerrahi ihtiyacına dair bulguların devam etmesiCerrahi ihtiyacına dair bulguların devam etmesi

► Cerrahi işlem sayısıCerrahi işlem sayısı

► Cerrahi sonrası bakım konularında hastanın bilgilendirilmesiCerrahi sonrası bakım konularında hastanın bilgilendirilmesi

(5)

Premedikasyon Premedikasyon

►

Antibiyotikler? Antibiyotikler?

(cerrahi öncesi başlayıp 4-7 gün devam (cerrahi öncesi başlayıp 4-7 gün devam

edildiğinde postop komplikasyonlarda azalma) edildiğinde postop komplikasyonlarda azalma)

►

Nonsteroid antienflamatuar? Nonsteroid antienflamatuar?

(cerrahiden 1 saat önce) (cerrahiden 1 saat önce)

►

CHX? CHX?

(cerrahi öncesi %0.12CHX gargarası) (cerrahi öncesi %0.12CHX gargarası)

(6)

Sigara Sigara

►

Hastanın postop 3-4 hafta sigaraya ara Hastanın postop 3-4 hafta sigaraya ara vermesi yada bırakması istenir

vermesi yada bırakması istenir

►

Hastanın kabul etmemesi durumunda Hastanın kabul etmemesi durumunda

rejeneratif, mukogingival ve estetik gibi

daha sofistike tekniklerden vazgeçilebilir

(7)

Aydınlatılmış onam Aydınlatılmış onam

►

Başlangıç seansında hasta teşhis, prognoz, Başlangıç seansında hasta teşhis, prognoz, tedavi alternatifleri, beklenen yarar

tedavi alternatifleri, beklenen yarar konularında bilgilendirilmesi gerekir konularında bilgilendirilmesi gerekir

►

Operasyon öncesi yenden bilgilendirilerek Operasyon öncesi yenden bilgilendirilerek yazılı izini alınır

yazılı izini alınır

(8)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Acil müdahale ekipmanı Acil müdahale ekipmanı

► Kazıma ve kök düzlemesi Kazıma ve kök düzlemesi

(9)

►

Hekim, hemşire ve diğer personel acil Hekim, hemşire ve diğer personel acil müdahale konusunda eğitilmelidir

müdahale konusunda eğitilmelidir

►

En sık rastlanan acil durum senkoptur En sık rastlanan acil durum senkoptur

 hasta ayakları yukarı gelecek şekilde hasta ayakları yukarı gelecek şekilde konumlandırılmalıdır

konumlandırılmalıdır

 oksijen verilebiliroksijen verilebilir

 Sıkı giysiler gevşetilirSıkı giysiler gevşetilir

 Hava yolunun açık olduğundan emin olunmalıdırHava yolunun açık olduğundan emin olunmalıdır

(10)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Çapraz enfeksiyonun önlenmesi Çapraz enfeksiyonun önlenmesi

(11)

►

Tek kullanımlık eldiven, cerrahi maske ve Tek kullanımlık eldiven, cerrahi maske ve gözlük

gözlük

►

Steril edilemeyen yüzeylerin kaplanması Steril edilemeyen yüzeylerin kaplanması

►

Aerosol üreten cihazların kullanımından Aerosol üreten cihazların kullanımından kaçınılması

kaçınılması

►

Keskin aletler kullanılırken dikkatli olunması Keskin aletler kullanılırken dikkatli olunması

(12)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Sedasyon ve anestezi Sedasyon ve anestezi

(13)

► Bölgenin tamanlamıyla anestezi altında olmasıBölgenin tamanlamıyla anestezi altında olması

► Anksieteye sahip hastalarda nitröz oksit ve oksijen Anksieteye sahip hastalarda nitröz oksit ve oksijen sedasyonu yada oral yolla benzodiazepin

sedasyonu yada oral yolla benzodiazepin uygulaması

uygulaması

jenerik

jenerik Yetişkin Yetişkin dozu (mg)

dozu (mg) Başlangıç Başlangıç (saat)

(saat) Yarılanma Yarılanma (saat)

(saat) Alprazolam

Alprazolam (xanax)

(xanax) 0.25-0.50.25-0.5 1-21-2 12-1512-15 Diazepam

Diazepam (valium)

(valium) 2-102-10 0.5-20.5-2 30-7030-70 Lorazepam

Lorazepam (ativan)

(ativan) 1-41-4 1-61-6 10-1810-18 Triazolam

Triazolam (halcion)

(halcion) 0.125-0.50.125-0.5 1-21-2 1.5-5.51.5-5.5

(14)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Doku yönetimi Doku yönetimi

(15)

►

Operasyonu dikkatli ve nazikçe yapın Operasyonu dikkatli ve nazikçe yapın

►

Hastayı sürkli gözleyin Hastayı sürkli gözleyin

►

Aletlerin keskin olduğundan emin olun Aletlerin keskin olduğundan emin olun

(16)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Kazıma ve kök düzlemesi Kazıma ve kök düzlemesi

(17)

►

Faz I tedavi sırasında kazıma ve kök Faz I tedavi sırasında kazıma ve kök

düzlemesi işlemlerinin yapılmış olmasına düzlemesi işlemlerinin yapılmış olmasına

rağmen operasyon esnasında da tüm kök rağmen operasyon esnasında da tüm kök

yüzeyleri yeniden temizlenmeli ve yüzeyleri yeniden temizlenmeli ve

düzleştirilmelidir düzleştirilmelidir

►

Operatör dışında asistan da yüzeylerin temiz Operatör dışında asistan da yüzeylerin temiz olup olmadığını kontrol etmelidir

olup olmadığını kontrol etmelidir

(18)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Hemostaz Hemostaz

(19)

Kanama kontrolü; operasyon bölgesinde Kanama kontrolü; operasyon bölgesinde hastalığın yayılımını, kemik yıkımının

hastalığın yayılımını, kemik yıkımının

boyutunuu, kök yüzeylerinin durumunu ve boyutunuu, kök yüzeylerinin durumunu ve

anatomisini net bir şekilde görmemizi sağlar anatomisini net bir şekilde görmemizi sağlar

►

Rezerbe olan jelatin sponge (gelfoam) Rezerbe olan jelatin sponge (gelfoam)

►

Oksidize selüloz (oxycel) Oksidize selüloz (oxycel)

►

Oksidize rejenere selüloz (surgicel) Oksidize rejenere selüloz (surgicel)

►

Mikrofibriller kollajen (collacoat, collatape) Mikrofibriller kollajen (collacoat, collatape)

►

Trombin (thrombostat) Trombin (thrombostat)

(20)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Periodontal pat Periodontal pat

(21)

►

Çinko oksit-öjenollü patlar Çinko oksit-öjenollü patlar

►

Öjenolsüz patlar (çinko oksit, yağ, Öjenolsüz patlar (çinko oksit, yağ,

lorothidol) + (kakao yağı, rosin, klorotimol) lorothidol) + (kakao yağı, rosin, klorotimol)

►

Patların retansiyonu Patların retansiyonu

►

Antibakteriyal özellikleri Antibakteriyal özellikleri

►

Allerji Allerji

(22)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Post op bilgilendirme Post op bilgilendirme

(23)

►

Operasyon sonrasında yapması yada Operasyon sonrasında yapması yada

yapmaması gereken bilgileri içeren yazılı bir yapmaması gereken bilgileri içeren yazılı bir

belge hastaya verilmelidir

(24)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Post op 1. hafta kontrolü Post op 1. hafta kontrolü

(25)

cerrahi sonrası devam eden kanama cerrahi sonrası devam eden kanama

Perküsyona karşı hassasiyet Perküsyona karşı hassasiyet

Şişlik Şişlik

Halsizlik Halsizlik

Birinci haftada görülebilecek olası Birinci haftada görülebilecek olası

komplikasyonlar:

(26)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Patın çıkartılması ve kontrol seansı Patın çıkartılması ve kontrol seansı

(27)

Patın çıkartılması sonrası olası Patın çıkartılması sonrası olası

bulgular bulgular

►

Gingivektomi: yüzey gevrek bir epitel ağı ile Gingivektomi: yüzey gevrek bir epitel ağı ile örtülüdür.

örtülüdür.

►

Flap: insizyona komşu alanlar epitelizedir Flap: insizyona komşu alanlar epitelizedir anck dokunulduğunda kanayabilir.

anck dokunulduğunda kanayabilir.

►

Fasiyal ve lingual mukoza grimsi sarı yada Fasiyal ve lingual mukoza grimsi sarı yada beyaz granüler debris ile kaplı olabilir.

beyaz granüler debris ile kaplı olabilir.

►

Kalkulus parçaları iyileşmeyi geciktirir. Kalkulus parçaları iyileşmeyi geciktirir.

(28)

Yeniden pat yerleştirme Yeniden pat yerleştirme

►

Pat kaldırıldığında rahatsızlık hissetme, Pat kaldırıldığında rahatsızlık hissetme, düşük ağrı eşiği

düşük ağrı eşiği

►

Nadiren aşırı periodontal ilişki Nadiren aşırı periodontal ilişki

►

Yavaş iyileşme Yavaş iyileşme

(29)

Diş mobilitesi Diş mobilitesi

►

Diş mobilitesi operasyon sonrası artar, ancak Diş mobilitesi operasyon sonrası artar, ancak dördüncü haftada azalır

dördüncü haftada azalır

(30)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Tedavi dönemlerinde ağız bakımı Tedavi dönemlerinde ağız bakımı

(31)

►

İlk hafta sıkı bir fırçalama önerilmez, ancak İlk hafta sıkı bir fırçalama önerilmez, ancak yumuşak bir fırça ile hasta kibarca bölgeyi yumuşak bir fırça ile hasta kibarca bölgeyi

temizlemelidir temizlemelidir

►

CHX uygulaması CHX uygulaması

►

Hastaya operasyon sonrası fırçalama Hastaya operasyon sonrası fırçalama

esnasında daha fazla kanama olmasının esnasında daha fazla kanama olmasının normal olduğu ve zamanla geçeceği, bu normal olduğu ve zamanla geçeceği, bu

nedenle fırçalamayı ihmal etmemesi söylenir

(32)

Ayaktan Cerrahi Ayaktan Cerrahi

►

Post op ağrı yönetimi Post op ağrı yönetimi

(33)

►

Hastaların %51.3 ünde minimal ağrı yada hiç Hastaların %51.3 ünde minimal ağrı yada hiç yok yok

►

%4.6 şiddetli ağrı %4.6 şiddetli ağrı

►

Preop 600-800 mg ibuprofen + postop 24-48 Preop 600-800 mg ibuprofen + postop 24-48 saat boyunca 8 saatte bir tablet

saat boyunca 8 saatte bir tablet

►

İsrarcı ve şiddetli postop ağrı durumunda İsrarcı ve şiddetli postop ağrı durumunda profesyonel müdahale ve antibiyotik ve profesyonel müdahale ve antibiyotik ve

analjezik uygulaması gerekebilir

(34)

Hassas dişlerin tedavisi Hassas dişlerin tedavisi

►

Hipersensitivite plak kalkulus ve ürünlerinin Hipersensitivite plak kalkulus ve ürünlerinin kaldırılması sonrasında dentinin açığa

kaldırılması sonrasında dentinin açığa çıkmasıyla oluşur

çıkmasıyla oluşur

►

Birkaç hafta içersinde yavaşça ortadan Birkaç hafta içersinde yavaşça ortadan kalkar

kalkar

►

Hipersnsitivitenin azaltılmasında plak Hipersnsitivitenin azaltılmasında plak kontrolü önemlidir

kontrolü önemlidir

►