ANKARA ÜNİVERSİTESİ DİL VE TARİH-COĞRAFYA FAKÜLTESİ
FELSEFE BÖLÜMÜ 2017–2018 Öğretim Yılı
FEL 120 BİLGİ KURAMI
DERS İZLEĞİ
Ders Saatleri: Pazartesi, 09.30 – 11.45 / DTCF 432 No’lu Sınıf
Dersin Amacı ve İçeriği: Bilgi kavramının felsefi olarak ele alınması ile felsefenin ana disiplinlerinden biri olan epistemolojinin ana problemlerinin irdelenmesi ve bu alana ilişkin felsefi bir kavrayışın kazandırılması amaçlanır. Bu amaca yönelik olarak, ‘bilgi’nin tanımlanması, ayırıcı niteliklerinin belirlenmesi, farklı bilgi türlerinin olanaklılığı, bilginin kaynağı gibi konular hem kuramsal olarak hem de tarihsel olarak ele alınır. Bilginin ayırıcı niteliği olarak kabul edilen ‘doğruluk’ üzerine farklı kavrayışlar değerlendirilirken, ‘doğruluğun uygunluk kuramı’ (correspondence theory of truth) tartışmaya açılır.
Ders Programı:
1. Hafta Dersin tanıtımı, ders izleğinin dağıtılması ve kaynakların açıklanması.
‘Bilgi’ye ilişkin temel tanımlamaların tartışmaya açılması.
2. Hafta ‘Bilgi Türleri’ (gündelik bilgi, bilimsel bilgi, dinsel bilgi, teknik bilgi, felsefi bilgi) kavrayışının tartışmaya açılması ve ‘Bilginin Birliği’nin olanaklılığının değerlendirilmesi.
3.Hafta Epistemolojinin temel sorunsallarının açımlanması ve temel kavramların (bilgi, bilen, bilinen, doğruluk, gerçeklik, doğrulama, gerekçelendirme, analitik, sentetik) irdelenmesi.
4.Hafta Epistemolojinin temel sorunsallarının açımlanması ve temel kavramların (bilgi, bilen, bilinen, doğruluk, gerçeklik, doğrulama, gerekçelendirme, analitik, sentetik) irdelenmesi.
5.Hafta Doğru Bilginin olanağı / kaynağı/ ölçütü sorununun ve doğruluk kuramlarının tanıtılması.
6.Hafta Olanak Problemi: Dogmatikler / Kuşkucular
Kaynak Problemi: Empirizm, Rasyonalizm, Sezgicilik (entüisyonizm) 7.Hafta Ölçüt Problemi: Uygunluk / Tutarlılık / Uzlaşım / Fayda
8.Hafta Ölçüt Problemi: Uygunluk / Tutarlılık / Uzlaşım / Fayda 9.Hafta Ölçüt Problemi: Uygunluk / Tutarlılık / Uzlaşım / Fayda 10.Hafta Epistemolojiden Bilgi Kuramına Bilimsel Bilgi ve Pozitivizm 11.Hafta Epistemolojiden Bilgi Kuramına Bilimsel Bilgi ve Pozitivizm 12.Hafta Post-pozitivist bilgi kuramı: Post-modern epistemoloji olanaklı mıdır?
13.Hafta Post-pozitivist bilgi kuramı: Post-modern epistemoloji olanaklı mıdır?
14.Hafta Genel Değerlendirme
Ders Kitapları:
A. Kadir ÇÜÇEN, Bilgi Felsefesi, ASA Kitabevi, 2001.
Harun TEPE, Platon’dan Habermas’a Felsefede Doğruluk ya da Hakikat, İmge Yayınevi, 2003.
Alan MUSGRAVE, Sağduyu, Bilim ve Şüphecilik –Bilgi Kuramına Tarihsel Bir Giriş-, çev. Nur Küçük, İthaki Yay., 2013.
Not: Ders kitaplarının ilgili konulara ilişkin bölümleri dersle paralel bir okuma programı oluşturacak biçimde belirlenecektir.
Diğer Kaynaklar: Ders notları, ders içeriğine ilişkin diğer yapıtlar ve görsel ya da yazılı tüm kaynaklar kullanılabilir.