Düşün, düşün…
Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni
(Sayı 19/17, 12 Mayıs 2017)
Geçen hafta neler oldu?
*** ABD Başkanı Trump, Rakka operasyonu için YPG’ye ağır silah verilmesini öngören tasarıyı onayladı. Karar, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Akar, MİT Müsteşarı Fidan ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın ABD’deyken açıklandı. Ankara tepki gösterdi. 16-17 Mayıs’ta ABD’yi ziyaret edecek olan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump ile bu konuyu görüşeceğini ifade etti.
*** Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, “idamı yeniden getirmesi durumunda Türkiye’nin AB içerisinde yerinin olmayacağını” söyledi. Juncker Türkiye-AB müzakerelerinin “defacto olarak donmuş durumda olduğunu” ancak diyalog kanallarının açık olmasından yana olduğunu vurguladı.
*** Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, silahlı muhalif grupların koşulları yerine getirdiği sürece, Şam hükümetinin de Astana'da uzlaşılan ‘çatışmasız bölgeler planı’na uyacağını bildirdi.
*** Cezaevlerinde 150’yi aşkın gazeteci bulunurken Cumhurbaşkanı Erdoğan ise demokrasi, düşünce ve ifade özgürlüğünü sonuna kadar savunduklarını iddia etti;
"Birçok yasağı biz kaldırdık. Yazı ve fikir hayatımıza musallat olan tek tipçi, vesayetçi anlayış yerine farklılıkları zenginlik olarak gören, düşüncenin önünü açan bir bakış açısını biz ikame ettik" dedi.
*** 3 Mayıs’ta tahliye edilen HDP Siirt Milletvekili Besime Konca hakkında savcılığın itirazı üzerine yeniden tutuklama kararı verildi. HDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan'ın vekilliği, hakkındaki onanmış hapis cezası nedeniyle düşürüldü.
*** Gülen Cemaatinin medya yapılanmasına yönelik soruşturma kapsamında aralarında Nazlı Ilıcak, Ahmet Altan ve Mehmet Altan’ın da bulunduğu 17 isim hakkında hazırlanan iddianame İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Davanın ilk duruşması 19 Haziran 2017’te saat 10.00'da görülecek.
*** 107 hakim ve savcı daha ihraç edildi. Darbe sonrası meslekten çıkarılan yargı mensubu sayısı 4 bin 238'e ulaştı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ darbe soruşturmaları kapsamında toplam 149 bin 833 şüpheli hakkında işlem yapıldığını, bunlardan 48 bin 636'sının tutuklandığını açıkladı.
*** Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi, Wikipedia’nın sansürünün ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmeyeceğine karar vererek yapılan itirazı reddetti.
*** NATO misyonu çerçevesinde Almanya'da görev yapan, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası görevlerinden alınan diplomatik pasaportlu askerlerden bazılarının iltica başvurusu kabul edildi.
*** KHK ile ihraç edilmelerinin ardından Ankara Yüksel Caddesi'nde 5 aydır oturma eylemi yapan akademisyen Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça başlattıkları açlık
---
Tutuklu gazeteciler
133 gündür tutuklu bulunan Cumhuriyet muhabiri Ahmet Şık, derhal serbest bırakılması yönünde karar verilmesi için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu.
Şık, 2011 yılında Gülen cemaatinin polis içindeki örgütlenmesini anlattığı kitabı nedeniyle 375 gün cezaevinde kaldığını ve basılmamış kitabının toplatıldığını hatırlattı.
AİHM’in bu davayla ilgili ‘özgürlük ve güvenlik hakkı’ ile ‘ifade özgürlüğü’nün ihlal edildiğine hükmettiğini vurgulayan Şık, “Gazetecilerin haksız biçimde tutuklanması artık kronikleşmiştir ve tutuklanmam bunun simgesel bir örneğidir” dedi.
Bu hafta cezaevindeki gazetecilere Bursa’dan yayın yapan “bursamuhalif.com” internet sitesi editörü ve Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Bursa Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Ozan Kaplanoğlu da eklendi. Tutuklanan gazeteci sosyal medya üzerinden ‘terör örgütü propagandası’ yapmakla suçlanıyor.
Gazeteci Canan Çoşkun’a TCK 301’den ceza
Şanlıurfa’da IŞİD’e soğan kamuflajıyla patlayıcı taşınması ile ilgili açılan davayı
"Soğandan MİT çıktı" başlığıyla haberleştiren Cumhuriyet Gazetesi muhabiri Canan Çoşkun, ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama’ suçundan 10 ay hapse mahkum oldu. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
Erdoğan’a hakaret davaları
Evrensel Gazetesi’nin eski sorumlu yazı işleri müdürü Vural Nasuhbeyoğlu ve eski imtiyaz sahibi Mehmet Arif Koşar, gazetede yayımlanan bir haber nedeniyle
‘cumhurbaşkanına hakaret’ten mahkum oldu. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, iki gazetecinin ayrı ayrı 11 ay 20 gün hapisle cezalandırılmalarına karar verdi. Cezalar 7’şer bin TL para adli cezasına çevrildi.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Kani Beko hakkında, iki yıl önce düzenlenen 'Taşerona Hayır' mitinginde yaptığı konuşma nedeniyle 'Cumhurbaşkanına hakaret’ten dava açıldı. İzmir 10. Asliye Ceza Mahkemesi'nde açılan davada Beko’yla birlikte yargılanacak DİSK Genel İş İzmir 5 No'lu Şube Başkanı Ali Haydar Kara ise ‘Hırsız Katil Erdoğan' sloganı atmakla suçlandı.
Tiyatrocuya verilen 16 aylık hapis cezası onandı
İzmir’de Roboski Katliamı’nın birinci yılında düzenlenen anma etkinliğinde sahne alan tiyatro oyuncusu Abdulhakim Bağış, ‘2911 Sayılı Toplantı ve Yürüyüş Kanununa muhalefet etmek’ ve ‘Örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla 16 ay hapse mahkum oldu.
Bağış, cezanın Yargıtay tarafından onaylanmasının ardından cezaevine girdi. Bir açıklama yapan Bağış, “Tiyatro sanatçısı, oynadığı bir oyundan dolayı yargılanamaz.
Sanatta işlenecek suç yoktur. Bu baskılar beni vazgeçiremeyecek” dedi.
Belge Yayınlarına polis baskını
Gazeteci yazar Ragıp Zarakolu ile Ayşenur Zarakolu’nun kurduğu 40 yıldır muhalif çizgide yayıncılık yapan Belge Yayınlarının İstanbul Cağaloğlu’ndaki binası polis tarafından basıldı. “Bandrolsuz kitap ihbarı var” iddiasıyla hem yayınevinde hem de depoda arama yapılırken, ‘Devletsiz Kürtler’ ve ‘Ölümden Zor Kararlar’ adlı kitaplar için toplatma kararı olduğunu söyleyen polisler yaklaşık 2 bin kitaba el koydu.
İTÜ’de 'Onur Yürüyüşü' OHAL kapsamında yasaklandı
İstanbul Teknik Üniversitesi’nde (İTÜ) düzenlenmesi planlanan “Onur Yürüyüşü”
rektörlük tarafından OHAL gerekçesiyle yasaklandı. Yasaklamanın üzerine bir açıklama yapan İTÜ Cinsiyet Kimliği Ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Kulübü Cins Arı, “LGBTİ+
olmaktan onur duymaya rektörlük de OHAL de engel olamaz. Biz her türlü varız ve var olmaya devam edeceğiz” dedi.
AYM, AKP'li başkan adayını eleştiren gazeteciye verilen cezayı bozdu
Anayasa Mahkemesi (AYM), Bandırma Manşet isimli internet sitesinde yayımlanan
"Gözlerim Yaşardı Doğrusu" başlıklı köşe yazısı nedeniyle mahkum olan gazeteci Önder Balıkçı’nın ifade ve basın özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti. Balıkçı, yazısı nedeniyle AKP’den belediye başkan adayı olan Bandırma Bor ve Asit Fabrikası İşletme Müdürü Şeker’in ‘kişilik haklarına saldırdığı’ gerekçesiyle tazminat cezasına çarptırılmıştı.
İhlalin sonuçlarının kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasını isteyen AYM, AİHS ve Anayasaya atıfta bulunarak "Rahatsız edici de olsa siyasilere ve tanınmış kişilere ilişkin yapılan bilgilendirme ve eleştirilerin cezalandırılması ‘caydırıcı etki’ doğurarak toplumdaki ve kamuoyundaki farklı seslerin susturulmasına yol açabilir... Cezalandırılma korkusu, çoğulcu toplumun sürdürülebilmesine engel olabilir.” dedi.
HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş hakkında 96 fezleke, 29 dava
Tutuklu HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın avukatları, müvekkilleri hakkında hazırlanan fezlekeler ve davalarla ilgili bir açıklama yaptı. Avukatlar; Demirtaş hakkında, tümü basın açıklaması, miting ve toplantı konuşmaları, kurum ve kuruluşların daveti üzerine yaptığı konuşmalar, Meclis çalışmaları sırasında sarf ettiği sözler ve partisinin Meclis Grubu’nda yaptığı konuşmalardan dolayı 96 adet fezleke hazırlandığını ve bu fezlekelerin 29’unun davaya dönüştüğünü belirtti.
Demirtaş, davaya dönüşen dosyaların 9’unda TCK 301’den, 5’inde ‘Erdoğan’a hakaret’ten, 4’ünde ‘örgüt propagandası’ndan yargılanıyor. Demirtaş, Doğubeyazıt Asliye Ceza Mahkemesi’nde TCK 301’den yargılandığı dosyada ise 5 ay hapse mahkum oldu.
İHD'nin Güneydoğu raporu: “Üç ayda 7907 hak ihlali”
Güneydoğu Anadolu bölgesinde 2017 yılının ilk 3 ayında yaşanan hak ihlalleri ile ilgili hazırlanan raporu açıklayan İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Başkan Yardımcısı ve Diyarbakır Şube başkanı Raci Bilici 7 bin 907 hak ihlali tespit ettiklerini söyledi.
Bilici, “13'ü çocuk 1629 kişi gözaltına alınırken, 1'i çocuk, 433 kişi tutuklandı. 11 gösteriye müdahale edildi, 30 kişi yaralandı. Soruşturma ve davalara maruz kalan kişi sayısı 212 oldu Güvenlik güçlerinin müdahalesi, bombalı saldırılar ve silahlı çatışmalar sonucu 5 sivil yaşamını yitirdi, 18 kişi yaralandı. Mayın patlaması sonucu 3 kişi yaşamını yitirdi, 10 kişi yaralandı.” dedi.
Cizre’de sokağa çıkma yasağı dönemindeki ölümler hakkında takipsizlik
Cizre’de sokağa çıkma yasakları sırasında sığındıkları bodrumlarda öldürülen 28 kişinin ölümü nedeniyle Cizre Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan suç duyurusu takipsizlikle sonuçlandı. Cizre Cumhuriyet Başsavcılığı, öldürülenlerin ‘örgüt üyesi’ olduklarını ileri sürerek, operasyona katılan güvenlik güçlerinin ‘meşru müdafaa’ temelinde hareket ettiklerini ve “olayda hukuka uygun sebeplerin mevcut olduğunu” savundu.
DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİ’NDE BU HAFTA
Gündemden uzak kalmayın
Düzenli olarak güncellenen müzemizden gündemi en eğlenceli biçimde takip edin.
OHAL’de Siyaset
3 Mayıs’ta tahliye edilen HDP Siirt Milletvekili Besime Konca hakkında savcılığın itirazı üzerine yeniden tutuklama kararı verildi. HDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan’ın milletvekilliği, hakkındaki kesinleşmiş hapis cezası gerekçe gösterilerek düşürüldü.
Güneydoğu Anadolu bölgesinde 2017 yılının ilk 3 ayında yaşanan hak ihlalleri ile ilgili hazırlanan raporu açıklayan İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Başkan Yardımcısı ve Diyarbakır Şube başkanı Raci Bilici 7 bin 907 hak ihlali tespit ettiklerini söyledi.
İfade Özgürlüğü
Nazlı Ilıcak, Ahmet-Mehmet Altan kardeşler, Ekrem Dumanlı, Tuncay Opçin ve Emre Uslu’nun da bulunduğu 17 isim hakkında hazırlanan iddianame kabul edildi, ilk duruşma 19 Haziran'da. Devam eden Özgür Gündem davalarında Ayşe Düzkan, Ragıp Duran, Hüseyin Aykol, Mehmet Ali Çelebi'nin duruşması ise 21 Haziran'a ertelendi.
Cezaevindeki gazeteciler ve yazarları ziyaret eden CHP heyeti, yaptıkları görüşmeleri ve incelemeleri raporlaştırdı. Heyet, OHAL dönemiyle birlikte cezaevlerinde adeta bir sıkıyönetim yaşandığına dikkat çekti.
Suriye
Suriye Dışişleri Bakanı Muallim Suriye hükümetinin Astana'da varılan "çatışmasız bölgeler planına" uyacağını söyledi. Planın uygulanmasında Birleşmiş Milletler'in herhangi bir gözlemci rolünü ise reddedeceklerini bildirdi. BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Suriyeli tarafları 16 Mayıs'ta Cenevre'de toplayacak. ABD Başkanı Trump, Rakka operasyonu için YPG’ye ağır silah verilmesini öngören tasarıyı onayladı.
DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI
• 9 Mayıs'ta İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen Özgür Gündem Nöbetçi GYY davalarında gazetenin eski Eş Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Aykol için
‘terörle mücadelede yer alanları hedef göstermek’ gerekçesi ile 3 yıla kadar,
‘örgüt propagandası yapmak’ gerekçesi ile 13 yıla kadar ceza istenirken; Ragıp Duran, Mehmet Ali Çelebi, Hüseyin Bektaş ve Ayşe Düzkan için ise, ‘örgüt propagandası yapmak’ gerekçesi ile herbirine 7 buçuk yıl hapis cezası istendi.
Mütalaanın ardından dava 21 Haziran'a ertelendi.
GELECEK HAFTANIN DURUŞMALARI
• Özgür Gündem Nöbetçi GYY davaları 16 Mayıs'ta Beyza Üstün ve Murat Çelikkan ile devam ediyor. Davalar İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek.
