TEBLİĞ İTHALATTA KORUNMA ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2011/10)

(1)

15 Eylül 2011 PERŞEMBE

Resmî Gazete

Sayı : 28055

TEBLİĞ Ekonomi Bakanlığından:

İTHALATTA KORUNMA ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2011/10)

Kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, 26/1/1995 tarihli ve 4067 sayılı Kanunla onaylanan Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması’nın eki Korunma Tedbirleri Anlaşması kapsamı dışında olmak üzere, Bakanlar Kurulunca 10/5/2004 tarihinde kararlaştırılan 2004/7305 sayılı İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Karar çerçevesinde 13/1/2011 tarihli ve 27814 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2011/1 ve 2011/2 sayılı Tebliğler ile başlatılan soruşturma sonucunda alınan kararı içermektedir.

Soruşturma

MADDE 2 – (1) Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanan soruşturma sonucunda ulaşılan bilgi ve bulguları içeren özet sonuç raporu ekte yer almaktadır.

Karar

MADDE 3 – (1) İthalatta Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu, bazı tekstil ve konfeksiyon ürünlerinin ithalatında korunma önleminin gümrük vergisinde artış şeklinde tatbik edilmesine ve önlemin istihsali hususunda Bakanlar Kurulu’na öneride bulunulmasına karar vermiştir.

Yürürlük

MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.

(2)

İTHALATTA KORUNMA ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN 2011/1 ve 2011/2 SAYILI TEBLİĞLER İLE BAŞLATILAN KORUNMA ÖNLEMİ SORUŞTURMASINA İLİŞKİN ÖZET SONUÇ RAPORU

1. SORUŞTURMAYA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER

Bu rapor, Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması’nın eki Korunma Tedbirleri Anlaşması kapsamı dışında olmak üzere İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Karar hükümleri çerçevesinde yürütülen korunma önlemi soruşturması sonucunda yapılan tespitleri içermektedir.

Bazı tekstil ve konfeksiyon eşyasının ithalatına yönelik korunma önlemi soruşturması sektörü temsil eden yerli üreticilerin üyesi bulunduğu meslek örgütlerinin yerli üreticiler adına yaptığı başvuru sonucu 13/1/2011 tarihli ve 27814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/1 ve 2011/2 sayılı Tebliğler başlatılmıştır.

Soruşturma kapsamında bazı tekstil ve hazır giyim eşyasına ilişkin incelemeler, bu iki ürün grubu için ayrı ayrı yapılmış olmakla beraber, bu iki eşya grubundaki yerli üretim ve ithalatın birbiri ile yakın etkileşimde bulunması nedeniyle incelemelere ilişkin hususlar tek bir rapor altında sunulmaktadır.

1.1. Soruşturma

Tekstil ve hazır giyim eşyası üreten yerli üreticilerin üyesi olduğu meslek örgütleri ve yerli üretici firmalar Ekonomi Bakanlığı’na gönderdikleri dilekçeler ile ithalata karşı önlem alınmasını talep etmişlerdir.

Söz konusu talepler Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından incelenmiştir. İnceleme sonucunda taleplerin değerlendirilmesi uygun görülmüş ve konu İthalatta Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu’na (Kurul) sunulmuştur. Kurul yaptığı değerlendirme sonucunda bazı tekstil ve hazır giyim eşyasının ithalatında korunma önlemi soruşturmalarının açılmasına ve ithalata karşı geçici önlem alınması için Bakanlar Kurulu’na öneride bulunulmasına karar vermiştir.

Kurul tarafından alınan Kararlar, 13/01/2011 tarihinde yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin 2011/1 ve 2011/2 sayılı Tebliğler ile ilan edilmiş ve soruşturma başlatılmıştır. Bakanlar Kurulu 24/03/2011 tarihli ve 27884 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/1476 sayılı Kararı ile bazı dokuma kumaş ve hazır giyim eşyası ithalatına geçici önlem olarak ilave gümrük vergisinin teminat olarak alınmasına karar vermiştir. Söz konusu Karar yayımını takip eden 120. gün olan 22/07/2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Soruşturma kapsamında 11 ilde yerinde inceleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Yerinde inceleme çalışmaları kapsamında 94 adet üretici ve ithalatçı tesisi ziyaret edilmiştir. Soruşturma sürecinde ayrıca yerli/yabancı meslek örgütü, kamu sektörü ve özel sektör temsilcileri ile değişik seviyelerde 30 civarında toplantı yapılmıştır.

1.2. İlgili Taraflar

Soruşturma sürecinde, korunma önleminden olumlu veya olumsuz etkileneceğini düşünen yerli veya yabancı tüm tarafların bilgi, belge ve görüşlerini sunabilmeleri için gerekli imkânlar sağlanmıştır.

Bu kapsamda, 619 ilgili taraf başvurusu alınmış ve kabul edilmiştir. İlgili tarafların 45 adedi meslek kuruluşu, 389 adedi firma, 185 adedi yabancı ülke/firma olmuştur. Kendisini ayrıca sözlü olarak ifade etmek isteyen ilgili taraflar 7-8 Mart 2011 tarihlerinde İstanbul’da sözlü olarak dinlenmiştir. Sözlü dinleme kapsamında 24 adet meslek örgütü, 67 adet firma ve 38 adet yabancı ülke/firma temsilcisi dinlenmiştir.

1.3. Soruşturma Konusu Eşya 1.3.1 Kumaş

Soruşturma konusu eşya “dokuma kumaş ve örme kumaş” olarak tanımlanmaktadır. Bu kumaşlar; ham veya işlemden geçmiş olmalarına, ipliği boyalı, sonradan boyanmış veya baskılı olmalarına veya içerdikleri elyafa göre (pamuk, yün, polyester, viskon vb.) türlere ayrılmaktadır. Başvuru konusu eşyanın yerli üretilenleri ile ithal edilenlerinin tanımı aynıdır.

1.3.2 Hazır Giyim

Soruşturma konusu eşya, “dokuma ve örme hazır giyim” olarak tanımlanmaktadır. Bu ürün gamı çok çeşitli ürünlerden oluşmakta olup, başvuru konusu ürünler temelde dış giyim ağırlıklıdır. Başvuru konusu eşyanın yerli üretilenleri ile ithal edilenlerinin tanımı aynıdır.

(3)

2. KAPSAM İNCELEMESİ

2011/1 ve 2011/2 sayılı Tebliğler kapsamında yapılan inceleme sürecinde ilgili taraflardan alınan bilgi, belge ve görüşler doğrultusunda, geçici önleme tabi olan eşya grubuna ilave olarak bazı tekstil ve hazır giyim eşyasının da kapsama alınması talepleri alınmıştır. Diğer taraftan bazı eşyanın da kapsamdan çıkartılmasına ilişkin talepler alınmıştır.

İlk başvuru sonrasında soruşturma açılan ve geçici önlem alınan ürünler ile daha sonra eklenmesi talep edilen ürünlere ait tablolar aşağıda sunulmaktadır. Soruşturma kapsamında bu ürünlerin ayrıntılı istatistiki incelemeleri yapılmıştır.

SORUŞTURMA AÇILAN VE GEÇİCİ ÖNLEM UYGULANMASI ÖNERİLEN ÜRÜNLER GTP

Dörtlü

Kodu GTP Dörtlü Adı

GTP Dörtlü

Kodu GTP Dörtlü Adı 6101 Erkek/Erkek Çocuk İçin Dış Giyim (Örme) 5111 Kardeli Yün Ve İnce Kıldan Dokumalar 6102 Kadın/Kız Çocuk İçin Dış Giyim (Örme) 5112 Taranmış Yünden, İnce Hayvan Kılından

Dokumalar 6103 Erkek/Erkek Çocuk İçin Takım Elbise, Takım,

Ceket, Pantolon Vs. (Örme) 5208 Pamuk Men (Ağırlıkça %85 Ve Fazla Pamuk M.Kare 200gr)

6104 Kadın/Kız Çocuk İçin Takım Elbise, Takım,

Ceket, Panolon Vs. (Örme) 5209 Pamuk Men (Dokuma %85 < Pamuklu 200g/M2 Den Fazla)

6105 Erkek/Erkek Çocuk İçin Gömlek (Örme) 5210 Pamuk Men (Dokumalar, Ağırlıkça % < 85 Ten Az Pamuk İçeren, <= 200 G/M²)

6106 Kadın/Kız Çocuk İçin Bluz, Gömlek, Gömlek;

Bluz (Örme) 5211 Pamuk Men (Dokuma, %85 >Pamuklu, Suni- Sentetik Karışık, 200g/M2 Den Ağır) 6107 Erkek/Erkek Çocuk İçin İç Ve Gece Giyim

Eşyası (Örme) 5407 Sentetik İplik, Monofil, Şeritlerle Dokumalar 6108 Kadın/Kız Çocuk İçin İç Ve Gece Giyim Eşyası

(Örme) 5408 Suni Filament İpliklerinden Dokunmuş

Mensucat

6109 Tişört, Fanila, Diğer İç Giyim Eşyası (Örme) 5512 Sentetik Devamsız Lifden Dokumalar-Ağırlıkça

%85 Ve Fazla

6110 Kazak, Süveter, Hırka, Yelek Vb. Eşya (Örme) 5513 Ağarlık; %85 >Devamsız Sentetik-Pamuk Dokuma < 170 Gr/M2

6112 Spor Kıyafetleri, Kayak, Yüzme Kıyafetleri

(Örme) 5514 Ağarlık; %85 >Devamsız Sentetik-Pamuk

Dokuma 170g/M2 Geçen

6201 Erkek/Erkek Çocuk İçin Dış Giyim 5515 Diğer Devamsız Sentetik Lifden Dokumalar 6202 Kadın/Kız Çocuk İçin Dış Giyim 5516 Devamsız Suni Lifden Dokumalar (Ağırlıkça

%85 < Suni) 6203 Erkek/Erkek Çocuk İçin Takım, Takım Elbise,

Ceket Vs.

6204 Kadın/Kız Çocuk İçin Takım, Takım Elbise, Ceket Vs.

6205 Erkek/Erkek Çocuk İçin Gömlek 6206 Kadın/Kız Çocuk İçin Gömlek, Bluz, Vs.

6207 Erkekler Ve Erkek Çocuklar İçin Fanilalar, Atletler, Külotlar, Slipler, Vs.

6208 Kadın/Kız Çocuk İçin İç Ve Gece Giyim Eşyası 6211 Kadın/Kız Çocuk İçin Spor, Kayak Ve Yüzme

Kıyafetleri Vb Giyim Eşyası

(4)

SORUŞTURMA SIRASINDA EKLENMESİ UYGUN GÖRÜLEN ÜRÜNLER

GTP Dörtlü

Kodu GTP Dörtlü Adı

5212 Pamuk Men (Diğerleri; M2<= 200gr.) 5603 Dokunmamış Mensucat (Emdirilmiş) 5608 Sicim, İp Veya Halattan Düğümlü Ağlar 5801 Kadife, Pelüş Ve Halkalı (Tırtıl Mensucat)

5802 Havlu Nevi Bukleli Mensucat (Tufte Edilmiş Mensucat) 5901 Cilt Kapağı İçin Sıvanmış Mensucat, Mühendis Muşambası Vb.

5903 Plastik Emdirilmiş, Sıvanmış, Kaplanmış Mensucat 6001 Örme; Tüylü Mensucat

6002 Diğer Örme Mensucat (En<=30cm, Elastomerik/Kauçuk İplik=>%5) 6003 Diğer Örme Mensucat (En<=30cm)

6004 Diğer Örme Mensucat (En>30cm, Elastomerik/Kauçuk İplik=>%5) 6005 Çözgü Tipi Örgülü Diğer Mensucat

6006 Diğer Örme Mensucat

6209 Bebek İçin Giyim Eşyası Ve Aksasuar

6212 Sütyen, Korse, Korse Kemer, Pantolon Askısı, Çorap Bağı, Jartiyer 6215 Boyun Bağı, Papyon Kravat Ve Kravatlar

6302 Yatak Çarşafı, Masa Örtüleri, Tuvalet, Mutfak Bezleri 530921 Keten Dokuma (Keten<%85 Ağırlık)

530929 Keten Mensucat (Keten<%85) 30059031 Gaz Bezleri Ve Gazlı Diğer Eşya

30059050 Tekstil Maddelerinden Yapılmış Sargı Bezleri, Bandaj, Sparadlar, Vb

Soruşturma sırasında yerli üretimi olmayan veya Türkiye’de üretilmesi verimli olmayan mensucatlara ve hazır giyim ürünlerine önlem alınmamasına ilişkin talepler değerlendirilmiştir. Taleplerin değerlendirilmesi neticesinde söz konusu eşyalara ait gümrük tarife pozisyonlarının altında talep edilen eşyanın haricinde Türkiye’de üretimi olan eşyaların da bulunduğu tespit edilmiştir. Netice itibariyle önlem kapsamından çıkartılması uygun görülen eşyaların gümrük tarife pozisyonlarında teknik tanım yapılmak suretiyle veya nihai kullanım amacı belirtilmek suretiyle kapsam dışına çıkartılabileceği değerlendirilmiştir. Bu çerçevede önlem kapsamından çıkartılması uygun görülen tekstil ürünleri listesi tanımlarıyla birlikte aşağıdaki tabloda sunulmaktadır.

ÖNLEM KAPSAMINDAN ÇIKARTILMASI UYGUN GÖRÜLEN TEKSTİL ÜRÜNLERİ

GTP TANIMI 5111.11

5111.19 Ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla ince hayvan kılları içeren dokunmuş mensucat 5112.11

5112.19 Ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla ince hayvan kılları içeren dokunmuş mensucat 5515.13 Esas itibariyle veya sadece ince hayvan kılları ile karışık dokunmuş mensucat 5515.22 Esas itibariyle veya sadece ince hayvan kılları ile karışık dokunmuş mensucat

(5)

GTP TANIMI 5516.31

5516.32 5516.33 5516.34

Esas itibariyle veya sadece ince hayvan kılları ile karışık dokunmuş mensucat

5209.11 5209.12

5209.19 4010 pozisyonunda yer alan eşyanın üretimine mahsus ağartılmamış pamuklu mensucat (a)

5516.11 60/1 NE veya daha ince ipliklerden üretilmiş, m2 ağırlığı 70 gr geçmeyen, boyanmamış, boyalı iplikten veya elyaftan üretilmemiş, kimyasal işleme tabi tutulmamış dokunmuş mensucat

5208.11 5208.12 5208.13 5208.19

60/1 NE veya daha ince ipliklerden üretilmiş m2 ağırlığı 70 gr geçmeyen boyanmamış, boyalı iplikten veya elyaftan üretilmemiş, kimyasal işleme tabi tutulmamış dokunmuş mensucat

5407.51

5407.61.10 1500tur/mt ve üzeri yüksek turlu ipliklerden üretilmiş m2 ağırlığı 70 gr geçmeyen, boyanmamış, boyalı iplikten veya elyaftan üretilmemiş, kimyasal işleme tabi tutulmamış dokunmuş mensucat

5407.10 5903.10.90.90.00 veya 3921.90.60.00.12 pozisyonlarında yer alan eşyanın üretimine mahsus yüksek mukavemetli polyester bezler için ilave gümrük vergisi uygulanmaz.

6110.12 Kaşmir keçisinin kıllarından (kazaklar süveterler, hırkalar, yelekler ve benzeri eşya (örme)

3. İTHALAT

Tekstil ve hazır giyim sektörü ithalat gerçekleşmeleri TÜİK istatistiklerinden derlenerek hazırlanmıştır.

3.1. Genel İstatistikler

Tekstil ve hazır giyim eşyasının ABD Doları bazında ithalat ve ihracat istatistiklerine ilişkin tablolar aşağıda gösterilmektedir.

Tekstil ve Hazır Giyim Eşyası Değer Bazında İthalat – İhracat İstatistikleri

Milyar ABD Doları Tekstil + Hazır Giyim ! Tekstil …! Hazır Giyim ! Yıl İthalat İhracat Denge İthalat İhracat Denge İthalat İhracat Denge 2001 2,469 10,332 7,863 2,246 2,997 0,751 0,223 7,336 7,113 2002 3,598 12,089 8,491 3,334 3,137 -0,197 0,263 8,952 8,689 2003 4,397 14,977 10,58 3,991 3,799 -0,192 0,406 11,178 10,772 2004 5,440 17,480 12,04 4,817 4,827 0,01 0,623 12,653 12,03 2005 5,818 18,808 12,99 5,067 5,385 0,318 0,751 13,422 12,671 2006 6,455 19,578 13,123 5,415 6,008 0,593 1,040 13,570 12,53 2007 8,470 22,772 14,302 6,950 7,194 0,244 1,521 15,578 14,057 2008 8,628 22,881 14,253 6,506 7,630 1,124 2,123 15,251 13,128 2009 7,455 19,204 11,749 5,434 6,336 0,902 2,021 12,868 10,847 2010 10,238 21,706 11,468 7,534 7,486 -0,048 2,704 14,220 11,516 2010 (1-4) 3,032 6,894 3,862 2,277 2,326 0,049 755 4,568 -750,432 2011 (1-4) 4,124 8,243 4,119 3,089 3,000 -0,089 1,035 5,243 4,208 Tekstil: 50-60 fasıllar (pamuk hariç); Hazır giyim: 61-63 fasıllar

İthalat: Toplam ithalat;

Kaynak: TÜİK istatistiklerinden derlenmiştir.

(6)

Tekstil (pamuk hariç) ve hazır giyim eşyasının toplam ithalatı incelendiğinde, ithalatın 2001 yılından bu tarafa artış eğiliminde olduğu görülmektedir. 2006 yılında ithalat artışı hızlanmıştır. 2007 yılında 8 milyar ABD doları seviyesinde yatay bir seyir izleyen ithalat 2008 yılında düşüş göstermiş ve 2009 yılında 2006 yılı ortalarındaki seviyesine gerilemiştir. İthalat 2009 yılından itibaren tekrar artış eğilimine girmiş ve 2010 yılında tarihi zirvesi olan 10 milyar ABD Doları seviyesini yakalamıştır.

2001 yılından bu yana pamuk hariç tekstil sektörü istatistikleri ayrıca incelendiğinde ithalatın 2007 yılına kadar yükseliş gösterdiği, 2008 ve 2009 yıllarında düştüğü görülmektedir. İthalat 2010 yılında hızlı bir yükseliş göstermiş ve tarihinde ilk defa 7 milyar ABD Doları seviyesini geçmiştir.

2001 ila 2010 yılları arasında hazır giyim dış ticaret istatistikleri ayrıca incelendiğinde ithalatın artış eğiliminde olduğu ve bu eğilimin 2005-2007 yılları arasında önceki dönemlere göre daha hızlı olduğu görülmektedir.

2008 ve 2009 yılında yatay bir seyir gösteren ithalat 2010 yılında tekrar artışa geçmiş ve ilk defa 2,5 milyar ABD Doları seviyesinin üzerine çıkmıştır. 2001 yılından bu tarafa, küresel krize rağmen, ithalatın anlamlı bir düşüş göstermemesi dikkat çekmektedir.

Tekstil ve hazır giyim eşyasının miktar bazında ithalat ve ihracat istatistikleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Tekstil ve Hazır Giyim Eşyası Miktar Bazında İthalat – İhracat İstatistikleri

Milyon Kg/Adet/Çift

! Tekstil ! ! Hazır Giyim ! İthalat İhracat İthalat İhracat İthalat İhracat İthalat İhracat

Kg Kg Adet Adet Çift Çift Kg Kg

2001 662 779 24 1.330 4 758 11 310

2002 1.038 870 42 1.676 7 945 14 352

2003 1.201 945 66 1.937 16 1.211 25 382

2004 1.295 1.025 82 1.800 28 1.240 19 395 2005 1.346 1.065 95 1.741 12 1.346 24 404 2006 1.449 1.187 110 1.778 29 1.369 29 396 2007 1.769 1.280 143 1.807 55 1.346 36 403 2008 1.597 1.297 188 1.646 55 1.289 32 374 2009 1.448 1.216 200 1.594 49 1.199 29 322 2010 1.846 1.353 281 1.758 93 1.240 48 346

2010 (1-4) 573 428 82 598 24 413 12 107

2011 (1-4) 657 468 111 577 27 407 19 112

Tekstil: 50-60 fasıllar (pamuk hariç); Hazır giyim: 61-63 fasıllar İthalat: Toplam ithalat;

Kaynak: TUİK istatistiklerinden derlenmiştir.

Tekstil ve hazır giyim ithalatı miktar bazında incelendiğinde, tekstil eşyasının istatistiklerinin “kilogram”

bazında, hazır giyim istatistiklerinin “kilogram” yanında ürün çeşitlerine göre “adet” ve “çift” olarak tutulduğu görülmektedir. Buna göre hazır giyim ithalatının % 64’lük kısmı “adet” üzerinden işlem gören ürünlerden, %34’lük kısmı ise “kilogram” üzerinden işlem gören ürünlerden oluşmaktadır. Çift üzerinden işlem gören eşya ise toplam hazır giyim ithalatı içerisinde % 2’lik bir kısmı oluşturmaktadır

2001 - 2010 yılları arasında tekstil (pamuk hariç) eşyasının miktar bazında ithalat istatistikleri incelendiğinde 2002 yılında hızlı bir artış gösteren miktar bazında ithalatın 2006 yılına kadar sabit bir eğimle arttığı görülmektedir. Bu artış 2007 yılında hızlanmıştır. 2008 ve 2009 yıllarında ise ithalat düşmüş ve 2009 yılında 2006 yılındaki seviyesine yaklaşmıştır. İthalat 2010 yılında ise yüksek hızlı bir artış göstererek ilk defa 1 milyon 800 bin ton seviyesini aşmıştır.

Kilogram birimi üzerinden işlem gören hazır giyim eşyasının ithalat ve ihracat istatistikleri incelendiğinde, ithalatın 2009 yılına kadar düşük bir eğimle yükseldiği görülmektedir. 2010 yılında ithalat artış hızının yükseldiği dikkat çekmektedir.

En çok işlem gören birim olan “adet” bazında gerçekleşen ithalat ise 2001 yılından 2010 yılına kadar kesintisiz artış eğiliminde olmuştur. 2008 ve 2009 yıllarında küresel krize rağmen yükseliş eğilimini değiştirmemiş olması dikkat çekicidir. İthalatın artış hızı 2005 yılından itibaren yükselmiştir. İthalatın artış hızı 2009 yılında yavaşlamasına karşın 2010 yılında tekrar yükselmiş ve ithalat 250 milyon adet sınırını aşmıştır.

(7)

“Çift” bazında istatistiği tutulan hazır giyim eşyası toplam hazır giyim eşyası ithalatı içerisinde düşük bir paya sahiptir. Bu eşyanın ithalatı da 2001 ila 2009 yılları arasında düşük eğimli bir artış içerisinde olmuştur. 2010 yılında ise daha önceki yıllara göre daha hızlı artmış ve ilk kez 100 milyon çift seviyesine yaklaşmıştır.

3.2. Ülkeler İtibariyle İthalat İstatistikleri

İthalat Rejimi Kararı kapsamında yer alan ülke grupları itibariyle tekstil (pamuk hariç) ithalat istatistikleri aşağıda sunulmaktadır.

3.2.1. Tekstil (pamuk hariç)

Pamuk hariç tekstil eşyasının ülke gruplarına göre 2001 ila 2010 yılları ithalat istatistikleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Tekstil (Pamuk Hariç) Değer Bazında İthalat İstatistikleri Milyon ABD Doları

Ülke Grubu¹ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 DÜ 785 1.191 1.396 1.707 1.736 1.949 2.894 2.667 1.958 2.911 GYÜ 292 548 765 1.012 1.241 1.314 1.641 1.514 1.499 2.182 AB 1.082 1.479 1.681 1.903 1.900 1.923 2.112 1.993 1.581 1.731

STA 64 79 106 122 121 128 196 207 278 496

EAGÜ+ÖTDÜ 24 37 43 73 70 101 106 125 118 214 TOPLAM 2.246 3.334 3.991 4.817 5.067 5.415 6.950 6.506 5.434 7.534 Kaynak: TÜİK istatistiklerinden derlenmiştir.

Tekstil eşyasının 2001 ila 2010 yılları arasındaki ithalat istatistiklerinin ülke grupları itibariyle değer bazında değişimi aşağıdaki grafikte gösterilmektedir. İthalat tüm ülke grupları itibariyle artış eğilimindedir. Ancak artış hızı ülke grupları itibariyle farklılık gösterdiği için 2010 yılındaki dağılım 2001 yılındaki dağılıma göre değişiklik göstermiştir. 2001 yılında değer bazındaki tekstil eşyası ithalatının % 48’i Avrupa Birliği Ülkeleri grubundan yapılmıştır. Avrupa Birliği Ülkeleri grubundan yapılan ithalat 2004 yılına kadar artış göstermiş ancak bu yıldan sonra 2007 yılına kadar yatay bir seyir izlemiştir. Anılan ithalat 2007 yılında 2 milyar dolar seviyesini geçmesine karşın 2008 ve 2009 yıllarındaki azalmayla 2003 yılındaki seviyesine kadar düşmüştür.

3.2.2. Hazır Giyim

Hazır giyim eşyasının ülke grupları itibariyle değer bazında ithalat istatistikleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Hazır Giyim Değer Bazında İthalat İstatistikleri

Milyon ABD Doları 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

DÜ 52 60 103 195 241 291 421 532 687 1.040

EAGÜ+ÖTDÜ 3 3 9 29 52 97 182 385 455 690

GYÜ 24 20 44 102 141 258 428 621 431 476

AB 137 171 236 264 273 340 412 466 333 360

STA 7 10 14 33 44 54 78 118 115 138

TOPLAM 223 263 406 623 751 1.040 1.521 2.123 2.021 2.704

Tablonun incelenmesinden de görüleceği üzere 2001 ila 2010 yılları arasında hazır giyim ithalatı değer bazıda yaklaşık 11 kat büyüyerek 223 milyon ABD Dolarından 2,7 milyar ABD Doları seviyesine yükselmiştir.

Toplam ithalat 2009 yılı hariç tüm yıllarda büyüme kaydetmiştir. Bu eğilim ülke grupları itibariyle de benzer olmuştur.

1 DÜ: Diğer Ülkeler; GYÜ: Gelişme Yolundaki Ülkeler; AB: Avrupa Birliği Ülkeleri; STA: Serbest Ticaret Anlaşması Yapılmış Olan Ülkeler; EAGÜ: En Az Gelişmiş Ülkeler; ÖTDÜ: Özel Teşvik Düzenlemelerinden Yararlanacak Ülkeler

(8)

3.3. Ülke Grupları İtibariyle Birim Kıymetler

Ülke grupları itibariyle pamuk hariç tekstil eşyasının birim kıymetlerinin yer aldığı tablo aşağıda verilmiştir.

Yıllar İtibariyle Ülke Gruplarına Göre Tekstil Birim Kıymetleri

ABD Doları / Kg Ülke Grubu 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

AB 4,5 4,3 4,7 5,2 5,2 5,5 6,1 6,5 5,3 5,7

DÜ 3,2 2,9 3,1 3,7 3,8 3,7 3,8 3,9 3,8 4,2

GYÜ 2,1 2,0 2,2 2,7 2,8 2,9 3,1 3,3 3,4 3,7

STA 3,2 3,0 2,8 3,0 3,1 3,4 3,6 4,0 3,6 3,7

ÖTDÜ 2,1 1,8 1,9 2,0 2,5 2,5 3,0 3,4 3,7 3,4

EAGÜ 0,6 0,6 0,6 0,7 0,9 0,9 0,9 0,9 0,9 1,5

2010 yılı birim kıymetleri incelendiğinde Avrupa Birliği Ülkeleri grubunun en yüksek birim kıymetlere sahip olduğu, buna karşın En Az Gelişmiş Ülkeler grubundan yapılan ithalatın ise en düşük birim kıymetlere sahip olduğu görülmektedir. Avrupa Birliği Ülkeleri grubundan yapılan ithalat En Az Gelişmiş Ülkeler grubundan yapılan ithalatın yaklaşık 4 katı daha yüksek birim kıymetlere sahiptir. Gelişme Yolundaki Ülkeler grubundan yapılan ithalat ile Serbest Ticaret Anlaşması Yapılmış Olan Ülkeler grubundan yapılan ithalatın eşit birim kıymetlere sahip olduğu dikkat çekmektedir.

Ülke gruplarına göre hazır giyim ithalatının birim kıymetleri, istatistiği tutulan farklı birimler bazında aşağıda tabloda gösterilmektedir.

Yıllar İtibariyle Ülke Gruplarına Göre Hazır Giyim Birim Kıymetleri

Ülke Grubu BİRİM 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

AB $/ADET 8,8 7,0 7,2 9,3 10,2 11,9 12,3 14,7 13,7 9,5

DÜ $/ADET 3,9 2,2 2,7 5,8 8,4 8,2 9,4 11,6 9,2 8,9

GYÜ $/ADET 3,8 3,3 3,0 2,8 2,8 5,1 6,3 7,6 7,8 8,4

STA $/ADET 7,7 9,1 12,3 14,5 12,2 10,8 10,9 10,4 8,4 7,5

EAGÜ $/ADET 5,2 7,8 5,6 7,0 5,9 6,3 7,0 7,0 6,6 6,6

ÖTDÜ $/ADET 8,3 0,4 12,4 4,4 1,2 0,8 1,2 3,1 3,0 2,3

ÖTDÜ $/ÇİFT 5,8 5,1 5,1 4,2 3,2 2,7 5,0 2,5

STA $/ÇİFT 3,7 1,4 1,4 1,5 2,1 3,4 3,7 5,6 1,9 2,1 AB $/ÇİFT 1,4 1,1 1,2 1,4 1,5 1,2 1,4 1,4 1,7 1,1 GYÜ $/ÇİFT 0,3 0,8 0,2 0,4 0,7 0,7 0,6 0,9 0,8 1,0 DÜ $/ÇİFT 0,7 0,4 0,4 0,5 0,9 0,7 0,7 1,0 0,8 0,9

EAGÜ $/ÇİFT 0,5 1,6 1,0 1,9 2,0 2,0 1,8 0,8 0,7

AB $/KG 17,8 16,3 12,2 15,1 15,6 20,2 25,0 29,8 30,0 17,3

DÜ $/KG 7,1 4,6 7,7 10,6 11,8 11,8 13,6 16,6 17,8 15,7

STA $/KG 4,3 2,9 0,4 1,9 1,5 2,0 2,8 7,6 15,2 6,0

GYÜ $/KG 2,1 0,9 1,3 2,3 3,3 4,1 5,2 8,8 7,3 5,9

EAGÜ $/KG 0,6 1,1 0,8 2,1 4,9 3,5 6,4 5,7 6,6 4,8

ÖTDÜ $/KG 21,0 16,1 1,3 2,4 2,3 3,8 2,1 4,5 2,7 0,6

İstatistiği çift üzerinden tutulan eşya dışında, hazır giyim ithalatının birim kıymetlerinin tekstil eşyasında olduğu gibi en yüksek Avrupa Birliği Ülkeleri grubundan yapılan ithalatta olduğu görülmektedir. İstatistiği adet üzerinden tutulan hazır giyim eşyasında 2010 yılında en yüksek kıymetlerin en düşük kıymetlere göre 4 misli fazla olduğu görülmektedir. İstatistiği kilogram üzerinden tutulan hazır giyim eşyasında ise bu fark 30 kata yakındır.

(9)

Adet üzerinden istatistiği tutulan hazır giyim eşyasının birim kıymetlerinin ülke grupları bazında yıllara göre değişimi yukarıdaki tabloda gösterilmektedir. İthal kıymetlerin yıllar itibariyle oldukça yüksek değişiklikler gösterdiği dikkat çekmektedir. Avrupa Birliği Ülkeleri grubundan yapılan ithalatın birim kıymetlerinin 2008 yılına kadar artış gösterdiği, 2009 ve 2010 yıllarında yüksek oranda düştüğü gözlenmektedir. Diğer Ülkeler grubundan yapılan ithalatın birim kıymetlerinin de, Avrupa Birliği Ülkeleri grubundan yapılan ithalatın birim kıymetlerinden bir miktar düşük olmakla birlikte aynı değişim seyrini izlediği fark edilmektedir. Gelişme Yolundaki Ülkeler grubundan yapılan ithalat ise 2008, 2009 ve 2010 yıllarında birim kıymetini arttırmasıyla diğer gruplardan yapılan ithalattan ayrılmaktadır. Özel Teşvik Düzenlemelerinden Yararlanacak Ülkeler grubundaki ülkelerden yapılan ithalatın miktar olarak düşük olmasının etkisiyle yıllar itibariyle, ortalama birim kıymetlerin yüksek oranda değişikliğe uğradığı gözlenmektedir.

İthalat istatistiği kilogram üzerinden tutulan hazır giyim eşyasının birim kıymetlerinin ülke grupları itibariyle yıllara göre değişimi incelendiğinde; Avrupa Birliği Ülkeleri grubundan yapılan ithalatın birim kıymetlerinin 2008 yılına kadar artış gösterdiği, 2009 yılında 2008 ile aynı seviyede kaldığı, ancak 2010 yılında büyük ölçüde düştüğü gözlenmektedir. 2010 yılında benzer şekilde Serbest Ticaret Anlaşması Yapılmış Olan Ülkeler grubundan gerçekleştirilen ithalatın da birim kıymetlerinin önemli ölçüde düştüğü dikkat çekmektedir. Kilogram bazında istatistiği tutulan hazır giyim eşyasının 2010 yılında tüm ülke gruplarından yapılan ithalatının birim kıymetleri düşmüştür. Özel Teşvik Düzenlemelerinden Yararlanacak Ülkeler, En Az Gelişmiş Ülkeler, Serbest Ticaret Anlaşması Yapılmış Olan Ülkeler ve Gelişme Yolundaki Ülkeler gruplarından yapılan ithalatın birim kıymetlerinin birbirlerine oldukça yakın olduğu gözlenmektedir.

Çift bazında istatistiği tutulan hazır giyim eşyasının birim kıymetlerinin yıllara göre değişimi incelendiğinde 2010 yılı itibariyle birim kıymetlerin ithalatın en çok yapıldığı ülke grupları itibariyle birbirlerine yakın seyrettiği ve düştüğü gözlenmektedir. İthalat içerisinde görece daha az payı olan Serbest Ticaret Anlaşması Yapılmış Olan Ülkeler grubu ile Özel Teşvik Düzenlemelerinden Yararlanacak Ülkeler grubundan yapılan ithalatın birim kıymetlerinin yıllar itibariyle değişimlerinin daha yüksek oranlarda olduğu gözlenmektedir. Serbest Ticaret Anlaşması Yapılmış Olan Ülkeler grubundan yapılan ithalatın 2009 yılında 3 kat azaldığı dikkat çekmektedir.

4. ZARAR DEĞERLENDİRMESİ

Bu bölümde soruşturma kapsamındaki ürünlere ilişkin zarar değerlendirilmesi iki farklı örneklem üzerinden analiz edilmektedir. İlk olarak İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin 2010/1 sayılı Tebliğ çerçevesinde kayda alma uygulaması kapsamında ekonomik göstergelerini Bakanlığımıza ileten yaklaşık 500 firmanın seçilmiş bazı göstergeleri incelenmektedir. İkinci olarak soruşturmanın başlangıç aşamasında Bakanlığımıza veri sunan yerli üretici firmaların verileri güncellenerek tekrar analiz edilmiştir.

Kayda alma uygulaması kapsamındaki kategorilerde firmaların toplam satışları ve dönem karları endekslenerek aşağıda sunulmaktadır.

Tekstil

Pamuklu dokuma mensucat (denim hariç)

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Dönem Karı/Zararı 100 118.0 65.3 99.3 54.2

Satışlar Toplamı 100 91.7 88.0 75.7 79.4

Denim

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Denim ve Denim hariç pamuklu mensucat birlikte incelendiğinde her iki grubun da benzer bir seyir izlediği görülmektedir. Öncelikle her iki grup için de satışların azalma eğiliminde olduğu, satışların en düşük seviyesine 2009 yılında ulaştığı, 2010 yılında yaşanan bir miktar artışa rağmen satışların eski seviyelerinden oldukça uzak olduğu anlaşılmaktadır. Satışlarda 2010 yılında yaşanan küçük bir artışa rağmen dönem karının ise oldukça gerilediği görülmektedir.

Suni Sentetik Dokuma Mensucat

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

(10)

Suni sentetik dokuma mensucat üretiminde de trendin pamuklu mensucata benzer bir şekilde hareket ettiği görülmektedir. Dönem karı 2006-2010 yılları arasında satışlarla birlikte gerilemiştir.

Pamuklu ve Sentetik Dışı Dokuma Mensucat

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Dönem Karı/Zararı 100 73.3 42.3 22.9 -14.2

Pamuklu ve sentetik dışındaki dokuma mensucat kategorisinde dönem karının yıllar içerisinde hızla gerilediğini ve 2010 yılını zararla kapattığı görülmektedir. Satışlar toplamının da dönem karı kadar dramatik olmasa da 2007-2010 döneminde gerilediği görülmektedir.

Örme Mensucat

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Dönem Karı/Zararı 100 98.4 -46.0 80.1 91.5

Örme mensucat grubunda her bir göstergede yıllar itibariyle büyük sapmalar olduğu ancak 2010 yılı sonu itibariyle her bir göstergenin 2006 yılına oranla gerilediği görülmektedir.

Dokunmamış Mensucat

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Dokunmamış mensucat grubunda satışlarda 2010 yılına kadar olan sürede bir gerilemenin yaşandığı, 2010 yılında satışların ciddi oranda artış göstermesine rağmen karın oldukça düşük seviyelerde gerçekleştiği görülmektedir.

Konfeksiyon

Kayda alma uygulaması kapsamında Ekonomi Bakanlığı’na iletilen konfeksiyon ürünlerinin ekonomik göstergeleri dokuma dış giyim, örme dış giyim ve denim olmak üzere üç temel kategoride sınıflandırılmaktadır. Her üç kategoriye ait göstergeler aşağıdaki tablolarda sunulmaktadır.

Dokuma Dış Giyim

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Dokuma dış giyim ürünlerinde yıllar itibariyle gerek toplam satışlar, gerek dönem karı azalmıştır.

Denim Giyim

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Denim giyim ürünlerinde her iki kategoride de önemli gerileme yaşanmıştır. Özellikle 2007 yılından itibaren firmaların karı önemli oranda gerilemiş bununla birlikte daha düşük oranlarda olmakla birlikte toplam satışlarda da gerileme yaşanmıştır.

Örme Dış Giyim

(11)

Gösterge (%) 2006 2007 2008 2009 2010

Dönem Karı/Zararı 100 91.7 -21.3 119.4 102.7

Satışların azalmasına rağmen karın arttığı tek kategori örme dış giyim grubudur.

Sonuç olarak her bir ürün grubu birbirine benzeyen trendler izlemiştir. Buna göre birçok ürün grubunda kar azalmıştır. Bunun yanında satışlarda da genel itibariyle bir gerileme yaşanmıştır. Karlılık ise ya oldukça düşük oranlarda kalmış ya da gerilemiştir. Yine birçok ekonomik göstergede bir bozulma yaşandığı; bazı ürün gruplarında bozulmanın devam ettiği diğerlerinde ise bir miktar düzelmenin olduğu ancak bu düzelmenin yetersiz kaldığı görülmektedir. Özetle yukarıda yer alan örneklem içerisindeki firmaların genelinin ekonomik göstergelerinin olumlu bir seyir izlemediği anlaşılmaktadır.

Zarar değerlendirmesinin ikinci kısmında tekstil ve konfeksiyon ürünlerinde korunma önlemi alınması talebiyle Bakanlığımıza başvuruda bulunan ve ekonomik göstergeleri ön inceleme raporuna esas teşkil eden tekstil ve hazır giyim üreticilerine ait firma verileri güncellenerek aşağıda analiz edilmektedir.

Tekstil

Kapasite ve Kapasite Kullanım Oranı

Kapasite 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Endeks

2005 100 96 97 94 91 97

KKO (%) 53 54 54 45 36 38

Yukarıdaki tabloda gerek kapasitenin gerek kapasite kullanım oranının yıllar itibariyle gerileyerek 2009 yılında en düşük seviyesine ulaştığı 2010 yılında ise bir miktar artış gösterdiği görülmektedir.

Yurt İçi Satışlar Yurt İçi

Satışlar 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Endeks

2005 100 113 112 80 75 81

Yukarıdaki tabloda yurt içi satışlar endekslenerek sunulmaktadır. Buna göre yurt içi satışların 2005-2007 yılları arasında artarken 2008 ve 2009 yıllarında küresel krizin de etkileriyle gerilediği görülmektedir. 2010 yılında ise küresel krizin etkilerinin azalmasının satışlara da yansımasıyla birlikte yurt içi satışlar bir miktar artırış göstermiş ancak 2007 seviyesinin oldukça gerisinde kalmıştır.

İstihdam

İstihdam 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Endeks

2005 100 102 99 84 76 83

Yerli üreticilerin istihdam seviyesi 2007-2009 yılları arasında sürekli azalmış, 2009 yılında bu düşüş baz yıl olan 2005’ten bu yana gerçekleşen en düşük seviyeye ulaşmıştır. 2010 yılında istihdam verileri bir miktar artmakla birlikte 2007 yılındaki seviyesinin oldukça gerisinde kalmıştır.

Verimlilik

Verimlilik 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Endeks

2005 100 95 98 94 81 83 Yukarıda yer alan tabloda yerli üretim faaliyetine ilişkin sunulan veriler doğrultusunda yapılan endekslemede verimliliğin 2007 yılı haricinde azaldığı ve endeksin 2009 yılında en düşük seviyesine ulaştığı, 2010 yılında ise verimliliğin bir miktar artış gösterdiği görülmektedir.

Karlılık

(12)

Kârlılık 2005 2006 2007 2008 2009 2010

% -5,4 -2,5 2,8 -1,3 1,8 2

Yukarıda yer alan tabloda yerli üreticiler tarafından sunulan veriler doğrultusunda, 2005-2010 yılları arasında karlılığın dalgalı bir seyir izlediği ve bu dönem boyunca yerli üreticilerin %5,4 zarar ile %2,8 kâr oranları arasında faaliyet gösterdiği anlaşılmaktadır.

Fiyatlar

Ülkemizde ve Uzakdoğu’da üretim yaptıran çok uluslu bir şirketten alınan kumaş fiyatı incelendiğinde % 70 pamuklu % 30 polyester kumaşlarda % 39 ise % 100 pamuklu kumaşlarda % 19 oranlarında fiyat farkı olduğu anlaşılmıştır.

Konfeksiyon

Kapasite ve Kapasite Kullanım Oranı

Kapasite 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Endeks (2005) 100 112 110 110 86 80

KKO (%) 29 24 21 21 23 21

Yukarıdaki tabloda kapasitenin 2006 yılından sonra düzenli olarak azaldığı, buna karşılık kapasite kullanım oranının ise 2005 ve 2006 yıllarından sonra gerilediği ve daha sonra paralel bir seyir izlediği görülmektedir.

Yurt İçi Satışlar

Yurt İçi Satışlar 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Endeks

2005 100 71 83 89 63 73

Yukarıdaki tabloda yurt içi satış verileri, baz yıl olarak alınan 2005 rakamlarına göre endekslenmiştir. Yurt içi satışlar 2006-2008 döneminde artmakla birlikte 2009 yılında ciddi şekilde gerilemiş, 2010 yılında bir miktar artış göstermekle birlikte eski seviyelerinin oldukça gerisinde kalmıştır.

İstihdam

İstihdam 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Endeks

2005 100 98 97 98 79 93

Yukarıdaki tabloda yerli üreticilerin istihdam rakamları endekslenerek sunulmaktadır. Yerli üreticilerin istihdam seviyesi 2005-2008 yılları arasında önemli bir değişim göstermemekle birlikte 2009 yılında ciddi bir gerileme yaşamış, 2010 yılında tekrar artan istihdam önceki seviyelerinin gerisinde kalmıştır.

Verimlilik

Verimlilik 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Endeks (2005) 100 98 89 83 78 84

Yukarıdaki tabloda yerli üreticilerin verimliliğe ilişkin verileri endekslenerek sunulmaktadır. Buna göre verimliliğin yıllar itibariyle gerilediği, en düşük seviyesine 2009 yılında ulaştığı, 2010 yılında ise tekrar bir miktar arttığı görülmektedir.

Karlılık

Kârlılık 2005 2006 2007 2008 2009 2010

% -2.4 1.7 0.5 1.0 0.1 1.0

(13)

Yukarıdaki veriler çerçevesinde yıllar itibariyle yerli üreticilerin %2,4 zarar ile %1,7 kâr oranları arasında faaliyet gösterdiği görülmektedir.

Fiyatlar

Ülkemizde ve Uzakdoğu’da üretim yaptıran yerli bir şirketten alınan bazı ürünlere ait fiyatlar incelendiğinde yerli ürün ithal ürün fiyatlarında pantolonda % 26, kabanda % 50, triko hırkada % 37 ve gömlekte % 55 oranlarında fark olduğu görülmüştür.

Değerlendirme

Sonuç itibariyle tekstil ve konfeksiyon ürünlerinde korunma önlemi alınması talebiyle başvuruda bulunan firmaların ekonomik göstergelerinin incelenmesi neticesinde, firmaların ekonomik göstergelerinde 2005 yılı sonrası dönemde bir bozulmanın yaşandığı, bu bozulmanın özellikle 2008 ve 2009 yıllarında en kötü seviyelerde gerçekleştiği 2010 yılında ise bir miktar toparlanmakla birlikte bu toparlanmanın 2008 öncesi seviyelerin gerisinde kaldığı değerlendirilmektedir. Tekstil ve konfeksiyon sektörleri birbirleri ile karşılaştırıldığında konfeksiyon sektörünün tekstil sektörüne göre 2010 yılında daha fazla toparlandığı görülmektedir. Bunun muhtemel sebebi artan konfeksiyon talebinin ithal tekstil girdisi kullanılması suretiyle yaşanan toparlanmadır. Bu durum konfeksiyon sektöründeki zararı bir miktar gizlemekle birlikte sektörün kırılganlığını artırmaktadır.

Türkiye’nin tekstil ve hazır giyim ithalatı ciddi artış eğilimindedir. Bu artış eğiliminin iki ana nedeni bulunmaktadır. Birincisi ekonomik büyüme ve artan kişi başına gelirdir. İkinci neden, ucuz ithalatın yerli üretimi daha fazla ikame etmeye başlamasıdır..

Türkiye’de artan ithalatın nedenlerinin başında gelen “ekonomik büyüme” ve “ikame” saiklerinin ayrıştırılmasına yardımcı olacak unsurlardan bir tanesi ithalat artışı ile ihracat artışı arasındaki farklılaşmadır. İkincisi de büyüme rakamlarındaki değişim ile ithalat rakamlarındaki değişimdir. Ülkemizin cari fiyatlarla GSYİH artışı 2001 yılından 2010 yılına % 56, tekstil ve konfeksiyon ithalatı ise aynı dönemde % 315 oranında artış göstermiştir. Bu durum ithalat artışının sadece büyümeden kaynaklanmadığının bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir.

Pamuk hariç tekstil eşyasında ithalat seyri ile ihracat seyri karşılaştırıldığında, 2006 yılına kadar görece paralel bir seyir izleyen gerçekleşmelerin, 2006 yılından sonra paralelliğini bozduğu, talebin arttığı dönemlerde ithalatın artış eğiliminin ihracatın artış eğilimden çok daha yüksek eğilimlerle geçekleştiği görülmektedir. Bu durum ithalatın ekonomik büyümeye dayalı talep artışının daha üstünde bir miktarda arttığını dolayısıyla yerli üretim üzerinde ciddi zarar ve zarar tehdidi yaratacak şartlarda gerçekleştiğini göstermektedir.

Hazır giyim eşyasının ithalat ve ihracat seyirleri göz önüne alındığında, ithalat ve ihracat tekstil eşyasından daha da fazla farklılaşmaktadır. 2006 yılından sonra ihracatın talep dalgalanmalarına paralel seyrine karşın ithalatın seyri bu dalgalanmalardan etkilenmeden artışını sürdürmüştür. Bu durum hazır giyim eşyası ithalatının artışının yerli üretim üzerinde ciddi zarar ve ciddi zarar tehdidi gösterecek nitelikte güçlü bir ikame saiki ile gerçekleştiği anlaşılmaktadır.

5. ÜLKE ÇIKARI VE İLGİ TARAF GÖRÜŞLERİ

Tekstil ve hazır giyim sektörleri, milli gelirden aldığı pay, sağladığı istihdam ve yüksek ihracat potansiyeli ile ülke ekonomisinin lokomotif sektörlerinden birisidir. Sektörlerin bir diğer özelliği bir çok sektör ile de iç içe olmasıdır.

Aksesuar, düğme, etiket, fermuar gibi küçük sanayiler varlıklarını hazır giyim sektörü ile birlikte sürdürmektedirler.

Bunun yanında mobilya, otomotiv gibi daha geniş sektörlerle de endüstriyel entegrasyon içindedir. Bu ilişkiler sektörün önemini daha da artırmaktadır.

Tekstil ve hazır giyim eşyasına yönelik vergi artışına gidilmesine ilişkin olarak ithalatçılar tarafından önlemin Türkiye ekonomisi ve ihracatı açısından olumsuz etkileri olacağına yönelik iddialar oraya atılmıştır. Söz konusu iddialar iki ana argüman üzerine inşa edilmektedir. Birincisi Türkiye’de yeterli üretim kapasitesinin olmadığı, ikincisi ise üretim maliyetlerinin Uzak Doğu ülkeleri ile rekabet edemeyecek kadar yüksek olduğudur. Bu iki ana argümana dayanarak, önlem sonrası enflasyonun artacağı, ihracatın düşeceği ve markalaşma sürecinin olumsuz etkileneceği iddiaları ortaya atılmaktadır. Bu çerçevede ithalatçıların iddiaları ve bu iddialara ilişkin görüşler soruşturma raporunda ayrıntılı olarak incelenmiştir.

2010 yılında Türkiye’nin konfeksiyon ithalatı % 34, tekstil ithalatı % 44 oranında artmıştır. Buna karşın ihracatımız sırasıyla % 11 ve % 18 oranında artmıştır. Önlem alınmaması durumunda ilk aşamada tekstil işletmelerimiz kapanma noktasına gelecektir. Bunun sonucunda orta vadede, konfeksiyon ihracatımız tamamıyla

(14)

ithalata bağımlı hale gelecek, ithal maliyetleri artacaktır. Dolayısıyla tekstil sektöründeki daralmayı konfeksiyon sektörü izleyecektir. 2005 yılında ithal konfeksiyon ürünlerinin piyasa payı % 5 iken bu gün % 25 olmuştur. Bu hızla pazar kaybının devam etmesi halinde önümüzdeki beş yıl içerisinde yerli konfeksiyon eşyasının piyasa payı çok daha aşağı seviyelere inecektir.

Bunun yanında, zarar değerlendirmesi kısmında da belirtildiği üzere yerli üreticilerin ekonomik göstergelerinde son dönemde meydana gelen bozulma yerli üretimde ciddi zarar ve ciddi zarar tehdidinin varlığını açıkça ortaya koymaktadır.

Tekstil ve konfeksiyon sektörü birlikte değerlendirildiğinde dış ticaret fazlası veren bir sektördür. 2010 yılında ihracatımızın % 19’u tekstil ve konfeksiyon sektörünce gerçekleştirilmiştir. Yani döviz geliri ve ithalatın finansmanı açısından önemli bir sektördür. Sektörün bu özelliğini kaybetmemesi için önlem alınması gerekmektedir.

Ancak özellikle hazır giyim sektörü gittikçe artan oranda ithal mallara dayalı bir sanayi haline gelmiştir. Tekstil ve konfeksiyon sektöründe iç talebin yerli ürünlere yönelmesi doğrudan sanayi üretimine yansıyacak ve uzun dönemde milli gelire, istihdama, döviz gelirlerine olumlu katkı yapacaktır. Öte yandan istihdamda yaşanacak artış, gelir etkisi ile dolaylı olarak iç talebin daha da canlanmasını sağlayacaktır.

Bilindiği üzere 1 dolarlık bir ithalat yurt içinde en azından 3 dolarlık bir etki doğurmaktadır. 2010 yılında yaklaşık 12 milyar dolarlık tekstil ve konfeksiyon ithalatı yapılmıştır. Bu ithalatın yurt içindeki etkisinin yaklaşık 40 milyar dolar olduğu ortaya çıkmaktadır. Diğer bir ifadeyle büyüme oranının çok üzerinde gerçekleşen ithalat, bu miktarın üç katı kadar yerli üretimi olumsuz etkilemektedir. Önceki kısımlarda da belirtildiği gibi 2001 yılından 2010 yılına kadar GSYH % 56 oranında artarken, ithalat artışı % 315 olarak gerçekleşmiştir. Bu şekilde yüksek oranda artan ithalat yerli üreticiler üzerinde kapasite kullanımı, üretim, satışlar vb ekonomik göstergeler üzerinde olumsuz etki oluşturmasının yanında yeni yatırımların ve yenileme yatırımlarının da yapılmasını engellemektedir. Ülke çıkarı açısından değerlendirildiğinde sektörde sağlıklı ve sürdürülebilir bir büyüme daha büyük önem taşımaktadır.

6. SONUÇ

Sonuç olarak, soruşturma konusu eşyanın ithalatının özellikle son dönemde ani ve önemli oranda arttığı; bu artışın yerli üreticinin ekonomik göstergelerinde bozulmalara neden olduğu, ithalat artışı ve gerçekleşme koşulları ile yerli üreticinin ciddi zarar ve ciddi zarar tehdidi ile karşı karşıya kalması arasında kuvvetli bir nedensellik ilişkisinin olduğu anlaşılmıştır.