TÜRKİYE PAMUK TOHUMCULUĞU
ALİ ÖZBUĞDAY
TOHUMLUK
• Tarımın temeli
• Tarımdaki en eski girdi
• Tarımdaki en önemli girdi
• Nitelikli tohumluk kullanmadan modern tarım yapmak, verimli kaliteli üretim
yapmak mümkün değil
Tohum, tarımsal gelişim mekanizmasının temelidir!
Mısır 6 kat
Pamuk 4,5 kat
Buğday ve soya 2,5 kat
1930’dan günümüze genetik verim artışı
SEBZE VE TARLA ÜRÜNLERİNDE YETERLİLİK ORANLARI (%) (2014-15)
6,5
45
73,4 21,3
84,4
97,4 99,4 89,2
104,5 108,4
110,8
0 20 40 60 80 100 120
Soya Pamuk*
Ayçiçeği Kanola Mısır Patates Şekerpancarı Buğday Soğan Biber Domates
Kaynak: TÜİK, *Cottoninc %
GTHB Kütlü Pamuk Üretim Hedefi
2017 Yılı için : 2.5 milyon ton; 2023 Yılı Hedefi: 3 milyon ton
Yıllık 7,9 milyar $ ile Avrupa’nın üçüncü büyük
tekstil ve hammaddeleri
ihracatçısı
Yıllık 16,9 milyar $ ihracat rakamı ile
Dünya’nın altıncı büyük hazır giyim
ihracatçısı
En fazla dış ticaret fazlası veren sektörü tekstil ve
sektörün toplam ihracatındaki payı
% 17.6
Tekstilin ham maddesi pamuk ve pamuk yetiştirme potansiyeline sahip olduğumuz halde, pamuk alanları giderek daralıyor ve pamuk
ihtiyacımızın her yıl yaklaşık yarısı ithal ediliyor Avrupa’nın
en büyük tekstil üreticisi
TÜRKİYE TEKSTİL ÜLKESİDİR VE TEKSTİLİN HAMMADDESİ DURUMUNDAKİ PAMUK VE PAMUK TOHUMU ÜRETİMİNDE DIŞA
BAĞIMLI OLMAMALIDIR
0 100 000 200 000 300 000 400 000 500 000 600 000 700 000 800 000
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Türkiye’de pamuk ekim alanı (ha)
Kaynak: TÜİK
YILLARA GÖRE TÜRKİYE’DE PAMUK EKİM ALANLARI (HA)
31.355 ha 42.322 ha 27.457 ha
37.776 ha 4.000 ha
5.000 ha 91.391 ha
104.401 ha
2016 Ekim alanı: 395.831 ha
2017 tahmini ekim alanı: 471.275 ha Değişim: + % 19,06
+% 14,2
% 25
+%37,6 +%35,0
2017 Tahmini LİF Üretim : 805.880 bin ton
Pamuk Üretim Alanları ve Değişim Oranları (2016/17)
2017 Tahmini KÜTLÜ Üretimi : 2.120.074 bin ton
HATAY37.582 ha
44.342 ha +%18,0
ŞANLIURFA ÇUKUROVA
ANTALYA EGE
204.046 ha
237.436 ha +%16,4
DİYARBAKIR
DESTEKLEMENİN SERTİFİKALI TOHUM KULLANIMINA BAĞLANMASI
0 5 10 15 20 25 30
1993 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Destekleme miktarı (cent/kg)
Sertifikalı tohuma verilen ilave destekleme (cent/kg) Kütlü desteklemesi (cent/kg)
Türkiye’de 1995 yılında pamukta sertifikalı delinte tohum kullanım oranı % 20’nin altında iken, 2015 yılında % 95’i geçmiştir.
2392
2939
3847
4163 4350 4305
3579
4000
4474
4749
4990 5020
4720
1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000 5500
1980 1990 2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ülkemizde pamukta destekleme uygulamaları ve yıllar itibariyle verimler (kg/ha)
*Kaynak: TÜİK ve Tarım Bak.
1993 İlk destekleme (1 yıl süreyle)
1998 Desteklemenin tekrar başlatılması (Üretime destek) 2001 Sertifikalı tohum kullanımına ilave destekleme
2012 Desteklemenin tamamıyla sertifikalı tohum kullanımına bağlanması
Pamukta sertifikalı delinte tohum kullanım oranının yükselmesi ve üstün genetik performansa sahip çeşitlerin de katkısıyla verim seviyesi önemli oranda artmıştır.
PAMUKTA YAKALANAN BAŞARIDAN ÖDÜN VERMEYELİM!
• 2015 ve 2016 yıllarında sertifikalı tohum kullanım oranı
% 90’ların altına düşmüştür. Kaçak tohum kullanımının yaygınlaşması;
– Başta Pembekurt olmak üzere, Köşeli Yaprak leke hastalığı gibi İç Karantinaya tabi bitki koruma sorunları artacak,
– Verim düşüşlerine neden olacaktır.
Pamukta kaçak tohum satışının önlenmesi için destekleme ödemelerinde usulsüz destek alınmasının önüne geçecek
önlemler alınmalıdır.
• Bunu sağlamanın yolu, destekleme ödemelerinde kullanılan tohum miktarının belirlenmesinde bölgelere göre belirlenecek ekim normlarının esas alınmasıdır:
– Ege Bölgesi : En az 30 kg/ha
– Çukurova Bölgesi : En az 25 kg/ha – Güneydoğu Anadolu Bölgesi : En az 25 kg/ha
Biotech ürünler üzerindeki tartışmalar, konvensiyonel tohum üretimine avantaj sağlayacaktır. Konvensiyonel pamuk ve
pamuk tohumu üretiminin avantajını kullanmalıyız.
92,1
24
53,7
8,6 18,9
8
131,3
27,4 0
20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
Soya Pamuk Mısır Kanola
Ekim alanı (milyon hektar)
Konvensiyonel GD
Seçilmiş ürünlerde biotech ürünlerin ekiliş oranları (2015)
Source: www.isaaa.org(2015)
% 83
% 29
% 75 % 24
Pamukta zararlı Yeşilkurt (Heliothis spp.,), Pembekurt (Pectinophora gossypiella) ve Spodoptera türlerinde görülen dayanıklılık sorunları
Biotech ürünler üzerindeki tartışmalar, konvensiyonel pamuk ve pamuk tohumu üretimine avantaj sağlayacaktır
BURKINA
FASO’LU PAMUK ÜRETİCİLERİ TRANSGENIK
PAMUKTAN ÇIKIYOR!
GEREKÇE:
•Hedef
zararlılarda direnç gelişimi
•Düşük kalite
HİNDİSTAN PAMUK ALANLARINDA PEMBEKURT’DA GÖRÜLEN DİRENÇ OLUŞUMU, GMO PAMUĞUN GELECEĞİNİ TEHDİT EDİYOR!
A Growing Problem: Is There a Future in India for Genetically Modified Seeds?
Earlier this month, Monsanto, the world’s largest seed company, admitted that its genetically engineered “Bt” (bacillus thuringiensis) cotton seed wasn’t all that farmers in India had hoped. Reports coming in from four districts of India’s
Gujarat state indicated that the company’s seeds had not been able to prevent a pest called the pink bollworm from attacking cotton crops. Activists hoping to protect the country’s biodiversity and its farmers from excessive dependence on multinational seed companies hailed the news as a victory in the latest round of an increasingly shrill public debate on the role of GM crops. About 90% of India’s cotton is based on Bt cotton seed; Monsanto and its licensees are the dominant suppliers of those seeds.
HİNDİSTAN VE ÇİN’DE ZARARLI BÖCEKLERDE BİOTECH PAMUKLARA KARŞI DAYANIKLILIK GELİŞİMİ
Diverse genetic basis of field-evolved resistance to Bt cotton in cotton bollworm from China
Haonan Zhang,a,1Wen Tian,a,1Jing Zhao,a,1Lin Jin,a Jun Yang,a Chunhui Liu,a Yihua Yang,a Shuwen Wu,a Kongming Wu,b Jinjie Cui,c Bruce E. Tabashnik,d andYidong Wua,2
ABSTRACT
Evolution of pest resistance reduces the efficacy of insecticidal proteins from Bacillus thuringiensis (Bt) used in sprays or in transgenic crops. Although several pests have evolved resistance to Bt crops in the field, information about the genetic basis of field-evolved resistance to Bt crops has been limited. In particular, laboratory-selected resistance to Bt toxin Cry1Ac based on recessive mutations in a gene encoding a toxin-binding cadherin protein has been identified in three major cotton pests, but previous work has not determined if such mutations are associated with field-selected resistance to Bt cotton. Here we show that the most common resistance alleles in field populations of cotton bollworm, Helicoverpa armigera, selected with Bt cotton in northern China, had recessive cadherin mutations, including the deletion mutation identified via laboratory selection. However, unlike all previously studied cadherin resistance alleles, one field-selected cadherin resistance allele conferred nonrecessive resistance. We also detected nonrecessive resistance that was not genetically linked with the cadherin locus. In field-selected populations, recessive cadherin alleles accounted for 75–84% of resistance alleles detected.
BIOTECH URUNLER ÜZERİNDEKİ TARTIŞMALAR DEVAM EDİYOR!
Alarming Levels of Glyphosate Found in Popular American Foods
Independent tests on an array of popular American food
products found many samples contained residue levels of the weed killer glyphosate. The nonprofit organizations behind the tests—Food Democracy Now and The Detox Project—released a report Monday that details the findings. The groups are calling for corporate and regulatory action to address consumer safety concerns.
GDO’suz pamuk ve pamuk tohumu üretiminin avantajı göz ardı edilmemelidir.
Küresel rekabet ortamında en büyük tehdit haline gelen “Aynılaşma”
baskısından kurtulmanın yolu, “Farklılaşma”dan geçmektedir.
UPK, bu gerçeğin Türk Pamukçuluğu için bu aşamada bir fırsat olduğu
öngörüsünden yola çıkarak, “GMO FREE TURKISH COTTON” fikrini geliştirmiştir.
“GMO Free Turkish Cotton” markası, tekstil sanayimiz için çok önemli bir “ürün farklılaştırma aracı” olabilir.
Dünya pamuk üretiminin % 75’nin transgenik pamuk olduğu bir arenada, GDO’suz ürün ve tohum üretiminin bir avantaj olabileceğine
güzel bir örnek:
Şirketler arası birleşmelerde gelinen noktalar, Türk Tohumculuğu üzerinde tehditler oluşturacaktır.
Yerli tohum ve tohum şirketlerini koruyucu önlemler alınmalıdır.
TÜRKİYE’DE PAMUK TOHUMU ÜRETİM, İTHALAT ve İHRACAT DEĞERLERİ(TON)
16911
23074
10260
11621
8883
148 60 20 9 31
4552 4113
1459 884 958
0 5000 10000 15000 20000 25000
2011 2012 2013 2014 2015
Miktar (ton)
Üretim miktarı İthalat miktarı İhracat miktarı
Kaynak: BÜGEM, 2016
TÜRKİYE’DE ve YURTDIŞINDA GELİŞTİRİLEN PAMUK TOHUMLARININ SATIŞ ORANLARI(%)
% 12 % 15,3
% 21,3 % 23,5
% 28
% 88 % 84,7
% 78,7
% 76,5
% 72
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
2012 2013 2014 2015 2016
Tohum satış oranı (%)
Yerli tohum Yurtdışında geliştirilmiş tohum
Kaynak: PROGEN Yıllık Raporları
Tescilli çeşit sayısı: 95
AR-GE YATIRIMLARI ARTTIRILMALI
Ülkelere Göre AR-GE Harcamalarının Milli Gelir İçindeki Payı (%)
1,13
3,14
2,55
1,8
2,49
0,48 0,55
1,98
3,38
2,81
2,01
4,04
0,95 0,8
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5
Çin Japonya ABD AB Güney Kore Türkiye Yunanistan
2003 2012
• Tohum sanayii, AR-GE harcamalarının en yüksek olduğu sektör
• Sanayide AR-GE harcamalarının en az %2 olması istenir
• AB ülkelerinde tohumculukta AR-GE harcamalarının oranı %10-12 civarındadır
ABD’de teknolojik gelişmeler ve şirket birleşmeleri tohum fiyatlarını etkiledi
Son birleşmeler sonucunda, Dünya pestisit pazarının % 73’ü ve ABD mısır tohumu pazarının % 83’ü 3 şirketin eline geçecek
30,8%
28,4%
17,5%
13,4%
4,7% 5,2%
Bayer + Monsanto
ChemChine + Syngenta DowAgro + DuPont BASF Ag.
Sumitoma Diğerleri
Dünya Tohum Ticareti
Tohumluk Piyasa Değerleri (2012)
0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000
Değer (milyon dolar)
Değer (milyon dolar)
%26.7
%22.1
%6.2 %5.8 %4.7
%3.0 %2.2
%1.5
%1.7 %1.7
%4.5
%2.6
%1.3 %1.1
Öneriler
Al +Sat
Lisans Al + Üret + Sat
Islah + Üret + Sat
Teknoloji + Islah
= lisans Sat
Tohumculuk Sektörünün Gelişim Süreci
“köylü-çiftçi”
“profesyonel üretici”
Artık üreticiler kendi şahsi veya yerel pazarları için üretim yapan “köylü-çiftçi” yapısından dünya pazarları için üretim yapan “profesyonel üretici” yapısına
yöneliyor.
Bu noktada en büyük katkı tohumcu kuruluşların üretim materyali/teknik destekleri ile oluşuyor ve
tohumcu kuruluşların da yapısının değişmesi gerekiyor
Türkiye’de tohumculukta Ar-Ge etkinliklerine ayrılan pay oldukça düşük.
• Ülkemiz tohum sanayinin bitki ıslahı, çeşit geliştirme ve tohum teknolojisi alanlarında AR-GE çalışmaları güçlü bir şekilde desteklenmeli,
• Bitki ıslahçı kuruluşları/tohum şirketleri dünya ile rekabet edecek yapıya kavuşturulmalı ve
• Teknoloji üreten kurumsal yapılar oluşturulmalıdır. Bu amaçla;
“ Yerli ıslah edilen çeşitlere vergi istisnası getirilebilir!”
Ülkemiz tohumculuğundan mesajlar - 1
• Firma sayısı çok, çoğunun finansal birikimi yetersiz
• Kurumlar arası ve firmalar arası işbirliği zorunlu
• Tohumculuk sektöründe sermaye yetersizliği dışa
bağımlılığı artırmakta olup, dünyada olduğu gibi yerel tohum şirketlerinin stratejik işbirliğinin geliştirilmesi ve şirket birleşmelerinin alınacak bazı tedbirlerle
teşvik edilmesi ve kamu desteklerinin çeşitlendirilmesi
Ülkemiz tohumculuğundan mesajlar - 2
“Sektörde şirketler arası birlik oluşumları ve
birleşmeler teşvik edilmelidir!”
Zirveye çıkabilmek için…
• Tohumculuk şirketini tanımlamak, asgari gerekliliklerini tespit etmek ve uygulamak:
– Kurumsallaşmak ve profesyonelleşmek – Tohumculuk sektörün dinamiklerini anlamak
