BİLGİ MERKEZLERİNDE YÖNETİM
YÖNETİMİN ÖNEMİ
GİRİŞ
Kütüphaneler hemen hemen her alandaki sorumluluk ve faaliyetlerinde değişiklikler yaşamaktadır.
Her şeyde olduğu gibi, kütüphanelerde ve bilgi hizmetlerinde de değişmeyen tek şeyin değişim olduğunu söyleyebiliriz.
Değişimin kaçınılmaz olduğunu kabul etmeli, etkileri ile baş etmeli, sonuçlarını kucaklamalıyız.
Dış faktörler (politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik faktörler) yalnızca yapılması gerekenleri değil, aynı zamanda neden yapıldığını ve nasıl yapıldığını da etkiler.
Amaç, devam eden bir organizasyonda yeni yöntemleri ve sistemleri daha
etkin bir şekilde uygulamaktır.
Değişim faktörü, bilgi hizmetleri uygulamasını oluşturan model, yöntem ve teknikler, araçlar, beceri ve diğer bilgi biçimlerini dikkate almayı gerektirir.
Bu amaca nasıl ulaşıldığı, kurumların bu soruları nasıl planladığına ve
sistematik bir şekilde nasıl yönelttiklerine bağlıdır.
Bilgi hizmetlerinin geleceğe dair bir vizyona ihtiyacı vardır.
Bu değişikliği yönetmek, gelecekte odaklanılan, bilgiye dayalı bilgi hizmetleri kuruluşlarının, bilgi arayanların ihtiyaçlarını karşılaması için her formatta herhangi bir biçimde bilgi oluşturması, organize etmesi, analiz etmesi, muhafaza etmesi ve bunlara erişimi sağlamadaki bir misyonunu yerine getirmesinin temel özelliğidir.
Böyle dinamik bir ortamda yönetim, bilgi hizmetlerinin gelişimini etkileyen
güçlü ve zayıf yönleri, fırsatları ve harici/dışsal tehditleri fark etmeyi
gerektirir.
GÜNÜMÜZ KÜTÜPHANE VE BİLGİ MERKEZLERİNDE YÖNETİM
Büyük bir şehirdeki bir devlet üniversitesinde kütüphane müdürü olduğunuzu düşünün.
Şehirdeki bir halk kütüphanesi ile kütüphanenizin, her iki kullanıcı grubuna da hizmet verecek şekilde yeni bir binada birleştirilmesine karar verildi. Siz ve halk kütüphanesinde çalışan meslektaşınız, iki kütüphanenin koleksiyonlarını nasıl birleştireceğinizi planlamalı, hizmetleri ve personeli ortak bir kurumda nasıl yöneteceğinize karar vermelisiniz.
Çok uluslu bir şirkette, çalışanların ofislerinde nadiren bulunduğu bilgi merkezinin müdürüsünüz. Kütüphaneyi sadece telefonla ve internet üzerinden bilgi sağlayan bir sanal kütüphaneye dönüştürme planları yapmanız istendi.
Şehir planlamasında yer alan ve yeni yapılacak bir lise için okul kütüphanecisi olarak işe
alındınız. Aniden kendinizi milyon dolarlık işletmenin yöneticisi olarak buldunuz ve bina
planlayıcısı, tasarımcı, teknoloji danışmanı ve bütçe yetkilisi olacak yeteneklere sahip
olmanız gerektiğini görüyorsunuz.
Zorlu sorunlarla karşı karşıya olan bir kütüphanede yönetici olduğunuzu düşünün.
Günümüz kütüphaneleri hızla değişen bir çevrede bulunan karmaşık organizasyonlardır. Böyle bir ortamda yönetici olmak hem yönetim becerileri hem de ağır çalışma şartlarını gerektirmektedir.
Ancak, aynı zamanda son derece ödüllendirici de olabilir. Yönetici olan
bireyler, örgütlerinde gerçek bir farklılık yaratma fırsatı bulmaktadırlar.
Üst düzey yöneticiler tüm organizasyonun gidişatını belirler ve vasat olan ile üstün olan arasında fark yaratır.
Alt düzey yöneticiler denetledikleri kişilerin çalışmalarını daha verimli bir şekilde yerine getirmelerine olanak sağlar.
Günümüzün yeni organizasyonlarında, yönetim sorumluluğu her seviyede
bulunur ve çoğu kütüphaneci, en azından alt düzeyde bazı yönetim
sorumluklarına sahiptir.
YÖNETİM
Yönetim, herhangi bir organizasyon türünün etkili bir şekilde çalışmasını sağlamada en temel becerilerden biridir.
Birçok büyük kütüphane antik zamanda gelişmiştir ve bu kurumlar günümüzde de önemini sürdürmektedir.
Kütüphaneler çeşitli uluslar ve kültürler tarafından geliştirilmiş olsa da hepsi
ortak bir özelliği paylaşmaktadır: herhangi bir ortama kaydedilen bilgilere
erişim sağlamak.
YÖNETİM
Kullanıcıların bilgiye etkin bir şekilde erişimini mümkün kılmak için ve yöneticilere uygun çalışma ortamları yaratmak için başarılı yönetim süreçleri uygulanmalıdır.
Tarım çağından bilgi çağına kadar kütüphane ve bilgi hizmetlerinin sahip
olduğu bilgileri yönetim bilimi çarpıcı bir şekilde değişmiştir. Ancak bu çağa
kadar geçen uzun zamanda, herhangi bir kurumun kullanıcılarının isteği ve
ihtiyaç duyduğu değişikliklere cevap vermesi, bu ihtiyaçları karşılamak için bir
ürün veya hizmet sunumunda yaratıcı ve yenilikçi olması günümüzde olduğu
kadar önemli olmamıştı.
YÖNETİMİN ÖNEMİ
Kütüphaneler ve bilgi merkezleri yıllar içerisinde işletme, sanayi ve hükümetten birçok yönetim ilkesini benimsemiş ve uyarlamışlardır.
Kütüphane yöneticileri, kurumlarının başarılı bir şekilde çalışmasına katkıda
bulunacaklarını düşündükleri, kütüphane dünyası dışındaki ilkeleri
benimsemeye başlamışlardır.
YÖNETİMİN ÖNEMİ
Kütüphaneler ve işletmeler arasında önemli bir fark vardır; hemen hemen tüm kütüphaneler kar amacı gütmeyen kuruluşlardır.
Bununla birlikte, işletmenin niteliği ne olursa olsun, kâr amaçlı olsun veya olmasın, müşterilere veya kullanıcılarına bir ürün sunmalı, çalışanlarına ve işverenlere mutluluk ve öz saygı vermeli, cazip ve sağlıklı çevreye sahip olmak için faaliyet göstermeli, tutarlı ve verimli hizmetler sunmalıdır.
İyi yönetilen bir kütüphane, tüm bu hedefleri kötü yönetilenlerden daha iyi
gerçekleştirecektir.
YÖNETİMİN ÖNEMİ
Etkili organizasyonlar;
Kaliteye ve müşteri memnuniyetine odaklanmakta,
Dış ortamdaki değişikliklere hızlıca yanıt vermekte,
Yaratıcı ve yenilikçi olmakta ve