DOĞAL BİTKİLER DERS NOTLARI V
PROF. DR. M. EMİN BARIŞ
Quercus macranthera : 7 m kadar boylanabilen küçük bir ağaçtır. Türkiye’de Kuzey, İç ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yayılış gösterir.
Quercus virgiliana : Kışın yaprağını döken bir ağaçtır. Trakya, Kuzey Batı Anadolu, Batı Anadolu, Ankara ve Sinopta bulunur.
Quercus pubescens-Tüylü Meşe : Çoğunlukla ağaçcık veya 15 m’ye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Kurak yerlerin ağacıdır. Çok sert ve ağır bir odunu vardır.
Türkiye’de çok geniş bir yayılışı vardır. Özellikle Karadeniz ardı orman bölgelerinde, Marmara ve Ege çevresinde, Kocaeli yarımadasında bulunur. Stebe en fazla yaklaşan meşe türüdür. Ankara dolaylarında,
Kayseri ve Konya civarında, doğuda Malatya çevresinde görülür.
Quercus cerris-Saplı Meşe : Bazan 30-35 m’ye kadar boylanabilen ve 3-4 m çevreye ulaşan bir ağaçtır. Türkiye’de çok geniş bir yayılışı vardır. Hemen hemen bütün orman bölgelerinde bu meşeye rastlamak
mümkündür.
Quercus trojana-Makedonya Meşesi : Çoğunlukla boylu çalı bazan da 10 m kadar boylanabilen yarı herdemyeşil bir ağaçtır. Türkiye’de Marmara Bölgesinde, Balıkesir, Kütahya, Niğde, Konya ve Antalya’da yayılış göstermektedir.
Quercus coccifera-Kermes Meşesi : Çoğunlukla sık dallı 2-3 m boyunda
herdemyeşil bir çalı, ender olarak da küçük bir ağaç halinde bulunur. Yapraklar deri gibi serttir ve uçları sivri, diken gibi batıcıdır.
Akdeniz Bölgesinin tipik bir bitkisidir ve Akdeniz kıyılarını çevreleyen maki
formasyonunun en başta gelen bir
elemanıdır. Güney, Batı ve Kuzey Anadolu sahillerinde yayılış gösterir.
Quercus ilex-Pırnal Meşesi : 15-20 m’ye kadar boylanabilen herdemyeşil bir ağaçtır.
Yapraklar deri gibi sert ve değişik formlardadır. Asıl geniş yayılış alanı Batı Akdeniz kıyılarıdır. Bunun dışında Muğla dolaylarında, Kuşadası’nda, İstanbul Boğazının Anadolu yakasında, Zonguldak çevresinde küçük adacıklar halinde rastlanır.
Ulmus carpinifolia (U. Campestris)-Ova
Karaağacı: 30-40 m’ye kadar boylanabilen, 1-2 m çap yapan, yüzlerce yıl yaşayan bir ağaç, bazan da boylu çalı ya da ağaçcık halinde bulunur.
Ovalık ve düzlüklerin ağacıdır, fazla yükseklere çıkmaz. Türkiye’nin hemen her tarafında
rastlanır. Yol ağaçlamasında Avrupa’da en fazla tercih edilen türlerden birisidir.
Ulmus glabra-Dağ Karaağacı : 30-40 m’ye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Büyümesi hızlıdır. Türkiye’nin hemen bütün orman bölgelerinde özellikle Karadeniz sahillerinde görülür.
Ulmus laevis-Hercai Karaağaç : 30 m’ye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Genel görünüşü Ova Karaağcına benzer fakat ondan daha narin yapılıdır. Türkiye’de diğer iki türden daha az rastlanır.
Trakya’da, Kuzey ve Kuzeydoğu ormanlarında görülür.
Celtis australis-Adi Çitlenbik : 20-25 m’ye kadar boylanabilen bir ağaçtır. Kuzey, Batı ve Güney Anadolu’da rastlanır. Cami ve türbe avlularında, mezarlıklarda ulu ağaçlar halinde bulunur. Çünkü olgun meyvelerini buralarda barınan kuşlar yerler.
Buxus sempervirens-Adi Şimşir : 6-10 m’ye kadar boylanabilen herdemyeşil küçük bir
ağaçtır. Gölgeye dayanıklıdır. Toprak ve nem isteği fazladır. Budanabilir çit olarak kullanıma uygundur. Daha çok Türkiye’nin Karadeniz sahillerinde, Batı ve Güney Anadoluda rastlanır.
Buxus longifolia – Uzun Yapraklı Şimşir : Adi Şimşire çok benzer. Çoğunlukla boylu çalı bazan da 4-5 m’ye kadar boylanabilen ağaçcık halinde bulunur. Türkiye’de Amanos Dağları, Güney Anadolu’da, Antalya’da Kemer çevresinde görülür.
Berberis vulgaris-Adi Kadın Tuzluğu : En fazla 2 m’ye kadar boylanabilen kışın yaprağını döken bir çalıdır. Türkiye’de özellikle Kuzey Anadolu’da yayılmıştır. Kastamonu, Taşköprü, Samsun, Tokat, Çoruh, Artvin dolaylarında çok rastlanır.
Berberis crataegina : 2 m’ye kadar boylanabilen kışın yaprağını döken bir çalıdır. Doğada kayalık yerlerde, kurak yamaçlarda görülür. Canlı çit olarak kullanılabilir. Türkiye’nin hemen her yerinde rastlansa da Orta Anadolu’nun tipik Karamuk türüdür.
Berberis cretica : Genellikle 1 m’den daha kısa yuvarlak bir çalıdır. Doğada kalkerli
yamaçlarda, kurakçıl yerlerde 1000-1700 m rakımında görülür. Doğal olarak Batı Anadolu’da bulunur.
Berberis integerrima: Küçük bir çalıdır. Anadolu’da Gümüşhane, Kastamonu dolaylarında görülür.
