Amazon ormanlarının Brezilya topraklarında bulunan kısmında, Mato Grosso eyaletinde 300 civarında yerli, bir hidroelektrik santralini işgal ederek, santralin inşa çalışmalarını durdurdu. Yerlilerin tesiste çalışan 100 işçinin tesisi terk etmesine izin vermedikleri ancak herhangi bir şiddet olayının ya da yaralanmanın yaşanmadığı bildirildi.
Aripuana nehri üzerine kurulu olan hidroelektrik santralini işgal eden yerliler, yaşam alanlarında geri döndürülemez tahribatlara neden olacağını söyledikleri tesiste işgali sona erdirmek için şirket yetkilileri ve hükümetle görüşmem talep ettiler. Yerlilerin büyük tepkilerine rağmen yapımına başlanan santralin 2011 yılı Ocak ayında faaliyete geçmesi bekleniyordu.
İşgale ilişkin basına açıklamada bulunan yerli liderlerinden Aledeci Arara, “bu tesis bizim yaşam alanımızdan sadece 30 km kadar ileride inşa ediliyor ve topluluğumuzun kültürel ve toplumsal hayatı üzerinde ağır tahribata neden olacak, öte yandan tesis çevre açısından zaten bir felakete yol açacak nitelikte” sözlerini sarf etti.
Hidroelektrik santralini inşa eden şirketin yöneticilerinden Paulo Rogerio Novaes ise yerlilerin taleplerini hükümete iletmesi gerektiğini belirterek, “yerli topluluklarına zarar vermek istemiyoruz, ilgili kurum tarafından yapılacak incelemenin sonucunun açıklanmasını bekleyeceğiz” açıklamasında bulundu.
Yerliler “3 bin savaşçıyla hidroelektrik santrallerine direneceğiz” demişti
Amazonlarda hidroelektrik santrallerinin yapılmasına iznin çıktığı bu yılın Mayıs ayında yerli toplulukları “3 bin savaşçıyla santrallere karşı savaşmaya hazırız” açıklamasında bulunmuşlardı.
Brezilya’da Amazonların bir bölgesinde kurulmasına dönük resmi izin çıkan ve Xingu Nehri üzerinde inşa edilmesi planlanan hidroelektrik santraline karşı bu hafta kendilerine uluslararası destek bulmak üzere Avrupa’ya giden Kayapó yerli topluluğu şefi Raoni Metuktire, hidroelektrik santralinin yapımının engellenmesi için gereken bütün yolları kullanacaklarını açıklamışı.
“Halkımı daima kavgadan, şiddetten uzak tutmaya çalıştım ama şu an oldukça endişeliyim. Artık bize ait olanı geri alma vakti geldi” diyen Metuktire “3 bin savaşçımız silahlanmaya ve savaşa hazır” sözlerini sarf etmişti.
Brezilya hükümeti, Nisan ayının ikinci haftası dokuz şirketten oluşan Norte Energia adlı bir konsorsiyuma Amazonlarda hidroelektrik santrali kurma izni vermişti. Xingu Nehri üzerinde inşa edilmesi planlanan santralin, binlerce yerliyi topraklarından etmesi muhtemel. Projenin düzenlemesi, Brezilya devletine ait Companhia Hidro Eletrica do Sao Francisco şirketi tarafından yapılacaktı.
Kararın alındığı gün başkent Brasilia’da bulunan Brezilya Elektrik Düzenleme Ajansı önünde 500 kişinin katıldığı bir protesto gösterisi düzenlenmişti. Bir basın açıklaması gerçekleştiren Brezilya Greenpeace ise “Lula hükümeti, bu projede ısrar ederek kendi mirasını yiyor” açıklamasında bulunmuştu.
Çevreci gruplar, inşa edilecek olan HES’in bölgede yaşayan yerli topluluklarının hayatlarını sürdürebilmeleri açısından büyük sıkıntı yaratacağını ve projenin gerçekleştirileceği 500 km2’lik alan dahilinde 40bin kişinin bu projenin olumsuz etkilerine maruz kalacağını belirtiyorlar.
Bölgedeki yerli topluluklarının şeflerinden Luis Xipaya, 150 Xikrin Kayapo kızılderilisinin şimdiden yaşam alanlarını değiştirmek zorunda kaldığını belirterek, “burada kan dökülecek ve bundan sadece hükümet sorumlu olacak” sözlerini sarf etmişti.
[Amazon Watch / UpsideDown World / Latinbilgi – S.T.] 26.07.2010- www. sendika.org
