IMF ve Dünya Bankası (DB) bir yerde toplantıya gider de kızıl ve kara halılarla karşılanmasa olur mu? Olmaz. Devletimiz, IMF ve DB’nin Ekim ayındaki büyük toplantısı için resmi karşılama merasimine başlamışken hazırlık yapan birileri daha var; Direnistanbul aktivistleri… Direnistanbul, İstanbul ismiyle yapılmış ucuz kelime esprilerinden değil; 1-8 Ekim’de IMF ve Dünya Bankası’nın Türkiye ziyaretlerini yumruklarla karşılama platformunun adı.
Organizasyonun İngilizce adı da İngilizce “direnmek” anlamına gelen “ressist” ve İstanbul kelimelerinin bileşmesiyle meydana gelmiş: Resistanbul!
Makedonca’dan Kürtçe’ye 11 farklı dilde direniş çağrısı yapan Direnistanbul, şimdiden yürüyüşlere, panel, söyleşi, film gösterimlerine başlamış durumda. Organizasyonun içerisinde Anarşistler, Sosyalistler, Feministler, dernekler, sendikalar, ekoloji hareketleri var. Yaptıkları çağrıda şöyle diyorlar: “Biz mahallesinden kovulanlar, tohumları çalınanlar, greve duranlar, harçları ödemeyenler, işsiz güçsüz bırakılanlar, barkı yıkılanlar, esnek köleleştirilenler, suyu satılanlar, krizden kaçamayanlar, sendikasızlaştırılanlar, mülksüzler İstanbul direniş sezonunu açmak için hep beraber sokağa çıkıyoruz.”
Direnistanbul hazırlıkları sürerken Dış İlişkiler Kıdemli Başkan Yardımcısı Marvan Muasher, DB’nin eylemler sırasında güvenlik güçlerinin biber gazı kullanmasına karşı olduklarını söyledi. Geçmişte de Prag da yapılan yıllık toplantıda DB Başkanı James Wolfensohn, "Bu duvarların arkasında, genç insanlar küreselleşmeye karşı gösteri yapıyor, derinden inanıyorum ki, birçoğu, meşru sorular yöneltiyor ve yeni neslin fakirlikle mücadeleye adanmışlığını benimsiyor, onların tutkusunu ve sorgulamasını paylaşıyorum" demişti. Elbette, Türk polisinin sıcaklığı ve şirket-devletlerin dünyayı daha güzel bir hale getirme istekleri herkesçe biliniyor.
Direnistanbul aktivistleri kimi gazetelerin, yurtdışındaki aktivistlerin Türk polisinden korktukları şeklindeki haberi yalanlıyorlar ve 2001 yılında Cenova’daki küreselleşmek karşıtı gösterilerde polisin öldürdüğü Carlo Giuliani’yi hatırlatıyor ve Alman polisinin Türk polisinden daha beter olduğunu söylüyorlar.
Direnistanbul neye niçin direniyor?
Direnistanbul 6-7 Ekim'de İstanbul'da toplanacak olan IMF ve Dünya Bankası'na karşı protestoları orda oluşacak direniş ruhunu vesile addederek İstanbul'da bir direniş çağrısı yapıyor. Bu tür küresel kapitalist kurumlara karşı güvensizliğin ayyuka çıktığı bir süreçte bu aygıtların yapmaya çalıştıkları, sebep oldukları özelleştirmelerin, sağlıksız gıdaların, kentsel yıkımların açığa çıktığı bir süreçte, bunların müsebbiplerinin mağdurlara daha doğrudan
gösterilmesi için bir vesile olsun diye yapıyoruz bunu.
Bu nedenle IMF'nin ve Dünya Bankası’nın bizi ilgilendirmeyen, hayatımıza hiç etkisi olmayan kurumlarmış gibi görülmesinin önündeki engeli kaldırıp bunların pazarda domates alırken, evinde musluğu açarken, elektriği
kullanırken ödeyeceği bedelin ya da barınma ihtiyacını karşılamak için kurduğu barakanın yıkılmasının nedenin bu aygıtlar olduğunu insanlara çeşitli etkinliklerle, eylemlerle göstermek bütün çabamız.
İnsanlara "Dünya Bankası, IMF kötüdür" demek çok da faydalı değil artık. çünkü insanların kafasında bu kavramlar zaten temiz kavramlar değil ama gündelik hayatlarında artık düşünecek zamanı kalamayan ya da bir şekilde bağlantıyı kuramayan insanlar açısından. Tarlabaşı'ndaki, Başıbüyük'teki ya da diğer "toplumsal dönüştürme kampları"
diyebileceğimiz alanlardaki insanların hayatlarında yaşadığı problemlerin IMF ile bağlantısını kurmak bunun üzerine çalışmalar yapmak ya da, özelleştirmeleri bu şekilde yeniden gündeme taşımak, kapitalizmle bağlantılarını yeniden kurmak önemli.
Dünya Bankası yetkililerinden Marvan Muasher, karşı seslerin, sivil toplumun sürecin önemli parçalarından biri olduğunu ve bankayı eleştirseler dahi incitmek için bir neden olmadığını söylemiş. Banka’yı incitmeniz için nedeniniz var mı?
(Gülüyorlar)
Dünya Bankası'nın eleştirilecek yönleri vardır elbet ve karşı sesler de bu anlamda önemlidir ama kurumun kendisiyle kimsenin problemi yok, diyor adam…
Yakın zamanda bir liberal yazarımızın "IMF nasıl 'kimsesizlerin kimsesi' olur?" başlıklı yazısı vardı. "IMF toptan reddedilemez, böyle bir gücümüz yok. Dolayısıyla toptan reddetmek yerine IMF'yi daha işlevli kılalım. Ve küresel kapitalizmin iyice vahşileştiği süreçte sosyal adaleti sağlamak için bir işlev üstlenebilir. Bunu da nasıl yapar: kendisine topladığı kredileri yoksullar için, yoksul bölgelerde istihdam alanları yaratarak oradaki insanların temel ihtiyaçlarını sağlamak için bir araç olarak kullanabiliriz." mealinde. İtibarını yitirmiş olduğu bir dönemde yeniden itibar kazandırmak için bunu IMF'ye öneriyorlar. Biraz bu meseleyi çağrıştırdı. Bunu böyle düşünmek için "iyimser" tabirini bile kullanamıyorum.
Eylemlerinizde "IMF pabucu yarım, çık dışarıya oynayalım" diye bağırıyorsunuz, bir yandan da zıplıyorsunuz, şenlikli bir hava var. Direnistanbul'un adındaki direnişten sert bir şeyler bekliyor insan.
Bu tek bir eylemlilik gibi görülebilir ama öyle bir şey değil. Direnistanbul'un yapacağı çok farklı biçimlerde çok çok farklı eylemler, etkinlikler olacak bu süreç boyunca. Kaldı ki "IMF pabucu yarım, çık dışarıya oynayalım" sözüyle beraber kullanılan sembol görülürse ne demek istediğimiz de anlaşılacaktır.
Belediyeler, hayır kurumları "İstanbul için çorba vakti" diyerek insanlara yemek dağıtıyor. Sloganlarından bir tanesi "İstanbul için isyan vakti" olan Direnistanbul da Tarlabaşı'nda yemek dağıttı halka. Hayırseverlerin yemek
dağıtmasıyla sizin yemek dağıtmanız arasındaki fark ne?
Kapitalizmin insanların yaşamına soktuğu mekanizmaları görünür kılmak ve bunların tersine çevrilebilirliğini göstermek adına eylemler yapıyoruz. "Para değil yemek" eyleminin amacı da özellikle kapitalizmin yarattığı israf kültürüne dikkat çekmek. Pazarlarda çöpe atılacak ya da bir şekilde imha edilecek yiyecekleri, gıdaları topluyoruz daha sonra onları kolektif bir şekilde yemek haline getiriyoruz ve insanlarla paylaşıyoruz. Bunun üstünde anlam yüklenecek bir eylem değil "para değil yemek" ya da "bomba değil yemek" eylemleri. İnsanlarla çok güzel bir şey; yemek paylaşıyorsun ve bunu dayandırdığın zemin bahsettiğim gibi kapitalizmin o kültürünü deşifre etmek. Ve bunu yaparken de hiç bir beklenti içine de girmiyoruz.
Direnistanbul sadece bu süreçte mi faaliyet gösterecek?
Şu an çok yoğun bir enerji söz konusu ve daha da yoğunlaşacağını düşünüyoruz bunun. Yine Direnistanbul ismi altında -çünkü bu, yerelliğe de ciddi bir gönderme yapıyor bu isim- İstanbul genelinde genel bir direniş ağının taşıyıcısı olabilir.
