T.C.
ANKARA VALĠLĠĞĠ SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Karar Tarihi : 28.11.2007 Karar Sayısı : 2007/3
ĠL UMUMĠ HIFZISSIHHA KURUL KARARI
Ankara Ġl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu, BüyükĢehir Belediye BaĢkanlığının talebi üzerine 27.11.2007 tarihinde saat 14.00 de 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 23. maddesine göre, Ankara Vali Yardımcısı Hakkı LOĞOĞLU BaĢkanlığında toplanarak gündemdeki konuları görüĢmek suretiyle aĢağıdaki kararları almıĢtır.
A- Su, Gıda ve Çevre Sağlığına Yönelik Önlemler:
Bilindiği üzere, bulaĢıcı hastalıklar, kiĢi ve toplum sağlığı ile yaĢam kalitesini olumsuz yönde etkileyen en önemli etkenlerden biridir. Bu etki, doğrudan veya dolaylı yollarla kendini gösterebilmektedir. Hastalıkların nakli ve artıĢı öncelikle su ile olabildiği gibi gıda ve beĢeri münasebetlerle de olmaktadır. Özellikle çiğ tüketilen sebze ve meyvelerin bulaĢıcı hastalıkların yayılmasında önemli rol oynadığı bir gerçektir. Bu durum, genellikle endüstriyel veya evsel atık suların herhangi bir iĢleme tabi tutulmadan bahçe sulamasında kullanılması sonucunda, sebze ve meyvelerin kimyasal ve biyolojik olarak kontamine olmasından kaynaklanmaktadır. Bu bakımdan, ilimiz sınırları içerisinde bulunan ve kent merkezinden geçen Çubuk Çayı ve kolları dereler baĢta olmak üzere, evsel ve endüstriyel atık su ile bahçe sulamanın önüne geçilerek, sebze ve meyvelerin güvenli bir Ģekilde tüketicilere ulaĢtırılmasının sağlanması gerekmektedir. Bu bakımdan;
1. Çubuk Çayı ve kolları derelerin ıslahına yönelik ASKĠ Genel Müdürlüğünce yürütülen Ankara Çayı ıslah çalıĢmasına, yatırım programında öncelik verilmesine,
2. Çubuk Çayı ve kolları derelerde fekal kirlenmenin önüne geçebilmek için, ilgili Belediyelerin inĢaat aĢamasında ve/veya inĢa edilen binalara yapı kullanma izni verilmesi sırasında sanayi veya evsel atık su gider bağlantısının fosseptik kanalizasyonuna yapılması, bu amaçla ilgili Belediye BaĢkanlığı Ġmar Müdürlüğü ile ASKĠ Genel Müdürlüğünün iĢbirliği yapmalarına,
3. Sanayi veya evsel atık su gideri, daha önce yağmur suyu toplama hattına bağlanan yapıların tespit edilerek, sanayi veya evsel atık su giderinin fosseptik kanalizasyonuna bağlanmasının sağlanmasına, bağlantı iĢleminin yapılması için, fabrika, atölye, istasyon ve mesken gibi bina sahip veya yöneticilerine süre verilmesi ve bu sürenin toplam bir yılı geçmemesine,
4. Çubuk Çayı ve kolları derelere doğrudan yapılan endüstriyel veya evsel atık su gider bağlantılarının tespit edilerek çay ve derelere doğrudan deĢarjın engellenmesine, uyarıya rağmen çay ve derelere doğrudan evsel veya endüstriyel atık su deĢarjına devam eden kiĢi ve kuruluĢlara ilgili kurumlarca iĢlem yapılmasına, evsel atık su deĢarjını doğrudan Çubuk Çayı ve kolları derelere yapan yerleĢim birimlerinin ve/veya yöneticilerinin uyarılmalarına,
6. Çubuk Çayı ve kolları dereler ile kanalizasyona doğrudan endüstriyel sıvı atıklarının verilmesi veya dökülmesinin engellenmesine, özellikle araç yıkama, yağlama ve akaryakıt istasyonlarından kaynaklanan yağ, gres, fuel-oil, mazot ve benzin gibi petrol türevlerinin döküntü Ģeklindeki atıkların non-iyonik yüksek düzeyde biyoçözünürlüğü olan tamamen su bazlı ürünlerle ilgili mevzuat hükümlerine göre bertaraf edilmesine, (2008/3 Sayılı Kararla değiĢik) döküntüye yapılacak uygulama sonucunda oluĢan bez, paspas vb. tekstil atıkları ile diğer atıkların çevre mevzuatı hükümlerine göre bertaraf edilmesine,
7. Çubuk Çayı ve kolları dere kenarlarında bulunan ve imar planları yapılmıĢ arazilerde tarımsal faaliyetin engellenmesine, bu iĢlemin ilgili ilçe, belde veya ilk kademe belediye baĢkanlığınca yürütülmesine,
8. Çubuk Çayı ve kolları dere kenarlarında bulunan ve imar planları yapılmamıĢ tarıma uygun alanlarda yapılan tarımsal faaliyetlerde evsel ve endüstriyel atık su karıĢan gölet, sel kapanı, ıslah tesisi, çay ve derelerden doğrudan veya izinsiz kuyulardan su alınarak sebze ve meyve bahçe sulamasına izin verilmemesine, bu amaçla, BüyükĢehir Belediye BaĢkanlığının koordinatörlüğünde, Ġl Tarım Müdürlüğü, Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü, , Ġlçe ve Ġlk Kademe Belediye BaĢkanlıklarının iĢ birliği yapmalarına,
9. Çubuk Çayı ve kolları dere kenarlarında bulunan arazilerde yapılan tarımsal faaliyetlerde, üreticilerin bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesinin Ġl Tarım Müdürlüğünce yapılmasına, çay ve dere yataklarına hukuki ve teknik olarak uygun mesafede açılacak kuyular için, gerek sondaj öncesi gerekse sulama ile ilgili olarak DSĠ 5. Bölge Müdürlüğü, Ġl Tarım Müdürlüğü ve Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünün uygun görüĢ ve onayının alınmasına,
10. Toplum sağlığı açısından mevcut ekili alanlardan elde edilen ürünlerin yerinde veya pazar yerlerinde hazırlanan amaca uygun yöntem ve sistemlerle dezenfekte edilmesine, bu iĢlemlerin 28.07.2004 tarih ve 2004/2 sayılı Ġl Umumi Hıfzsıssıhha Kurul Kararına göre yapılmasına,
11. Fekal kirlilik ve ağır metal içeren akarsu, çay, dere, kuyu ve artezyen sularının tarımsal sulamada kullanılmaması yönünde yasal düzenleme yapılmasına yönelik olarak, Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığına sunulmak üzere öneride bulunulmasına,
12. Ġçme ve kullanma suyunun güvenliğini sağlamak açısından, çelik olmayan eski beton boru hatlarının halen kullanıldığı, birçok bölgede aynı sokakta hem çelik boru hem de beton boru Ģebeke sistemine bağlı abonelerin olduğu tespit edilmiĢtir. Bu durumun beton boru kullanan abonelerde Ģebekenin negatif basınç etkisine maruz kalabilmesi nedeniyle bakiye klor yokluğu veya yetersizliğine sebep olduğu anlaĢıldığından, BüyükĢehir Belediye BaĢkanlığınca gerekli önlemler alındıktan ve tüm abonelerin çelik borulardan içme ve kullanma suyu alımını sağladıktan sonra, eski beton boru sistemine su verme iĢleminin durdurulmasına,
13. Tüm bu çalıĢmaların etkili ve sürekli bir Ģekilde yürütülmesi için BüyükĢehir Belediye BaĢkanlığının koordinesi ile DSĠ 5. Bölge Müdürlüğü, Ġl Tarım Müdürlüğü, Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü, ASKĠ Genel Müdürlüğü, Ġlçe ve Ġlk Kademe Belediye BaĢkanlıklarının görevin her aĢamasında bilgi, belge, elaman, araç-gereç konularında iĢ ve güç birliği yapmalarına,
B- Kurban Bayramında Alınan Önlemler:
Diğer taraftan, zoonoz hastalıklar olarak adlandırılan omurgalı hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar genellikle enfekte hayvanlarla temas veya bu hayvanlara ait ürünlerin çiğ ya da az piĢmiĢ olarak tüketilmesi sonucunda bulaĢmaktadır. ġarbon, verem, kistik ekinokokkozis, toksoplazmozis ve sığır tenyası gibi hastalıklar insanlara et, süt gibi hayvansal gıdalardan hazırlama, taĢınma, saklama piĢirme sırasında kolaylıkla geçmekte ve yayılmaktadır. Bunun yanında evcil memeli hayvanları konak olarak kullanan bit, pire ve kene gibi haĢere sebepli, baĢta Kırım-Kongo Kanamalı AteĢi hastalığı olmak üzere, birçok hastalığın olduğu da bilinen bir gerçektir.
Bu kapsamda, hayvan hareketlerinin ve hayvanlarla insanların temasının yoğun olduğu Kurban Bayramında insan sağlığını korumaya yönelik, gıda ve çevre sağlığı hizmetlerinin daha büyük dikkatle ve titizlikle yapılmasının gerekliliği toplum sağlığını tehdit edebilecek zoonoz hastalıklara karĢı yeterli önlemlerin alınması ile mümkün olacaktır.
YaklaĢan Kurban Bayramındaki beĢeri ve hayvan hareketlerinin, kiĢi, toplum ve çevre sağlığını tehdit edebilecek olumsuzluklara meydan vermemesi ve genel sağlığın korunması bakımından;
1-YetiĢtirici, satıcı alıcı ve diğer vatandaĢların sosyal ihtiyaçlarını karĢılayabilecek imkânlara sahip zemini yıkanabilir malzeme ile kaplı, dezenfekte edilebilir, su ve kan birikintisi yapmayacak nitelikte düzenlenmiĢ, hayvan atık ve artıklarının kolayca uzaklaĢtırılabileceği fiziki koĢulları uygun, Kurban Hizmetleri Komisyonu tarafından belirlenen kurban satıĢ ve kesim yerleri dıĢındaki yerlerde hayvan satıĢının ve kesim yapılmasının engellenmesine,
2-Hayvan kesim yerlerinde; Kurbanlık hayvanların veteriner hekim kontrolünden geçirilmesinin sağlanmasına, çok zayıf olan, gebe olan, yeni doğum yapmıĢ olan, yüksek ateĢi olan, çok genç olan, kılları karıĢık ve mat olan, bakıĢları donuk ve dıĢ görünümü canlı olmayan, salya akıntısı bulunan, pis kokulu ishali ve burun akıntısı olan, bit, pire ve kene gibi parazitler bulunan büyük ve küçükbaĢ hasta hayvanların kurban olarak alımı, satıĢı ve kesiminin engellenmesine,
3- Kurban satıĢ yerlerinde; Veteriner sağlık raporu veya menĢei Ģahadetnamesi olmayan, küpesiz ve büyükbaĢ hayvan kimlik kartı bulunmayan hayvanların kurbanlık olarak alınıp satılmasının engellenmesine,
4- Kurban kesimlerinin, Kurban Hizmetleri Komisyonu tarafından belirlenen esaslar doğrultusunda, veteriner hekim kontrolünde ehil kiĢilerce, asgari teknik ve hijyenik Ģartlarları taĢıyan ortamlarda yapılmasının sağlanmasına,
5- Kesim yerinde kullanılacak tüm makine, ekipman, ete temas eden bıçak ve benzeri aletlerin paslanmaz ve temiz olmasına, kurban kesim iĢinde çalıĢacakların Kurban Bayramından 7- 10 gün önce portör araĢtırmasına yönelik tetkikleri yaptırarak sağlık muayenesinden geçmelerine, tetkik ve muayene sonuçlarının sağlık muayene kartlarına iĢlenmesi, tetkik ve sağlık muayenesi yapılmayan kiĢilerin kurban kesmelerine izin verilmemesine,
6- Kurban kesim yerlerinde kullanılacak suyun Ġnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olmasına,
8- Kurban edilen hayvana ait ürünlerin naklinin hijyenik Ģartlarda yapılmasının sağlanmasına, bu hayvanlara ait gübre, tırnak ve yenilemeyen iç organ gibi atık ve artıkların halk sağlığını tehdit etmeyecek Ģekilde ilgili mevzuata uygun olarak izale, nakliye ve bertaraf edilmesi için gerekli önlemlerin alınmasına,
9- Kurban kesim sonrası ortaya çıkan kanın tank ve benzeri sızdırmaz bir yerde toplanması ve uygun bir Ģekilde nakil veya bertaraf edilmesine,
10- Hayvan satıĢ yerleri ve nakil araçları ile kurban kesim yerlerinin, kurban satıĢ ve kesim hizmetinin tamamlanmasına müteakip, kurban satıĢ ve kesim yerlerinin ilgili belediye baĢkanlığınca temizlenip yıkandıktan sonra, Sağlık Bakanlığınca üretim veya ithal izni verilen dezenfektanlar ile dezenfekte edilmesine, ayrıca kene ve diğer parazit türlerinin ergin ve nimflerine karĢı etkili, Sağlık Bakanlığınca üretim veya ithal izni verilen ilaçlarla ilaçlanmasına,
11- Hayvanlara, Hayvan Hakları Kanunu hükümleri çerçevesinde davranılması için, kurban kesim ve kurban satıĢ yerlerindeki hayvan satıcı ve kesicilerinin bilgilendirilip uyarılmasına,
12- Bu karar ile Kırım-Kongo Kanamalı AteĢi hastalığı, ġarbon, Verem, Kistik Ekinokokkozis, Toksoplazmozis, Sığır Tenyası ve Brusella gibi zoonoz hastalıklar konusunda hazırlanacak tebliğin, bilgilendirme ve bilinçlendirme amacı ile görsel ve yazılı basın aracılığı ile kamuoyuna duyurulmasına, bu duyurunun belediye sınırları içerisinde ilgili belediye baĢkanlığınca, köylerde ise muhtarlıklarca anons sistemiyle yapılmasının yanında, vaaz ve hutbe yoluyla da vatandaĢların bilgilendirilmesine,
13- Bu hizmetlerin etkili kesintisiz ve düzenli olarak yürütülmesi için, Ġl Sağlık, Ġl Tarım, Ġl Çevre ve Orman Müdürlükleri ile BüyükĢehir, ilçe, belde ve ilk kademe belediye baĢkanlıklarının iĢbirliği yapmalarına, gerekli hallerde emniyet ve jandarma teĢkilatlarının yürütülen hizmete ve görevlilere refakat etmelerine,
Yukarıda iki baĢlık halinde alınan kararlara aykırı hareket eden gerçek veya tüzel kiĢiler hakkında, ilgili kurumlarca ilgili mevzuat hükümlerine göre öngörülen adli, idari ve mali iĢlemlerin yapılmasına,
Oy birliğiyle karar verildi.
BAġKAN Hakkı LOĞOĞLU
Vali a.
Vali Yardımcısı
Üye Üye Üye
Faruk UĞUR Melih GÖKÇEK Dr.Selahattin ġAHĠN
Ġl Özel Ġdare Gen.Sekreterliği B.ġehir Bel.BaĢkanı Sağlık Müdürü (Katılmadı)
Üye Üye Üye
Onur KAYA Mahmut ÇETĠN Ömer YILMAZ
Ġl Milli Eğitim Müdür Yrd. Ġl Emniyet Müdürlüğü Ġl San. ve Tic. Müd.lüğü
Üye Üye Üye
Nazım DUMAN Elif ÇĠMENOĞLU Mertol ÇELĠKAN
Ġl Tarım Müdürlüğü Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü Ġl Bayındırlık Müd.lüğü
Üye Üye Üye
Güler SĠNĠR Tbp.Alb.Müjdat TAġ
D.S.Ġ 5. Bölge Müdürlüğü Karayolları 4.Bölge Müdürlüğü Garnizon Komutanlığı
Üye Üye Üye
Vet. Hek. Abdullah KÖSE Dr. Suat DURANAY Dr.Cemal GÜVERCĠN BüyükĢehir Bel. BaĢk. Ankara E.A.Hast.BaĢhekim Yrd. Ankara Tabip Odası ġube Müdürü
Çev. Sağ. Ve Lab. ġb. Md.
