TOPRAK MAHSULLERĐ OFĐSĐ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(1)

1-) TMO HUBUBAT ALIMLARI VE FĐYATLARI

A- HUBUBAT

TÜĐK verilerine göre 2010 yılında ülkemizde 19.674 bin ton buğday, 7.250 bin ton arpa, 366 bin ton çavdar, 204 bin ton yulaf, 93 bin ton tritikale üretilmiştir. 2011 yılında ise 21.800 bin ton buğday, 7.600 bin ton arpa, 370 bin ton çavdar, 215 bin ton yulaf, 103 bin ton tritikale üretimi tahmin edilmiştir. (TÜĐK II. Tahmin) Bahsi geçen ürünlerin toplam üretimi, 2010’da 27.587 bin ton iken 2011’da % 9,1’lik bir artışla 30.088 bin ton olarak beklenmektedir.

2011/2012 alım döneminde, piyasalar yakinen takip edilmiş, hasadın başlamasıyla birlikte 30 Mayıs 2011’de taahhütname karşılığı alımlara başlanmış, 441 bin ton ürün taahhütname karşılığı alınmıştır.

14 Temmuz 2011’de müdahale alım fiyatları aşağıda yer alan tabloda yer aldığı şekilde açıklanmış ve 29.02.2012 tarihine kadar 815.833 ton buğday, 167.214 ton arpa ve 1.766 ton çavdar olmak üzere toplam 984.813 ton peşin alım yapılmıştır. Ayrıca 952 bin ton ürün emanet alınarak depolanmıştır.

2011/2012 DÖNEMĐ TMO MÜDAHALE ALIM FĐYATLARI (TL/TON)

MÜDAHALE ALIM FĐYATI CĐNSĐ

TEMMUZ

AĞUSTOS EYLÜL EKĐM KASIM MAKARNALIK

BUĞDAY 640 645 650 655

MAKARNALIK

BUĞDAYLAR DÜŞÜK VASIFLI MAKARNALIK BUĞDAY

520 525 530 535

ANADOLU KIRMIZI VE BEYAZ SERT BUĞDAY

605 610 615 620

DĐĞER KIRMIZI VE

BEYAZ BUĞDAY 575 580 585 590 EKMEKLĐK

BUĞDAYLAR

YEMLĐK BUĞDAYLAR 500 505 510 515

ARPA-ÇAVDAR-TRĐTĐKALE-YULAF 455 460 465 470 ASGARĐ ALIM (ARPA-ÇAVDAR-

TRĐTĐKALE VE YULAF) 400 405 410 415 Tablo:1

SAYI: 2012/3 HUBUBAT BÜLTENĐ 05.03.2012

TOPRAK MAHSULLERĐ OFĐSĐ

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(2)

2

B- MISIR

2010 yılında 4,31 milyon ton olarak gerçekleşen mısır üretiminin, 2011 yılında % 2,6 azalışla 4,2 milyon ton gerçekleşmesi tahmin edilmektedir. (TÜĐK II. Tahmin)

2011/12 Dönemi mısır hasadı tamamlanmıştır.

2011/2012 dönemi piyasa fiyatlarının 600-650 TL/Ton seviyelerinde, üretici lehine gelişmesi nedeniyle müdahale alım fiyatı açıklanmasına ihtiyaç duyulmamış ancak piyasanın depolama ihtiyacının karşılanması, talep eden üreticilere % 30 avans ödenmesi ve tüm kesimlere makbuz senedi karşılığı kredi kullanma imkânı sağlanması amacıyla 19 Ağustos 2011 tarihi itibariyle geçen yılın mısır müdahale alım fiyatı esas alınarak, emanet alımlara başlanmıştır.

2. ürün mısır hasadının başlamasıyla birlikte piyasa fiyatlarının 490 - 539 TL/Ton seviyelerinde düşüş eğilimine girmesi üzerine TMO, üretici mağduriyeti oluşmaması bakımından 17 Kasım 2011’de mısır müdahale alım fiyatını 540 TL/ton olarak açıklamıştır. Bu kapsamda 29 Şubat 2012 tarihi itibariyle 47.616 ton peşin, 128.177 ton emanet alım yapılmış olup, peşin alımlar devam etmektedir.

Emanet alımlar 31 Aralık 2011’de sona ermiş olup, emanet alımı yapılan 128.177 ton mısırın 29 Şubat 2012 itibariyle 9.394 ton’u iade edilmiş, 389 ton’u da peşin alıma dönüştürülmüştür. Emanetteki

mısırlar en geç 31 Mayıs 2012 tarihine kadar depolanacaktır.

29 Şubat 2012 itibariyle piyasa fiyatları bölgelere göre değişmekle birlikte, %14 rutubetli mısır 505 – 590 TL/ton aralığında işlem görmektedir.

C- ÇELTĐK

2010 yılı çeltik üretimi 860 bin ton iken 2011 yılı üretiminin % 4,7 artışla 900 bin ton olacağı tahmin edilmiştir (TÜĐK II. Tahmin). Türkiye çeltik üretiminin pirinç eşdeğeri yaklaşık olarak 540 bin tondur. Ülkemiz yıllık pirinç tüketimi ise 600 bin ton civarındadır.

2011/2012 dönemi çeltik hasadı 13 Eylül itibariyle başlamış olup hasat tamamlanmıştır. Hasadın başlamasıyla birlikte 60 randımanlı Osmancık çeşidi çeltik piyasa fiyatları 1.050-1.100 TL/Ton aralığında üretici lehinde oluştuğundan TMO çeltik müdahale alım fiyatlarının açıklanmasına gerek duymamıştır. Ancak müdahale alım fiyatlarının açıklanmasına ihtiyaç duyuluncaya kadar 28 Eylül 2011 tarihinde piyasanın depolama ihtiyacının karşılanması, talep eden üreticilere % 30 avans ödenmesi ve tüm kesimlere makbuz senedi karşılığı kredi kullanma imkanı sağlanması amacıyla geçen yıl emanet alımlarda uygulanan müdahale alım fiyatları esas alınarak emanet alım işlemlerine başlamıştır.

Çeltik piyasa fiyatlarının hasadın tamamlanmasına yakın 1.000-1.040 TL/Ton aralığında düşüş eğilimine girmesiyle TMO, çeltik üretiminde gelinen seviyenin korunması ve üretici mağduriyeti oluşmaması bakımından 4 Kasım 2011 tarihinde çeltik müdahale alımlarına başlamıştır.

(3)

2011/12 alım döneminde ürün cinslerine göre uygulanan çeltik müdahale alım fiyatları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

GRUP ÇEŞĐDĐ ALIM

KODU

FĐYAT (TL/TON)

BALDO 3570 1.200

ROCCA 3560

UZUN TANE OSMANCIK-97, DRAGO, KORAL, RĐBE, SÜREK-95, NEĞĐŞ, GÖNEN, BEŞER, KIRKPINAR, EDĐRNE, HALĐLBEY, ECE, DURAĞAN, KIZILTAN, KARADENĐZ, TUNCA, GALA, DĐĞER UZUN TANELĐ ÇELTĐKLER

3550 1.060

VENERĐA 3540

ORTA TANE ARCO, CALROSE, KARACADAĞ, MARATELLĐ, AKÇELTĐK, ŞUMNU, SARIÇELTĐK, SERHAT-92, KIZILIRMAK, DĐĞER ORTA TANELĐ ÇELTĐKLER

3530 950

KRASNODARSKY-421 3520

KISA TANE

MISIR ÇELTĐĞĐ VE DĐĞER KISA TANELĐ ÇELTĐKLER 3510 870

29 Şubat 2012 tarihi itibariyle 11.292 ton peşin alım, 3.661 ton emanet alım yapılmış olup, peşin alımlar devam etmektedir.

Emanet alımlar 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle sona ermiş olup, emanet alımı yapılan 3.661 ton çeltiğin 29 Şubat 2012 tarihi itibariyle 184 ton’u iade edilmiş, 266 ton’u da peşin alıma dönüştürülmüştür. Emanetteki çeltikler en geç 31 Mayıs 2012 tarihine kadar depolanacaktır.

29 Şubat 2012 tarihi itibariyle piyasa fiyatları bölgelere göre değişmekle birlikte, 60 randıman Osmancık çeltik çeşidi 1.000 – 1.010 TL/ton, Baldo çeltik çeşidi ise 1.200 – 1.350 TL/ton aralığında işlem görmektedir.

(4)

4

2-) T.M.O. ĐÇ SATIŞ ŞEKĐLLERĐ, ESAS VE FĐYATLARI ĐLE BORSA FĐYATLARI

A-) ĐÇ SATIŞ ŞEKĐL VE ESASLARI

- Peşin Bedel Mukabili Satışlarımız:

1 Kasım 2011 tarihinden itibaren, stoklarımızda bulunan eski yıl mahsulü (2011 yılı mahsulü dışındaki) ekmeklik ve makarnalık buğdaylar ile mahsul yılına bakılmaksızın arpa (liman işyerlerinde mevcut, şubeler arası nakliye ile oluşan arpa stokları hariç), çavdar ve tritikale stoklarının tamamı; yerli ekmeklik buğdaylar (yemlik ve standart dışı hariç) ile ithal buğdaylar un ve bisküvi fabrikalarına yönelik, makarnalık buğdaylar makarna, bulgur ve irmik fabrikalarına yönelik, yemlik ve standart dışı buğday, arpa, çavdar ve tritikaleler ise kişi ve/veya kuruluş ayırımı yapılmaksızın [gerektiğinde kullanıcılarına öncelik verilecektir] peşin bedel mukabili satılmaktadır.

Stoklarımızda bulunan tüm pirinçler kişi ve kuruluş ayrımı yapılmaksızın peşin bedel mukabili satılmaktadır.

Peşin bedel mukabili satışlarımızda; talep sahiplerince yatırılan emtia bedelleri TMO “ Alınan Sipariş Avansları” hesaplarına alınır. Teslimat süresince TMO fiyat ve ücretlerinde değişme olursa değişiklik teslimatı yapılmamış mala aynen yansıtılır. Alıcı mal almaktan vazgeçerse, bakiye mal bedeli alıcıya iade edilir. Ayrıca teslim anında satışların her hangi bir sebeple TMO tarafından durdurulması halinde teslimatı yapılmamış malın bedeli talepleri halinde alıcıya iade edilir veya satışların yeniden açılmasını müteakip cari fiyat, ücret ve esaslarla teslimata devam edilir.

Paranın banka TMO hesabına alınmış olması satış için kabul anlamına gelmemektedir.

Ayrıca, işyeri bilgisi dışında banka hesabına para yatırılmış olması durumunda akit ve zımni kabul anlamı doğmamaktadır.

- Maniplasyon ücretleri;

Açık yığın, MAYDÜ ve Nodalarda 5,00 TL/Ton,

Tüm kapalı depolarda 7,50 TL/Ton

Çuvallı hububat satışlarında 7,50 TL/Ton

Ancak, pirinç ve kırmızı iç mercimek satışlarında maniplasyon ücreti alınmamaktadır.

- Nakliye ilave ücretleri;

Şubeler arası nakliye ile oluşan stokların satışlarında 32,00 TL/Ton nakliye ilave ücreti tahsil edilmektedir.

Ancak, Şubeler arası nakliye ile oluşmuş pirinç stoklarının satışında nakliye ilave ücreti alınmamaktadır.

(5)

B) ĐÇ SATIŞ FĐYATLARI

Đç satış fiyatlarımız Tablo:2’de belirtilmektedir.

HUBUBAT ĐÇ SATIŞ FĐYATLARI (TL/TON)

CĐNSĐ KOD NO MART 2012

SATIŞ FĐYATI

Anadolu Durum NO:1 1121 765

Anadolu Durum NO:2 1122 755

Düşük Vasıflı Durum Buğday 1141 620

Anadolu Beyaz Sert Buğday NO:1 1211 725

Anadolu Kırmızı Sert Buğday NO:1 1221 725

Beyaz Yarı Sert Buğday NO:1 1311 685

Kırmızı Yarı Sert Buğday NO:1 1321 685

Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO:1 1411-1421 655 Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO:2 1412-1422 645 Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO:3 1413-1423 635

Yemlik Buğdaylar 1611-1621 595

Standart dışı buğday 1691 585

1521 725

Đthal ABD Buğdayı

1544 715

Đthal Alman Buğdayı 1523 725

Đthal Kazak Buğdayı 1528 725

Đthal Ukrayna Buğdayı 1543 725

Arpa NO:1 2111 565

Arpa NO:2 2112 555

Yemlik Arpa-Çavdar-Tritikale 2161-2261-2271 500

Çavdar NO:1 2211 565

Çavdar NO:2 2212 555

Tritikale NO:1 2221 565

Tritikale NO:2 2222 555

Tablo: 2

NOT: Yukarıdaki fiyatlara KDV ve maniplasyon ücreti dahil olmayıp, şubeler arası nakliye ilave ücreti dahildir.

Pirinç satış fiyatlarımız Tablo:3’de belirtilmektedir.

PĐRĐNÇ SATIŞ FĐYATLARI

CĐNSĐ KOD NO PAKETLĐ

5 KG (TL)

PAKETLĐ 2 KG (TL)

PAKETLĐ 1 KG (TL) Đthal Orta Tane Pirinç (Mısır) 3697 10,00 4,00 2,00 NOT: Paketleme ücreti, Maniplasyon, Nakliye Đlave Ücreti ve KDV dahil, diğer masraflar hariçtir.

Tablo: 3

(6)

6

C) BORSA ĐŞLEM HACĐMLERĐ VE FĐYATLARI

Borsalarda işlem gören buğday, arpa, çavdar ve yulaf Kuruluşumuzca Eskişehir, Konya, Polatlı, Çorum, Bandırma ve Edirne ticaret borsalarından, mısır ise Adana ticaret borsasından günlük olarak takip edilmektedir.

Şubat ayına ait ortalama fiyatlar Tablo:4’de gösterilmiştir.

BORSA FĐYATLARININ KARŞILAŞTIRILMASI BORSALAR

TMO SATIŞ FĐYATI

ESKĐŞEHĐR KONYA POLATLI ÇORUM EDĐRNE ADANA BANDIRMA ^TL/Ton

ÜRÜN ADI Fiyat TL/Ton

Đşlem Mik.

(Ton) Fiyat TL/Ton

Đşlem Mik.

(Ton) Fiyat TL/Ton

Đşlem Mik.

(Ton) Fiyat TL/Ton

Đşlem Mik.

(Ton) Fiyat TL/Ton

Đşlem Mik.

(Ton) Fiyat TL/Ton

Đşlem Mik.

(Ton) Fiyat TL/Ton

Đşlem Mik.

(Ton) Şubat DURUM

BUĞDAYI ^- ^- ⁶³⁸ ^4.091 ^- ^- ⁵⁵⁰ ²⁷ ^- ^- ^- ^- ^- ^- 765

ANADOLU KIRMIZI SERT EKM.

BUĞDAY

578 571 620 3.148 619 7.257 - - - - - - - - 725

DĐĞER BEYAZ EKM.

BUĞDAY

561 612 593 339 - - - - - - - - 569 150 655

DĐĞER KIRMIZI

EKM.

BUĞDAY

573 3.770 580 2.264 583 562 521 11 590 1.165 - - - - 655

ARPA ⁵⁶⁴ ⁷⁰³ ⁵⁶⁰ ^1.382 ⁵⁶⁰ ¹⁵³ ⁵⁴² ⁷⁹ ^- ^- ^- ^- ^- ^- 565

ÇAVDAR ⁵⁴⁰ ³² ⁵²³ ⁵⁵⁵ ⁵⁵⁵ ² ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- 565

YULAF 698 13 793 68 774 100 - - - - - - - - -

MISIR ⁵⁴⁹ ^18.521 ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- ^- -

PĐRĐNÇ* ^1.690 2.000

ÇELTĐK* 910 -

MERCĐMEK**

(KIRMIZI ĐÇ) ^1.450 -

* Pirinç ve Çeltik fiyatları Osmancık çeşidine ait olup, serbest piyasa toptan fiyat ortalamasıdır.

** Mercimek fiyatları Kırmızı Đç Mercimeğe ait olup Mersin Ticaret Borsası Şubat ayı fiyat ortalamasıdır.

Tablo:4

3-) DÜNYA HUBUBAT PĐYASALARI (Aşağıdaki veriler IGC’nin 23.02.2012 tarih 419 nolu aylık raporuna göredir.)

ÜRETĐM

(7)

BUĞDAY

Güney yarımkürede 2011/12 buğday mahsul hasadının tamamlanmasıyla, küresel buğday üretimi önceki tahminden 5m. yüksek ve geçen yılın 42m. üzerinde olan rekor 695m. ton seviyesinde belirlendi. Verim düzeyi alanlardaki %1.5’luk artışla yükselirken, en büyük artışlar Rusya, Ukrayna, Fas ve Avustralya’nın yanı sıra ortalamanın üzerindeki rekolte ile Bağımsız Devletler Topluluğu’nda gözlendi. Bu ayki artış büyük ölçüde Kazakistan ve Avustralya’daki yükseliş revizyonlarını yansıtıyor.

Arjantin’de üretim ekim alanlarındaki artışa rağmen 14.0m. ton seviyesine geriledi (14.7m.). Avustralya’da öngörülenden yüksek rekolteler nedeniyle, nihai mahsul tahmini 1.0m. ton artarak rekor 29.0m. seviyesine yükseldi (27.9m.). Batı Avustralya’nın önceki yıl kuraklıktan etkilenen üretiminin ikiye katlanması da dikkati çekti. Ancak protein sonuçları genellikle geçen yıla göre düşüktü.

MISIR

Ukrayna’da rekor düzeydeki hasat teyidini ve Brezilya’nın ikinci mahsulünün önceki öngörüden önemli ölçüde daha yüksek olabileceği yönündeki işaretleri takiben, 2011/12 döneminde dünya mısır üretim öngörüsü 3m. ton artarak 864m. seviyesine çıktı (828m.). Global alanlar 166.0m. ha. ile geçen yılın %2.5 üzerinde belirtilirken, ortalama rekolte 5.2 ton/ha. seviyesinde tahmin ediliyor (5.1 ton/ha.).

Arjantin’de geçtiğimiz ay yağmurlar geç ekilen mahsulün durumunu iyileştirdi. Ancak çoğunluğu geri dönülmez kuraklık hasarından sıkıntı çekti. Alanlardaki önemli artışla 4.0m. ha. seviyesine çıkılmasına rağmen (3.2m.), üretimin geçen sezonun gerisinde kalması öngörülüyor: 22.0m. ton seviyesi ile Ocak ayından 1.0m.

daha düşük belirtiliyor (22.9m.). Rekoltelerin yaklaşık dörtte bir gerileyerek ortalama 5.5 ton/ha seviyesine inmesi öngörülüyor. Yazlık mısır mahsulünün hasadına Brezilya’da başlandı, ama rekolte beklentileri başta kuraklıktan kötü etkilenen Rio Grande do Sul olmak üzere geriledi. Ancak son resmi verilere göre, ikinci (safrinha) mahsulü ekim alanlarının %14 artarak, önceki öngörüden yüksek olan 6.7m. ha. seviyesine çıkması öngörülüyor; bu da toplam mısır alanlarını geçen yılın %11 üzerinde olan 15.3m. ha. seviyesine çıkardı. Sonuç olarak, toplam mahsul öngörüsü 1.5m. ton artarak, rekor 60.5m. seviyesine yükseldi (57.5m.).

Sağanaklarla birlikte sıcak ve güneşli hava Güney Afrika’da mahsule faydalı oldu. Sorgum ve ayçiçeği lehine ekim alanlarındaki artışı hızlandıran çok daha iyi düzeydeki geri dönüşler nedeniyle, üretimin öncekine göre 0.2m. yüksek olan ve ticari verime yönelik en son resmi tahminleri yansıtan 12.5m. ton seviyesine sıçraması öngörülüyor (10.9m.).

ARPA

Hem hasat alanlarında hem de rekoltelerdeki artışlar nedeniyle, 2011/12 döneminde dünyada arpa verimi %9 artarak 134.7m. ton seviyesine yükseldi. Başta Rusya olmak üzere Bağımsız Devletler Topluluğu’nda ve Avustralya’da çok daha fazla mahsul toplandı, ama AB üretimi azalan ekim alanları nedeniyle biraz daha geriledi. Hasadın tamamlanması ile birlikte Avustralya’nın mahsulü geçen yıla göre %6 kadar yüksek ve 2005’ten beri görülen en yüksek düzey olan 8.6m. ton seviyesinde tahmin edildi. New South Wales ve Victoria’da üretim düşerken, Batı Avustralya’nın verimi, geçen yılki kuraklıktan sonra rekolteler sıçrama yaptığı için, yaklaşık üçte iki oranında yükseldi.

(8)

8

TÜKETĐM

BUĞDAY

2011/12 döneminde dünyada buğday tüketiminin %3.8 artarak 681m. ton seviyesine çıkması öngörülürken, geçtiğimiz on yıl içindeki %1.2’lik ortalama büyüme hızından önemli ölçüde yüksekti. Rekor seviyedeki mahsulün yüksek oranda düşük/orta kalite buğday içermesi nedeniyle, mısıra yönelik rekabetçi fiyatlar bir çok ülkede yemlik kullanımı arttırıyor; dünya öngörüsü bir 2.0m. ton daha artarak, AB, Suudi Arabistan, Ukrayna ve Japonya’daki yükseliş revizyonları dahil olmak üzere rekor 131.0m. seviyesine çıktı (115.4m.). Ancak bu artış büyük ölçüde Hindistan’da beklenenden düşük seyreden kullanım nedeniyle dünyada yemeklik kullanım rakamlarındaki 2.0m. ton gerileme ile 461m. seviyesine inerek (456.7m.). Bu düzeyin şu anda artan pirinç tüketimini takip eden son bol hasat ile sınırlanarak 73.5m. ton seviyesi ile bir yıl öncesine göre genel olarak değişmemesi öngörülüyor. Dünyada endüstriyel kullanım öngörüsü 0.5m. ton gerileyerek 19.4m.

seviyesine indi (19.3m.). AB’de etanol için öngörülen kullanım 0.3m. ton gerileyerek, yeni etanol tesisinin tamamlanmasındaki gecikmeleri ve bazı tesislerde artan mısır kullanımını yansıtmak suretiyle geçen yıl ile aynı olan 4.3m. seviyesine indi.

MISIR

2011/12 döneminde dünya mısır tüketiminin 490m. (474m.) yemlik, 248m. (242m.) endüstriyel kullanım ve 98m (96m.) insani gıda olarak kullanım dahil olmak üzere rekor 871m. ton seviyesine çıkması öngörülüyor (844m.). Bu öngörü büyük ölçüde AB ve Ukrayna’da artan tahminleri yansıtmak suretiyle Ocak ayına göre 4m. ton arttı. Alternatiflerden gelen güçlü rekabete rağmen, global yem talebinin yeni bir zirve düzeye ulaşması öngörülürken, Çin, Brezilya, AB, Rusya ve Ukrayna’daki artışlar tarihi olarak düşük düzeylerdeki ABD yemlik/artık rakamlarını dengeliyor. Çin’de artan nişasta veriminin başı çekmesiyle, dünyada endüstriyel kullanımın da yeni bir rekor düzeye ulaşması öngörülüyor. Ancak ABD etanol üretiminin düşmesi beklenmesiyle, endüstriyel kullanımdaki büyümenin son on bir yıldaki ve en son yıllık ortalama %15 ile kıyaslandığında en düşük düzey olan %3 seviyesinde olması öngörülüyor. Şubat başına kadarki resmi haftalık veriler, ABD yakıt etanol stoklarının rekor seviyeye tırmandığını gösterirken, üretim de yine geçen yıl sonunda görülen zirve düzeylerden geri indi (şemaya bakınız). Arzlardaki yapılanma kısmen mevsimsel faktörlere bağlanırken, benzin kullanımı kış aylarında tipik olarak düştü, ama üretim de 2011 sonunda harmanlayıcı vergi kredisinin sona ermesi öncesinde yükseldi. Etanol fiyatlarındaki son düşüş endüstriyel kâr marjlarına bir darbe daha vururken, bazı tesisler üretimi geçici olarak rölantiye aldıklarını ilan ettiler. Büyük ölçüde halen gelecekteki enerji fiyatlarına ve ihracat talebine bağlı olmakla birlikte, 2011/12 döneminde ABD yakıt etanol üretimi için kullanılan mısırın önceki yıla göre 0.5m. kadar düşük olan 127.0m. ton seviyesine inmesi öngörülüyor.

ARPA

136.4m. ton seviyesi ile 2011/12 döneminde dünyada arpa tüketiminin geçen yıla göre çok az değişiklik göstermesi öngörülüyor. Yemlik kullanım AB, Rusya, Ukrayna ve Đran dahil olmak üzere bir çok ülkede geçen aya göre biraz yüksek belirlenmesine rağmen, bu durum Avustralya’daki gerileme ile dengelendi. 90.1m.

ton seviyesinde öngörülen global yemlik kullanım ise geçen sezon görülen 40 yılın en düşük düzeyinden sadece biraz yüksek.

(9)

STOK

BUĞDAY

2011/12 dönemi sonunda dünyada buğday stoklarının majör ihracatçıların yanı sıra Çin ve Hindistan’daki önemli artışlar dahil olmak üzere 15m. ton kadar yükselerek rekor 211m. seviyesine yükselmesi öngörülüyor. Bu öngörü Ocak ayı Piyasa Raporu’ndan 7m. ton yüksek olup, Ukrayna, Kazakistan ve Hindistan’da önceki stok öngörüsündeki artıştan kaynaklanıyor. Dünyada devir düzeyleri şimdiye kadarki en yüksek düzeylerine ulaşırken, son yıllarda tüketimde de güçlü kazanım elde edildi. Dolayısıyla stokların kullanıma oranı nominal %31 değeri ile geçen yıldan sadece biraz yüksek ve 1990’ların sonundaki %35 civarındaki oranların altında kalıyor. Ayrıca stoklardaki artışın büyük kısmı Çin ve Hindistan’da bekleniyor ve dolayısıyla uluslararası piyasada kolay bulunmuyor. Ukrayna’da artan stoklara, beklenen zayıf 2012 hasadını dengelemek için ihtiyaç duyuluyor. Dolayısıyla global stok rakamları dikkatli yorumlanmalı.

75.9m. ton seviyesi ile sekiz majör ihracatçının toplanan devir düzeylerinin, büyük ölçüde Ukrayna ve Kazakistan’da envanterlerdeki sıçramadan kaynaklanarak, geçtiğimiz beş yıl ortalamasından 13.5m. daha yüksek olması bekleniyor. Kazakistan öngörüsü, üretim tahminleri artan ihracatlarla sadece kısmen absorbe edilebildiği için önceki düzeyine göre keskin bir artış göstererek 7.8m. ton seviyesine çıktı (1.9m.). Đhracatlarda yavaş hızın devam etmesi Ukrayna için sezon sonu devir öngörüsünü öncekine göre 1.6m. ton düşük olan 7.3m.

seviyesine çıkardı (3.5m.). Avustralya’da yükselen hasat tahminleri artan ihracatlarla kısmen dengelenirken, öngörülen stoklar geçen aya göre 0.6m. ton artış göstererek son altı yılın en yüksek düzeyi olan 9.2m.

seviyesine çıktı (9.1m.). ABD için söz konusu rakamlar 22.5m. ton seviyesi ile öncekine göre 0.8m. ton düşük öngörüldü (23.5m.). Arjantin’de devir düzeyinin, ihracat öngörüsü daha yüksek revize edilmesine rağmen, 1.6m. ton seviyesi ile rahat bir seviyede kalması bekleniyor (1.8m.). Güçlü ihracat hızı nedeniyle Rusya’da stok öngörüleri 0.9m. ton azalarak 10.4m. seviyesine indi (13.6m.). Diğer majör ihracatçıların aksine, AB’de stokların Haziran sonuna göre 10.5m. ton seviyesi ile nispeten dar kalması öngörülüyor (10.5m.).

Çin’de stok öngörüleri son on yılın en yüksek düzeyi olan 60.0m. ton seviyesi ile geçen aya göre değişmezken (56.4m.), Hindistan’da devir düzeyi dokuz yılın zirve düzeyi olan 19.4m. seviyesine çıkacak gibi görünüyor(15.8m.). Bu düzey merkezi olarak tutulan stokların beklenenden daha yavaş serbest bırakılması nedeniyle, önceki öngörünün 4.4m. ton üzerinde; Şubat başında bu toplam 12 ay öncesine kıyasla 4m. yüksek olan 23.4m. ton seviyesindeydi.

MISIR

2011/12 (ilgili piyasa yılları) sonunda dünya stokları öngörüsü 126m. ton seviyesi ile öncekine göre neredeyse 1m. ton daha yüksek, ama halen önceki yıla göre 7m. kadar daha düşük. Brezilya, Güney Afrika ve Hindistan için artan tahminler Ukrayna ve AB’deki gerilemeleri fazlasıyla dengeledi. Beş majör mısır ihracatçısının (Arjantin, Brezilya, Hindistan, Ukrayna ve ABD) kombine devir düzeyleri önceki yıla göre %18 düşük olan 35.1m. ton seviyesinde belirlendi. En keskin düşüş, sezon sonu envanterlerinin %30 gerileyerek, bir ay öncesine göre 0.7m. düşük olan 20.2m. ton seviyesine ineceği öngörülen ABD’de görülecek.

ARPA

2011/12 dönemi sonunda dünyada arpa stoklarının son dört yılın en düşük düzeyi olan 27.3m. ton seviyesine inmesi öngörülüyor (29.0m.). Bu rakam Avustralya, Arjantin, Rusya, Ukrayna ve Suudi Arabistan’daki artış revizyonları ile geçen aya göre 1.3m. ton daha yüksek. AB devir düzeyinin halen 2009/10 sonundaki son zirve düzeyinin hemen hemen yarısı olan 9.5m. ton seviyesine inmesi öngörülüyor (11.4m.).

Sezon sonu stoklarının da ABD ve Kanada’da sırasıyla 1.0m. ton (1.9m.) ve 0.8m. (1.4m.) düzeyleriyle daralması öngörülüyor.

(10)

10

05/03/2011 TARĐHLĐ DÜNYA HUBUBAT FĐYATLARI ÜRÜN KODU FĐYAT ABD$/Ton

ABD 2HRW 307,00

FRANSIZ EKM. BUĞ. 278,40

ARJANTĐN EK -

ABD 2SRW 269,30

KANADA DURUM 2WAD 367,10

A.B.D HARD AMBER NO1 -

FRANSIZ ARPA 278,40

RUS ARPA 275,00

ABD MISIR (3YC) 286,90

ABD UZUN DANE PĐRĐNÇ 531,00 (*)05/03/2012 Tarihli Merkez Bankası $ Satış Kuru: 1,7622

(**)KAYNAK: REUTERS

(***) Rus Arpa fiyatı 02.03.2012 tarihli IGC Raporuna göredir.

(****)ABD Uzun TANE Pirinç fiyatı 28.02.2012 tarihli IGC Raporuna göredir.

Tablo: 5

DÜNYA BUĞDAY ÜRETĐM,

TĐCARET, TÜKETĐM VE STOK MĐKTARLARI (MĐLYON TON) BUĞDAY 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/2010

2010/2011 TAHMĐN

2011/2012 ÖNGÖRÜ

ÜRETĐM 556 628 621 598 607 685 679 653 695

TĐCARET 102 110 110 ₁₁₁ ₁₁₀ ₁₃₇ ₁₂₈ ₁₂₆ 137

TÜKETĐM 594 616 625 ₆₀₉ ₆₀₂ ₆₄₅ ₆₅₂ ₆₅₆ 681

STOK 129 138 136 ₁₂₅ ₁₃₂ ₁₇₂ ₁₉₉ ₁₉₆ 211

*KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012

Tablo: 6

DÜNYA MISIR ÜRETĐM,

TĐCARET, TÜKETĐM VE STOK MĐKTARLARI (MĐLYON TON) MISIR 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/2010

2010/2011 TAHMĐN

2011/2012 ÖNGÖRÜ

ÜRETĐM 628 713 698 710 797 800 820 828 ₈₆₄

TĐCARET 80 76 79 87 101 84 86 93 ₉₅

TÜKETĐM 647 686 701 725 779 784 821 844 ₈₇₁

STOK 105 135 132 117 134 150 148 133 ₁₂₆

*KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012 Tablo: 7

DÜNYA HUBUBAT ÜRETĐMĐ (2011/2012 ÖNGÖRÜ MĐLYON TON)

ÜLKE ADI BUĞDAY ARPA MISIR AVRUPA (27 ÜLKE) 138,0 51,8 65,1

ÇĐN 117,9 2,6 191,8

HĐNDĐSTAN 86,9 1,7 21,6

A.B.D. 54,4 3,4 313,9

RUSYA 56,2 16,9 -

KANADA 25,3 7,8 10,7

AVUSTRALYA 29,0 8,6 0,4

TÜRKĐYE 19,0 6,5 3,6

UKRAYNA 22,3 9,1 22,8

ARJANTĐN 14,0 4,1 22,0

KAZAKĐSTAN 22,7 2,6 -

DÜNYA TOPLAMI 695,2 134,7 863,8 *KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012

Tablo: 8

(11)

DÜNYADA BUĞDAY ÜRETEN ÜLKELERĐN ÜRETĐM DURUMLARI (MĐLYON TON)

BUĞDAY ÜRETEN ÜLKELER

2005 2006 2007 2008 2009 2010/2011 TAHMĐN

2011/2012 ÖNGÖRÜ

2011 ÖNGÖRÜ ÜRETĐM RAKAMLARINA

GÖRE DÜNYA ÜRETĐMĐNDEKĐ

PAYI %

UZAK DOĞU 195,4 207,2 216,3 219,2 227,3 227,2 236,0 33,9

ÇĐN 97,5 108,5 109,3 112,5 115,1 115,2 117,9 17,0

HĐNDĐSTAN 68,6 69,4 75,8 78,6 80,7 80,8 86,9 12,5

AVRUPA 138,1 129,5 124,2 155,5 143,0 140,7 142,5 20,5

AB-27 122,7 125,1 119,7 150,7 138,3 136,8 138,0 19,9

FRANSA 37 35,4 32,8 39,0 38,3 38,1 36,1 5,2

ALMANYA 23,7 22,4 20,8 26,0 25,2 24,0 23,0 3,3

ĐNGĐLTERE 14,9 14,7 13,1 17,3 14,1 14,9 15,3 2,2

ROMANYA 7,6 5,0 2,9 7,2 5,2 6,0 7,4 1,1

MACARĐSTAN 5,1 4,4 4,0 5,6 4,4 3,8 4,1 0,6

BAĞ.DEVL.TOPL. 92,2 85,3 93,6 117,3 113,6 82,3 116,3 16,7

RUSYA 47,7 44,9 49,4 63,8 61,7 41,5 56,2 8,1

UKRAYNA 18,7 13,8 13,9 25,9 20,9 16,8 22,3 3,2

KAZAKĐSTAN 11 12,5 16,5 13,0 16,5 10,0 22,7 3,3

ABD 57,2 49,2 55,8 68,0 60,4 60,1 54,4 7,8

KANADA 26,8 25,3 20,1 28,6 26,8 23,2 25,3 3,6

AVUSTRALYA 25,4 10,8 13,6 21,4 21,8 27,9 29,0 4,2

PAKĐSTAN 21,7 21,7 23,3 21,0 24,0 23,9 24,0 3,5

TÜRKĐYE 18 17,5 15,5 17,0 18,5 17,5 19,0 2,7

ARJANTĐN 12,6 14,5 16,3 8,4 8,8 14,7 14,0 2,0

SURĐYE 4,7 4,9 4,1 2,1 4,0 3,6 3,5 0,5

DÜNYA 620,9 597,5 609,1 685,0 678,5 652,6 695,2 100,0

*KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012

^{Tablo: 9}