Sayı:20 - Kasım 2013

(1)

www.kto.org.tr | 1

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

HABER BÜLTENİ

05.11.2013 Sayı 20

Konya Ticaret Odası (KTO) tarafından Türkiye İstatistik Kurumu’ndan ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden alınan verilere dayalı olarak Konya’nın dış ticaretinin durumu “Konya Dış Ticaret Bülteni” adıyla yayımlanmaktadır.

Konya İli Dış Ticaret Bülteni ile Konya’nın dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmek hedeflenmektedir.

Konya’nın Dış Ticaret Hacmi Eylül’de 200 Milyon Doları Geçti

Konya’nın ağustos ayı itibariyle düşüşe geçen ihracatı eylül ayı itibari ile toparlanma göstermiştir. İthalat ise her ne kadar mayıs ayındaki zirve değerini yakalayamasa da eylül ayı itibariyle bir önceki aya göre toparlanma göstermiştir.

Şekil-1. Yıllara Göre Konya Dış Ticareti (Eylül; 2008-2013) (1000 $)

Kaynak: TÜİK

Konya’nın ihracat büyüklüğü Eylül 2013’te 119 milyon dolar oldu ve geçen yılın eylül ayına göre yüzde 18,2 arttı. Geçen yılın aynı ayına göre ithalat ise yüzde 3,5 artarak 97,4 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.

Konya’nın ihracatı Ocak - Eylül 2013 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,3 oranında artarken, ithalatı da yüzde 4,6 oranında artış göstermiştir. Yani Ocak-Eylül 2013 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre ithalattaki artış hızı ihracatın yaklaşık 1,4 katı kadardır.

85.774

61.157

74.620

97.245 100.679

118.978

71.780 61.476

56.146

89.371 94.135 97.391

0 20.000 40.000 60.000 80.000 100.000 120.000 140.000

2008 2009 2010 2011 2012 2013

İhracat Ithalat

(2)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Eylül’de, 2012’den 2013’e Konya’nın İhracatı Yüzde 18 Arttı

Eylül 2013’te ülkemizin ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1 oranında artarak 13,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya’nın ihracatı yüzde 18,2 oranında artarak 118 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Şekil-2. Aylara Göre Konya’nın İhracatı (2012-2013) (1000 $)

Kaynak: TÜİK

Ocak-Eylül 2013 dönemine baktığımızda ise, ülkemizin ihracatı ise geçen yıla göre değişim göstermeyerek 112 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönem Konya’nın ihracatı ise yüzde 3,3 oranında artarak 975 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Tablo-1. Aylara Göre Konya’nın İhracatı (2012-2013) (1000 $) İhracat (1000 $)

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 97.687 95.197 121.392 96.115 115.113 114.283 107.117 96.172 100.679 112.059 107.435 112.377 2013 92.081 105.329 121.237 110.313 110.460 102.504 109.608 104.359 118.978

Kaynak: TÜİK 90.000 95.000 100.000 105.000 110.000 115.000 120.000 125.000

2012 2013

(3)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Konya’nın İthalatı İlk 9 Ayda Geçen Yıla Göre Yüzde 4,6 Arttı

Eylül 2013’te ülkemizin ithalatı ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3 oranında artarak 20,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya’nın ithalatı yüzde 3,5 oranında artarak 97,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Şekil-3. Aylara Göre Konya’nın İthalatı (2012-2013) (1000 $)

Kaynak: TÜİK

Ocak - Eylül 2013 dönemine baktığımızda ise, Türkiye’nin ithalatı 187 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya’nın ithalatı ise yüzde 4,6 oranında artarak 920 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Tablo-2. Aylara Göre Konya’nın İthalatı (2012-2013) (1000 $) İthalat (1000 $)

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 95.251 74.867 93.116 95.381 115.922 121.723 105.659 83.737 94.122 90.923 90.004 92.482 2013 71.557 97.875 123.668 122.710 127.597 89.312 101.926 88.106 97.391

Kaynak: TÜİK 70.000 80.000 90.000 100.000 110.000 120.000 130.000 140.000

2012 2013

(4)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Geçen yılın Ocak - Eylül döneminde 63 milyon dolar dış ticaret fazlası veren Konya, 2013 yılının ilk dokuz ayında ise yaklaşık 58 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiştir. Geçen yılın aynı dönemine göre Konya’nın dış ticaret fazlalığı yüzde 7 oranında azalmıştır.

Ocak - Eylül 2013 döneminde Konya’nın ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 106 olurken, bu rakam 2012 yılının aynı döneminde yüzde 107’dir. Burada yaklaşık 1 puanlık bir düşüş olmuştur. Bu da artan ithalat hızına karşın ihracattaki artışın daha düşük olmasından kaynaklanmaktadır.

Tablo-3. Türkiye - Konya Karşılaştırmalı Dış Ticaret İstatistikleri (Ocak-Eylül; 2013)

İhracat (1000 $)

İthalat (1000 $)

Dış Ticaret Dengesi (1000 $)

Dış Ticaret Hacmi (1000 $)

İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%)

İhracat (Ocak - Eylül; 2012- 2013) Fark (%)

İthalat (Ocak - Eylül; 2012- 2013) Fark (%)

Türkiye 112.546 187.617 -75.071 300.163 60 -0,30% 6%

Konya 978 920 58 1.898 106 -9% 5%

Kaynak: TÜİK

Plastik Ürünleri İhracatı Yüzde 27 Arttı

Sektörel olarak Konya ihracatında ilk 10 içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın yaklaşık yüzde 77’sini oluşturmaktadır.¹

Konya ihracatında en yüksek paya sahip olan Kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörlerin ihracatı Ocak - Eylül 2013 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,4 oranında artarak 526 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Toplam ihracat içinden aldığı pay da yüzde 28,9 olmuştur.

Kazanlar, makineler, mekanik cihazları sırasıyla motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, alüminyum ve alüminyumdan eşya, süt ürünleri, yumurtalar, diğer yenilebilir ürünler, demir veya çelikten eşya, değirmencilik ürünleri ve plastik mamulleri takip etmiştir.

Ocak - Eylül 2013 döneminde bir önceki yıla göre en fazla artış oranı plastik ürünleri sektöründe görülmüştür. 2012 yılının aynı döneminde 67,8 milyon dolar ihracat yapılan sektör 2013 yılında büyük bir atak yaparak 2013 yılının aynı döneminde yüzde 27,6 artmış ve 86,5 milyon dolar ihracata ulaşmıştır.

1 TÜİK, HS 2.

(5)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

İhracattaki en önemli kayıp ise Değirmencilik ürünleri; malt; nişasta; inülin; buğday gluteni sektöründe görülmüştür bir önceki yılın aynı dönemine göre bu sektörün ihracat hacminde yüzde 21,9’luk bir kayıp olmuştur.

Tablo-4. İhracatın Sektörel Dağılımı (Ocak- Eylül; 2012-2013) (1000 $)

SEKTÖRLER

Ocak-Eylül (1000 TL)

Değişim (%)

Toplam içindeki payı (%)

2012 2013

Kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer

reaktörler 499.976 526.757 5,4 28,9

Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler 289.049 325.035 12,4 17,8

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 119.361 123.881 3,8 6,8

Süt ürünleri; yumurtalar; tabii bal; diğer yenilebilir ürünler 99.565 92.012 -7,6 5,1

Demir veya çelikten eşya 73.794 83.774 13,5 4,6

Değirmencilik ürünleri; malt; nişasta; inülin; buğday gluteni 69.653 54.379 -21,9 3,0

Plastikler ve mamulleri 67.867 86.591 27,6 4,8

Kakao ve kakao müstahzarları 55.409 55.110 -0,5 3,0

Anorganik kimyasallar; kıymetli metal, radyoaktif element 50.165 48.231 -3,9 2,6 Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları; pastacılık ürünleri 46.826 55.600 18,7 3,1

Tüm Sektörlerin Toplamı 1.701.664 1.821.528 7,0 100

Kaynak: TÜİK

İthalatı En Çok Artan Elektrikli Makine ve Cihazlar, Ses Kaydetme ve Televizyon Oldu

Sektörel olarak Konya ithalatında ilk 10 içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın yaklaşık yüzde 80’ini oluşturmaktadır.²

Konya ithalatında en yüksek paya sahip olan kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler ithalatı Ocak - Eylül 2013 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,4 oranında artarak 358 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Toplam ithalat içinden aldığı pay da yüzde 20,9 olmuştur.

Kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletleri, plastikler ve mamulleri, hububat, mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bitümenli maddeler, alüminyum ve alüminyumdan eşya, demir ve çelik, elektrikli makine ve cihazlar ve motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler takip etmektedir.

2 TÜİK, HS 2 digit.

(6)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Ocak - Eylül 2013 döneminde bir önceki yıla göre en fazla artış oranı elektrikli makine ve cihazlar sektöründe görülmüştür. 2012 yılının aynı döneminde 40,6 milyon dolar ihracat yapılan sektör 2013 yılında büyük bir atak yaparak 2013 yılının aynı döneminde yüzde 72,4 artmış ve 70 milyon dolar ihracata ulaşmıştır.

İthalattaki en önemli kayıp ise mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bitümenli maddeler sektöründe görülmüştür bir önceki yılın aynı dönemine göre bu sektörün ihracat hacminde yüzde 45,3’lük bir kayıp olmuştur. Bu sektördeki ithalat 110 milyon dolardan 55 milyon dolara gerilemişte.

Tablo-5. İthalatın Sektörel Dağılımı (Ocak-Eylül; 2012-2013) (1000 $)

SEKTÖRLER Ocak-Eylül (1000 TL) Değişim

(%)

Toplam içindeki payı (%) 2012 2013

Kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler 336.706 358.417 6,4 20,9

Plastikler ve mamulleri 261.171 257.269 -1,5 15,0

Hububat 257.067 345.016 34,2 20,1

Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bitümenli maddeler 101.820 55.744 -45,3 3,3

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 74.564 79.973 7,3 4,7

Demir ve çelik 59.133 48.967 -17,2 2,9

Elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon 40.601 70.008 72,4 4,1 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler 38.023 44.142 16,1 2,6

Ağaç ve ahşap eşya; odun kömürü 30.773 42.764 39,0 2,5

Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları; geri kazanılmış

kâğıt veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) 26.605 44.133 65,9 2,6

Tüm Sektörlerin Toplamı 1.589.686 1.713.367 7,8 100

Kaynak: TÜİK

(7)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Konya’nın Yunanistan’a İhracatı Son 1 Yılda 6 Kat Arttı

Ülke bazında Konya ihracatına bakıldığında ise Ocak - Eylül 2013 döneminde ilk sırada 159,8 milyon dolarlık ihracat değeri ile Irak yer almaktadır. Konya’nın ihracatında lider ülke olan Irak bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yaklaşık 20 milyon’luk ihracat kaybına uğrayarak 2013 yılında 159,7 milyon dolar ihracat yapmıştır. Konya’nın Irak’a ihracatı Ocak - Eylül 2012 döneminde 180,2 milyon dolar iken, 2013 yılının aynı döneminde yüzde 11 oranında azalarak 159,7 milyon dolara düşmüştür.

Irak’ın ardından 61,4 milyon dolarlık ihracat değeri ile Almanya ve 42,8 milyon dolar ile Rusya Federasyonu gelmektedir. Ocak-Eylül 2013 döneminde Rusya Federasyonu’na ihracat artışı devam etmiş ve ihracat yüzde 20 artmıştır.

Almanya ve Rusya’yı sırasıyla İran, Suudi Arabistan, Amerika Birleşik Devletleri ve Libya ve takip etmektedir. Uzun zamandır ilk on ülke arasına giremeyen ABD, Ocak - Eylül 2013 döneminde altıncı sırada yer almıştır.

Konya’nın ABD’ye olan ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 oranında artarak 30,8 milyon dolardan 36,7 milyon dolara yükselmiştir. Önemli artış gösteren bir diğer ülke de Yunanistan’dır. Konya’nın Yunanistan’a yaptığı ihracat oranı geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 6 kat artmış ve 33,3 milyon dolar olmuştur.

Şekil-4. Ülkelere Göre Konya’nın İhracatı – İlk 10 Ülke (Ocak-Eylül; 2012-2013) (1000 $)

Kaynak: TİM

180.272 59.060 35.436 41.097 34.710 30.848 31.709 5.534 28.856 22.136

159.772 61.433 42.783 39.194 36.965 36.764 35.166 33.323 27.517 25.261

0 20.000 40.000 60.000 80.000 100.000 120.000 140.000 160.000 180.000 200.000

2012 2013