Kültür Bakanlığı'nın Atatürk Kültür Merkezi'nin (AKM) yıkılmasının yolunu açabilecek girişimine karşı çıkan Mimarlar Odası, AKM'nin kesinlikle korunması gerektiğini bildirdi.
Kültür Bakanlığı'nın Atatürk Kültür Merkezi'nin (AKM) yıkılmasının yolunu açabilecek girişimine karşı çıkan
Mimarlar Odası, AKM'nin kesinlikle korunması gerektiğini bildirdi. AKM'nin yıkılmasına yol açabilecek gelişmelerin değerlendirildiği bir rapor hazırlayan Mimarlar Odası, yıkım için AKM'nin sorunları olduğunu öne süren bakanlığın "yapının yıkılmasına kılıf hazırladığı" nı vurguladı.
Yazılı bir açıklama yapan Mimarlar Odası Genel Merkezi, İstanbul'un Cumhuriyet dönemi mimarisinin önemli eserlerinden ve Taksim Meydanı'nın simgesel yapılarından biri olan AKM binasının, 1999'da Kültür Bakanlığı İstanbul 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nca alınan tescil kararının kaldırılması önerisinin 2006 yılında, yine Kültür Bakanlığı'nca gündeme getirilmesini "talihsizlik" olarak değerlendirdi. Açıklamada "Koruma kurullarının tescil kararlarının politik baskı sonucu kaldırılması sonrasında oluşacak süreçte, yönetimlerin siyasi tercihleri doğrultusunda bir yapılaşma önermeleri de kaçınılmaz olacaktır. AKM'nin arsası üzerine, yıkımdan sonra yapılmak istenenlerle ilgili basına ve kamuoyuna yansıyan söylentiler vardır. Bu yıkımın kente, kent belleğine,
kentliye etkilerini değerlendirme dışı tutan bir yaklaşımı doğru bulmuyoruz. Kent kültürünün gelişmesinde önemli yeri olan bu binanın yıkımını öngören bir sürecin başlatılmasını kabul edilemez buluyoruz" deniliyor.
YAPI YOK EDİLMEMELİ
Mimarlar Odası'nca hazırlanan "Bir Cumhuriyet dönemi mimari mirası olarak AKM'nin korunmasının yasal
dayanakları" başlıklı raporda, AKM'nin yıkılmasına yol açabilecek gelişmeler ele alındı. AKM'nin toplumun kültürel yaşamını mekâna yansıtması nedeniyle "belge değeri" ne, fiziki olarak İstanbul kentinin belleğinin bir parçası olarak "kimlik değeri" ne, yapıldığı dönemin tasarım, mimari ve teknoloji anlayışını yansıtması açısından "mimari değer" e, toplumun gereksinimlerini halen karşılayabilmesi açısından "işlevsel ve ekonomik değer" e sahip olduğuna dikkat çekilen raporda, "Günümüzün insanının tüm gereksinmelerinin karşılanamıyor olması, o yapının yok edilmesini gerektirmez.
Konuya bu yönden yaklaşıldığında, Paris Opera Binası, Sidney Opera Binası vb. birçok yapının da yıkılması gündeme gelebilir" denildi. Raporda, "Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın; AKM'nin 'elektrik, mekanik, yangın, vb. sistemlerinin eski olmasından dolayı çok sorunlu olduğu, bakım ve işletme masraflarının çok yüksek olduğu, yapılan fizibilite
sonucunda yenilenme masraflarının rantabl olmadığı, deprem açısından çok riskli olduğu, bu haliyle yenilenmesinin ya da güçlendirilmesinin maliyet açısından çok yüksek olduğu, fonksiyonu açısından yetersiz kapasitede olduğu, bu haliyle opera, tiyatro vb. salonlarının kapasitesinin artırılmasının mümkün olmadığı' savlarının hiçbir kuramsal tabana oturmayan, bir varlığın korunması sürecinde ileri dahi sürülemeyecek 'günlük' ve 'ilkel' parasal nedenlere dayalı olduğu ya da yapının yıkılmasına 'kılıf' hazırlandığı açıkça görülmektedir. Yapının yıpranmış ve ekonomik ömrünü tamamlamış olması teknik bir sorundur, güçlendirme, sağlıklılaştırma, teknik altyapının iyileştirilmesi gibi çeşitli yöntemlerle bu sorun çözümlenebilir.
Bunun için AKM'nin kültür varlığı statüsünün kaldırılması gerekmemektedir" denilerek "AKM sahip olduğu değerleri ile ' kültür varlığı' olma niteliğini birçok başka yapıdan daha fazla hak etmiş bir yapıdır ve onun ülkenin yaşamından kopartılması tüm bu değerlerin yok sayılacağı anlamına gelir" saptaması yapıldı.
