Sterilizasyon
Bir nesne veya ortamdaki tüm canlılığın çeşitli işlemlerle yok edilmesi işlemi.
1)Fiziksel Sterilizasyon
a) Nemli ısı (Otoklav): Genellikle 121 ºC’de 15 dakika
uygulanır. Sıvı Çözeltilerin sterilizasyonunda kullanılır. Enzim gibi protein yapısındaki maddelerin sterilizasyonunda
kullanılmaz.
b) Kuru ısı (Pastör Fırını): Cam malzemelerin
sterilizasyonunda kullanılır. Genellikle 175 ºC’de 120 dakika
uygulanır.
Sterilizasyon
Bir nesne veya ortamdaki tüm canlılığın çeşitli işlemlerle yok edilmesi işlemi.
c) Tindalizasyon: 121 ºC’de bozulacak süt gibi maddelerin yada spor oluşturan mikroorganizmaların sterilzasyonunda kullanılır. Tindalizasyon işleminde besiyeri önce 100 °C 'da 30
dakika tutularak tüm vejetatif hücreler öldürülür fakat sporlar ölmez. Daha sonra besiyeri 85 °C 'da 1 dakika tutularak sporların vejetatif forma dönüşmesi sağlanır.
Ortam ısısı sonra yine 100 °C 'de 30 dakika tutulur.
Sterilizasyon
• 2) Kimyasallar ile sterilizasyon
Ortamın kimyasal maddeler yolu ile sterilizasyonu
Çamaşır suyu, etilen oksit, formaldehit, %70’lik alkol, fenol, kuaterner amonyum bileşikleri gibi kimyasallar kullanılır.
• 3) Filtre ile sterilizasyon
0.22, 0.45 uM çaplı seüloz filtreler ile yapılır. Vitaminler,
enzim gibi protein yapıdaki bileşikler bu şekilde steril edilir.
Sterilizasyon
• 4) Rasyasyon ile sterilizasyon a)İyonize radyasyon
Gama ve X ışınları kullanılır. Bu ışınlar tehlikeli oldukları için özel önlem gerekir.
a)İyonize olmayan radyasyon
Ultraviyole (UV-mor ötesi) ışını ile yapılır. Mutlak
sterilizasyon sağlamaz. Steril kabinlerin sterilizasyonu bu
şekilde yapılır.
Dezenfeksiyon
• Patojen yada potansiyel patojen mikroorganizmaların ortamdan uzaklaştırılması veya sayılarının azaltılması
işlemine denir. Bu işlem ile sterilizasyon karıştırılmamalıdır.
• Örnek: Masanın silinmesi, çalışma yapılacak ortamın
%70’lik etanol ile temizlenmesi.
Sterilitenin Kontrolü
Sterilizasyondan sonra sterilize edilen malzemenin sterilizasyonunun kontrolü gerekir.
a)
