8. SINIF 5. ÜNİTE
ÇALIŞMA FASİKÜLÜ
T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK
Bu kitapçık ELAZIĞ Ölçme Değerlendirme Merkezi
tarafından hazırlanmıştır.
1.
→ Fethi Okyar
→ Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
→ Cumhuriyet Halk Fırkası
→ Takrir-i Sükûn Kanunu
→ Ekonomik kriz
→ Serbest Cumhuriyet Fırkası
→ Cumhuriyet ve inkılaplara
→ Doğuda çıkan büyük isyan
Verilen ifadeleri boş bırakılan yerlere uygun bir şekilde yazınız.
1- Doğuda çıkan isyan kısa sürede büyümüştür. Başbakan ………….………….……… isyanı bastırabilmek için sıkı- yönetim ilan etse de başarılı olamayınca istifa etti. Yerine 3 Mart 1925’te İsmet İnönü başbakan oldu.
2- Ekonomik sıkıntılara çözüm bulmak ve hükümetin denetlenmesini sağlamak için cumhuriyet tarihinin ikinci muha- lefet partisi olan ………….………….………. kurulmuştur.
3- Doğu’da meydana gelen isyan hareketinden sonra bölgede huzur ve güven ortamının yeniden oluşturulması için
……….. çıkarılmış ve isyan edenler İstiklal Mahkemelerinde yargılanarak cezalandırılmışlardır.
4- Serbest Cumhuriyet Fırkası ………….………….………. karşı olanların partide toplanmaya başlaması üzerine kurucusu tarafından kapatılmıştır.
5- ………….………….……… sonucunda bazı parti mensuplarının isyanla ilgisi olduğu gerekçesiyle Terakki- perver Cumhuriyet Fırkasının kapatılması çok partili siyasi hayata geçiş denemelerinden ilkinin başarısızlıkla sonuç- lanmasına neden olmuştur.
6- ………1923'ten 1950 yılına kadar Türkiye’yi yönetmiştir.
7- Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ...………..……….ile bağlantısı olduğu gerekçesiyle kapatılmıştır.
8- Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra kurulan ve ilk muhalefet partisi olan ……….……… eko- nomide liberalizmi (serbest piyasa ekonomisi) savunmuştur.
9- 1929 yılında Dünya ……….……….…… ortaya çıkınca ekonomide yeni fikirlerin öne sürülmesi için muha- lefete ihtiyaç duyulmuştur. Mustafa Kemal’in isteği ile Ali Fethi Okyar tarafından 12 Ağustos 1930 tarihinde Serbest Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur.
10- Parti programındaki “fikirlere ve dini inançlara saygılıdır” ifadesi eski rejimi isteyenlerin ………….………
na üye olmasına neden olmuştur.
Aşağıda bazı ifadeler verilmiştir.
2. Cumhuriyetin ilk dönemlerinde kurulan siyasi partilerin özelliklerini boş bırakılan alanlara uygun şekilde yazınız.
Kurucusu Ekonomi Dini Konularda Eğitim
Cumhuriyet Halk Fırkası
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
Serbest Cumhuriyet Fırkası
II
...Rejim karşıtlarının partide toplandığı gerekçesiyle parti kurucusu tarafından
kapatıldı.
Mustafa Kemal’in isteği üzerine Ali Fethi OKYAR tarafından kuruldu.
SERBEST CUMHURİYET FIRKASI
↓
↓
↓
TERAKKİPERVER CUMHURİYET FIRKASI
Kazım KARABEKİR ve arkadaşları tarafından kuruldu.
I
...Partiye mensup olanların isyana katıldığı gerekçesiyle parti kapatıldı.
↓
↓
↓
3. Siyasi partilerle ilgili verilen bilgileri uygun şekilde tamamlayınız.
4. Aşağıdaki tabloda verilen özellikler hangi parti ile ilgiliyse karşılarındaki boşluklara ilgili partiyi yazınız.
Özellikler Siyasi Parti
1 Müdafaa-i Hukuk Grubu siyasi partiye dönüştürülerek Mustafa Kemal’in liderliğinde kuruldu.
2 Halk Fırkasında milletvekilleri arasında görüş ayrılıkları yaşanınca partiden ayrılanların kurduğu parti.
3 Mustafa Kemal’in isteği üzerine Paris büyükelçisi olan arkadaşı Fethi Bey kurdu.
4 Kurulmasıyla cumhuriyet tarihinde ilk kez çok partili siyasi hayatın başlamasına zemin hazırlandı.
5 1930’lu yıllarda devletçi ekonomik modelini, İki Dereceli Seçim Sistemini, cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışını savundu.
6 Takriri Sükun Kanunu çıkarıldıktan sonra ülkemizin doğusundaki isyanla ilgileri olduğu gerekçesiyle kapatıldı.
7 Cumhuriyetin ilanından sonra hükümeti idari yönden denetlemek ve 1929 Ekonomik Krizinden sonra yaşanan ekonomik sorunlarda hükümete yardımcı olmak için kuruldu.
8 Cumhuriyetin ilanından sonra isim değişikliğine giden siyasi partidir.
9 Mustafa Kemal’in kurduğu siyasi partiye karşı muhalefet görevini üstlenen ilk siyasi partidir.
10 Ekonomide serbest girişimi esas alan “liberal modeli” ve inkılapların zamana yayılmasının gerekli olduğunu savundu.
11 Cumhuriyet tarihinde kurucusu tarafından feshedilen ilk siyasi partidir.
MUSTAFA KEMAL’İN SÖZÜ İLGİLİ OLAY
1 Efendiler size şunu söyleyeyim ki inkılapçı Türk Cumhuriyetini benim şah- sımda var zannedenler çok aldanıyorlar.
2
Milli egemenlik temeline dayanan ve özellikle cumhuriyet yönetimine sahip bulunan ülkelerde siyasi partilerin varlığı doğaldır. Türkiye Cumhuriyeti'nde de bir diğerine denetleyici partilerin kurulacağına şüphe yoktur.
3 Ben şahsen intikamdan hoşlanan bir adam değilim, iş mahkemeye aktarıl- mıştır, bunun sonucunu beklemek lazımdır, bu işe karışmaya hakkım yoktur.
4 Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır, fakat Türkiye Cumhuri- yeti ilelebet payidar kalacaktır.
Mustafa Kemalin verilen sözleri hangi olayla ilgili ise karşısında boş bırakılan yere yazınız.
5.
6.
BİLGİLER Cumhuriyet
Halk Fırkası
Terakkiperver Cumhuriyet
Fırkası
Serbest Cumhuriyet
Fırkası 1 Yeni Türk Devleti’nin ilk siyasi partisidir. Kurucusu ve genel başkanı Mustafa Kemal’dir.
2 17 Kasım 1924 tarihinde Kâzım (Karabekir), Ali Fuat (Cebesoy), Refet (Bele), Rauf (Orbay), Adnan (Adıvar) gibi önemli kişiler tara- fından kurulmuştur.
3 Mustafa Kemal’in isteği üzerine Fethi Beyin, Cumhuriyet Halk Fır-kasından ayrılan bazı milletvekillerinin katılımıyla kurduğu partidir.
4 Cumhuriyetin ilanından sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk siyasi partisidir.
5 İnkılapları gerçekleştiren partidir. 1950 yılına kadar tek başına ül-keyi yönetmiştir.
6 Doğuda büyük isyanın çıkmasında rolü olduğu gerekçesiyle 5 Ha-ziran 1925 tarihinde kapatılmıştır.
7 Türkiye Cumhuriyetinin ikinci muhalefet partisi olup ekonomide liberalizmi savunmuştur.
8 Ekonomide devletçiliği benimsemiş ve çeşitli fabrikaların devlet eliyle kurulmasını sağlamıştır.
9 Din ve devlet işlerinin ayrı olacağı ve dini değerlere saygı gösterile-ceğini vurgulayan siyasi partidir.
10 Ekonomide liberalizmi, eğitim de ise milliliği savunmuştur.
11 1929 yılında meydana gelen dünyadaki ekonomik krizden sonra Mustafa Kemal’in isteği üzerine kurulan partidir.
12 Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin en uzun süre iktidarda kalan partisidir.
Verilen bilgiler hangi parti ile ilgili ise kutucuğa "X" işareti koyunuz.
7.
8.
Çok partili siyasi hayata geçme çalışmaları
Cumhuriyetin ilanı TBMM’nin açılması Saltanatın kaldırılması
Halifeliğin kaldırılması Kadınlara siyasi hakların verilmesi
Aşağıda demokratikleşme ve milli iradeyi hakim kılmak için yapılan bazı çalışmalar verilmiştir. Bu çalışmaları yandaki kutucuklara kronolojik olarak yerleştiriniz.
→
Çok partili siyasi hayata geçilmek istenmesinin nedenlerini diyagramda boş bırakılan yerlere yazınız.
1 2
3 4 5 6
4.
Çok Partili Siyasi Hayata Geçilmek İstenmesinin Nedenleri
3.
Hükümetin idari yönden denetlenmesini
sağlamak 1. 2.
Demokrasiyi yerleştirmek
9.
Çok partili siyasi hayata geçilmek istenmesinin nedenlerini diyagramda boş bırakılan yerlere yazınız.
DOĞRU YANLIŞ
1 Mustafa Kemal, liderliğini yaptığı Müdafaa-i Hukuk Grubu’nu Halk Fırkası adıyla siyasi partiye dönüştürmüştür.
2 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurulmasıyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde ilk kez çok partili hayata geçildi.
3 Serbest Cumhuriyet Fırkasının kapatılması ile Türkiye’de çok partili hayata geçiş için yapılan ilk deneme başarısızlıkla sonuçlandı.
4 Cumhuriyet Halk Fırkası 9 Eylül 1923’te Mustafa Kemal tarafından kurulan cumhuriyet tarihinin ilk siyasi partisidir.
5 1929’da dünyada meydana gelen ekonomik kriz demokratikleşmeye engel olmuştur.
6 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası İzmir suikast girişimine destek verdiği gerekçesiyle kapatılmıştır.
7 Cumhuriyet Halk Fırkasının kurucusu Mustafa Kemal çok partili siyasi hayata geçişe karşıdır.
8 Cumhuriyet Halk Fırkasına karşı kurulan ilk muhalefet partisi Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasıdır.
9 Mustafa Kemal zamanında çok partili hayata inkılapları ve yeni rejimi istemeyenlerin etkisiyle geçilememiştir.
10 Ülkemizin gelişmesini engellemek isteyen çevreler ülkemizdeki darbe girişimlerine des-tek vermişlerdir.
Aşağıda verilen yargıların doğru veya yanlış durumlarına göre ilgili kutucukları “X” şeklinde işaretleyiniz.
10. Aşağıda yeni Türk Devletinde kurulmuş olan siyasi partiler verilmiştir.
• Serbest Cumhuriyet Fırkası
• Cumhuriyet Halk Fırkası
• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
Verilen siyasi partileri kronolojik sıralamaya göre tabloya yazınız.
9 Eylül 1923 17 Kasım 1924 12 Ağustos 1930
1 TBMM’nin açılması
2 Türk Medeni Kanununun kabul edilmesi 3 Cumhuriyetin ilanı
4 Saltanatın kaldırılması
5 İzmir İktisat Kongresinin yapılması 6 Demokrat Partinin kurulması
7 Çok partili hayata kesin olarak geçilmesi 8 Halifeliğin kaldırılması
9 Siyasi partilerin kurulması 10 Kabotaj Kanununun çıkarılması 11 Misak-ı İktisadi Kararlarının alınması 12 Kadınlara siyasi hakların verilmesi
Mustafa Kemal döneminde gerçekleştirilen aşağıdaki çalışmalardan hangileri ülkemizde demokrasinin geliş- mesi için yapılmıştır? İşaretleyiniz.
11.
☑
12.
13.
Gelişmeler Amacı
1 Halk Fırkasının kurulması
2 Mecliste farklı fikirlerin temsil edilmesini sağlamak
3 Serbest Cumhuriyet Fırkası
4 Cumhuriyete ve inkılaplara son vermek
Aşağıda verilen eşleştirme tablosundaki boş bırakılan yerleri tamamlayınız.
Olumlu Doğudaki Büyük İsyanın Sonuçları Olumsuz
Ülkede asayiş ve güvenlik sağlandı.
Musul’un kaybedilmesine zemin hazırladı.
İstiklal Mahkemeleri yeniden kuruldu.
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatıldı.
Kardeş kanı döküldü.
Çok partili hayata geçiş süreci uzadı.
Aşağıda doğudaki büyük isyanın sonuçları verilmiştir. Bu sonuçların olumlu ya da olumsuz olma durumlarına göre "X" işareti koyunuz.
14.
Kavramlar
1 Muhalefet
2 İktidar partisi
3 Çoğulculuk
4 Fırka
5 Liberalizm
6 Çok partili hayat
7 Üniter yapı
8 Jeopolitik
9 Demokratik
10 Devletçilik
11 İsyan
12 İstiklal
Açıklamalar
Demokrasiye uygun olmaktır.
Merkezi idarenin üstünlüğüne dayalı yapıdır.
Siyasi partidir.
Karşıt görüşte olan kimseler topluluğudur.
Ekonomik, sosyal ve siyasal faktörlerin devletlerin dış politikasına etkisidir.
Her türlü düşüncenin ülke yönetiminde söz sahibi olmasını kabul eden siyasal düzendir.
İktidarda bulunan siyasi partidir.
Demokratik yaşamda birden fazla partinin mecliste yer almasıdır.
Özel girişimlere destek vermeyi benimseyen ekonomi modelidir.
Bağımsız olma, bir başkasına bağlı olmamaktır.
Bir grup kişinin mevcut düzene karşı gelmesidir.
Devletin ekonomik yaşama doğrudan doğruya müdahale etmesidir.
Aşağıda numaralandırılarak verilmiş kavramları, açıklamaların önünde bulunan kutucuğun içine rakamları yazarak eşleştiriniz.
15. Aşağıda verilen soruların cevaplarını bulmacada bularak işaretleyiniz.
C İ K T İ D A R P A R T İ S İ
K T A P E L B D C E Z A Y İ D
E Ş Y A L İ B E R A L İ Z M E
İ S T İ K L A L S E B E P O V
Y U N U S Ç V L A İ K L İ K L
E S M E N E M E N S A A R K E
A S E R B E S T K A Z A K Y T
Y İ Z M İ R F Ç A F I R K A Ç
H Ü S R E V V İ B A M T E R İ
Y A T M U S U L E Ş E V K İ L
O K Y A R E P İ R A N A L A İ
E S K İ Ş E Y K M E S E L E K
• Devleti yöneten parti
• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının benimsediği ekonomi modeli
• İsyan edenleri yargılamak için kurulan mahkemeler
• Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması
• Mustafa Kemal’in isteği üzerine kurulan ………Cumhuriyet Fırkasıdır.
• Mustafa Kemal’e suikast düzenlenmek istenen il
• Siyasi partilerin eski adı
• Doğudaki büyük isyanın etkisiyle Misak-ı Milli sınırları dışında kalan yer
• Mustafa Kemal’e suikast düzenleyecekleri Sakız Adasına kaçıracak kişi Giritli ……..’dir.
• Cumhuriyet Halk Fırkasının benimsediği ekonomi modeli
• Mustafa Kemal’in isteği üzerine parti kuran Ali Fethi ………….’dır.
16. Aşağıdaki verilen bilgileri doğru ve yanlış olma durumlarına göre işaretlediğinizde kaçıncı çıkışa ulaşacağını- zı bulunuz.
Aşağıdaki soruların cevaplarını bulmacadaki ilgili yere yazınız.
1- Doğu’daki isyanı bastırmak için çıkarılan kanun 2- Fethi Okyar’ın büyükelçilik yaptığı yer
3- İsyan edenlerin yakalandıktan sonra yargılandıkları mahkemeler 4- Mustafa Kemal döneminde kurulan partilerin isimlerindeki ortak kavram 5- Mustafa Kemal’i ortadan kaldırmaya yönelik girişim
17.
D
Y
D
Y Cumhuriyet’in ilk
yıllarında demokra- sinin tam anlamıyla
işleyebilmesi için çok partili hayata geçiş denemeleri
yapılmıştır.
Y D
Doğu’daki isyanla ilgisi olduğu gerekçesiyle Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
kapatıldı. Demokrasi
gerçekleşmedi.
Çok partili hayata geçilemedi.
Doğu’da çıkan isyan hareketi
Musul’un kaybedilmesine
neden oldu. İç politikayı
etkiledi.
Dış politikayı etkiledi.
1. ÇIKIŞ
2. ÇIKIŞ
3. ÇIKIŞ
4. ÇIKIŞ
1 5
2
3
4
Aşağıdaki soruların cevaplarını verilen boşluklara yazınız.
18.
Mustafa Kemalin verilen sözünün yorumunu karşısındaki kutucuğa yazınız.
19.
→ Mustafa Kemal’e suikast girişimi hangi şehire gideceği fırsat bilinerek planlanmıştır?
→ Musul Meselesi görüşüldüğü sırada doğudaki isyanı destekleyen devlet hangisidir?
→ Doğu’daki isyanı engelleyemediği için görevi bırakan Başbakan kimdir?
→ Doğu’daki isyanı bastırmak için çıkarılan kanunun adı nedir?
→ Türkiye’de ikinci çok partili hayata geçiş denemesi hangi partinin kapatılmasıyla başarısız olmuştur?
MUSTAFA KEMAL’İN SÖZÜ YORUMU
‘‘Girişimin benim şahsımdan ziyade mukaddes cum- huriyetimize ve onun dayandığı yüksek ilkelerimize
yönelmiş bulunduğuna şüphe yoktur.’’
“Hâkimiyet milletindir, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin dışında hiçbir makam, milli mukadderata
hâkim olamaz.”
‘‘Benim naçiz (ölümlü) vücudum bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti sonsuza kadar
yaşayacaktır.’’
20.
21.
22.
Tabloda verilen bilgilerin hangi alanla ilgili olduklarını “?” işaretiyle gösterilen yere yazınız.
Serbest Cumhuriyet
Fırkasının kurulması Halifeliğin
kaldırılması TBMM'nin açılması
Terakkiperver
Cumhuriyet Fırkası Cumhuriyetin
ilanı Saltanatın
kaldırılması
Demokratik yaşamda iki partinin birlikte faaliyet göstermesi ile hangi durum gerçekleşir?
Terakkiperver
Cumhuriyet Fırkası Cumhuriyet
Halk Fırkası
Takrir-i Sükûn: Huzur ve güvenliği sağlama anlamına gelen ve doğudaki büyük isyanı bastırmak için hükümete geniş yetkilerin verildiği kanundur. 1929’a kadar yürürlükte kalmıştır.
Bu kanunla birlikte hangi gelişmeler yaşanmıştır?
→
→
→
↓ ↓
↑ ↑
↑
↑
↑ ? ↑
Aşağıda yeni Türk Devletinde kurulan partiler ile ekonomide ve dini konularda benimsedikleri ilkeler verilmiş- tir. Partilerle ilişkili oldukları ilkeleri eşleştiriniz.
Devletçilik Dini inançlara
saygılı Laiklik Liberalizm
Cumhuriyet Halk Fırkası
Terakkiperver Cumhuriyet
Fırkası
Serbest Cumhuriyet
Fırkası İLKELER
→
23.
PARTİLER
→
Mustafa Kemal, II. TBMM'de milletvekillerini Müdafaa-i Hukuk Grubu adı ile tek çatı altında topladı.
Bu grubun adı;
İlk parti kurulduğunda →
Cumhuriyetin ilanından sonra →
Dil reformundan sonra →
Yapılan inkılapların halka
daha iyi anlatılmasının gerektiği ortaya
çıktı.
Bütün yurtta nefretle kınandı.
Olayı lanetleyen mitingler düzenlendi.
İstiklal Mahkemeleri kuruldu. İsyan
edenler yakalanarak cezalandırıldı.
Çok partili siyasi hayata geçmek
için yapılan çalışmalar askıya
alındı.
?
Diyagramda soru işareti bırakılan yere gelmesi gereken ifadeyi yazınız.
24.
25.
oldu.
27.
28.
BMM, farklı siyasi eğilimlere, değişik dünya görüşüne ve hayat anlayışına sahip milletvekillerinden oluşmuştur.
Müdafaa-i Hukuk Grubu, Tesanüt Grubu, İstiklal Grubu, Halk Zümresi, Islahat Grubu gibi farklı görüşleri temsil eden milletvekilleri meclis çatısı altında toplanmıştır.
Farklı görüşlere sahip milletvekillerinin öncelikli hedefi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Vatanın kurtarılmasını sağlamak B) Milli egemenliği gerçekleştirmek C) Kuvayımilliye birliklerini kurmak D) Cumhuriyetin kurulmasını sağlamak 26.
1924 yılı Aralık ayında “Times Gazetesi” muhabirinin, yeni kurulan partiyle ilgili sorusuna Mustafa Kemal şu cevabı vermiştir: “Hâkimiyet-i milliye esasına dayanan ve bilhassa cumhuriyet idaresine malik bulunan memleketlerde siyasi partilerin mevcudiyeti tabiidir. Türkiye Cumhuriyeti’nde de birbirini denetleyen partilerin olacağına şüphe yoktur.”
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, s.77) 27. ve 28. sorular aşağıda verilen metne göre cevaplandırılacaktır.
Verilen bilgilere göre, Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden hangisine taraftar olduğu söylenemez?
A) Siyasi partilerin kurulmasına B) Milli egemenliğin gerçekleşmesine C) Siyasi partilerin denetlenmesine D) Tek partili yönetimin olmasına
Mustafa Kemal, verdiği cevapla demokratik ülkelerde yeni partilerin kurulmasının aşağıdakilerden hangisinin doğal bir sonucu olduğunu ifade etmiştir?
A) Saltanat yönetiminin B) Cumhuriyet yönetiminin C) Çok partili siyasi yönetimin
30.
31.
Anayasanın ilk maddesinde “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” ifadesi yeni Türk Devleti’nin yönetiminde aşağıdakilerden hangisinin etkili olacağına kanıt oluşturur?
A) Milli bağımsızlığın B) Milli egemenliğin C) Kişi egemenliğinin D) Saltanat yönetiminin 29.
Muhalefet partileri; iktidar partisinin icraatlarını takip eder, yanlış gördüğü uygulamalar hakkında iktidar partisini uyarır ve kendi önerilerini sunarlar. İktidar partisi de muhalefet partilerinin önerilerini dikkate alarak ülke menfaatlerine en uygun adımı atar.
Bu durumun yaşanması aşağıdakilerden hangisi ile gerçekleşir?
A) Vatanın kurtarılmasıyla B) Cumhuriyetin kurulmasıyla C) Çok partili hayata geçilmesiyle D) Millî bağımsızlığın sağlanmasıyla
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası parti programında egemenliğin millete ait olduğu, cumhuriyet yönetimini yaşatmanın ve geliştirmenin esas amaçları olduğu belirtilmiştir. Ekonomik alanda devletçilik yerine liberalizmin (serbest piyasa ekonomisi) esas alınacağı ve yabancı sermayenin destekleneceği yer almaktadır. Eğitimde millî esasların kabul edilmesi, din ve devlet işlerinin ayrı olacağı ve dini değerlere saygı gösterileceği de vurgulanmaktadır.
Verilen bilgilere göre Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ekonomide devletin müdahalesini zayıflattığı B) Devlet yönetimini dini esaslara dayandırdığı C) Milli bir eğitim sisteminden yana olduğu
32. Doğu’da meydana gelen ayaklanmanın bastırılmasından sonra ayaklananları yargılayan Doğu İstiklal Mahkemesi, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının programında yer alan “Halkın düşünce ve inançlarına saygılıyız.” ifadesinin ayaklananları cesaretlendirdiğini hükûmete bildirdi.
Bu durum aşağıdaki gelişmelerden hangisinin meydana gelmesine neden olmuştur?
A) Çok partili hayata geçilmesine B) Dış politikada başarısız olunmasına
C) İstiklal Mahkemelerinin yeniden kurulmasına D) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kapatılmasına
1929 yılında başlayan Dünya Ekonomik Bunalımı’nın etkisiyle ülkede ekonomik sıkıntılar ortaya çıkmıştı. Mustafa Kemal, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik bunalımı Genel Sekreteri Hasan Rıza (Soyak) Bey’e şu sözlerle ifade etmiştir: “... Bunalıyorum çocuk, büyük bir ıstırap içinde bunalıyorum. Görüyorsun ya her gittiğimiz yerde mütemadiyen (sürekli) dert, şikâyet dinliyoruz. Her taraf derin bir yokluk, maddi, manevi perişanlık içerisinde…”
(H. Rıza Soyak, Atatürk’ten Hatıralar, s.44) Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Halkın ekonomik sıkıntılarını dile getirdiğine B) Dünya’daki ekonomik krizin ülkede etkili olduğuna
C) Mustafa Kemal’in halkın içinde bulunduğu duruma üzüldüğüne D) Ekonomik krizden çıkmak için devletçilik politikasının uygulandığına 33.
34. Fethi Bey, 9 Ağustos 1930 tarihinde Mustafa Kemal’e, kuracağı partinin temel özelliklerini ve ilkelerini açıklayan bir mektup yazdı. Mustafa Kemal, Fethi Bey’in mektubuna iki gün sonra verdiği cevapta “Görüyorum ki laik cumhuriyet esasında beraberiz. Zaten benim siyasi hayatta bir taraflı olarak daima aradığım ve arayacağım temel budur.” diyerek partinin kuruluşunu uygun buldu.
Buna göre Mustafa Kemal;
I. cumhuriyet yönetimi II. laiklik anlayışı III. çok partili hayat
unsurlarından hangilerinin yerleşmesini istemiştir?
A) I ve II B) II ve III
35.
37.
36.
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kapatılmasından sonra Türkiye, 1930’a kadar tek partiyle yönetilmeye devam etti.
Ülkenin tek partiyle yönetilmesi farklı fikirlerin yönetime yansımasına ve iktidar partisinin icraatlarının denetlenmesine engel oluyordu.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin uygulanmasında sorun yaşandığını gösterir?
A) Tek partili yönetimin B) Cumhuriyet yönetiminin C) Saltanat yönetiminin D) Meşruti yönetimin
1929 Dünya Ekonomik Krizi Türkiye’yi de etkilemiş; özellikle ekonomik alanda yaşanan sorunlar, halkın hükûmete tepki göstermesine neden olmuştu. Gazi Mustafa Kemal, Haziran 1930’da çıktığı yurt gezisinde bu tepkilere bizzat tanık olmuştu. Mecliste Hükûmetin ekonomi politikalarını denetleyecek ve alternatif politikalar üretecek yeni bir partiye ihtiyaç vardı. Bu ihtiyacın farkında olan Gazi Mustafa Kemal, yakın arkadaşı Fethi Bey’den yeni bir parti kurmasını istedi. Bu isteği yerine getiren Fethi Bey, Cumhuriyet Halk Fırkasından ayrılan bazı milletvekillerinin katılımıyla Serbest Cumhuriyet Fırkasını kurdu. (12 Ağustos 1930)
Verilen bilgilere göre yeni partinin kurulmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır?
A) Ülkede ekonomik krizin etkilerinin görülmesi B) Halkın hükümetin çalışmalarından memnun olması C) Hükümeti denetleyecek bir partiye ihtiyaç duyulması D) Mustafa Kemal’in yaşanan sorunları çözmek istemesi
Serbest Cumhuriyet Fırkasının kurulmasından kısa süre sonra iktidardaki Cumhuriyet Halk Fırkası ile arasında tartışmalar yaşanmaya başladı. Muhalefet partisinin eleştirileri bazı siyasiler tarafından “Mustafa Kemal’e muhalefet”
şeklinde yorumlandı. Mustafa Kemal ile siyasi sahada karşı karşıya gelmek istemeyen Fethi Bey bu durumdan çok rahatsız oldu.
Verilen sorunu çözmek için Fethi Bey aşağıdaki önlemlerden hangisini almıştır?
A) Parti programını değiştirmiştir.
B) Cumhuriyet karşıtlarını partide toplamıştır.
C) Serbest Cumhuriyet Fırkasını kapatmıştır.
Doğudaki büyük isyandan sonra;
• Takrir-i Sükun Kanunu çıkarıldı.
• İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatıldı.
• Musul kaybedildi.
Verilen bilgilere göre doğudaki büyük isyan ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Hükümetin denetlenmesini sağlamıştır.
B) Yargı yetkisinin kullanılmasına neden olmuştur.
C) Dış politikada başarısızlık yaşanmıştır.
D) Demokrasinin yerleşmesi gecikmiştir.
38.
40.
BMM’ye karşı meydana gelen isyanları bastırmak için Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılmış ve üyeleri milletvekillerinden oluşan İstiklal Mahkemeleri kurularak bozulan düzen yeniden sağlanmıştır. TBMM, doğudaki büyük isyan sırasında Takrir-i Sükun Kanununu çıkarmış ve İstiklal Mahkemelerini tekrar kurarak ülkede güven ortamı oluşturulmuştur.
Verilen bilgilere göre TBMM ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Ülkede otoritesini kurmuştur.
B) Yargı yetkisini elinde bulundurmuştur.
C) Güçler ayrılığı ilkesine uygun hareket etmiştir.
D) İsyanları bastırmak için yasama yetkisini kullanmıştır.
Atatürk döneminde iki defa çok partili rejime geçiş denemesi olmuş; fakat ayaklanmalar bu geçişe engel olmuştur. Bu nedenle Türkiye’de tek partili yönetim anlayışı devam etmiştir.
Bu durum aşağıdaki sonuçlardan hangisinin yaşanmasına neden olmaz?
A) Mecliste çabuk karar alınmasına B) Devlet otoritesinin sağlanmasına C) İnkılapların hızlı bir şekilde yapılmasına 39.
41.
42.
43.
Cumhuriyetin ilk yıllarında Kazım Karabekir ve arkadaşları tarafından kurulan ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatılmıştır. Daha sonra Mustafa Kemal’in isteği ile kurulan ikinci muhalefet partisi de kapatılmıştır.
Bu durum aşağıdaki gelişmelerden hangisinin gecikmesine neden olmuştur?
A) Yasama yetkisinin kullanılmasının B) Çok partili hayata geçilmesinin C) Milli iradenin kullanılmasının D) Kanunların çıkarılmasının
Mustafa Kemal, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kurulması ile ilgili olarak; “Bırakınız karşımıza çıksınlar, memleket işlerini münakaşa edelim. Bizim meclisimizde de iki parti olmalı, hükümeti denetleme sistemi kurulmalı ve medeni ülkelerin parlamentolarına benzemeliyiz.” demiştir.
Verilen bilgilere göre Mustafa Kemal için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Farklı fikirlerin mecliste temsil edilmesinden yanadır.
B) Tek partili yönetimin devam etmesini istemektedir.
C) Çok partili hayatın gerekliliğine inanmaktadır.
D) Hükümetin denetlenmesi taraftarıdır.
Mustafa Kemal; ülkede demokrasinin yerleşmesini istiyordu. Bu nedenle yeni partilerin kurulmasına destek vermiştir.
Ayrıca ekonomik sorunların çözülmesi ve hükümetin denetlenmesi için Serbest Cumhuriyet Fırkası gibi yeni partilerin kurulmasına da destek vermiştir.
Verilen bilgilere göre Mustafa Kemal ülkeyi çok partili hayata geçirmekle aşağıdaki amaçlardan hangisini gerçekleştirmek istemiştir?
A) Yargı bağımsızlığını sağlamak
B) Ekonomik bağımsızlığı gerçekleştirmek C) Ülkede birlik ve beraberliği temin etmek
44.
46.
44., 45. ve 46. sorular aşağıdaki metne göre cevaplandırılacaktır.
“Milli egemenlik temeline dayanan ve özellikle cumhuriyet yönetimine sahip bulunan ülkelerde siyasal partilerin varlığı doğaldır. Türkiye Cumhuriyeti’nde de bir diğerini denetleyici partilerin kurulacağına şüphe yoktur.”
Mustafa Kemal
Mustafa Kemal’in sözünde cumhuriyet yönetimine sahip ülkelerde aşağıdakilerden hangisinin gerekliliği vurgulanmamıştır?
A) Demokrasinin B) Çok partili hayatın C) Saltanat yönetiminin D) Hükümetin denetlenmesinin
Mustafa Kemal’in sözünde aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır?
A) Laik devlet anlayışı benimsenmelidir.
B) Mebusan Meclisi yeniden açılmalıdır.
C) Çok partili siyasi hayata geçilmelidir.
D) Sosyal hayatı düzenleyen kanunlar çıkarılmalıdır.
45.
Mustafa Kemal’in sözü aşağıdaki alanlardan hangisi ile ilgilidir?
A) Siyasi B) Hukuki
47.
49.
Aşağıda yeni Türk Devletinde kurulan siyasi partiler verilmiştir.
• Cumhuriyet Halk Fırkası 1923
• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 1924
• Serbest Cumhuriyet Fırkası 1930
Verilen partilerin kurulmasında aşağıdaki amaçlardan hangisi etkili olmuştur?
A) Saltanatın kaldırılmasını sağlamak B) Hükümetin kurulmasını gerçekleştirmek C) İnkılapların yapılmasını kolaylaştırmak
D) Milli egemenliği güçlendirmek ve demokrasiyi yerleştirmek
48. Cumhuriyetin ilanından sonra kurulan;
I. İlk siyasi partidir.
II. Mustafa Kemal’in yakın arkadaşları olan Kazım Karabekir, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy tarafından kurulmuştur.
III. Ekonomide liberalizmi benimsemiştir.
Verilen bilgiler aşağıdaki siyasi partilerden hangisine aittir?
A) İttihat ve Terakki Fırkası B) Cumhuriyet Halk Fırkası
C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası D) Serbest Cumhuriyet Fırkası
Yeni Türk devletinde;
I. ulusal egemenliğin gerçekleşmesi, II. mecliste farklı fikirlerin temsil edilmesi, III. hükümetin denetlenmesi amaçlanmıştır.
Verilenleri gerçekleştirmek için aşağıdakilerden hangisine ihtiyaç duyulmaz?
A) Milli iradeye B) Siyasi partilere C) Çoğulculuğa
50.
52.
“Boşa çıkarılan suikast teşebbüsünden sonra vatandaşlarımdan aldığım mektup ve telgraflar beni çok mutlu etti. Bu elim olayın benim şahsımdan ziyade cumhuriyetimize ve onun prensiplerine yönelik olduğuna şüphe yoktur. Temeli, büyük Türk milletinin vicdanında, akıl ve şuurunda atılmış olan cumhuriyetimizin, bir vücudun koparılması ile yok olacağını zan- nedenler çok zayıf akıllı bahtsızlardır. Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” (Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, s. 479)
Mustafa Kemal’in sözünde suikast girişiminin asıl hedefi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mustafa Kemal’i öldürmek
B) İnkılapların yerleşmesini sağlamak C) Cumhuriyet yönetimini ortadan kaldırmak D) Çok partili siyasi hayata geçişi kolaylaştırmak
Mustafa Kemal’in sözünde hangi kişisel özelliği ön plana çıkmıştır?
A) Teşkilatçılığı B) Askeri dehası C) Kararlı olması 51.
15 Temmuz 2016 tarihinde anayasal devlet düzenini ve TBMM’yi ortadan kaldırmak isteyen dış destekli terör odakları tarafından darbe girişiminde bulunulmuştur. Demokratik düzene karşı olanlar tarafından gerçekleştirilen bu elim ve vahim eylem Türk halkı tarafından bertaraf edilmiştir.
Darbe girişiminin bertaraf edilmesinde Türk milletinin;
I. milli iradeye sahip çıkması, II. milli egemenliği savunması,
III. milli birlik ve beraberlik içinde olması hususlarından hangileri etkili olmuştur?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) I, II ve III
51. ve 52. sorular Mustafa Kemal’in aşağıdaki konuşmasına göre cevaplandırılacaktır.
53.
54.
55.
Mustafa Kemal, 1926 yılında kendisine karşı suikast girişiminde bulunanlarla İzmir’de bir otelde görüştü. Bu görüşmenin sonunda “Ben şahsen intikamdan hoşlanan bir adam değilim. İş mahkemeye aktarılmıştır. Bunun sonucunu beklemek lazımdır. Bu işe karışmaya hakkım yoktur.” demiştir.
(Şerafettin Turan, Türk Devrim Tarihi, s.137) Verilen bilgilere göre Mustafa Kemal aşağıdaki devlet anlayışlarından hangisini benimsemiştir?
A) Hukuk Devleti B) Sosyal Devlet C) Demokratik Devlet D) Laik Devlet
Atatürk "Bilelim ki kazandığımız zafer milletin kuvvetlerini birleştirmesinden ileri gelmiştir. Eğer aynı zaferleri ileride de kazanmak istiyorsak aynı esasa dayanalım aynı yolda yürüyelim" demiştir.
Mustafa Kemal bu sözüyle aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?
A) Kişisel egemenliğin B) Laik toplum yapısının C) Devrimlerin yapılmasının D) Milli birlik ve beraberliğin
Cumhuriyet Halk Fırkasının Kurulması Saltanatın Kaldırılması
01 02
03 04
Cumhuriyetin İlanı
Terakkiperver Cumhuriyet
Fırkasının Kurulması Aşağıda Milli Mücadele Döneminde yapılan bazı inkılaplar verilmiştir.
Verilenler aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmeye yönelik değildir?
A) Milli egemenliği B) Milli bağımsızlığı
56. 1929 yılında Dünyadaki ekonomik krizin Türkiye'yi de etkilemesi üzerine, demokrasi ve cumhuriyetin kuvvetlenmesi, düşüncelerin mecliste rahatça tartışılabilmesi için Atatürk’ün teklifiyle Fethi Okyar tarafından 12 Ağustos 1930’da kurulmuştur.
Verilen bilgilere göre Serbest Cumhuriyet partisinin kurulmasında aşağıdaki sebeplerden hangisi etkili olmamıştır?
A) Ekonomik B) Kültürel
C) Siyasi D) Küresel
57. Aşağıda 1930 yılında yaşanan olaylar kronolojik bir sırayla verilmiştir.
Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Fethi Bey’in ileri görüşlü olduğuna
B) Cumhuriyet yönetiminin ortadan kaldırıldığına
C) İktidarın idari yönden denetlenmesinin kesintiye uğradığına
Ağustos12 17
Kasım 18
Kasım Mustafa Kemal’in isteği ile
iktidarın denetlenmesi için ikinci muhalefet partisi olan Serbest Cumhuriyet Fırkası
kuruldu.
Partiye rejim karşıtlarının girmesi
sonucu Fethi Bey kurduğu
partiyi kapattı.
Tek parti dönemi devam etti.
58.
60.
Türkiye; Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının birleştiği bir bölgede yer alır. Bir tarafında zengin petrol yataklarına sahip Ortadoğu ülkeleri, diğer tarafında ise sanayileşmiş Avrupa devletleri bulunmaktadır.
Bu durum Türkiye’nin;
I. özel konumu, II. jeopolitik konumu, III. matematik konumu
özelliklerinden hangilerinin önemini arttırmıştır?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) I, II ve III
Türk milletinin birlik ve beraberliğinden ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin güçlenmesinden rahatsız olanlar, karanlık emeller peşinde koşmaktadırlar. Bu durum Türkiye’ye yönelik iç ve dış tehditleri ortaya çıkarmıştır.
Bunlar;
I. Doğudaki büyük isyan, II. İzmir suikast girişimi,
III. 15 Temmuz darbe girişimidir.
Verilenlerden hangileri ülkemizde iç ve dış tehdit odaklarının çıkardığı olaylardandır?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) I, II ve III
Mustafa Kemal, 1927 yılındaki bir sözünde “Millî azim ve bilincin kıymetli eseri olan değerli cumhuriyetin bugünkü ve yarınki neslin demir ellerinde her an yükselip sağlamlaşacağına güvenim tamdır.” demiştir.
Mustafa Kemal bu sözü ile aşağıdakilerden hangisine olan güvenini ifade etmiştir?
A) Gençlere B) Orduya
59.
61.
62.
63.
Çok partili hayatla birlikte; demokrasi ve milli egemenliği geliştirmek, farklı fikir ve düşüncelerin temsil edilmesini sağlamak ve hükümet işlerinin denetlenmesini sağlamak amaçlanmıştır.
Verilen bilgiler Atatürk’ün ilkelerinden hangisi ile gerçekleşir?
A) Cumhuriyetçilik B) Laiklik
C) Devletçilik D) Milliyetçilik
Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu günden beri birçok tehlikeye maruz kalmıştır. Bu tehlikelerden biri de 15 Temmuz hain darbe girişimidir. Birlik ve beraberlik içinde birçok tehlikenin üstesinden gelen milletimiz, 15 Temmuz’da da tek vücut olarak iradesine, ülkesine ve cumhuriyetine sahip çıkmış; hainlere geçit vermemiştir.
Mustafa Kemal’in aşağıdaki sözlerinden hangisi verilen bilgilere kanıt oluşturur?
A) “Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.”
B) “Ben şahsen intikamdan hoşlanan bir adam değilim. İş mahkemeye aktarılmıştır. Bunun sonucunu beklemek lazımdır. Bu işe karışmaya hakkım yoktur.”
C) “Cumhuriyetimizin, bir vücudun koparılması ile yok olacağını zannedenler çok zayıf akıllı bahtsızlardır.”
D) “Bir milletin büyüklüğü coğrafi yüz ölçümü ile değil; yüreğinin asaleti, ülküsünün yüksekliği ile ölçülür.”
Büyük Millet Meclisi, huzur ve güveni sağlamak ve milli iradeye sahip çıkmak için;
• BMM'ye karşı çıkarılan isyanlardan sonra Hıyanet-i Vataniye Kanununu çıkardı.
• Doğudaki büyük isyanın bastırılması için Takrir-i Sükûn Kanununu çıkardı.
Bu durumlar;
I. demokratik devlet, II. sosyal devlet, III. hukuk devleti
özelliklerinden hangileriyle ilgilidir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
64.
65.
66.
Cumhuriyet döneminde yaşadığımız bazı isyanlar dış politikada devletin elini zayıflatmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak gösterilebilir?
A) Musul’un kaybedilmesi B) Maarif Kongresinin yapılması C) Çok partili hayata geçilememesi D) Kuvayımilliye birliklerinin kaldırılması
Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu günden beri içten ve dıştan birçok tehlikeye maruz kalmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu tehlikelerden biri değildir?
A) 31 Mart Olayı
B) Doğudaki büyük isyan C) 15 Temmuz darbe girişimi D) İzmir suikast girişimi
Cumhuriyet tarihinin ilk örgütlü muhalefet partisinin kapatılması ülkede çoğulcu demokratik hayata geçilmesini bir süre için geciktirmiştir. Bu durum Türkiye’de çok partili hayata geçiş için yapılan ilk denemenin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olmuştur.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Türkiye’de demokrasi için ortamın henüz hazır olmadığının B) Farklı fikir ve düşüncelerin temsil edilmeye devam ettiğinin C) Demokrasinin yeni yönetim anlayışına uygun olmadığının
CEVAP ANAHTARI
1. Fethi OKYAR
2. Serbest Cumhuriyet Fırkası 3. Takrir-i Sükûn Kanunu 4. Cumhuriyete ve inkılaplara 5. Doğuda çıkan büyük isyan 6. Cumhuriyet Halk Fırkası 7. Doğuda çıkan büyük isyan 8. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 9. Ekonomik Buhranı
10. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 1.
Kurucusu Ekonomi Dini konularda Eğitim
Cumhuriyet Halk Fırkası Mustafa Kemal Devletçilik Laiklik Çağdaş
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Kazım
KARABEKİR Liberalizm Dini inançlara
saygılı Milli
Serbest Cumhuriyet Fırkası Ali Fethi OKYAR Liberalizm Laiklik Çağdaş
I. Doğuda büyük isyan çıktı.
II. Çok partili hayata geçiş denemelerine ara verildi.
Siyasi Parti 1 Halk Fırkası
2 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 3 Serbest Cumhuriyet Fırkası 4 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 5 Cumhuriyet Halk Fırkası
6 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 7 Serbest Cumhuriyet Fırkası 8 Cumhuriyet Halk Fırkası
9 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 10 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 2.
3.
4.
ELAZIĞ Ölçme Değerlendirme Merkezi
5.
Cumhuriyet Halk Fırkası
Terakkiperver Cumhuriyet
Fırkası
Serbest Cumhuriyet
Fırkası
1
X
2
X
3
X
4
X
5
X
6
X
7
X
8
X
9
X
10
X
11
X
12
X
6.
7. 1- TBMM’nin açılması 2- Saltanatın kaldırılması 3- Cumhuriyetin ilanı 4- Halifeliğin kaldırılması
5- Çok partili siyasi hayata geçme çalışmaları 6- Kadınlara siyasi hakların verilmesi
İLGİLİ OLAY
1 İzmir Suikastı
2 Çok Partili Hayat
3 İzmir Suikastı
4 İzmir Suikastı
5 Çok Partili Hayat
8.
9. DOĞRU YANLIŞ
1
X
2
X
3
X
4
X
5
X
6
X
7
X
8
X
9
X
10
X
10.
2. Ulusal egemenliği güçlendirmek
4. Farklı fikirlerin mecliste temsil edilmesini sağlamak
9 Eylül 1923 Cumhuriyet Halk Fırkası
17 Kasım 1924
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
12 Ağustos 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası
Sırasıyla; 1, 3, 4, 8, 9, 12 11.
12.
13.
Gelişmeler Amacı
1 Halk Fırkasının kurulması Milli egemenliği gerçekleştirmek ve demokrasiyi yerleştirmek
2 Çok partili hayata geçiş denemelerinin yapılması Mecliste farklı fikirlerin temsil edilmesini sağlamak
3 Serbest Cumhuriyet Fırkası Ekonomik krizin etkilerini azaltmak ve çok partili hayata geçmek
4 Mustafa Kemal’e Suikast Girişimi Cumhuriyete ve inkılaplara son vermek
Olumlu Olumsuz
X
X X
X X X
14. Sırasıyla; 9, 7, 4, 1, 8, 3, 2, 6, 5, 12, 11, 10
15.
C İ K T İ D A R P A R T İ S İ
K T A P E L B D C E Z A Y İ D
E Ş Y A L İ B E R A L İ Z M E
İ S T İ K L A L S E B E P O V
Y U N U S Ç V L A İ K L İ K L
E S M E N E M E N S A A R K E
A S E R B E S T K A Z A K Y T
Y İ Z M İ R F Ç A F I R K A Ç
H Ü S R E V V İ B A M T E R İ
Y A T M U S U L E Ş E V K İ L
O K Y A R E P İ R A N A L A İ
E S K İ Ş E Y K M E S E L E K
16. 1. ÇIKIŞ
17. T A K R İ R İ S Ü K U N
U İ K A S
P A R S
İ S T İ K L L
1 5
2
3
4
ELAZIĞ Ölçme Değerlendirme Merkezi
1. İzmir 2. İngiltere 3. Fethi Okyar 4. Takriri Sükun
5. Serbest Cumhuriyet Fırkası 18.
19. 1. Suikastın kendisine değil, cumhuriyete ve yenilik- lere karşı olduğunu belirtmiştir.
2. Milli iradeden taviz verilmeyeceği vurgulanmıştır.
3. Türkiye Cumhuriyeti’nin devamının kendi varlığına bağlı olmadığını belirtmiştir.
Siyasi
Çok partili demokratik hayat 20.
21.
→ Ayaklanmayı bastırmak için hükümete geniş yetkiler tanındı.
→ İsyanın elebaşları ve isyanda rolü olan kişiler tutuklandı.
→ Tutuklananlar İstiklal Mahkemelerinde yargılanarak cezalandırıldı.
Doğudaki Büyük İsyan 22.
23.
24.
25.
Cumhuriyet Halk Fırkası: Devletçilik, Laiklik Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası: Dini inançlara saygılı, Liberalizm
Serbest Cumhuriyet Fırkası: Laiklik, Liberalizm
Yukarıdan aşağıya sırasıyla:
Halk Fırkası
Cumhuriyet Halk Fırkası Cumhuriyet Halk Partisi
26.A 27.D 28.B 29.B 30.C 31.B 32.D 33.D 34.D 35.B 36.B 37.C 38.A 39.C 40.D 41.B 42.B 43.D 44.C 45.C 46.A
47.D 48.C 49.D 50.D 51.C 52.C 53.A 54.D 55.B 56.B 57.B 58.A 59.D 60.A 61.A 62.D 63.B 64.A 65.A 66.A
