1
12. hafta Bulut Bilişimde Veritabanı ve Microsoft Azure Kullanımı
Şekil.1 Azure Veritabanı Güvenlik ve Lokasyon Tanımlama Ekranı
1.) İşlemin onaylanmasının ardından Dashboard ekranında ilgili veritabanının oluşma işlemi görülecektir. Bu işlem sistem yoğunluğuna göre birkaç saniye içinde tamamlanır ve veritabanı sunucusu ve veritabanı oluşacaktır.
Şekil.2 Veritabanı Suncucu ve Veritabanı Oluşturulma Anı
Veritabanı oluşturulduğunda Dashboard ekranının altında bilgilendirme mesajı görünecektir.
Veritabanının başarıyla oluşturulduğu bilgisi görünmektedir(Şekil 3.11). Details butonu ile detay bilgilerin görünmesi sağlanabilir(Şekil 3.12.)
2
Şekil.3 Oluşturulan Veritabanına Ait Özet Bilgi Penceresi
Şekil.4 Oluşturulan Veritabanı Sunucucu ve Veritabanına Ait Detay Bilgiler
2.) Veritabanı oluştuğunda Microsoft Azure platformu yönetim portalındaki sol tarafta bulunan “Workspaces” menü barında “SQL DATABASES” menü öğesine tıklanırsa Azure hesabı altındaki veritabanları görülebilir.
Şekil.5 Azure Platform Workspaces SQL DATABASES Menüsü
3.) SQL DATABASES menüsü ile açılan sayfada iki sekme bulunmaktadır. Bunlardan birincisi
“DATABASES”, diğeri ise “SERVER” sekmesidir.
DATABASES sekmesinde; Name(Veritabanı Adı), Status(Durum), Location(Konum-Azure Veri Merkezi Lokasyonu), Subscription(Sahip Abone Bilgisi), Server(Sunucu Adı), Edition(Veritabanı Sürümü), Max Size(Maksimum Veri Boyutu) kolonları yeralmaktadır.
3
İncelemek ve işlem yapmak istenilen veritabanı için Name kolonu altındaki veritabanı adına tıklatarak ilgili veritabanına ait konfigürasyon yönetimi sayfasına gidilir.
Şekil.6 Databases Sekmesi
Şekil.7 Servers Sekmesi
SERVERS sayfası aktif iken Name kolunu altındaki sunucu adı üzerine tıklanarak sql azure veritabanı sunucuna ait yönetim portalı sayfasına gidilir.
4.) DATABASES sekmesi aktif iken seçili veritabanı üzerinde yapılabilecek işlemler sayfanın en altında operasyon menüsü ile gösterilmektedir.
Şekil.8 Veritabına Ait Yapılabilecek İşlemler
4
Delete menüsü, seçili veritabanı platform üzerinden silmemizi sağlar. Delete menüsü kullanıldığında sistem kullanıcıdan onay istemektedir. Bu onay talebinde devam edildiği taktirde seçili veritabanının kalıcı olarak silineceği belirtilmekte ve devam edip etmeyeceğimiz sorulmaktadır. Onay sorusuna “YES, DELETE” onayı verildiği takdirde seçili veritabanı kalıcı olarak silinecektir. Bu silme işlemi geri dönüşü olmayan bir işlemdir.
Şekil.9 Silme İşlemi Onay Mesajı
Manage Menüsü, seçili veritabanını yönetim sayfasına gitmeyi sağlamaktadır. Yönetim işleminin yapılabilmesi için o anda aktif olarak Azure Platformuna oturum açmış olan bilgisayarın internete çıkış IP Adresi (Public IP ) Azure Platformundaki firewall(Güvenlik Duvarı) kuralları tablosunda tanımlı olmak zorundadır. Eğer yönetim sayfasını açmak isteyen bilgisayara ait public ip adresi tanımlı değilse; platform bununla ilgili ip adresini belirten bir uyarı mesajı gösterecek, ilgili ip adresinin firewall kural tanımlarına eklenmesinin istenip istenmediğini soracaktır. Verilen uyarı ve soru mesajına YES(Evet) denirse ilgili public ip adresi güvenlik duvarı erişim kurallarına tanımlanacaktır.(Şekil 3.18.) Veritabanı yönetim sayfası sonraki adımlarda detaylı olarak incelenecektir.
Şekil.10 Veritabanı Yönetimi IP Adresi Güvenlik Duvarı Kural Sorusu
Copy menüsü, seçili veritabanının aynı veya başka bir veritabanı sunucusuna birebir kopyalanması işlemini sağlamaktadır. Copy simgesine tıklandığında, kopya sonucu oluşan
5
yeni veritabanının adını(Target Database Name) ve hangi sunucuya(Target Server Name) kopyalanacağını belirten bir sayfa açılacaktır(Şekil 3.19.)
Target Database Name kutucuğuna kopya sonucu oluşacak yeni veritabanı adı girilir. Eğer platform üzerinde tek bir veritabanı sunucusu varsa Target Server Name kısmında farklı bir sunucu seçimine izin verilmeyecektir. Kopyalama işlemini başlatmak için simgesine tıklamak yeterlidir.
Şekil.11 Veritabanı kopyalama ekranı
Kopyalama işlemi başladığında “sql databases” sayfasında kopyalama işleminin başladığı ve
“Status” kolonunda “Copying” bilgisi görünecektir(Şekil 3.20.).
6
Şekil.12 Veritabanı Kopyalama İşlemi Gösterimi
Veritabanı kopyalama işlemi tamamlandığında her iki veritabanınında Status kolonunda
“Online” bilgisi görülecektir.(Şekil 3.21.) Her bir kopyalama işlemi yapıldığında Azure Platform ücretlendirme kuralına göre ilgili ücret hesaba borç olarak yansıtılmaktadır.
Şekil.13 Tamamlanmış Veritabanı Kopyalama İşlemi Görüntüsü
Add Sync menüsü, seçili veritabanı ile farklı bir Azure verimerkezindeki(datacenter) veritabanının senkronize olmasına yönelik konfigürasyonun yapılmasını sağlamaktadır. Menü seçildiğinde “New Sync Group”(Yeni Senkronizasyon Grubu) ve “New Sync Agent”(Yeni Senkronizasyon Ajanı) olarak iki seçenek sunmaktadır(Şekil 3.22.). Senkronizasyon konusu ileriki adımlarda incelenecektir.
7
Şekil.14 SQL Veritabanı “Add Sync” menüsü seçenekleri
3.1. Veritabanı Konfigürasyon Yapılandırması
“sql databases” sayfasında inceleme veya konfigürasyon değişikliği yapmak için ilgili veritabanı adının üzerine tıklandığında veritabanına ait “quickstart”(hızlı başlangıç) sayfası açılacaktır. Bu sayfadaki üst menülerde menü simgesi quickstart menüsünü ifade etmektedir. Bu sayfadaki diğer menü öğeleri “Dashboard” (Gösterge), “Monitör” (İzleme),
“Scale” (Ölçekleme), “Configure” (Konfigürasyon) ‘dur.
(Şekil 3.23.).
Şekil 15 Veritabanı Konfigürasyon Sayfası Menüleri
Şekil 16 Veritabanı Quick Start Menü Sayfası
8 3.1.1. QuickStart Menüsü
QuickStart menü sayfasında “Get Microsoft database design tools” başlığı altındaki “Install Microsoft SQL Server data Tools” linki aracılığı ile Microsoft SQL Server Veri araçlarına ait yükleme sayfasına gidilebilir. Bu araçlar SSDT olarak anılmaktadır. Bu araçlar Microsoft Visual Studio yazılım geliştirme aracına entegre olarak Visual Studio üzerinden veritabanı yönetimini olanaklı hale getirmektedirler. Şuanki güncel SSDT sürümü SQL Server 2014 versiyonunu da desteklemektedir.
“Design your SQL database” başlığı altında iki link bulunmaktadır. Bunlardan birincisi
“Download a starter project for your SQL database this IP address” linkidir. Bu link aracılığı ile örnek bir Visual Studio projesi indirilmektedir. İkinci link ise “Set up Windows Azure firewall rules for this IP address”(Windows Azure güvenlik duvarını bu IP adresi için ayarla) linkidir.
Bu linke tıklandığında bağlı bulunulan istemci bilgisayar IP adresini güvenlik duvarı kurallarına ekleneceğini belirten ve Evet/Hayır şeklinde onay bekleyen bir ileti ile karşılaşılacaktır. (Şekil 3.25.) Bu iletiye Yes(Evet) yanıtını verdiğimizde IP adresi güvenlik duvarı kurallarına eklenmiş olacaktır. Eğer ADSL gibi bir internet bağlantısı kullanılıyorsa ve statik(sabit) bir IP adresi alınmamış ise ADSL bağlantısı her kapatılıp açıldığında IP adresi değişeceğinden SQL Azure üzerinde veritabanı konfigürasyonu değişikliği ve veritabanı yönetimi yapmak istediğimizde güvenlik duvarı ile ilgili bu işlemi yapmamız gerekecektir.
Şekil 17 Güvenlik Duvarı Kural Güncelleme Onay İletisi
QuickStart sayfasındaki bir diğer bağlık ise “Connect to your database”(Veritabanına bağlan) başlığıdır. Bu başlık altında;
a.) Design your database
b.) Run Transact-SQL queries against your SQL database
c.) View SQL Database connection strings for ADO.Net, ODBC, PHP, and JDBC linkleri yer almaktadır.
Sayfanın en altında ise örnek olarak
“Server: t5fhkvut4b.database.windows.net, 1433”
şeklinde bağlı olunan SQL server sunucusu hostname ve erişim portu bilgisi yeralmaktadır.
9 Bu linkleri açıklayacak olursak;
“Design your SQL database”(SQL Veritabanını Tasarla), linki daha önce kısaca bahsedilen ve
simgesi ile gösterilen sayfa altı menü öğesi üzerinden açılan veritabanı yönetim portalına (Maangement Portal) yönlendirme yapmaktadır.
“Run Transact-SQL queries against your SQL database” (SQL veritabanı üzerinde SQL Sorgularını Çalıştır) linkide veritabanı yönetim portalına yönlendirme yapmaktadır.
“View SQL Database connection strings for ADO.Net, ODBC, PHP, and JDBC” linki bu veritabanına internete erişimi olan herhangibir bilgisayarda üzerinden programsal olarak bağlantı yapılmak istendiğinde kullanılacak bağlantı adres bilgileri verilmektedir.(Şekil 3.26.)
10
Şekil.18 Veritabanına Ait “Connection Strings” Bilgileri Ekranı
QuickStart menü sayfasının en altında Export ve Manage adlı operasyon menüleri bulunmaktadır. Export menüsü aracılığı ile veritabanına ait bir kopya yine Microsoft Azure platformu altındaki Blob(Binary Large Object) Storage(İkili Büyük Veri Depolama) tipindeki alanlarda saklanabilmektedir.(Şekil 3.27.) Manage operasyon menüsü veritabanına ait yönetim portalına yönlendirme yapmaktadır.
11
Şekil 19 Veritabanı Konfigürasyon Export Menüsüne Ait Bilgi Giriş Ekranı
