• Sonuç bulunamadı

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE YURT İÇİNDE ve YURT DIŞINDA ÖDENEN VERGİLERİN MAHSUBU

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE YURT İÇİNDE ve YURT DIŞINDA ÖDENEN VERGİLERİN MAHSUBU"

Copied!
7
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

KURUMLAR VERGİSİ

KANUNUNA GÖRE YURT İÇİNDE ve YURT DIŞINDA ÖDENEN VERGİLERİN

MAHSUBU

Mustafa KÜ ÇÜ KEL(*)

1 - GİRİŞ

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun* 1 3. maddesinde; tam ve dar mükellefiyet kavramları açıklanmıştır.

Bu hüküm uyarınca, tam mükellef kurumlar gerek yurt içinde gerekse yurt dışında elde ettikleri ka­

zançların tamamı üzerinden vergilendirilmektedirler. Yurt içi ve yurt dışında elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilen tam mükellef kurumlar yurt dışında elde etmiş oldukları kazançlar üzerin­

den mahallinde ödemiş oldukları vergiler ile yurt içinde tevkif suretiyle ödemiş oldukları vergileri be­

yanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edebileceklerdir. Söz konusu mahsup düzenlemesine ilişkin hükümler 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 33. ve 34. maddelerinde yer almaktadır. Bu çalışmada kurumlar vergisinde mahsup uygulaması ile ilgili dikkat edilmesi gereken hususlar açıklanmaya çalışılmıştır.

2- YU RT İÇ İN D E Ö D EN EN V ER G İLER İN M A H SU B U

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 34/1. maddesi uyarınca, beyannamede gösterilen kazançlardan, Ku­

rumlar Vergisi Kanunu'nun 15 ve 30 uncu maddelerine göre, kaynağında kesilmiş olan vergiler be­

yanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecektir.

Beyannameye dahil edilen kazançlardan Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67'nci maddesi kapsa­

mında kesilen vergilerin de hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkündür. Ancak, Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67'nci maddesinin (2) ve (3) numaralı fıkraları kapsamında vergi kesintisi yapılması halinde, kesinti suretiyle ödenen verginin, işlemden doğan kazancın tabi olduğu vergi kesintisiyle çarpımı sonucu bulunacak tutarı aşan kısmı, yıllık kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecektir.

° Vergi Müfettişi

1 21.06.2006 tarih ve 26205 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 13.06.2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu

(2)

Sigorta ve reasürans şirketlerinde, hayat sigorta branşında teminat sağlayan şirketlerin, hayat ma­

tematik karşılıklarının yatırıma yönlendirilmesinden elde edilen kazanç ve iratlar üzerinden yapılan vergi kesintileri de aynı şekilde söz konusu sigorta şirketinin beyannamesi üzerinden hesaplanan ku­

rumlar vergisinden mahsup edilecektir.

Ayrıca, dar mükellefiyete tabi kurumların vergi kesintisi yoluyla alınan ve kurumlar vergisi beyan­

namesine dahil edilmesi ihtiyari kılınan kazançları için beyanname verilmesi halinde, bu kazançlar üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden, evvelce kesinti yoluyla alınan vergiler genel hükümler çerçevesinde mahsup edilebilecektir.

Vergi Usul Kanunu'nun 11 inci maddesi kapsamında, 164 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğin­

de belirlenen esaslarla kurumların, sattıkları zirai ürün bedelleri üzerinden müteselsil sorumlulukları gereği kestikleri vergilerin, kazancı elde eden kurumların beyannameleri üzerinden hesaplanan ku­

rumlar vergisinden mahsup edilebilecektir.

2.1- Fonlar ve Yatırım O rtaklıkları Bünyesinde Kesilen Verginin Söz Konusu Kurumlardan Kâr Payı Alanlarca Mahsubu

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15/3 üncü maddesine göre, fonların ve yatırım ortaklıklarının Kanu­

nun 5/1-d maddesi uyarınca kurumlar vergisinden istisna edilen kazançları üzerinden fon bünyesinde kesilen vergiler, söz konusu fon ve ortaklıkların katılma belgeleri ile hisse senetlerinden kâr payı alan kurumlar tarafından, aldıkları kâr payının içerdiği vergi kesintisi miktarı ile sınırlı olmak üzere hesap­

lanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilecektir.

Mahsup edilecek tutar, ele geçen net kâr payının geçerli kesinti oranı kullanılarak brütleştirilmesi suretiyle hesaplanacaktır. Kâr payının elde edildiği tarih ile vergi kesintisinin yapıldığı tarih arasında dönem farkı olmasının önemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla, vergi mahsubunda geçerli vergi oranı, kâr payının elde edildiği dönem için geçerli olan vergi oranı olacaktır.

2.2- Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı Üzerinden Kesilen Vergilerin Mahsubu

Kontrol edilen yabancı kurumlara yapılan ödemeler üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 30/7'nci maddesi uyarınca kesilen vergiler, bu şirketin Türkiye'deki beyannameye dahil edilen kurum kazancı üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilebilecektir. Ancak, söz konusu mahsup edilecek verginin, kontrol edilen yabancı kurumun bu ödemelerden kaynaklanan kazancına isabet eden kurumlar vergisini aşmaması gerekmektedir.

Kontrol edilen yabancı kurum kazancının dağıtılsın dağıtılmasın Türkiye'de vergilendirileceği Ka­

nunun 7'nci maddesinde belirtilmiştir. 30 uncu maddenin 7 nci fıkrasındaki vergi kesintisi düzenle­

mesi ise, kontrol edilen yabancı kuruma özgü değildir. Anılan madde ve fıkrada vergi cenneti ülkeler­

deki firmalara yapılan ödemelerden vergi kesintisi yapılması düzenlenmiştir. Bu durumda, maddenin şöyle anlaşılması gerektiği görüşündeyiz: Bakanlar Kurulunca ilan edilen vergi cenneti ülkelerdeki kontrol edilen yabancı kurum niteliğindeki bir kuruluşa yapılan ödemeden kesilen vergi bu kuruluşun Türkiye'de beyan edilen kazancından hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.2

2 Ç A K M A K Şefik, Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası-2010 yılı G elir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi. s.447

(3)

2.3- Kesilen Vergilerin G eçici Vergiden Mahsubu

Geçici vergi, basit usulde vergilendirilenler hariç ticari kazanç elde edenler ile serbest meslek kazancı elde edenlerin üçer aylık dönemler itibariyle beyan ettikleri gelir üzerinden hesaplanan bir ön vergidir.3 Geçici vergilendirme dönemi içinde elde edilen gelir üzerinden kesinti yoluyla ödenmiş vergiler varsa bu vergilerin, o dönem için hesaplanan geçici vergi tutarlarından mahsubu mümkün bulunmaktadır. Bununla birlikte, ilgili hesap dönemine ilişkin tahakkuk ettirilen geçici verginin sa­

dece ödenen kısmı, yıllık kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecektir.

2.4- Kesilen Vergilerin Beyanname Üzerinden Mahsubu

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 34 üncü maddesinde yer alan esaslar çerçevesinde mahsup edilecek vergilerin beyanname üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden fazla olması halinde, bu durum vergi dairesince mükellefe yazı ile bildirilecektir. Fazla olan bu tutar, mükellefin söz konusu yazıyı tebellüğ tarihinden itibaren bir yıl içinde başvurması şartıyla kendisine iade edilecek olup; bu süre içinde başvurmayanların bu farktan doğan alacakları düşecektir.

Maliye Bakanlığı, iadeyi mahsuben veya nakden yaptırmaya, inceleme raporuna, yeminli mali müşavir raporuna veya teminata bağlamaya ve iade için aranılacak belgeleri belirlemeye yetkilidir.

Bu yetki; kazanç türlerine, iade şekillerine, geliri elde edenin veya ödemeyi yapanın hukuki statüsüne göre ayrı ayrı kullanılabilmektedir. Bu konuda 252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde gerekli açıklamalar yapılmış bulunmaktadır.

Kesinti yoluyla ödenen vergilerin mahsuben iade işlemi, aranan tüm belgelerin tamamlanması şar­

tıyla, yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibarıyla yapılacaktır. İkmalen veya re'sen yapılan tarhiyatlarda mahsup işlemi, mahsup talebine ilişkin dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih esas alınarak yapılacaktır. Aranan belgelerin tamamlanması aşamasında yapılan tahsilatlar yönünden ise düzeltme yapılmayacaktır.

2.5- Fonların ve Yatırım O rtaklıklarının G elirleri Üzerinden Ödenen Vergilerin Mahsubu

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5/1-d maddesinde sayılan fonların ve yatırım ortaklıklarının kazanç­

ları, kurumlar vergisinden istisna edilmiş bulunmaktadır.

Söz konusu fon ve yatırım ortaklıkları, aynı bentte yer alan kazançların elde edilmesi sırasında, Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesi veya Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67 nci madde­

si uyarınca, gelirleri üzerinden kesilen vergileri, öncelikle kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edeceklerdir. Fon ve ortaklıklar, bu mahsup işleminden sonra (kurumlar vergisi beyannamesinde matrah oluşmaması nedeniyle) mahsup edilemeyen kesinti tutarlarını, Kanunun 15/3. maddesine göre kurum bünyesinde yapacakları vergi kesintisinin beyan edildiği muhtasar beyanname üzerinden mahsup edebileceklerdir. Ancak, söz konusu vergi mahsubu­

nun yapılabilmesi için kesilen vergilerin vergi kesintisi yapanlarca ilgili vergi dairesine ödenmiş olması zorunludur.

Muhtasar beyanname üzerinden vergi mahsubunun yapılmasından sonra mahsup edilemeyen bir vergi tutarı kalması halinde söz konusu vergi kesintisi, mükellefin başvurusu üzerine 252 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen esaslar çerçevesinde red ve iade edilecektir.

3 Ç A K M A K Şefik, a.g.e, s.219

(4)

2.6- Değerleme İşlem lerinden Doğan Kazanca İsabet Eden Vergi Kesintilerinin Mahsubu

Vadesi değerleme gününden sonra olan repo ve ters repo işlemleri ile vadeli mevduat hesaplarına ilişkin olarak, değerleme gününe kadar tahakkuk eden ve kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınan faiz tutarları üzerinden, ilgili dönem beyannamesinin verilmesi gereken sürenin sonu­

na kadar kesinti suretiyle ödenmiş olan verginin, beyannameye dahil edilen gelire isabet eden kısmı hesaplanan vergiden mahsup edilebilecektir. Aynı şekilde, beyanname tarihine kadar satılan veya itfa edilen Devlet tahvili ve Hazine bonoları ile menkul kıymet yatırım fonlarının katılma belgelerinden, değerleme gününe kadar tahakkuk eden ve kurum kazancına dahil edilen gelirlere isabet eden vergi kesintileri de beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilebilecektir.

3- YU RT D IŞIN D A Ö D EN EN V ER G İLER İN M A H SU B U

Yurt dışında elde edilip de Türkiye'de vergilendirilecek kazançlar için daha önce mahallinde öde­

nen vergiler, Türkiye'de bu kazançlar nedeniyle hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilecek­

tir. Yurt dışında yabancı para ile ödenen vergilere, bunların ilgili bulunduğu kazançların genel sonuç hesaplarına intikali esnasındaki kur uygulanacaktır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 33. maddesi uyarınca yurt dışından kazanç elde eden mükelleflerin, zarar mahsubu veya istisnalar sonucu ilgili yılda Türkiye'de vergiye tabi kurum kazan­

cının oluşmaması nedeniyle, Türkiye'deki beyannamelere dahil edilen yurt dışı kazançlar üzerinden mahallinde ödenen vergilerin kısmen veya tamamen mahsubuna imkan bulunmazsa, bu mahsup hak­

kı izleyen üçüncü hesap dönemi sonuna kadar kullanılabilecektir.

Örneğin; 2011 hesap döneminde yurt dışında elde etmiş olduğu kazanca ilişkin olarak vergi öde­

yen mükellef, bu kazancı 2011 yılı içerisinde genel sonuç hesaplarına intikal ettirmesi halinde, yurt dışında ödemiş olduğu vergiyi mahsup edebilecektir. Eğer mükellefin Türkiye'de kazancının yetersiz­

liği nedeni ile yurt dışında ödenen verginin 2011 yılında kısmen veya tamamen indirim konusu yapı­

lamaması durumunda, bu vergi 2014 yılı sonuna kadar indirim konusu yapılabilecektir. 2014 sonrası bu verginin mahsubu söz konusu olmayacaktır.

3.1- Mahsup Edilebilecek Yurt Dışı Vergilerin Sınırı

Yurt dışı kazançlar üzerinden ödenip Türkiye'de tarh olunacak vergilerden mahsup edilebilecek yurt dışında ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, hiçbir surette yurt dışında elde edilen ka­

zançlara % 2 0 kurumlar vergisi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamayacaktır. Yurt dışında ödenen vergilerin Türkiye'de hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilmesi istendiğin­

de, Türkiye'deki vergi matrahına dahil edilen yurt dışı kazanç tutarının bu vergileri de içerecek şekilde brütleştirilmiş olması gerekmektedir.

Örneğin; (M) Kurumu, (K) Ülkesindeki işyerinde 100.000,00- TL kurum kazancı elde etmiştir. Bu kazanç üzerinden yabancı ülkedeki vergi mevzuatı uyarınca % 25 oranında kurumlar vergisi ve ben­

zeri vergi ödenmiştir. Bu durumda, (A) Kurumu, 100.000,00-TL'yi Türkiye'de kurum kazancına dahil edecek, ancak bu kazanca ilişkin yurt dışında ödenen verginin, Türkiye'de bu kazanca ilişkin olarak hesaplanan vergiyi aşan kısmını yani [25.000,00 - (100.000,00 x %20)=] 5.000,00-TL'yi Türkiye'de hesaplanan vergiden mahsup edemeyecektir. Bu verginin, câri yılda olduğu gibi sonraki yıllarda da mahsup edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

(5)

Diğer yandan, yurt dışında elde edilen kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmiş olması halinde, bu kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen vergilerin yurt içinde hesaplanan kurumlar ver­

gisinden mahsup edilmesi mümkün değildir.

3.2- Kontrol Edilen Yabancı Kurumun Ödediği Vergiler

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 7'nci maddesinin 1'nci bendine göre: 'Tam mükellef gerçek kişi ve kurumların doğrudan veya dolaylı olarak ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin, kâr payının veya oy kullanma hakkının en az % 50'sine sahip olmak suretiyle kontrol ettikleri yurt dışı iştiraklerinin kurum kazançları, dağıtılsın veya dağıtılmasın şartların birlikte gerçekleşmesi halinde, Türkiye'de kurumlar vergisine tâbidir.' denilmektedir. Bu maddenin uygulandığı hallerde, kontrol edilen yabancı kurumun ödemiş olduğu gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler, söz konusu kurumun Türkiye'de vergilendiri­

lecek kazancı üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilecektir.

Ancak; kontrol edilen yabancı kurumun bulunduğu ülke dışındaki ülkelerde ödemiş olduğu gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergilerin, söz konusu kurumun Türkiye'de vergilendirilecek kazancı üze­

rinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkün bulunmamaktadır. Örneğin, (A) ülkesinde kurulu olan ve KVK'nın 7'inci maddesi kapsamında kontrol edilen yabancı kurum niteliğin­

deki (B) şirketinin gelirlerinden bir kısmı, (C) ülkesinde bulunan (D) şirketinden elde ettiği kar payı ise ve (C) ülkesinde bu kar payı üzerinden % 5 vergi ödenmiş ise, söz konusu vergi, Türkiye'de, kontrol edilen yabancı kurum kazancı üzerinden hesaplanacak vergiden mahsup edilemeyecektir.4

3.3- Yurt Dışı İştiraklerden Elde Edilen Kâr Payları Üzerinden Ödenen Vergilerin Mahsubu

Tam mükellef kurumların doğrudan veya dolaylı olarak sermayesi veya oy hakkının en az % 25'ine sahip olduğu yurt dışı iştiraklerinden elde ettikleri kâr payları üzerinden Türkiye'de ödenecek kurumlar vergisinden, iştiraklerin bulunduğu ülkelerdeki kâr payı dağıtımına kaynak oluşturan kazançlar üze­

rinden ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergilerin kâr payı tutarına isabet eden kısmı mahsup edilebilecektir. Kazanca ilave edilen kâr payı, bu kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler dahil edilmek suretiyle dikkate alınacaktır.

Örnek: (A) Kurumunun sermayesine % 3 0 oranında iştirak ettiği yurt dışındaki (C) Kurumundan elde ettiği iştirak kazancına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.

İştirak o ra n ı... % 30 Yabancı ülkedeki kurumlar vergisi o ran ı... % 10 Yabancı ülkede dağıtılan kâr paylarına uygulanan vergi kesintisi o ra n ı... % 20 (C) Kurumunun toplam kurum kazancı... 1.000.000,00 TL (C) Kurumunun yabancı ülkede ödediği kurumlar vergisi (% 1 0 )... 100.000,00 TL (A) Kurumunun elde ettiği iştirak kazancı (brüt)... 300.000,00 TL

Yabancı ülkede ödenen kurumlar vergisinden (A) Kurumunun elde ettiği iştirak kazancına isabet eden tutar (300.000 x % 1 0 )...30.000,00 TL

(C) Kurumunun dağıtılabilir kazancı...900.000,00 TL (A) Kurumunun elde ettiği vergi sonrası kâr p ayı... 270.000,00 TL

4 M aliye Hesap Uzmanları Derneği "Beyannam e Düzenleme Kılavuzu" 2011. s.865

(6)

(A) Kurumunun elde ettiği kâr payından dağıtım aşamasında yurt dışında kesilen vergi (270.000,00 x % 2 0 )... 54.000,00 TL

(A) Kurumunun elde ettiği net kâr payı tutarı... 216.000,00 TL Bu durumda, (A) Kurumu, Türkiye'de kurumlar vergisinden istisna edilmemiş (C) Kurumundan el­

de ettiği net 216.000,00 TL'yi, brüt tutarıyla (300.000,00 TL) kurum kazancına ekleyecek, bu kazanç üzerinden yurt dışında ödenen [(100.000,00 x %30) + 54.000,00=] 84.000,00 TL'nin (300.000,00 x

%20=) 60.000,00 TL'ye kadar olan kısmını, bu kazanç üzerinden Türkiye'de hesaplanan kurumlar ver­

gisinden mahsup edebilecektir. 60.000,00 TL'nin üzerinde kalan 24.000,00 TL'lik yurt dışında ödenen vergi tutarının mahsup imkanı bulunmamaktadır.

3.4- Yurt Dışında Ödenen Vergilerin G eçici Vergiden Mahsubu

Yurt dışında ödenen vergilerin geçici vergiden mahsubu mümkündür. Geçici vergilendirme döne­

mi içinde yurt dışından elde edilen gelir bulunması halinde, bu gelirler üzerinden elde edildiği ülke­

lerde kesinti veya diğer şekillerde ödenen vergiler, o dönem için hesaplanan geçici vergi tutarından da mahsup edilebilecektir. Ancak, indirilecek tutar, yurt dışında elde edilen kazançlara % 2 0 geçici vergi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamayacaktır.

3.5- Yurt Dışında Ödenen Vergilerin Tevsiki

Yabancı ülkelerde vergi ödendiği, yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa mahallinde Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı nitelikteki temsilcileri ta­

rafından tasdik olunan belgelerle tevsik olunmadıkça, yabancı ülkede ödenen vergiler Türkiye'de tarh olunan vergiden indirilemeyecektir.

Kurumlar vergisinden indirim konusu yapılan vergilerin yabancı ülkelerde ödendiğini gösterir bel­

gelerin, tarhiyat sırasında mükellef tarafından ibraz edilememesi halinde, yabancı ülkede ödenen veya ödenecek olan vergi, % 2 0 kurumlar vergisi oranını aşmamak şartıyla o memlekette cari olduğu bi­

linen oran üzerinden hesaplanacaktır. Tarhiyatın bu suretle hesaplanan miktara isabet eden kısmının ertelenmesi, ibraz edilmesi gereken belgelerin, tarh tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi halinde, bu belgelerde yazılı kesin tutara göre tarhiyatın düzeltilmesi gerek­

mektedir.

Mücbir sebepler olmaksızın belgelerin anılan süre zarfında ibraz edilmemesi veya bu belgelerin ibrazından sonra ertelenen vergi tutarından daha düşük bir mahsup hakkı olduğunun anlaşılması ha­

linde, ertelenen vergiler için 6183 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak gecikme zammı hesapla­

nacaktır. Bu tarihten sonra, aynı dönemin vergisi olarak yabancı ülkelerde ödenen benzeri vergiler tarhiyattan indirilemez.5

4- YU RT D IŞIN D A Ö D EN EN V ER G İLER İN , YU RT İÇ İN D E Ö D EN EN V ER G İLER İN ve G EÇ İC İ V E R G İN İN M A H SU P SIRA SI

Yurt dışında ödenen vergiler, Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre hesaplanan kurumlar vergisinden öncelikle mahsup edilecek, artan tutarın bulunması halinde yurt içinde kesinti suretiyle ödenen ver­

giler ve geçici vergi mahsup edilecektir. Ayrıca, Kanunun 33 üncü maddesinde yer alan sınırlamalar

5 M aliye Hesap Uzmanları Derneği "Beyannam e Düzenleme Kılavuzu" 2011. s.865

(7)

asıl olmak kaydıyla zarar mahsubu veya istisnalar sonucu ilgili yılda Türkiye'de vergiye tabi kurum kazancının oluşmaması nedeniyle Türkiye'deki beyannamelere dahil edilen yurt dışı kazançlar üzerin­

den mahallinde ödenen vergilerin kısmen veya tamamen mahsubuna imkan bulunmazsa, bu mahsup hakkı izleyen üçüncü hesap dönemi sonuna kadar kullanılabilecektir.

Örnek: Tam mükellef (E) A.Ş. 2011 yılında (S) ülkesinde bulunan şubesinden Kurumlar Vergisi Ka­

nunu kapsamında istisna olarak değerlendirilmeyen 150.000,00 TL karşılığı kurum kazancı elde etmiş ve bu kazanç üzerinden % 3 0 oranında 45.000,00 TL kurumlar vergisi ödemiştir. Kurumun yurt için­

deki faaliyetlerinden elde ettiği kazanç ise 750.000,00 TL olup, 60.000,00 TL kesinti suretiyle ödenen vergi, 110.000,00 TL de ödenen geçici vergisi bulunmaktadır.

Kurum kazancı...900.000,00 TL Hesaplanan kurumlar vergisi... 180.000,00 TL Mahsuplar (- )... 200.000,00 TL

• Yurt dışında ödenen verginin mahsup edilebilecek kısm ı...30.000,00 TL (150.000,00 x % 2 0 = 30.000,00)

• Kesinti suretiyle yurt içinde ödenen vergi... 60.000,00 TL

• Geçici v e rg i... 110.000,00 TL Ödenecek kurumlar vergisi... 0,00 TL İadesi gereken geçici vergi... 20.000,00 TL Örnekte görüldüğü üzere, yurt dışında ödenen vergiler öncelikle mahsup edilecek, sırasıyla yurt içinde kesinti suretiyle ödenen vergiler ve geçici vergi mahsup edilecek, mahsup edilemeyen geçici vergi tutarı olan 20.000,00 TL mükellefe iade edilebilecektir. Yurt dışında ödenen verginin 15.000,00 TL'lik kısmının ise mahsup sınırını aştığı için câri yılda veya sonraki yıllarda mahsup edilebilmesi mümkün değildir.

5- SO N U Ç

Tam mükellef kurumlar gerek yurt içinde gerekse yurt dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilmektedirler. Yurt içi ve yurt dışında elde ettikleri kazançları üzerinden vergi­

lendirilen tam mükellef kurumlara, yurt dışında elde etmiş oldukları kazançlar üzerinden mahallinde ödemiş oldukları vergiler ile yurt içinde tevkif suretiyle ödemiş oldukları vergileri beyanname üzerin­

den hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup etme imkanı verilmektedir. Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre öncelikle yurt dışında ödenen vergiler hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecek, mah­

sup sonrası tutarın bulunması halinde ise yurt içinde kesinti suretiyle ödenen vergiler ve geçici vergi mahsup edilecektir.

KAYNAKÇA

• 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu

• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu

• 1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği

• Maliye Hesap Uzmanları Derneği, Beyanname Düzenleme Kılavuzu 2011.

• Ç AKM AK Şefik, Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası-Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi

Referanslar

Benzer Belgeler

a) İştirakin toplam gayrisafî hasılatının % 25 veya fazlasının faaliyet ile orantılı sermaye, organizasyon ve eleman istihdamı suretiyle yürütülen ticarî, ziraî veya

- Ortak veya - Ortağın doğrudan veya dolaylı olarak en az %10 oranında ortağı bulunduğu veya oy veya kar payı hakkına ya da hisselerine sahip olduğu bir kurum

Yurt dışı iştirak kazancının elde edildiği kurumun bulunduğu ülkede en az % 15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşıması.. İştirak edilen

Ortakla ilişkili kişi nasıl tanımlanmış, ortağın doğrudan veya dolaylı olarak en az yüzde 10 oranında ortağı bulunduğu ya da kar ya da oy hakkına sahip olduğu kurumlar ile

Bu itibarla çok kısa zamanda da olsa sisteme çok önemli katkılar yapmaya başladığı için Gelir İdaresi başkanı da demin vergi konseyinin çalışmalarını zikretti ve

İşte bütün bunları bir araya getirdiğimizde biz diyoruz ki, artık kurumlar vergisi oranı çok radikal bir şekilde indirilebilirse, biz hem mazeretin ortadan kalktığı, hem

fıkralarına uygun bir şekilde devralınmış bulunan şirket adına (devir/bölünme işleminin tescil edildiği tarih itibarıy- la) verilen kurumlar vergisi beyannamesinde yer

7 (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı, 2007).. beyannamesinin veriliş tarihine kadar bu kazancın Türkiye’ye transfer edilmiş olması halinde vergiden istisna