GNU/Linux İşletim Sistemlerinin İncelenmesi
İçerik
GNU/Linux vs Microsoft Windows İstatistikler
2
GNU/Linux ve Microsoft Windows Farkları
Kullanıcı sınıflandırması Dosya sistemleri
Güvenlik önlemleri Uyumluluk
Kullanım kolaylığı Gizlilik
Kaynak Kodu Lisans
Multimedya imkanları Oyun deneyimi
Programlama imkanları
Kullanıcı Sınıflandırması
Linux işletim sisteminde üç tip kullanıcı bulunmakta.
Bunlar; normal, yönetici ve servis(hizmet) kullanıcıları olarak ayrılıyor.
Windows işletim sisteminde ise dört tip kullanıcı bulunuyor.
Bunlar; yönetici, standart, çocuk ve misafir olarak ayrılıyor.
4
Dosya Sistemleri
Microsoft Windows'ta dosyalar, C: D:
E: gibi farklı veri sürücülerindeki dizinlerde/klasörlerde depolanır.
Linux'ta dosyalar, kök dizinden
başlayarak çeşitli diğer alt dizinlere ayrılan bir ağaç yapısında sıralanır.
Linux'ta her şey bir dosyadır.
Örnek: bir fare aygıtınız Linux
üzerinde dosya olarak kabul edilir.
Windows - Güvenlik
Her Windows kullanıcısı zaman içinde bir noktada güvenlik ve kararlılık
sorunlarıyla karşılaşmıştır.
Windows yaygın olarak kullanılan bir işletim sistemi olduğundan, bilgisayar korsanları, spam gönderenler sıklıkla Windows'u hedefler.
Windows Update servisi ile güvenlik açıkları kapatılır.
6
Linux - Güvenlik
Linux'un çok kullanıcılı mimariye sahip olması onu çok daha kararlı yapmakta.
Linux, dünyanın her köşesinden geliştiriciler tarafından düzenli olarak izlenen
topluluk odaklı olduğundan, ortaya çıkan herhangi bir yeni sorun birkaç saat içinde çözülebilir ve gerekli yama tedarik için hazır olabilir.
Peki tek kullanıcılı çok kullanıcılı sistem nedir?
Uyumluluk
Birçok program günümüzde Windows işletim sistemine uyumlu olarak geliştiriliyor.
Linux işletim sistemine uyumlu olarak çıkan
programların sayısı az değil ancak Windows, çoğu program ve oyunlara özel olarak uyumluluk
geliştirmeleri de düzenlediği için bu konuda bir adım daha önde olarak görülebilir.
8
Uyumluluk
Windows’un geliştirilmesi bir gün durdurulsa bile kullanıcılar, işletim sistemini uzun bir süre boyunca kullanmaya devam edebilirler. (Örn: Windows XP'nin uzun yıllar kullanılması)
Linux ise bu konuda Windows'a göre zayıf olmakla birlikte Ubuntu gibi bazı
dağıtımlar işletim sistemi için "uzun dönem destek" vermektedir. Tabii yazılımların da "uzun dönem destek" vereceklerinin garantisi yok.
Kullanım Kolaylığı
Linux'un son yıllardaki kullanım oranının artması gözardı edilemez. Ubuntu gibi son kullanıcının günlük işlerini görebilen
dağıtımlar Linux kullanımını oldukça kolaylaştırmıştır.
Windows, bilgisayar pazarının gelişmesi nedeniyle gittikçe yaygınlaşıyor. Piyasaya sunulan birçok bilgisayar ise Windows
işletim sistemi ile geliyor. Kullanıcılar, araç çubuğuna tıklamaya ve favori
programlarını açmaya o kadar uzun
yıllardır alışmış ki, geçiş yapmak onlar için
çok zor. 10
Gizlilik
Linux işletim sistemi kullanıcısıysanız, kendinizi daha güvende hissedebilirsiniz.
Linux’a sahip olmak demek, siz aksini istemedikçe sistemin yalnızca sizin olduğu anlamına gelmektedir.
Windows, son yıllarda güvenlik konusuna biraz da reklam gözü ile bakmaya başladı.
Güvenlik konusunda geliştirmeler olsa da Windows için güvenlik, Linux'a kıyasla daha zayıf denebilir.
Önemli etkenlerden biri aradaki kullanım oranı farkları.
Kaynak kodu
Linux açık kaynaklı bir işletim sistemidir, Windows işletim sistemi ise ticaridir.
Linux'un kaynak koduna erişimi vardır ve kodu kullanıcının ihtiyacına göre değiştirirken, Windows'un kaynak koduna erişimi yoktur.
Kötü niyetli kişiler koda erişebildiği için bunu kötüye de kullanabilir.
12
Lisans
Linux çekirdeği kullanan çoğu dağıtım ücretsiz ve açık kaynak olarak sunulmakta.
Ücret karşılığı kendi dağıtımlarına destek veren firmalar da mevcut.
Windows lisansları ise ücretli.
Satın aldığınız bilgisayarlarda olsa dahi aslında ücretini vermiş oluyorsunuz.
Multimedya
Her ikisi de uygulama çeşitliliği açısından iyi durumda.
Eskiden Linux'ta ses ve videoda sorunlarla daha sık karşılaşıyordunuz. Artık öyle değil.
14
Oyun
2022 itibarıyla hala Windows'un kazandığı karşılaşmadır.
Steam'in Linux desteğiyle birlikte pek çok oyun Linux'ta da oynanabilir duruma
gelmiştir. Ancak yine de oyun yapımcıları maliyet nedeniyle Linux'a destek vermek istemeyebiliyorlar.
Grafik kartı üreticileri de önceliği daha çok kullanıcısı olan Windows'tan yana kullanıyorlar.
Geliştirme Ortamı
Sunucu ve yerel geliştirme ortamı benzerliğini yakalamak için geliştiriciler daha çok Linux'u tercih etmekte ancak bunu Windows üzerinde bir sanal makine üzerinde de yapabilmekteler.
Son yıllarda Windows, PowerShell ile birlikte terminali epey iyileştirilmiş olsa da her kullanıcı Linux'taki kitaplıkları, yardımcı araçları ve Linux'un rahatlığını burada bulamayabilir.
16
İstatistikler
Web İstemcilerinin İşletim Sistemleri
18
Masaüstü/Laptop İşletim Sistemleri
Stack Overflow Geliştirici Anketi Sonuçları
Windows: 45.3%
macOS: 29.2%
Linux: 25.3%
BSD/Unix: 0.1%
20
Mobil İşletim Sistemleri
Siz hangisini seçerdiniz? Neden?
22
Kaynaklar
https://www.webtekno.com/windows-linux-farklari-h100324.html#
https://www.edureka.co/blog/linux-vs-windows
https://gs.statcounter.com/os-market-share/mobile/worldwide/#monthly-200901- 202203
https://en.wikipedia.org/wiki/Usage_share_of_operating_systems